Κάθε μέρα που περνάει η γαλλική κυβέρνηση του επικεφαλής πρωθυπουργού Φρανσουά Μπαϊρού φαίνεται πως θα χάσει τη μάχη και δεν θα κερδίσει την ψήφο εμπιστοσύνης σε ψηφοφορία που θα διεξαχθεί τον Σεπτέμβριο.

Τρία από τα μεγαλύτερα κόμματα αντιπολίτευσης της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης — η ακροδεξιά Εθνική Συσπείρωση, η αριστερή Γαλλία Ανυπότακτη και οι Σοσιαλιστές — έχουν όλα δηλώσει ότι θα ψηφίσουν εναντίον της πρότασης, γεγονός που θα αναγκάσει την κυβέρνηση να παραιτηθεί. 

Η χρηματιστηριακή αγορά της Γαλλίας υποχώρησε για δεύτερη συνεχή ημέρα, με το CAC 40 να πέφτει κατά 1,9% με τη διαφορά μεταξύ του γαλλικού και του γερμανικού ομολόγου 10 ετών, ένα βασικό μέτρο κινδύνου, να κατευθύνεται προς το ευρύτερο κλείσιμο από τον Απρίλιο.

Όπως αναφέρει το Bloomberg, το γεγονός αυτό τονίζει την ξαφνική επιστροφή των δημοσιονομικών ανησυχιών της Γαλλίας στο προσκήνιο της προσοχής των επενδυτών σε μια εποχή που γειτονικές ευρωπαϊκές χώρες όπως η Ιταλία κάνουν σχετική πρόοδο στον έλεγχο των ελλειμμάτων.

Η αναταραχή αφήνει τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν σε μια δύσκολη θέση με λίγες βιώσιμες επιλογές. Θα μπορούσε να ονομάσει νέο πρωθυπουργό ή ακόμη και να επανατοποθετήσει τον Μπαϊρού ελπίζοντας ότι θα μπορούσαν να συνθέσουν μια κυβέρνηση που θα μπορούσε να επιβιώσει χωρίς νέα εντολή, ή θα μπορούσε να διαλύσει το κοινοβούλιο και να ρισκάρει να ενεργοποιήσει την αντιπολίτευση. Μια νέα ψηφοφορία απειλεί να υπονομεύσει την ήδη αδύναμη θέση του στην Εθνοσυνέλευση, που είναι ακριβώς αυτό που συνέβη μετά τις πρόωρες εκλογές που προκήρυξε πέρυσι.

"Θα ψηφίσουμε κατά της εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση", δήλωσε ο αρχηγός των Σοσιαλιστών στην Εθνοσυνέλευση, Μπορίς Βαλό, στην τηλεόραση BFM την Τρίτη. Ο βουλευτής των Σοσιαλιστών Φιλίπ Μπρουν ήταν ακόμη πιο ευθύς, λέγοντας: "αυτό που θα συμβεί στις 8 Σεπτεμβρίου είναι μια παραίτηση", αναφερόμενος στην ημερομηνία της ψηφοφορίας εμπιστοσύνης.

Εάν ο Μακρόν  ορίσει άλλον πρωθυπουργό θα άφηνε αναπάντητο το ερώτημα για το πώς η κυβέρνηση περνάει έναν μη δημοφιλή προϋπολογισμό, που κατέρριψε τον προηγούμενο πρωθυπουργό, Μισέλ Μπαρνιέ. Μια πιθανότητα θα ήταν να προσπαθήσει να πείσει έναν Σοσιαλιστή ή πρώην Σοσιαλιστή για να κερδίσει την υποστήριξη αυτού του κόμματος. Αυτό ήταν μέρος της λογικής πίσω από το διορισμό του Ερίκ Λομπάρ ως υπουργού Οικονομικών τον Δεκέμβριο του περασμένου έτους, αν και ο Μπαϊρού αργότερα ανέλαβε πιο άμεση εποπτεία των προετοιμασιών του προϋπολογισμού.

