Του Κώστα Ράπτη

Έξι ημέρες μετά τα ιρανικά πυραυλικά πλήγματα στο Ισραήλ σε απάντηση προς την δολοφονία του ηγέτη της Χεζμπολλάχ Χασάν Νασράλλα και του Ιρανού στρατηγού Νιλφορουσάν, η ισραηλινή ανταπάντηση δεν έχει ακόμη εκδηλωθεί. Το γεγονός είναι αξιοσημείωτο, διότι υποδηλώνει περίσκεψη, αν όχι δισταγμό, που δεν συνηθίζεται από πλευράς του εβραϊκού κράτους. Αντιθέτως, η εικόνα του εαυτού του που προβάλλει το Ισραήλ προδιέθετε για αστραπιαία και αμείλικτη αντίδραση.

"Είμαστε ισχυροί τόσο στην άμυνα όσο και στην επίθεση – και αυτό θα αποτυπωθεί σε τόπο, χρόνο και με τον τρόπο της επιλογής μας” ο πολιτικός προϊστάμενος των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων Γιοάβ Γκάλαντ, επισκεπτόμενος την αεροπορική βάση Νεβατίμ, η οποία υπήρξε ένας από τους στόχους της ιρανικής επίθεσης την περασμένη Τρίτη.

Όμως, ο Γκάλαντ κατευθύνεται αύριο προς τις ΗΠΑ για διαβουλεύσεις, συνεπώς η επιλογή του τρόπου και του χρόνου δράσης δεν εναπόκειται αποκλειστικά στην ισραηλινή πλευρά.

Οι αποκλίσεις ανάμεσα στη Ουάσιγκτον και τον στενότερο σύμμαχό της δεν αποτελούν αντικείμενο εικασίας, παρά έχουν καταγραφεί δημοσίως: λ.χ. με τις εκπεφρασμένες επιφυλάξεις του Τζο Μπάιντεν στο ενδεχόμενο να πληγούν πετρελαϊκές και (πολύ περισσότερο) πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν.

Μιλώντας την Κυριακή στο ετήσιο Shabtai Shavit World Summit του Διεθνούς Ινστιτούτου Αντι-Τρομοκρατίας (ICT) του Πανεπιστημίου Reichman, ο Αμερικανός πρεσβευτής στο Ισραήλ Τζακ Λιου δήλωσε χαρακτηριστικά: "Έχουμε καταστήσει σαφές δημόσια είναι ότι είναι σημαντικό όλο αυτό να μην κλιμακωθεί σε έναν περιφερειακό πόλεμο (...) Από την άλλη πλευρά, δεν έχουμε πει ότι το Ισραήλ θα έπρεπε απλώς να ανεχθεί να του εκτοξεύονται 200 βαλλιστικοί πύραυλοι σε λίγο περισσότερο από μία ώρα”.

Με άλλα λόγια, οι ΗΠΑ ταλανίζονται από το ερώτημα ποια θα ήταν μια σύμμετρη ανταπόδοση, που δεν θα υπονόμευε τη δική τους θέση στη Μέση Ανατολή. Και αν κρίνουμε από το μήνυμα του αγιατολλάχ Χαμενεϊ την Παρασκευή "Δεν θα υποχωρήσουμε, αλλά δεν θα βιαστούμε”, εξίσου "χορογραφημένες” εξελίξεις που να μην διακινδυνεύουν ευρύτερο εκτροχιασμό επιθυμεί και η Τεχεράνη. Όμως είναι με τον Βενιαμίν Νετανιάχου που συνομιλεί, συνεργάζεται και θα πρέπει να βρει έναν κοινό τόπο η Αμερική...

Και ο τελευταίος μοιάζει πολύ πρόθυμος να επιφυλάξει στο αμερικανικό εκλογικό σώμα μιαν October surprise, που θα εξανεμίσει τις τύχες των Δημοκρατικών.

Το αποτέλεσμα είναι να διαρρέουν πληροφορίες, διόλου κολακευτικές για υπερδύναμη, ότι η Ουάσιγκτον προτείνει στο Ισραήλ "οικονομικά κίνητρα”, προκειμένου η επίθεσή του στο Ιράν να είναι λελογισμένη. Με άλλα λόγια, παζαρεύει με τους προστατευόμενούς της μια λύση τύπου "ολίγον έγκυος” για να αποφύγει έναν παγκόσμιο πόλεμο.

Δεν είναι διαφορετική η κατάσταση της Γαλλίας που είδε μέσα σε ένα τριήμερο διαδοχικά τον πρόεδρό της να προτείνει διακοπή της εξαγωγής οπλισμού στο Ισραήλ, το εργοστάσιο της Total στη Βηρυτό να βομβαρδίζεται από τις ισραηλινές δυνάμεις και τον επικεφαλής της γαλλικής διπλωματίας να επισκέπτεται το εβραϊκό κράτος για εκδήλωση συμπαράστασης.

Την εικόνα περιπλέκουν οι δύο ακατανόητες σεισμικές δονήσεις που σημειώθηκαν στην έρημο του Ιράν το Σάββατο και την Κυριακό, γεννώντας φόβους ότι η Ισλαμική Δημοκρατία προχώρησε σε δοκιμές πυρηνικού όπλου, αναιρώντας την προηγούμενη διακηρυγμένη πολιτική της.

Ομοίως, η επιλογή της Χεζμπολλάχ να πλήξει την πόλη της Χάιφα συνιστά ξεπέρασμα της "κόκκινης γραμμής” να μην στοχοποιούνται πολιτικοί στόχοι. Φαίνεται πως όσο οι ιρανικές πυραυλικές επιθέσεις υπήρξαν έναν μήνυμα προς το Ισραήλ να μην προχωρήσει στην χερσαία επίθεση στον Λίβανο, άλλο τόσο τα νέα πλήγματα της Χεζμπολλάχ αποτελούν ένα μήνυμα να μην εξαπολυθεί μεγάλη επίθεση στο Ιράν.

Η Χάιφα αποτελεί άλλωστε τον κυριότερο λιμένα του Ισραήλ και η σημασία του γίνεται ακόμη μεγαλύτερη, αφότου η Ερυθρά Θάλασσα "έκλεισε” λόγω των επιθέσεων των Χούθι. Αν αναλογισθούμε ότι μεγάλο μέρος της καθημερινής τροφοδοσίας του Ισραήλ πραγματοποιείται έκτοτε δια της χερσαίας οδού μέσω των αραβικών μοναρχιών που οι λιμένες τους στον Περσικό Κόλπο θα μπορούσαν να κινδυνεύσουν σε ενδεχόμενο πολεμικής κλιμάκωσης, συμπληρώνουμε την εικόνα.