Του Νίκου Κωτσικόπουλου 

Κερδισμένες από την αναβάθμιση του Χ.Α. από τον FTSE Russell είναι οι συστημικές τράπεζες, καθώς εντάσσονται στους διεθνείς δείκτες μεσαίας κεφαλαιοποίησης του οίκου, που παρακολουθούν τα επενδυτικά κεφάλαια των ανεπτυγμένων αγορών και θέτουν τις τράπεζες σε πορεία επιτάχυνσης των σχεδιασμών τους για αυξημένα μερίσματα, συνεργασίες και εξαγορές.

Οι τράπεζες εκτιμάται ότι θα διανείμουν συνολικά κεφάλαια μέχρι 2,3 - 2,5 δισ. ευρώ για πρώτη φορά από τα φετινά κέρδη. Στο ποσό περιλαμβάνονται και οι επιστροφές κεφαλαίων με τη μέθοδο των αγορών ιδίων μετοχών. Ήδη οι τράπεζες ανακοίνωσαν μεγάλα ποσά ενδιάμεσων μερισμάτων, ενώ "τρέχουν" ακόμη αυτή την περίοδο προγράμματα αγοράς ιδίων μετοχών που αντιστοιχούν στις διανομές από τα κέρδη του 2024, διαμορφώνοντας μια συνεχή ροή κεφαλαίων προς τους μετόχους τους. 

Έτσι, μπορεί σε πρώτη φάση, και σύμφωνα με την συντηρητική εκτίμηση της J.P. Morgan, οι καθαρές εισροές των παθητικών funds να μην ξεπεράσουν συνολικά τα 40 εκατ., αλλά το αληθινό όφελος εκτιμάται ότι θα προέλθει από τα επενδυτικά κεφάλαια υπό ενεργητική διαχείριση, δεδομένου ότι πολύ μεγάλοι επενδυτές με μακροχρόνια χαρακτηριστικά είναι ήδη τοποθετημένοι, μέσω των κινήσεων που έκαναν μόνες τους οι τράπεζες και μέσω των σχέσεων που έχουν αναπτύξει με κορυφαία επενδυτικά funds. Χαρακτηριστική περίπτωση είναι η Norges, που διαχειρίζεται ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά κεφάλαια.

Σημαντικό ρόλο στην είσοδο αυτής της ποιότητας επενδυτικών κεφαλαίων έχουν παίξει τελευταία τόσο το διεθνές κλίμα –που ευνόησε εισροές κεφαλαίων στην Ευρώπη, με τις ελληνικές τράπεζες να έχουν σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης– όσο και τα σχέδια των τραπεζών, που εξελίσσονται θετικά χάρη στις ισχυρές νέες εκταμιεύσεις δανείων, οι οποίες εκτιμάται ότι θα προσεγγίσουν έως και τα 12 δισ. ευρώ, με ατμομηχανή τις επιχειρήσεις. 

Κινούνται σε τρεις άξονες

Η ανάπτυξη αυτή έχει ήδη δημιουργήσει σοβαρά πλεονάσματα κεφαλαίων, στα οποία εδράζονται τα μελλοντικά σχέδια των τραπεζών, που κινούνται σε τρεις άξονες:

- Στη διανομή μεγάλων μερισμάτων στους μετόχους τους, που θα οριστικοποιηθούν έως τον Φεβρουάριο 2026.
- Στην ολοκλήρωση εξαγορών που έχουν συμφωνηθεί ή έχουν διερευνηθεί και θα ενισχύσουν τα μεγέθη τους.

- Στην εντεινόμενη προσπάθεια επέκτασης των δραστηριοτήτων τους στο εξωτερικό, όχι μόνον με εξαγορές που έγιναν ή θα γίνουν μελλοντικά, αλλά και με συνεργασίες, deals και συμμετοχές σε κοινοπρακτικά επενδυτικά πλάνα, με τη Μέση Ανατολή να έχει έρθει στο προσκήνιο. 

Τα διαθέσιμα κεφάλαια που εκτιμάται ότι θα συγκεντρώσουν οι τράπεζες μέχρι την αναβάθμιση του Χ.Α. το 2026 αναμένεται πως θα ξεπεράσουν συνολικά για τις 4 τράπεζες τα 13 δισ. ευρώ. Υπολογίζοντας και τα μερίσματα του 2026, η UBS αναμένει ότι, χάρη στα κεφάλαια αυτά, θα διανείμουν στους μετόχους τους συνολικό ποσό περίπου 7 δισ. ευρώ αθροιστικά (2023-2026), λαμβάνοντας υπόψη τις διανομές και των προηγούμενων περιόδων. 

