Οι σπόροι του σχεδίου που παρουσίασε ο Ντόναλντ Τραμπ, τη Δευτέρα 29 Σεπτεμβρίου, για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα, φυτεύτηκαν τρεις εβδομάδες νωρίτερα, όταν το Ισραήλ βομβάρδισε το Κατάρ σε μια αποτυχημένη προσπάθεια δολοφονίας ηγετών της Χαμάς.

Όπως γράφει το Axios, η ισραηλινή επιδρομή στην Ντόχα ένωσε τους Άραβες ηγέτες, η οποίοι εξοργίστηκαν με τον Μπενιαμίν Νετανιάχου, ενέτεινε τις εκκλήσεις εντός της ισραηλινής κοινωνίας για μια συμφωνία που θα αφορά την απελευθέρωση των εναπομεινάντων ομήρων και τον τερματισμό του πολέμου.

Αρχικά εξοργισμένοι από την επιδρομή και την αποσταθεροποίηση που θα μπορούσε να προκαλέσει, οι σύμβουλοι του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ και Τζάρεντ Κούσνερ, είδαν την κρίση ως μια ευκαιρία για τον τερματισμό του πολέμου, λένε στο αμερικανικό Μέσο τέσσερις πηγές με άμεση γνώση του θέματος.

Παρατήρησαν ότι "οι Άραβες μιλούσαν με μία φωνή", ακόμα κι αν επρόκειτο να φωνάξουν στο Ισραήλ, δήλωσε στο Axios ένας σύμβουλος του Τραμπ που είχε γνώση των συζητήσεων. "Έγινε σαφές, ιδιαίτερα στον Στιβ, ότι αυτή η κραυγή συσπείρωσης που φαινόταν αρνητική στην αρχή θα μπορούσε να μετατραπεί σε κάτι θετικό", πρόσθεσε.

Η επίθεση στο Κατάρ αποτέλεσε την αφορμή

Μια μέρα πριν από την επιδρομή της 9ης Σεπτεμβρίου στη Ντόχα, ο Γουίτκοφ και ο Κούσνερ συναντήθηκαν με τον έμπιστο του Νετανιάχου, Ρον Ντέρμερ, στο Μαϊάμι, για να συζητήσουν την ειρηνευτική διαδικασία στη Γάζα και ένα σχέδιο για την "επόμενη ημέρα".

Όταν άκουσαν για την ισραηλινή επίθεση στη Ντόχα, έγιναν έξαλλοι, νιώθοντας ότι ο Ντέρμερ τους εξαπάτησε, λένε οι πηγές. Το δεξί χέρι του Νετανιάχου αργότερα ισχυρίστηκε ότι δεν έμαθε για την προγραμματισμένη επίθεση παρά αργότερα.

Αρκετές μέρες αργότερα, ο Γουίτκοφ είπε στον Ντέρμερ ότι ο καλύτερος τρόπος για να αποτραπεί μια ανάφλεξη, θα ήταν να ζητήσουν (οι Ισραηλινοί) συγγνώμη από το Κατάρ και να δείξουν προθυμία για ειρήνευση στη Γάζα. Ο έμπιστος του Νετανιάχου δεν ήταν υποστηρικτικός, αναφέρουν οι ίδιες πηγές.

Πώς μπήκε σε εφαρμογή η εκπόνηση σχεδίου για τη Γάζα

Αφού έλαβαν το "πράσινο φως" από τον Τραμπ, ο Γουίτκοφ και ο Κούσνερ άρχισαν να εργάζονται πάνω σε ένα σχέδιο για τον τερματισμό της κρίσης με το Κατάρ και να το μετατρέψουν σε μια μεγαλύτερη συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα.

Πήραν την υπάρχουσα πρόταση των ΗΠΑ για κατάπαυση του πυρός και συμφωνία ομήρων και τη συνδύασαν με ένα μεταπολεμικό σχέδιο, στο οποίο ο Κούσνερ είχε συνεργαστεί με τον πρώην Βρετανό πρωθυπουργό, Τόνι Μπλερ. Το αποτέλεσμα ήταν το σχέδιο που δόθηκε στη δημοσιότητα από την Λευκό Οίκο, στο πλαίσιο της συνάντησης του Τραμπ με τον Νετανιάχου.

"Η αποτυχημένη επίθεση στη Ντόχα άλλαξε την περιφερειακή δυναμική και άνοιξε την πόρτα για μια πραγματική συζήτηση σχετικά με το πώς να τερματιστεί ο πόλεμος στη Γάζα", δήλωσε ένας Αμερικανός αξιωματούχος.

Λίγες ημέρες πριν από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, οι Καταριανοί πρότειναν μια Σύνοδο Κορυφής στη Νέα Υόρκη μεταξύ του Τραμπ και των ηγετών οκτώ αραβικών και μουσουλμανικών χωρών για να συζητήσουν την ισραηλινή επίθεση στο Κατάρ και τον πόλεμο στη Γάζα.

