Του Κώστα Ράπτη

Τα δύο νομοθετήματα τα οποία ενέκρινε χθες Δευτέρα με συντριπτική πλειοψηφία το κοινοβούλιο του Ισραήλ για απαγόρευση λειτουργίας στην ισραηλινή επικράτεια της υπηρεσίας του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες (UNRWA) αποτελούν τομή όχι απλώς σε ό,τι αφορά την ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση, αλλά συνολικά τη μεταπολεμική διεθνή τάξη πραγμάτων, εξ ού και ξεσήκωσαν θύελλα αντιδράσεων.

Τα νομοθετήματα, τα οποία θα τεθούν σε ισχύ σε 90 ημέρες, προβλέπουν το κλείσιμο των κεντρικών γραφείων της UNRWA στην προσαρτημένη ανατολική Ιερουσαλήμ και απαγορεύουν την επαφή Ισραηλινών αξιωματούχων με την υπηρεσία.

Αυτό πρακτικά σημαίνει και απαγόρευση της εισόδου ανθρωπιστικής βοήθειας και στις κατεχόμενες παλαιστινιακές περιοχές, τη σκληρά δοκιμαζόμενη Λωρίδα της Γάζας και τη Δυτική Όχθη του Ιορδάνη, η επαφή των οποίων με τον έξω κόσμο ελέγχεται από το Ισραήλ.

Πρόκειται για την κλιμάκωση μίας σύγκρουσης η οποία εκτυλίσσεται σε τρία επίπεδα. Το πρώτο αφορά την ίδια την ύπαρξη της UNRWA, η διαιώνιση της οποίας συνεπάγεται και διαιώνιση παλαιστινιακού προσφυγικού ζητήματος και παλαιστινιακής προσφυγικής ταυτότητας. Τα δυόμιση εκατομμύρια των δικαιούχων των υπηρεσιών της UNRWA σε Γάζα, Δυτική Όχθη και ανατολική Ιερουσαλήμ στηρίζονται εξ ολοκλήρου σε αυτήν για την εκπαίδευσή τους, αλλά και την περίθαλψη και την επισιτιστική βοήθεια. Επανειλημμένα έχει γίνει συζήτηση για το αν τα εκπαιδευτικά εγχειρίδια της UNRWA προάγουν το "μίσος", καλλιεργώντας τις παλαιστινιακές εθνικές φιλοδοξίες.

Προ μηνών το Ισραήλ κατήγγειλε ότι 19 από τους 13.000 γηγενείς εργαζόμενους της UNRWA συμμετείχαν ως μέλη της Χαμάς στις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου, με αποτέλεσμα 17 δυτικές χώρες να διακόψουν προθύμως τη χρηματοδότηση της υπηρεσίας. Εσωτερική έρευνα του ΟΗΕ παραδέχθηκε τις καταγγελίες σε σχέση με 9 άτομα και η χρηματοδότηση επανήλθε. Αντίστοιχες αντιδράσεις για τους άνω των 100 νεκρούς υπαλλήλους της υπηρεσίας δεν παρατηρήθηκε.

Το δεύτερο μέτωπο αφορά τη "λογική εξαίρεσης" που επιδιώκει να επιβάλει το Ισραήλ σε ό,τι αφορά τον εαυτό του, με αποτέλεσμα η σχέση του με τα Ηνωμένα Έθνη και τις υπηρεσίες του να είναι παγίως προβληματική, είτε ο λόγος γίνεται για τα δεκάδες ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας για το Μεσανατολικό τα οποία προσέκρουσαν στο αμερικανικό βέτο, είτε για την υιοθέτηση από τη Γενική Συνέλευση κατά την περίοδο 1975-1991 ψηφίσματος το οποίο καταγγέλλει τον σιωνισμό ως μία μορφή ρατσισμού.

Αυτή η αντιπαράθεση έχει οδηγηθεί στην κορύφωσή της το τελευταίο δωδεκάμηνο, είτε με θεατρικές κινήσεις, όπως η εμφάνιση της αντιπροσωπείας του Ισραήλ ενώπιον του Συμβουλίου Ασφαλείας με το "άστρο του Δαυίδ" στο πέτο, είτε με την κήρυξη του ίδιου του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες ως ανεπιθύμητου προσώπου (persona non grata), διότι κρίθηκε από το Ισραήλ ότι αντέδρασε χλιαρά στις ιρανικές πυραλικές επιθέσεις της 1ης Οκτωβρίου.

Σε παρατήρηση του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν ότι και το ίδιο το Ισραήλ γεννήθηκε με απόφαση του ΟΗΕ, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου απάντησε ότι τη γέννηση του εβραϊκού κράτους κατέστησε δυνατή ο Πόλεμος της Ανεξαρτησίας και τίποτε άλλο. Με άλλα λόγια, η λογική της ένοπλης ισχύος καθιστά περιττή τη διεθνή νομιμοποίηση.

Αλλά το νεότερο και εν προκειμένω κρισιμότερο μέτωπο αφορά την "επαπειλούμενη γενοκτονία", σύμφωνα με την προκαταρκτική απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου στην προσφυγή της Νοτίου Αφρικής, η οποία εκτυλίσσεται το τελευταίο δωδεκάμηνο στη Λωρίδα της Γάζας.

Από αυτή την άποψη το timing της απαγόρευσης της UNRWA υπήρξε ατυχές, διότι η Νότιος Αφρική μόλις κατέθεσε στο Διεθνές Δικαστήριο έκθεση 5000 σελίδων στην οποία συγκεντρώνει τα δεδομένα που στηρίζουν τις καταγγελίες της. Αλλά η Νότιος Αφρική θα πρέπει να συμπληρώσει τώρα τον φάκελό της, διότι η στέρηση ιατρικής και επισιτιστικής βοήθειας που θα φέρει ο τερματισμός των εργασιών της UNWRA, εμπίπτει ακριβώς στις προβλέψεις της Διεθνούς Σύμβασης περί Γενοκτονίας για τη "μερική ή ολική καταστροφή" πληθυσμών λόγω της ταυτότητάς τους.