Του Κώστα Ράπτη

Παραδόξως συνεχίζουν: οι ΗΠΑ και το Ιράν πρόκειται, όπως ανέφερε ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών Εσμαΐλ Μπαγαΐ, να πραγματοποιήσουν νέο, έκτο κατά σειρά γύρο έμμεσων αντιπροσωπειών τους την ερχόμενη Κυριακή στη Μασκάτ του Ομάν, με αντικείμενο το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης.

Οι προοπτικές ευτυχούς κατάληξης της διαπραγμάτευσης παραμένουν περιορισμένες, στον βαθμό που η Ουάσιγκτον στέλνει άλλοτε το μήνυμα ότι επιδιώκει να εξασφαλίσει την μη απόκτηση πυρηνικού όπλου από το Ιράν, όπερ εφικτό, και άλλοτε ότι στοχεύει (κατά τις επιθυμίες και του Ισραήλ) στον τερματισμό κάθε ιρανικής δραστηριότητας εμπλουτισμού ουρανίου, η συνέχιση της οποίας αποτελεί, βάσει της Συνθήκης Μη Διάδοσης των Πυρηνικών Όπλων (TNP), κυριαρχικό δικαίωμα το οποίο η Ισλαμική Δημοκρατία δεν πρόκειται να αποποιηθεί, όπως ξεκαθάρισε ο ανώτατος ηγέτης της χώρας, αγιατολλάχ Αλί Χαμενεϊ.

Με δηλώσεις του την Πέμπτη ο Ντόναλντ Τραμπ προσχώρησε σαφώς στην άποψη ότι δεν θα αναγνωρισθεί στο Ιράν το δικαίωμα στον εμπλουτισμό ουρανίου.

Πάντως, η ιρανική πλευρά έκανε γνωστό ότι θα καταθέσει "σύντομα” δική της πρόταση συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα, μετά την ανακοίνωση μιας αμερικανικής προσφοράς που δεν φαίνεται να έπεισε την Τεχεράνη – καθότι "ασαφής” και "ελλιπής”.

"Το γεγονός ότι το αμερικανικό σχέδιο δεν αναφέρει καν την άρση των κυρώσεων δείχνει σαφώς πως η συμπεριφορά των Ηνωμένων Πολιτειών είναι αντιφατική και στερείται ειλικρίνειας”, δήλωσε ο πρόεδρος του ιρανικού κοινοβουλίου Μοχαμάντ-Μπαγέρ Γαλιμπάφ.

Επιπλέον, η Τεχεράνη προειδοποίησε ότι θα μειώσει ή και διακόψει τη συνεργασία της με τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) εάν στη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου του οργανισμού που ξεκίνησε χθες Δευτέρα στη Βιέννη υιοθετηθεί αντι-ιρανικό ψήφισμα.

Πράγματι, οι Ευρωπαίοι και οι ΗΠΑ προτίθενται, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, να καταθέσουν ψήφισμα εναντίον, το οποίο θα περιλαμβάνει την απειλή παραπομπής του θέματος του πυρηνικού προγράμματος της Τεχεράνης ενώπιον των Ηνωμένων Εθνών.

Όλα αυτά θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως πυροδότης μιας νέας μεγάλης πολεμικής σύγκρουσης στην Μέση Ανατολή, δεδομένων και των απειλών του Ισραήλ να κινηθεί μονομερώς κατά των ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων – εάν θεωρήσουμε ότι είναι σε θέση να το πράξει χωρίς αμερικανική εμπλοκή.

Αλλά ο "πόλεμος” βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη σε ό,τι αφορά τον τομέα των πληροφοριών. Και επ' αυτού το Ιράν μόλις ισχυρίσθηκε ότι πέτυχε μια μεγάλη ανατροπή.

Ο Ιρανός υπουργός Πληροφοριών, Εσμαΐλ Χατίμπ, δήλωσε την Κυριακή ότι η Τεχεράνη είχε αποκτήσει χιλιάδες ισραηλινά έγγραφα, περιγράφοντάς τα ως "θησαυρό” ικανό να ενισχύσει τη στρατηγική θέση του Ιράν. Είπε ότι τα υλικά είχαν μεταφερθεί υπό αυστηρή μυστικότητα σε ασφαλείς τοποθεσίες στο Ιράν και θα δημοσιευτούν "σύντομα”.

Πρόκειται τρόπον τινά για απάντηση στην επιχείρηση της Μοσάντ το 2018, οπότε Ισραηλινοί πράκτορες φέρονται να απέσπασαν αρχεία σχετικά με τα πυρηνικά που φυλάσσονταν σε μια αποθήκη στο Ιράν και τα έβγαλαν λαθραία από τη χώρα.

Το Ιράν δεν έχει αποκαλύψει πώς απέκτησε τα έγγραφα που λέει ότι έχει ή αν σχετίζονται με την κυβερνοεπίθεση του 2023 σε ένα ισραηλινό πυρηνικό κέντρο.

Τα ιρανικά κρατικά μέσα ενημέρωσης χαρακτήρισαν τη μεταφορά μέρος μιας ευρύτερης εκστρατείας πληροφοριών, τονίζοντας το απόρρητο και την πολυπλοκότητά της. Πρόσφατες συλλήψεις Ισραηλινών που κατηγορούνται για κατασκοπεία υπέρ της Τεχεράνης, αν και δεν συνδέονται επίσημα, έχουν εγείρει εικασίες για κάποια σύνδεση.

