Ως πρώην κωμικός ο πρόεδρος της Ουκρανίας έχει μάθει να καμουφλάρει τα συναισθήματά του, ωστόσο δύσκολα μπορούσε να κρύψει τον γενικά αποκαρδιωτικό για τον ίδιο και τους Ουκρανούς τόνο της συνομιλίας που είχε την Τετάρτη με τον Ντόναλντ Τραμπ, τονίζει σε άρθρο-ανάλυσή του το πρακτορείο Bloomberg.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ είχε νωρίτερα μιλήσει για 90 λεπτά με τον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν και σύμφωνα με το πρακτορείο, "ξεπούλησε την Ουκρανία", σβήνοντας κάθε ελπίδα για ένταξη στο ΝΑΤΟ ή αμερικανικά στρατεύματα στο έδαφος για την εγγύηση μιας ειρηνευτικής συμφωνίας. Η Ρωσία πιθανότατα θα κρατήσει το μεγαλύτερο μέρος της ουκρανικής επικράτειας που είχε αρπάξει όλα αυτά τα χρόνια. Το μόνο που μπορούσε να κάνει ή να πει ο Ζελένσκι για τον Τραμπ ήταν ότι "εκτιμά το γνήσιο ενδιαφέρον του".

Οι Ουκρανοί δεν άργησαν να εκφράσουν την καχυποψία τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι μια συμφωνία είχε γίνει πίσω από την πλάτη τους. Πλέον εγκαταλήφθηκε ακόμη και η προσποίηση ότι η Ουκρανία είχε μια θέση στο τραπέζι (ερωτηθείς εάν η Ουκρανία θα ήταν ισότιμος εταίρος στις συνομιλίες, ο Τραμπ είπε ότι αυτό "είναι μια ενδιαφέρουσα ερώτηση"). Ο Αμερικανός ηγέτης είπε ακόμη ότι η Ουκρανία "μπορεί να γίνει ρωσική κάποια μέρα".

Το άμεσο μέλλον του ίδιου του Ζελένσκι είναι πλέον αμφίβολο.

Είχε μια άβολη σχέση από την αρχή με τον Τραμπ, ξεκινώντας με ένα μοιραίο τηλεφώνημα το 2019. Ο Αμερικανός μεγιστάνας, τότε στην πρώτη του θητεία, προέτρεψε τον Ζελένσκι να διερευνήσει αιτιάσεις κατά του αντιπάλου του Τζο Μπάιντεν σε αντάλλαγμα για στρατιωτική βοήθεια. Ο Ζελένσκι δεν τον βοήθησε.

Τώρα ο Τραμπ κάνει φανερό ότι θέλει να φύγει ο Ζελένσκι. Πρόσωπο κοντά στον Ζελένσκι είπε ότι οι Αμερικανοί αξιωματούχοι πίεζαν κατ' ιδίαν ότι ήρθε η ώρα να διεξαχθούν προεδρικές και βουλευτικές εκλογές στην Ουκρανία. Αυτές οι υποδείξεις δεν είναι πλέον λεπτές, αλλά ωμές, σημειώνει το Bloomberg.

"Θα πρέπει να κάνει ό,τι πρέπει να κάνει", είπε ο Τραμπ για τον Ζελένσκι που, απ' ό,τι φαίνεται, θα χρειαστεί να παραχωρήσει εδάφη. "Αλλά, ξέρετε, τα νούμερά του στις δημοσκοπήσεις δεν είναι ιδιαίτερα καλά, για να το θέσω ήπια".

Η πίεση είναι τέτοια που ο Ζελένσκι αναγκάστηκε την Πέμπτη να πει ότι ο Τραμπ δεν έθεσε το θέμα της διεξαγωγής εκλογών κατά τη διάρκεια της τηλεφωνικής τους επικοινωνίας.

Τρία χρόνια μετά την έναρξη της γενικής εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, τα ποσοστά αποδοχής του Ζελένσκι έχουν πέσει, αφού κορυφώθηκαν στο 90% τον πρώτο μήνα του πολέμου. Έχει δημιουργηθεί κούραση στην κοινή γνώμη και, ενώ προσπαθεί να αποφύγει τη μείωση της ηλικίας στρατολόγησης που θα συμπεριλάβει νεότερους άνδρες, υπάρχει αυξανόμενη πίεση πάνω του να κάνει το συγκεκριμένο βαθιά αντιδημοφιλές βήμα.

