Έκκληση στους ερευνητές με έδρα τις ΗΠΑ απηύθυνε ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, οι οποίοι έχουν πληγεί από τις πολιτικές του Ντόναλντ Τραμπ, να επιλέξουν την Ευρώπη.

"Αν αγαπάτε την ελευθερία, ελάτε να κάνετε έρευνα εδώ", δήλωσε ο Μακρόν τη Δευτέρα στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης στο Παρίσι, μετά τις αποφάσεις των ΗΠΑ να κλείσουν πανεπιστημιακά προγράμματα. "Κανείς δεν θα μπορούσε να σκεφτεί ότι αυτή η μεγάλη δημοκρατία, της οποίας το οικονομικό μοντέλο βασίζεται τόσο πολύ στην ελεύθερη επιστήμη, στην καινοτομία και στην ικανότητά της τις τελευταίες τρεις δεκαετίες να καινοτομεί περισσότερο από τους Ευρωπαίους και να διαδίδει αυτή την καινοτομία ευρύτερα, θα έκανε ένα τέτοιο λάθος".

Η Γαλλία θα διαθέσει 100 εκατ. ευρώ για την προσέλκυση ερευνητών

Ο Μακρόν δήλωσε ότι η Γαλλία θα διαθέσει 100 εκατ. ευρώ (113 εκατ. δολάρια) για την προσέλκυση ερευνητών στο πλαίσιο του προγράμματος 'Γαλλία 2030' - ενός επενδυτικού σχεδίου για τη δημιουργία των πρωταθλητών υψηλής τεχνολογίας του μέλλοντος και την αντιστροφή των ετών βιομηχανικής παρακμής, όπως μεταδίδει το Bloomberg.

Ο παγκόσμιος αγώνας για την πρόσληψη Αμερικανών επιστημόνων αναθερμαίνεται, καθώς οι σαρωτικές περικοπές του Τραμπ στη χρηματοδότηση της έρευνας και στους ομοσπονδιακούς οργανισμούς προκαλούν έξοδο από τα ερευνητικά ιδρύματα της χώρας. Δεκάδες χιλιάδες ομοσπονδιακοί υπάλληλοι, μεταξύ των οποίων και επιστήμονες, έχουν απολυθεί και επαναπροσληφθεί μετά από δικαστική απόφαση, ενώ αναμένονται και άλλες μαζικές απολύσεις. Η καταστολή της μετανάστευσης και οι πολιτικές μάχες για την ακαδημαϊκή ελευθερία έχουν κλονίσει περαιτέρω την ερευνητική κοινότητα εν μέσω της ευρύτερης επαναφοράς των σχέσεων παγκόσμιου εμπορίου και ασφάλειας από τον Τραμπ.

Το συνέδριο στη Σορβόννη, που ονομάστηκε 'Επιλέξτε την Ευρώπη για την επιστήμη', σηματοδότησε την τελευταία προσπάθεια να ανοίξουν οι πόρτες της Ευρώπης σε ακαδημαϊκούς και ερευνητές με έδρα τις ΗΠΑ, των οποίων το έργο απειλείται από τις πολιτικές του Τραμπ. Στην εκδήλωση συμμετείχαν επίτροποι της ΕΕ, επιστήμονες και υπουργοί Έρευνας από τις χώρες μέλη για να συζητήσουν, μεταξύ άλλων, οικονομικά κίνητρα.

Σε δημοσκόπηση του Nature που διεξήχθη τον Μάρτιο, περισσότεροι από 1.200 επιστήμονες -το 75% των ερωτηθέντων- δήλωσαν ότι εξετάζουν το ενδεχόμενο να εγκαταλείψουν τις ΗΠΑ. Η Ευρώπη και ο Καναδάς ήταν μεταξύ των κορυφαίων επιλογών μετεγκατάστασης.

Μιλώντας πριν από τις δηλώσεις του Μακρόν, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι "η ΕΕ στοχεύει να καταστήσει ευκολότερη και ελκυστικότερη την έλευση στην Ευρώπη για έρευνα, επιταχύνοντας και απλοποιώντας την είσοδο για τους κορυφαίους ερευνητές".

