Συμφωνία τύπου Plaza; Οι προκλήσεις για το δολάριο και οι γεωπολιτικές ισορροπίες
Τρίτη, 08-Απρ-2025 09:55
Οποιαδήποτε απόπειρα των ΗΠΑ να εφαρμόσουν μια συντονισμένη υποτίμηση του δολαρίου, παρόμοια με τη Συμφωνία του Plaza του 1985, πιθανότατα δεν θα πετύχει, καθώς θα απαιτούσε τη συναίνεση της Κίνας και της Ευρώπης, δήλωσε την Τρίτη ο πρώην κορυφαίος διπλωμάτης συναλλάγματος της Ιαπωνίας, Ναογιούκι Σινόχαρα.
Ορισμένοι αναλυτές πιστεύουν ότι η κυβέρνηση Τραμπ ενδέχεται να προωθήσει μια "Συμφωνία του Μαρ-α-Λάγκο" – μια μεγάλη συμφωνία για την αποδυνάμωση του υπερτιμημένου δολαρίου – με στόχο τη μείωση του τεράστιου εμπορικού ελλείμματος των ΗΠΑ.
Σε αντίθεση με τη Συμφωνία του Plaza, όταν οι Ηνωμένες Πολιτείες συνεργάστηκαν κυρίως με στενούς συμμάχους όπως η Ιαπωνία και η Γερμανία, η Ουάσιγκτον θα πρέπει να εμπλέξει περισσότερες χώρες – συμπεριλαμβανομένων της Κίνας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης – για να αποδυναμώσει το δολάριο αποτελεσματικά σε ένα παγκοσμιοποιημένο οικονομικό περιβάλλον, δήλωσε ο Σινόχαρα.
Έχοντας ήδη προκαλέσει αντιπαράθεση με την Κίνα και την Ευρώπη λόγω της απόφασής του να επιβάλει αυτό που αποκαλεί "ανταποδοτικούς" δασμούς, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, θα δυσκολευτεί ιδιαίτερα να εξασφαλίσει τη συναίνεσή τους, πρόσθεσε ο Σινόχαρα.
"Σε καταστάσεις όπως η σημερινή, είναι απαραίτητο να έχεις την Κίνα στο παιχνίδι, όπως και τις ευρωπαϊκές χώρες. Αυτό θα είναι εξαιρετικά δύσκολο υπό τις τρέχουσες συνθήκες", δήλωσε ο Σινόχαρα στο Reuters.
"Οι παρεμβάσεις στις συναλλαγματικές ισοτιμίες, ακόμα και αν είναι συντονισμένες μεταξύ των χωρών, έχουν καταστεί λιγότερο αποτελεσματικές, καθώς οι αγορές είναι πλέον τεράστιες", πρόσθεσε.
Ως υφυπουργός Οικονομικών της Ιαπωνίας για διεθνείς υποθέσεις από το 2007 έως το 2009, ο Σινόχαρα είχε διαπραγματευτεί με τους Αμερικανούς και Ευρωπαίους ομολόγους του για τη συγκράτηση των απότομων ανατιμήσεων του γεν, που πλήτταν τη βαριά εξαρτώμενη από τις εξαγωγές ιαπωνική οικονομία.
Είχε επίσης ενεργό ρόλο στις παγκόσμιες προσπάθειες χάραξης πολιτικής για την αντιμετώπιση της χρηματοπιστωτικής κρίσης που προκλήθηκε από την κατάρρευση της Lehman Brothers το 2008.
"Στις περισσότερες κρίσεις του παρελθόντος, μπορούσε κανείς να εντοπίσει την αιτία. Στη σημερινή κατάσταση, που προκαλείται από τον Τραμπ, είναι δύσκολο να πει κανείς πότε και πόσες φορές θα υπάρξουν νέα σοκ", είπε ο Σινόχαρα. "Αυτό αφήνει τους επενδυτές σε αβεβαιότητα για το πώς να αντιδράσουν" και διατηρεί τις αγορές ασταθείς, πρόσθεσε.
Η ζημιά από τους δασμούς του Τραμπ ενδέχεται να αποδειχθεί μεγαλύτερη από την αναμενόμενη για την ιαπωνική οικονομία, λόγω της μεγάλης εξάρτησής της από τις εξαγωγές προς τις ΗΠΑ – ιδιαίτερα στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας, τόνισε ο Σινόχαρα.
"Η εξάρτηση της Ιαπωνίας από τις εξαγωγές προς τις ΗΠΑ σημαίνει ότι εάν η αμερικανική οικονομία επιβραδυνθεί, η ζημιά θα είναι εξαιρετικά μεγάλη", είπε. "Το σημαντικό είναι η Ιαπωνία να διαφοροποιήσει τη βιομηχανία της μακριά από την αμερικανική αγορά".
Αν και το αδύναμο γεν έχει προκαλέσει ανησυχία στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, καθώς αυξάνει το κόστος των εισαγωγών και πλήττει την κατανάλωση, η κατάσταση μπορεί να αλλάξει ριζικά εάν το νόμισμα ενισχυθεί απότομα και βλάψει τις εξαγωγές, προειδοποίησε ο Σινόχαρα.
"Εάν η άνοδος του γεν επιταχυνθεί, θα υπάρξει έντονη πίεση από τον ιαπωνικό μεταποιητικό τομέα για πολιτική αντίδραση".
Οι Ηνωμένες Πολιτείες αποτελούν τον μεγαλύτερο προορισμό εξαγωγών για την Ιαπωνία, με περίπου το 28% των συνολικών εξαγωγών να αφορά αυτοκίνητα.
Η απόφαση του Τραμπ να επιβάλει δασμούς 25% στις εισαγωγές αυτοκινήτων και έναν επιπλέον δασμό 24% σε άλλα ιαπωνικά προϊόντα αναμένεται να πλήξει σοβαρά την ιαπωνική οικονομία, με αναλυτές να εκτιμούν ότι οι αυξημένοι δασμοί θα μπορούσαν να μειώσουν έως και 0,8 ποσοστιαίες μονάδες από την οικονομική ανάπτυξη.
Όσον αφορά τη νομισματική πολιτική της Τράπεζας της Ιαπωνίας, ο Σινόχαρα δήλωσε ότι η κεντρική τράπεζα θα πρέπει να συνεχίσει να αυξάνει σταδιακά τα επιτόκια, καθώς τα πραγματικά επιτόκια - προσαρμοσμένα στον πληθωρισμό - παραμένουν πολύ χαμηλά.
"Όμως, με τη σημερινή υψηλή μεταβλητότητα στις αγορές, είναι πιθανότατα αδύνατο και ανεπιθύμητο για την Τράπεζα της Ιαπωνίας να αυξήσει τα επιτόκια αυτή τη στιγμή", κατέληξε.