"Στις επόμενες 13 ημέρες, ο γαλλικός λαός θα επιλέξει, θα επηρεάσει τους εκπροσώπους του να επιλέξουν και να πουν αν βρίσκονται στο πλευρό του χάους ή στο πλευρό της ευθύνης", δήλωσε ο Μπαϊρού σε συνδικαλιστική διάσκεψη την Τρίτη.

Μια απόφαση να διαλυθεί το κοινοβούλιο και να προκηρυχθούν νέες εκλογές πιθανότατα θα προσέθετε τη μεγαλύτερη δόση αβεβαιότητας και κινδύνου για την κυβέρνηση. Ο Μακρόν κάλεσε πρόωρες εκλογές το 2024 σε μια προσπάθεια να ενισχύσει την υποστήριξή του στην Εθνοσυνέλευση, σε μια κίνηση που είδε την υποστήριξή του να καταστρέφεται και που κατέστησε την Εθνική Συσπείρωση της Μαρίν Λε Πεν το μεγαλύτερο κόμμα στην κάτω βουλή για πρώτη φορά.

Ο Μπαϊρού καλεί σε ψηφοφορία εμπιστοσύνης σε μια προσπάθεια να εδραιώσει την υποστήριξη στο κοινοβούλιο για περικοπές δαπανών ύψους 44 δισεκατομμυρίων ευρώ (51 δις δολάρια) και αύξηση φόρων που θεωρεί ζωτικής σημασίας για να αποφευχθεί καταστροφή για τα δημόσια οικονομικά. Ανάμεσα στις προτάσεις, τις οποίες επανέλαβε την Τρίτη, είναι μια "συγκεκριμένη προσπάθεια" από τους πλούσιους και η κατάργηση πολλών φοροαπαλλαγών. Έχει επίσης προτείνει την κατάργηση δύο από τις δημόσιες γαλλικές αργίες, προκαλώντας την περιφρόνηση της αντιπολίτευσης.

Ο πρωθυπουργός δήλωσε ότι ο Μακρόν συμφώνησε να καλέσει το κοινοβούλιο να επανέλθει σε συνεδρίαση νωρίς για να επιτρέψει στην κυβέρνηση να παρουσιάσει το σχέδιό της και να διεξαγάγει την πρόταση μομφής.

Σε αντίθεση με άλλες χώρες της ευρωζώνης, η Γαλλία αγωνίζεται να επιδιορθώσει τα δημόσια οικονομικά της μετά από τεράστιες δαπάνες για την υποστήριξη της οικονομίας κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid και της κρίσης πληθωρισμού που ακολούθησε την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Έχει ασκηθεί κριτική στις κυβερνήσεις του Μακρόν για το ότι έχασαν τον έλεγχο του προϋπολογισμού τα τελευταία δύο χρόνια λόγω υπερβολικού αισιοδοξίας για τις φορολογικές εισπράξεις και την οικονομική ανάπτυξη, καθώς και της αδυναμίας να αποτρέψουν την αύξηση των δαπανών.

Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η κυβέρνηση έχει επανειλημμένα αθετήσει τους μακροπρόθεσμους στόχους μείωσης του ελλείμματος και πλέον αναμένει να φέρει το χάσμα εντός του ορίου της ΕΕ του 3% της οικονομίας μέχρι το 2029.

Το κόστος αυτού του χρέους αυξάνεται απότομα, καθώς οι επενδυτές που πουλούν ομόλογα αυξάνουν το δανειακό κόστος της Γαλλίας. Δευτέρα, ο Μπαϊρού δήλωσε ότι το ετήσιο κόστος εξυπηρέτησης του χρέους θα ξεπεράσει όλες τις άλλες δαπάνες, συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης, φθάνοντας τα 66 δισεκατομμύρια ευρώ φέτος και τα 75 δισεκατομμύρια ευρώ "το πολύ" το 2026.

Στο ραδιόφωνο France Inter την Τρίτη, ο υπουργός Οικονομικών Λομπάρ δήλωσε ότι η χώρα είναι επί του παρόντος σε καλό δρόμο για να καλύψει το προγραμματισμένο έλλειμμα προϋπολογισμού της στο 5,4% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος για το τρέχον έτος.