Οι εκλογές ανεστάλησαν όταν η Ουκρανία κήρυξε στρατιωτικό νόμο την ημέρα που η Ρωσία εξαπέλυσε τη γενική επίθεσή της. Η θητεία του Ζελένσκι θα είχε λήξει τον Μάιο του 2024 υπό κανονικές συνθήκες και είχε δεσμευτεί στο παρελθόν ότι θα υπηρετούσε μόνο μία θητεία.

Ο πρόεδρος της Ουκρανίας αντιτίθεται σθεναρά στις εκλογές, φοβούμενος ότι μπορεί να υπονομεύσουν την εύθραυστη σταθερότητα της Ουκρανίας, σύμφωνα με ένα κοντινό του πρόσωπο.

Οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι ανησυχούν εξίσου ότι μια αλλαγή ηγεσίας σε αυτό το στάδιο - ειδικά αν οι ΗΠΑ θεωρηθεί ότι πιέζουν γι' αυτήν - παίζει το παιχνίδι του Πούτιν. Ο Ρώσος ηγέτης έχει αμφισβητήσει τη νομιμότητα του Ζελένσκι, παρόλο που οι δικές του εκλογές πάντα ελέγχονται αυστηρά ως προς το αποτέλεσμα από το Κρεμλίνο, τονίζει το Bloomberg.

Οι εγχώριες πολιτικές εντάσεις συσσωρεύονται. Το Συμβούλιο Ασφάλειας και Άμυνας της Ουκρανίας - με επικεφαλής τον Ζελένσκι - επέβαλε κυρώσεις στον ηγέτη της αντιπολίτευσης και τέως πρόεδρο της χώρας Πέτρο Ποροσένκο την Πέμπτη. Μπλόκαρε τα περιουσιακά του στοιχεία στη χώρα και περιόρισε τις επιχειρηματικές του δραστηριότητες.

Ο Ποροσένκο χαρακτήρισε την απόφαση "κολοσσιαίο πλήγμα" για την εσωτερική ενότητα της Ουκρανίας.

Οι ποινικές υποθέσεις εναντίον του Ποροσένκο πριν από τον πόλεμο είχαν προκαλέσει κριτική από τους συμμάχους της Ουκρανίας και η τελευταία κίνηση μπορεί να προσθέσει δυσκολίες για το Κίεβο στην πορεία του προς την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ο Ζελένσκι, ο οποίος εξέπληξε ακόμη και τον εαυτό του όταν κέρδισε την προεδρία με συντριπτική πλειοψηφία, έχει εμφανώς γεράσει κάτω από τις πιέσεις της καθοδήγησης του πολέμου.

Μερικές φορές έχει δείξει σημάδια ανεξέλεγκτου θυμού που έχουν ωθήσει ορισμένους Ευρωπαίους συμμάχους να σχολιάσουν ότι πρέπει να δείξει περισσότερη ευγνωμοσύνη για την υποστήριξη που του παρείχαν και να είναι λιγότερο ανυπόμονος με τις απαιτήσεις του.

Υπάρχει αυξανόμενη απογοήτευση με τον Τραμπ μεταξύ των αξιωματούχων του γραφείου του Ζελένσκι, επειδή δεν καταλαβαίνουν πώς να τον αντιμετωπίσουν, δήλωσε ένα άτομο που γνωρίζει το θέμα υπό τον όρο της ανωνυμίας.

Ο Ουκρανός ηγέτης δοκίμασε μια ρεαλιστική επιχειρηματική προσέγγιση στις συνομιλίες με τον Τραμπ, προτείνοντας πρόσβαση στα κρίσιμα ορυκτά της χώρας με αντάλλαγμα την προστασία των ΗΠΑ.

 Ο Τραμπ είπε αμέσως ότι ήθελε αυτά τα περιουσιακά στοιχεία αξίας 500 δισεκατομμυρίων δολαρίων και έστειλε τον υπουργό Οικονομικών Σκοτ ​​Μπέσεντ να καταλήξει σε μια "συμφωνία οικονομικής συνεργασίας".

Το ερώτημα για τον Ζελένσκι, 47 ετών, είναι αν θα θυσιαστεί στον βωμό μιας συμφωνίας που θα του επιβληθεί - και στη συνέχεια θα συμφωνήσει να κάνει χώρο για κάποιον άλλον πιο ευχάριστο στον Τραμπ, ώστε η χώρα του να έχει καλύτερη μεταχείριση.