Πέρυσι οι τράπεζες διένειμαν στους μετόχους τους, μαζί με τις αγορές ιδίων μετοχών, κεφάλαια 1,67 δισ. ευρώ και αναμένεται να διανείμουν 2,3 έως και 2,5 δισ. ευρώ από τα φετινά κέρδη. Από τα κέρδη του 2023 διένειμαν μερίσματα που προσέγγισαν συνολικά τα 900 εκατ. ευρώ. 

Στελέχη της αγοράς εξηγούν ότι οι ελληνικές τράπεζες, έχοντας κέρδη και ρευστότητα με μεγάλο μαξιλάρι πάνω από τις εποπτικές απαιτήσεις, θέλουν να διατηρούν "θερμούς" τους επενδυτές τους, αποσκοπώντας σε σταθερότητα και αποφεύγοντας αναταράξεις και δυσαρέσκειες. Έτσι, διατηρούν μια σταθερή, τμηματική ροή κεφαλαίων προς τους μετόχους, με την υιοθέτηση τώρα της τεχνικής του προμερίσματος.

Εξαγορές και συμφωνίες

Παρά τις διανομές, η διαθεσιμότητα κεφαλαίων παραμένει μεγάλη. Στους σχεδιασμούς τους παραμένουν υψηλά οι εξαγορές και τα deals. Το έναυσμα για νέες κινήσεις είναι πιθανό να αποτελέσει η έγκριση της ΤτΕ και του SSM, που εκκρεμεί, ώστε να προχωρήσει η εξαγορά της Εθνικής Ασφαλιστικής από την Τράπεζα Πειραιώς. Πηγές της Εθνικής έχουν ήδη διακριτικά διαμηνύσει από καιρό ότι θα κλείσουν και οι εκκρεμότητες της αρχικής συμφωνίας που είχε η ίδια με το CVC.

Η ανακοίνωση έγκρισης των εποπτικών αρχών θα απελευθερώσει σχεδιασμούς και κεφάλαια τόσο της Πειραιώς όσο και της Εθνικής Τράπεζας. Η τελευταία, με περαιτέρω αυξημένα κεφάλαια, αναμένεται να κινηθεί για τη σύναψη νέων συμφωνιών με ασφαλιστικές, που ενδέχεται να συνοδευτούν και από την απόκτηση μειοψηφικού μεριδίου ασφαλιστικής, όχι μικρότερου από 5% και όχι μεγαλύτερου από 20%, σύμφωνα με εκτιμήσεις της αγοράς.

Στη Eurobank, με σημαντικά διαφοροποιημένη παρουσία στο εξωτερικό, έχουν ήδη προχωρήσει τις διεργασίες για την επέκταση εργασιών στη διαχείριση κεφαλαίων με επίκεντρο το Λουξεμβούργο, ενώ εκτιμάται ότι ενδιαφέρονται και για την ασφαλιστική αγορά, που θα ενισχύσει τα μερίδιά τους, καθώς δραστηριοποιούνται σε Ελλάδα, Κύπρο και Βουλγαρία.

Η τελευταία έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον λόγω της εισόδου της στο ευρώ, που απελευθερώνει δεσμευμένα εποπτικά κεφάλαια των τραπεζών στη γειτονική χώρα από το προηγούμενο νομισματικό καθεστώς. Η Βουλγαρία έχει προοπτικές ανάπτυξης οι οποίες ενδιαφέρουν τον όμιλο Eurobank, καθώς έχει μία από τις τέσσερις μεγαλύτερες τράπεζες στη χώρα. 

Στο μεταξύ, η τράπεζα έχει ολοκληρώσει την εξαγορά της Ελληνικής στην Κύπρο και έχει σχέδια εξέλιξής της ώστε να αυξήσει τη διείσδυσή της στη Μέση Ανατολή, η οποία εσχάτως ενδιαφέρει όλες τις ελληνικές τράπεζες, αρχής γενομένης από την ΕΤΕ, που σχεδιάζει την ίδρυση γραφείου, μέχρι την Alpha, που κινείται δραστήρια για συνεργασίες και νέα δάνεια.