Συγκεκριμένα, η Φον ντερ Λάιεν πρότεινε ένα νέο πακέτο κινήτρων ύψους 500 εκατ. ευρώ για την περίοδο 2025-2027, προκειμένου να καταστεί η Ευρώπη "μαγνήτης για τους ερευνητές", ενώ διαφήμισε τα προσόντα της Ευρώπης ως καταφύγιο για τους επιστήμονες. Σημείωσε ότι η ήπειρος φιλοξενεί το μεγαλύτερο διεθνές ερευνητικό πρόγραμμα στον κόσμο, το Horizon Europe, με χρηματοδοτική δύναμη πυρός άνω των 93 δισ. ευρώ.

Ασκώντας κριτική στις πολιτικές του Τραμπ, η Φον ντερ Λάιεν εξέφρασε θλίψη για το σημερινό περιβάλλον στις ΗΠΑ, όπου "η ελεύθερη και ανοιχτή έρευνα αμφισβητείται", λέγοντας ότι πρόκειται για "γιγαντιαίο λάθος".

Το γαλλικό υπουργείο Παιδείας ανέφερε σε ανακοίνωσή του ότι δημιούργησε μια διαδικτυακή πλατφόρμα για να διευκολύνει τη μετεγκατάσταση όσων εστιάζουν σε θέματα που κυμαίνονται από την υγεία, έως το κλίμα, τη βιοποικιλότητα, την απαλλαγή από τον άνθρακα και τους φυσικούς πόρους. Η δήλωση ανέφερε ότι κάθε έργο θα χρηματοδοτείται από ιδρύματα, τοπικές αρχές και τον ιδιωτικό τομέα. Η ώθηση για την προσέλκυση επιστημονικών ταλέντων έρχεται σε μια εποχή που η κυβέρνηση προειδοποιεί ότι θα πρέπει να εξοικονομήσει περίπου 40 δισ. ευρώ (45,4 δισ. δολάρια) στον επόμενο προϋπολογισμό.

Ορισμένες από τις κορυφαίες σχολές της Ευρώπης, όπως το ETH της Ζυρίχης και η Helmholtz Society, ένα κορυφαίο ερευνητικό δίκτυο στη Γερμανία, δέχονται ολοένα και περισσότερες έρευνες από επιστήμονες που εργάζονται στις ΗΠΑ και επιθυμούν να μετακινηθούν στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, σύμφωνα με αξιωματούχους των ιδρυμάτων. 

Και οι δύο σχολές παρακολουθούν την πολιτική κατάσταση στις ΗΠΑ, δήλωσαν οι αξιωματούχοι.

Ο Λαρς Κλίνγκμπεϊλ, επικεφαλής των Σοσιαλδημοκρατών της Γερμανίας, δήλωσε ότι σχεδιάζει να προσλάβει ειδικά ερευνητές από τις Ηνωμένες Πολιτείες. "Πηγαίνουμε στην επίθεση για να προσελκύσουμε επιστήμονες που δεν αισθάνονται πλέον άνετα στις ΗΠΑ υπό τον Τραμπ", δήλωσε ο Κλίνγκμπεϊλ στην εφημερίδα FUNKE MEDIENGRUPPE. 

Στις ΗΠΑ και σε άλλες χώρες, όπως η Τουρκία, η καταστολή της επιστήμης και της επιστημονικής ελευθερίας αυξάνεται μαζικά, σημείωσε ο Κλίνγκμπεϊλ, λέγοντας ότι "η Γερμανία πρέπει να εκμεταλλευτεί τις ευκαιρίες που προκύπτουν σήμερα. Η Γερμανία πρέπει επομένως να πει προληπτικά στους θιγόμενους ερευνητές στις ΗΠΑ και αλλού: Ελάτε στη Γερμανία, εδώ είναι ένα ασφαλές καταφύγιο για εσάς και την επιστήμη".

*Εν μέσω "τυφώνα" Τραμπ, οι Αμερικανοί επιστήμονες αρχίζουν να ψάχνουν για δουλειά στο εξωτερικό