Σε αυτό το σενάριο, ο μόνος υποψήφιος που πραγματικά ξεχωρίζει είναι ο άλλοτε κορυφαίος στρατηγός του Ζελένσκι, Βαλέρι Ζαλούζνι, ο οποίος διοικούσε τις χερσαίες δυνάμεις της Ουκρανίας στην άμυνα κατά των ρωσικών δυνάμεων και στη συνέχεια ανακατέλαβε εδάφη στις αρχές του πολέμου.

Οι δύο άνδρες διαφώνησαν αργότερα για τη στρατιωτική στρατηγική, αφού μια πολύκροτη αντεπίθεση του 2023 κατέληξε σε αποτυχία, με το ρεύμα του πολέμου στη συνέχεια να στρέφεται υπέρ της Ρωσίας.

Ο Ζαλούζνι έγινε αναμφισβήτητα πιο δημοφιλής από τον Ζελένσκι και τελικά πιθανός πολιτικός αντίπαλος. Μετά την αντικατάσταση στην αρχηγία του στρατού, μεταφέρθηκε στο Λονδίνο ως πρεσβευτής της Ουκρανίας, όπου κράτησε χαμηλό προφίλ.

Αν και δεν έχει δηλώσει τη φιλοδοξία του να γίνει πρόεδρος και κάτι τέτοιο πιθανότατα δεν θα ήταν συνετό στη θέση του, ο Ζαλούζνι δημοσίευσε τον πρώτο τόμο από μια τριλογία απομνημονευμάτων - που επιμελήθηκε η σύζυγός του έχοντας κατά νου ένα κοινό νεαρών ανθρώπων - που θα τον κρατήσουν στη δημοσιότητα.

Ο 51χρονος πρώην στρατηγός έχει επίσης κάνει περιστασιακές δημόσιες ομιλίες, συμπεριλαμβανομένης μιας πρόσφατα σε ένα κοινό φοιτητών στο Καθολικό Πανεπιστήμιο της Ουκρανίας στο Λβιβ, κοντά στα σύνορα με την Πολωνία. Απέφυγε πάντως την απροκάλυπτη κριτική για την πορεία του πολέμου.

Έχει περάσει ένας χρόνος από τότε που "εξορίστηκε" στη Βρετανία και "τίμησε" την επέτειο με μια σύντομη και χαρακτηριστική ανάρτηση στο Facebook: "Δεν έχω αλλάξει και δεν έχω σπάσει".

Σπάνιες δημοσκοπήσεις δείχνουν τον Ζαλούζνι να έχει τη μεγαλύτερη υποστήριξη σε σχέση με όλες τις άλλες προσωπικότητες στην Ουκρανία και προβάδισμα έναντι του Ζελένσκι. Οι ίδιοι οι Ουκρανοίμ, πάντως, δεν δείχνουν πρόθυμοι να πάνε στην κάλπη εν καιρώ πολέμου.

Ο Ζελένσκι αναμφίβολα ζυγίζει τις επιλογές του.

Οι πρόσφατες ανακοινώσεις του σχετικά με μειώσεις τιμών στα φάρμακα και την καθυστέρηση της στρατολόγησης περισσότερων ανδρών στον στρατό δείχνουν ότι θα μπορούσε να είναι υποψήφιος για επανεκλογή. Η κίνηση του Τραμπ, ωστόσο, μπορεί να άλλαξε τους υπολογισμούς του, σημειώνουν οι αναλυτές του Bloomberg.

Κάνοντας τα πράγματα χειρότερα, η ουσιαστική διάλυση της USAID από τη νέα κυβέρνηση Τραμπ έπληξε σκληρά την Ουκρανία. Εκατομμύρια δολάρια σε βοήθεια που χρησιμοποιήθηκαν για την ενίσχυση της κυβερνοασφάλειας, την υποστήριξη των ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης και τη διασφάλιση δίκαιων εκλογών εξαφανίστηκαν σε μια νύχτα.

Αντίθετα, η Ρωσία έχει εμπλακεί σε ολοένα και πιο επιθετικές εκστρατείες παραπληροφόρησης και ανάμειξη στις εκλογές σε χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης που θέλει να επαναφέρει στην τροχιά της. Οι εκλογές στην Ουκρανία τώρα θα ήταν ακριβώς το αποτέλεσμα που θέλει ο Πούτιν.

Εν τω μεταξύ, ο ρωσικός στρατός προχωρά σταθερά στο ουκρανικό έδαφος.