Του Γιώργου Σ. Σκορδίλη

Σύγχυση επικρατεί γύρω από την εφαρμογή των νέων λιμενικών τελών που επέβαλε το Γραφείο Εμπορικού Αντιπροσώπου των ΗΠΑ (USTR) σε κινεζικής ιδιοκτησίας, κινεζικής διαχείρισης και κινεζικής ναυπήγησης πλοία που προσεγγίζουν αμερικανικά λιμάνια.

Τα μέτρα, τα οποία εντάσσονται στο Διάταγμα 301 για την κυριαρχία της Κίνας στη ναυπηγική βιομηχανία, ανακοινώθηκαν στις 14 Απριλίου και τίθενται σε ισχύ στις 14 Οκτωβρίου 2025. Ωστόσο, οι λεπτομέρειες για το πώς θα εφαρμοστούν παραμένουν θολές.

Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις, τα τέλη για τα κινεζικής ιδιοκτησίας ή διαχείρισης πλοία ορίζονται στα 50 δολάρια ανά net tonne (NT) από τις 14 Οκτωβρίου, με προοδευτική αύξηση στα 140 δολάρια ανά NT το 2028.

Για τα πλοία που έχουν ναυπηγηθεί σε κινεζικά ναυπηγεία, το τέλος θα είναι 18 δολάρια ανά NT ή 120 δολάρια ανά κοντέινερ, με αύξηση στα 33 δολάρια ανά NT ή 250 δολάρια ανά κοντέινερ το 2028. Σε κάθε περίπτωση, τα τέλη δεν θα επιβάλλονται πάνω από πέντε φορές τον χρόνο για κάθε πλοίο.

Στο συνέδριο Marine Money Asia στη Σιγκαπούρη, ο Andrew MacAllister, εταίρος στη δικηγορική εταιρεία Holland & Knight, υπενθύμισε ότι το 19% του παγκόσμιου στόλου ανήκει σε κινεζικές εταιρείες. Η ευθύνη για τη συλλογή των τελών έχει ανατεθεί στην Υπηρεσία Τελωνείων και Προστασίας Συνόρων των ΗΠΑ (US Customs and Border Protection).

Παρά τις διαβεβαιώσεις ότι θα εκδοθεί αναλυτικός οδηγός (FAQ) για τις διαδικασίες, μέχρι σήμερα δεν έχει παρουσιαστεί. Ο Lars Jensen της Vespucci Maritime, με ανάρτησή του στο LinkedIn, επισήμανε ότι η βιομηχανία έχει απευθύνει ερωτήματα στο USTR για την πρακτική εφαρμογή, ενώ η αμερικανική υπηρεσία απάντησε ότι "εργάζεται για να δώσει επιπλέον διευκρινίσεις πριν από την 14η Οκτωβρίου".

Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί το πώς θα αντιμετωπιστούν τα πλοία που έχουν χρηματοδοτηθεί μέσω κινεζικών χρηματοδοτικών μισθώσεων (leasing). Ο Χριστόφορς Μπισμπίκος, επικεφαλής Ασίας στη δικηγορική εταιρεία Watson Farley & Williams, τόνισε ότι "δεν υπάρχει καμία σαφήνεια" σε αυτό το σημείο.

Παρά την έλλειψη οδηγιών, μεγάλες εταιρείες μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων έχουν ήδη τοποθετηθεί.

Η Maersk, όπως και η CMA CGM, ανακοίνωσαν ότι δεν θα επιβάλουν πρόσθετες χρεώσεις στους πελάτες τους στις ΗΠΑ από τις 14 Οκτωβρίου. Την ίδια στιγμή, ναυτιλιακές εκτός Κίνας προχωρούν σε αναδιάρθρωση δρομολογίων ώστε τα κινεζικής ναυπήγησης πλοία τους να αποφεύγουν τα αμερικανικά λιμάνια.

Οι κινεζικές εταιρείες Cosco Shipping Container Lines και OOCL δήλωσαν πως παραμένουν δεσμευμένες να εξυπηρετούν τους πελάτες τους στις μεταφορές προς και από τις ΗΠΑ, χωρίς όμως να δώσουν λεπτομέρειες για το πώς θα διαχειριστούν τα νέα τέλη. Κατά πάσα πιθανότητα θα τα απορροφήσουν ώστε να μην διαταράξουν τις εμπορευματικές ροές.

Ο McAllister της Holland & Knight συνέστησε στους πλοιοκτήτες να προχωρήσουν σε πλήρη ανάλυση της ιδιοκτησίας, της διαχείρισης και του τόπου ναυπήγησης των πλοίων τους, καθώς και να καθορίσουν σαφώς στα συμβόλαια ναύλωσης ποιος θα αναλάβει την ευθύνη καταβολής των τελών.