Σύμφωνα με τα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης, οι υπηρεσίες πληροφοριών του Ιράν χρησιμοποιούν όλο και περισσότερο πλατφόρμες όπως το Telegram για να στοχεύσουν ευάλωτες κοινότητες, συμπεριλαμβανομένων των πρόσφατων μεταναστών και των περιθωριοποιημένων Εβραίων πολιτών. Μόνο το 2024, περίπου 30 άτομα από εννέα κατασκοπευτικούς πυρήνες συνελήφθησαν από το Ισραήλ. Πολλοί από τους υπόπτους φέρονται να έχουν αρχικά προσεγγιστεί με προσφορές για εύκολα χρήματα για φαινομενικά ακίνδυνες εργασίες, όπως η λήψη φωτογραφιών στρατιωτικών χώρων. Μόλις τον περασμένο μήνα το Ισραήλ ανακοίνωσε τη σύλληψη των Ισραηλινών πολιτών Άλμογκ Ατίας και Ρόι Μιζράχι για φερόμενη κατασκοπεία υπέρ του Ιράν.

Λογαριασμός κοινωνικής δικτύωσης που συνδέεται στενά με τις ένοπλες δυνάμεις του Ιράν δημοσίευσε επίσης στα εβραϊκά το μήνυμα: "Γνωρίζουμε όλα τα μυστικά σας τώρα”. Η ανάρτηση φάνηκε να σηματοδοτεί μια συντονισμένη προσπάθεια ενίσχυσης των ισχυρισμών της Τεχεράνης και αύξησης της ψυχολογικής πίεσης στους Ισραηλινούς αξιωματούχους.

Η ανακοίνωση είναι η τελευταία ομοβροντία σε μια παρατεταμένη εκστρατεία εχθροπραξιών μεταξύ Ιράν και Ισραήλ. Το Ιράν έχει κατηγορήσει το Ισραήλ για τη δολοφονία των πυρηνικών επιστημόνων του, ενώ το Ισραήλ κατηγορεί την Τεχεράνη ότι εξοπλίζει περιφερειακές πολιτοφυλακές που στρέφονται εναντίον ισραηλινών στόχων. Πέρυσι, οι δύο πλευρές αντάλλαξαν περιορισμένα πλήγματα μετά τον βομβαρδισμό του προξενείου του Ιράν στη Δαμασκό από το Ισραήλ.

Ο Τρίτα Πάρσι, εκτελεστικός αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Quincy δήλωσε στο Newsweek: "Η Τεχεράνη μπορεί να επιδιώξει να ρίξει φως στο αδήλωτο πρόγραμμα πυρηνικών όπλων του Ισραήλ. Αλλά σε αντίθεση με το Ιράν, το Ισραήλ δεν είναι συμβαλλόμενο μέρος της Διεθνούς Συνθήκης για τη μη Διάδοση των Πυρηνικών (NPT) και, ως εκ τούτου, δεν έχει ποτέ δεσμευτεί νομικά να απέχει από την κατασκευή πυρηνικών όπλων”.

Ο Χατίμπ δήλωσε στα κρατικά μέσα ενημέρωσης ότι τα έγγραφα περιλαμβάνουν στοιχεία όχι μόνο για το Ισραήλ, αλλά και για την Ευρώπη, τις ΗΠΑ και άλλες χώρες.

Το Ιράν δεν έχει παρουσιάσει κανένα στοιχείο που να τεκμηριώνει τους ισχυρισμούς του και δεν υπήρξε άμεση αντίδραση από τις ισραηλινές αρχές σχετικά με την φερόμενη παραβίαση.

Ωστόσο, ο στόχος του Ιράν είναι προφανής: αφενός να πείσει το διεθνές και κυρίως το εγχώριο ακροατήριο ότι έχει αποκτήσει πλεονέκτημα στον πόλεμο πληροφοριών με το Ισραήλ και αφετέρου να στρέψει την διεθνή συζήτηση προς το αδήλωτο πυρηνικό οπλοστάσιο του εβραϊκού κράτους, το οποίο, όπως υπαινίσσεται, είναι αν μη τι άλλο σε γνώση των δυτικών δυνάμεων.

Συνεπώς, η αμερικανική απαίτηση για πλήρη τερματισμό των ιρανικών δραστηριοτήτων εμπλουτισμού ουρανίου θα μπορούσε να προκαλέσει, ως "ρελάνς" της Ισλαμικής Δημοκρατίας, την απαίτηση για αποπυρηνικοποίηση της Μέσης Ανατολής.

Εμφανιζόμενο ως υποστηρικτής του αφοπλισμού, το Ιράν ενδεχομένως θα επιχειρήσει να μετατοπίσει την διπλωματική πίεση από το δικό του πρόγραμμα προς στο αδιαφανές πυρηνικό καθεστώς του Ισραήλ - περιπλέκοντας τις προσπάθειες της κυβέρνησης των ΗΠΑ να απομονώσει την Τεχεράνη. Ακόμα κι αν τα έγγραφα δεν περιέχουν δραματικές αποκαλύψεις, η δημοσίευσή τους θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως στρατηγικό εργαλείο, ιδίως αν εκθέτουν και τους συμμάχους του Ισραήλ.