Οι Βρυξέλλες σχεδιάζουν μια ριζική αναδιοργάνωση του επόμενου προϋπολογισμού της ΕΕ ύψους τρισεκατομμυρίων ευρώ, αντικαθιστώντας δεκάδες προγράμματα με συγχωνευμένα ταμεία που θα παραχωρήσουν μεγαλύτερη δημοσιονομική ευελιξία στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, όπως μεταδίδουν την Τρίτη οι Financial Times.

Το σχέδιο αυτό, σύμφωνα με έγγραφο που επικαλούνται οι FT, απαιτεί έναν πιο "φιλόδοξο" προϋπολογισμό ως προς το "μέγεθος και τον σχεδιασμό" για να ανταποκριθεί στις αυξημένες απαιτήσεις για δαπάνες στον τομέα της άμυνας και την αποπληρωμή του μεγάλου χρέους.

Η Κομισιόν κάνει λόγο για τη μεγαλύτερη αναμόρφωση του τρόπου κατανομής των κονδυλίων που έχει γίνει ποτέ, λέγοντας ότι "η υφιστάμενη κατάσταση δεν αποτελεί [πλέον] επιλογή".

Η είδηση αυτή έρχεται μετά το χθεσινό δημοσίευμα του Politico, σύμφωνα με το οποίο η Ευρωπαϊκή Ένωση εξετάζει μέτρα για την παροχή μεγαλύτερης ευελιξίας στα κράτη-μέλη της για την αύξηση των αμυντικών δαπανών τους, χωρίς αυτές να παραβιάζουν τους δημοσιονομικούς κανόνες του μπλοκ, βάσει των υφιστάμενων σχεδίων για με επέκταση των αμυντικών επενδύσεων.

Όπως γράφει το Politico, το κόστος της μισθοδοσίας των στρατιωτικών και της συντήρησης του εξοπλισμού - το οποίο επί του παρόντος προσμετράται στα στοιχεία του ελλείμματος μιας χώρας που ελέγχονται αυστηρά από την Κομισιόν - θα μπορούσε να ενταχθεί στην κατηγορία εξόδων που δεν προσμετρώνται στον προσδιορισμό του ελλείμματος.

Η Ευρώπη αναζητά απεγνωσμένα τρόπους για να χρηματοδοτήσει τις αμυντικές της ανάγκες, καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία εισέρχεται στον τέταρτο χρόνο του και ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ απαιτεί την αύξηση των αμυντικών δαπανών στο 5% του ΑΕΠ, σημειώνεται.

Σύμφωνα με το σχέδιο, οι χώρες θα μπορούν να αποφύγουν την υπαγωγή σε καθεστώς υπερβολικού ελλείμματος,  εάν οι επιπλέον δαπάνες τους σχετίζονται με την άμυνα.

Ευελιξία στις κυβερνήσεις 

Σύμφωνα με το άρθρο των FT, η Κομισιόν επιθυμεί αλλάξει ριζικά τη δομή του προϋπολογισμού της ΕΕ, συγκεντρώνοντας περισσότερα από 50 "άκαμπτα" προγράμματα δαπανών σε τρία κύρια ταμεία που παρέχουν μεγαλύτερη "ευελιξία" για την αντιμετώπιση απρόβλεπτων προκλήσεων.

Ο προϋπολογισμός της ΕΕ χρηματοδοτείται παραδοσιακά από εθνικές συνεισφορές που ανέρχονται σε περίπου 1% του ΑΕΠ. Περίπου το ένα τρίτο διατίθεται για γεωργικές επιδοτήσεις, άλλο ένα τρίτο για τις λιγότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες - μέσω της πολιτικής "συνοχής" - ενώ το υπόλοιπο καλύπτει όλα τα υπόλοιπα, από την εξωτερική βοήθεια έως τους μισθούς του προσωπικού της ΕΕ.

Σύμφωνα με την πρόταση που επικαλούνται οι FT, η Επιτροπή θα συμφωνήσει σε ένα ενιαίο "σχέδιο για κάθε χώρα με βασικές μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις", συμπεριλαμβανομένων των περιφερειακών ταμείων και των γεωργικών επιδοτήσεων. Αυτό, στην πραγματικότητα, θα έδινε στις κυβερνήσεις μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων για τη λήψη αποφάσεων σχετικά με έργα, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων που παραδοσιακά συμφωνούνταν με τις Βρυξέλλες.

Ένα δεύτερο "ευρωπαϊκό ταμείο ανταγωνιστικότητας" θα ενισχύσει τις επενδύσεις σε βασικούς τομείς και κοινά έργα, ενώ ένα "ανανεωμένο" ταμείο για την εξωτερική πολιτική θα είναι "περισσότερο ευθυγραμμισμένο με τα στρατηγικά μας συμφέροντα".

Όσον αφορά στην άμυνα, τα δύο αυτά ταμεία θα μπορούσαν να επιτρέψουν στην ΕΕ να αφιερώσει πολύ μεγαλύτερο μερίδιο του προϋπολογισμού σε διασυνοριακά αμυντικά έργα.

Ο Siegfried Mureșan, Ρουμάνος συντηρητικός ευρωβουλευτής, αρμόδιος για τις διαπραγματεύσεις για τον προϋπολογισμό, δήλωσε: "Θέλουμε έναν προϋπολογισμό που να είναι καλύτερα ευθυγραμμισμένος με τις νέες προτεραιότητες της Ένωσης, οι οποίες είναι η ανταγωνιστικότητα και η άμυνα της ΕΕ".