Εάν η κυβέρνηση καταρρεύσει, ο Λομπάρ δήλωσε ότι το δανειακό κόστος της Γαλλίας θα ανέβει πάνω από αυτό της Ιταλίας "εντός 15 ημερών", προσθέτοντας ότι "θα είμαστε πραγματικά οι τελευταίοι από τους 27 στην Ευρώπη".

Την ίδια ώρα, πάντως, ο Λομπάρντ, δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο το ΔΝΤ να χρειαστεί να παρέμβει εάν η κυβέρνηση του Μπαϊρού "καταρρεύσει" τον επόμενο μήνα.

Συγκεκριμένα, ερωτηθείς για τα "καμπανάκια" πολιτικών ότι μια "κατάρρευση" της κυβέρνησης Μπαϊρού θα μπορούσε να οδηγήσει το ΔΝΤ να παρέμβει στα οικονομικά της Γαλλίας, ο Λομπάρντ απάντησε: "Αυτός είναι ένας κίνδυνος που βρίσκεται μπροστά μας".

"Είναι ένας κίνδυνος που θα θέλαμε να αποφύγουμε και ένας κίνδυνος που πρέπει να αποφύγουμε, αλλά δεν μπορώ να σας πω ότι αυτός ο κίνδυνος δεν υπάρχει" τόνισε.

Τα δεκαετή κρατικά ομόλογα της Γαλλίας είναι τώρα μεταξύ των υψηλότερων στην ευρωζώνη, έχοντας ήδη ξεπεράσει χώρες που ήταν κάποτε στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής κρίσης κρατικού χρέους, όπως η Ελλάδα και η Πορτογαλία. Οι κινήσεις αυτής της εβδομάδας έχουν αφήσει την απόδοση μόλις οκτώ βασικά σημεία κάτω από αυτή της Ιταλίας.

Οι γαλλικές μετοχές έχουν χτυπηθεί από τότε που ο Μακρόν κάλεσε πρόωρες εκλογές στις αρχές Ιουνίου του περασμένου έτους, πιάνοντας τις αγορές στον ύπνο. Ο CAC 40 έχει πέσει πάνω από 4% από τότε, ενώ το Stoxx Europe 600 αυξήθηκε περίπου 6%. Ο Γαλλικός δείκτης υποχωρεί σε σχέση με τον πανευρωπαϊκό δείκτη για δεύτερο συνεχές έτος, μια απότομη ανατροπή από το 2017 που είχε εκλεγεί ο Μακρόν και ακολουθούσε ανοδική πορεία.

"Εκείνοι οι επενδυτές που αγόρασαν Ευρώπη με την πεποίθηση ότι η Γερμανία αντιπροσώπευε κατά κάποιο τρόπο τις δυνατότητες της ευρωζώνης, έκαναν λάθος", δήλωσε ο επενδυτικός στρατηγός της ING στις Βρυξέλλες, Βενσάν Ζουβίνς, σε μια συνέντευξη την Τρίτη. "Είναι μια διχασμένη Ευρώπη που έχουμε τώρα με ορισμένες χώρες όπως η Γερμανία που μπορούν να αντέξουν οικονομικά να ξοδέψουν για ανάπτυξη και εκείνες που δεν έχουν άλλη επιλογή από το να εδραιώσουν τα δημόσια οικονομικά τους".

Ο Μπαϊρού και ο Μακρόν έχουν λιγότερο από δύο εβδομάδες να εδραιώσουν την υποστήριξη στο κοινοβούλιο για να αποφύγουν περαιτέρω αναταραχή, μια δύσκολη υπόθεση δεδομένης της αυξανόμενης αντίθεσης από τα άλλα κόμματα.

"Μπορώ να πιστέψω τον πρωθυπουργό που διαπίστωσε ότι η δημοσιονομική και οικονομική κατάσταση είναι καταστροφική", δήλωσε ο Βαλό, ο Σοσιαλιστής. "Είναι η κληρονομιά του κ. Μπαϊρού και του Εμανουέλ Μακρόν".