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης την περασμένη Τρίτη 23/9, οι Άραβες και οι Μουσουλμάνοι ηγέτες επιτέθηκαν εναλλάξ στο Ισραήλ. Αφού τόνισε την επιθυμία του να τερματίσει τον πόλεμο στη Γάζα, ο Τραμπ στράφηκε στον Γουίτκοφ και του είπε: "Στιβ, πες τους πάνω σε τι έχεις δουλέψει".

Ο Γουίτκοφ ενημέρωσε την ομάδα για το σχέδιο, κάτι που προκάλεσε θετικές αντιδράσεις στην αίθουσα. Στη συνέχεια, ο Τραμπ ζήτησε από την ομάδα να συναντηθεί με τον απεσταλμένο του στη Μέση Ανατολή την επόμενη ημέρα και να καταθέσουν τις απόψεις τους.

Μέχρι το βράδυ της Τετάρτης 24 Σεπτεμβρίου οι ΗΠΑ και οι οκτώ χώρες είχαν καταλήξει σε προκαταρκτική συμφωνία επί του κειμένου. Ο Γουίτκοφ και ο Κούσνερ το έστειλαν στους Ισραηλινούς.

Πώς αντέδρασε το Ισραήλ στο σχέδιο των ΗΠΑ

Ο Νετανιάχου συναντήθηκε με τον Γουίτκοφ και τον Κούσνερ στο ξενοδοχείο του στη Νέα Υόρκη για δύο ώρες το απόγευμα της Πέμπτης 25/9 και ξανά αργότερα το ίδιο βράδυ, στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ. Σε εκείνο το σημείο διαπιστώθηκε μεγάλο χάσμα μεταξύ των Ουάσιγκτον και Τελ Αβίβ, δήλωσε ένας Ισραηλινός αξιωματούχος.

Το πρωί της Παρασκευής 26/9, ο Νετανιάχου εκφώνησε μια προκλητική ομιλία στον ΟΗΕ, σημειώνει το Axions, κατά την οποία δεν έκανε καμία αναφορά στο σχέδιο Τραμπ.

Ωστόσο, οι συναντήσεις μεταξύ της ομάδας του Τραμπ και των Ισραηλινών συνεχίστηκαν όλο το Σαββατοκύριακο, με στόχο την επίτευξη ενός συμφωνημένου κειμένου πριν ο Νετανιάχου φτάσει στον Λευκό Οίκο το πρωί της Δευτέρας 29 Σεπτεμβρίου, για να συναντήσει τον πρόεδρο των ΗΠΑ.

Το ξεκάθαρο μήνυμα του Τραμπ στον Νετανιάχου

Το Σάββατο 27/9 υπήρξε έντονη φημολογία στην ομάδα του Τραμπ, ότι ο Νετανιάχου σχεδίαζε να απορρίψει το σχέδιο, ή τουλάχιστον να απαιτήσει σαρωτικές αλλαγές σε αυτό.

Αυτό οδήγησε τον πρόεδρο των ΗΠΑ να απευθύνει μια "αυστηρή και σαφή" έκκληση στον Ισραηλινό πρωθυπουργό, σύμφωνα με μια πηγή που ενημερώθηκε για τη συζήτηση. Η πηγή που επικαλείται το Axios, τόνισε ο Τραμπ είπε στον Νετανιάχου με σαφήνεια σχετικά με το σχέδιο: "Ή το παίρνεις, ή το αφήνεις. Και εάν το αφήσεις, σημαίνει ότι σε εγκαταλείπουμε".

Η ίδια πηγή πρόσθεσε ότι όσον αφορά τον Νετανιάχου, ο επικεφαλής του Λευκού Οίκου "έχει βαρεθεί, για πολλούς λόγους".

Συνολικά, ο Τραμπ μίλησε πέντε φορές τηλεφωνικά με τον Νετανιάχου το Σαββατοκύριακο, ανέφεραν οι πηγές. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ είπε στον Ισραηλινό πρωθυπουργό ότι ήθελε ένα "ξεκάθαρο ναι" στο σχέδιο, όχι ένα "ναι, αλλά".

Η τελική συμφωνία για τη Γάζα με φόντο το Κατάρ

Ο Τραμπ αποδέχτηκε ορισμένες από τις τροποποιήσεις του Νετανιάχου, αλλά απέρριψε αρκετές άλλες σε θέματα που είναι πολιτικά ευαίσθητα εντός του ακροδεξιού συνασπισμού του, ανέφερε μια πηγή.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ ξεκαθάρισε ότι δεν θα ζητούσε από τον Νετανιάχου να κάνει συμβιβασμούς σε θέματα ασφάλειας, αλλά αυτό δεν ίσχυε, όταν η ανησυχία αφορούσε την εσωτερική πολιτική.

"Εάν αποδεχτείτε αυτό το σχέδιο και η Χαμάς το απορρίψει, θα σας δώσω πλήρη υποστήριξη για να συνεχίσετε να τους πολεμάτε", διαβεβαίωσε ο Τραμπ τον Νετανιάχου.

Την Κυριακή 28 Σεπτεμβρίου οι Γουίτκοφ και Κούσνερ είχαν διαπραγματεύσεις για ώρες με τον Νετανιάχου και τον Ντέρμερ στη Νέα Υόρκη. Οι συνομιλίες ολοκληρώθηκαν στις 11 μ.μ., με τις δύο πλευρές να μειώνουν σημαντικά τα κενά -συμπεριλαμβανομένης της διατύπωσης της συγγνώμης που θα έπρεπε να ζητήσει ο Νετανιάχου στο Κατάρ.

"Ο Νετανιάχου ήξερε τι έπρεπε να κάνει. Δεν έφερε αντίρρηση. Δώστε του τα εύσημα: όταν συνειδητοποίησε ότι έπρεπε να το κάνει, το έκανε", θυμήθηκε μια από τις πηγές.

Σημείο τριβής ήταν το τελευταίο μήνυμα που στάλθηκε στους Άραβες και Μουσουλμάνους αξιωματούχους, οι οποίοι ήταν έξαλλοι με το πόσες αλλαγές είχε καταφέρει να εισάγει ο Νετανιάχου, ιδίως στους όρους της αποχώρησης του Ισραήλ από τη Γάζα, λένε πηγές που γνωρίζουν τις συνομιλίες.

"Ο Μπίμπι είπε στον Τραμπ στις τηλεφωνικές τους κλήσεις το Σαββατοκύριακο ότι δεν θα αποσυρθεί απλώς και δεν θα αφήσει τη Χαμάς να ανασυνταχθεί", δήλωσε ένας Ισραηλινός αξιωματούχος. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ συμφώνησε.

Οι αραβικές χώρες είχαν επίσης πιέσει για αλλαγές στο κείμενο, αλλά πολλές δεν έγιναν δεκτές. Οι αντιρρήσεις ήταν αρκετά έντονες, ώστε οι Καταριανοί συμβούλευσαν την ομάδα του Τραμπ να μην δημοσιεύσει το λεπτομερές σχέδιο τη Δευτέρα 30/9.

Εν αναμονή της Χαμάς για την πρόταση Τραμπ

Ο Τραμπ δημοσίευσε ούτως ή άλλως το σχέδιο. Μάλιστα, την Τρίτη 30/9 δήλωσε ότι αναμένει απάντηση από τη Χαμάς τις επόμενες "τρεις ή τέσσερις ημέρες". Αμερικανοί και Ισραηλινοί αξιωματούχοι αναμένουν θετική ανταπόκριση, με κάποιες επιφυλάξεις.

Καθ' όλη τη διάρκεια της 30ής Σεπτεμβρίου, Άραβες αξιωματούχοι έδωσαν στην ομάδα του Τραμπ εκθέσεις για την κατάσταση και υπέδειξαν θετική κίνηση από τη Χαμάς, ανέφερε μια πηγή.

Παρά την έκδοση κοινής δήλωσης που χαιρετίζει την ανακοίνωση του Τραμπ, Άραβες αξιωματούχοι έχουν καταστήσει σαφές ότι πιστεύουν πως η συμφωνία βρίσκεται ακόμη υπό διαπραγμάτευση και οι λεπτομέρειες δεν έχουν διευθετηθεί.

Ένας Αμερικανός αξιωματούχος δήλωσε ότι είναι πιθανές περαιτέρω συγκεκριμένες "προσαρμογές", αλλά ο Τραμπ δεν σκοπεύει να επαναδιαπραγματευτεί ολόκληρο το σχέδιο.

Ο Τραμπ βασίζεται σε αξιωματούχους από το Κατάρ, την Αίγυπτο και την Τουρκία ειδικότερα για να πείσει τη Χαμάς να πει το "ναι". Εάν την αρνηθεί, η ένοπλη παλαιστινιακή οργάνωση "θα είναι χωρίς χρηματοδότηση και απομονωμένη", δήλωσε ένας Αμερικανός αξιωματούχος. Αλλά, "ποτέ δεν ξέρεις με αυτούς τους τύπους. Οπότε, σταυρώνουμε τα δάχτυλα για τη Χαμάς", πρόσθεσε.

Διαβάστε ακόμη: 

*Πηγή Χαμάς στο BBC: Τείνουμε προς απόρριψη της πρότασης Τραμπ για Γάζα - "Αγνοεί τα δικαιώματα των Παλαιστινίων"

Πηγή: TheToc