Το ρούβλι κατρακυλά, το σοκ από την αποτυχημένη ανταρσία της Wagner δεν έχει ακόμη υποχωρήσει και ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει ξεπεράσει τους 18 μήνες χωρίς να διαφαίνεται τέλος. Ωστόσο, όπως σημειώνει το Bloomberg, οι προετοιμασίες για την εξασφάλιση μιας πέμπτης θητείας του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν στις εκλογές του Μαρτίου 2024 έχουν ήδη ξεκινήσει, παρά το ότι η ανησυχία για το μέλλον εξαπλώνεται μεταξύ των ανώτερων αξιωματούχων και των επιχειρηματικών μεγιστάνων, σύμφωνα με τέσσερα άτομα που βρίσκονται κοντά στο Κρεμλίνο.

Η έκτακτη αύξηση των επιτοκίων από τη ρωσική κεντρική τράπεζα δεν ήταν απλώς μια απάντηση στην τελευταία πτώση του ρουβλίου, αλλά μέρος μιας ευρύτερης προσπάθειας για την καταστολή του πληθωρισμού πριν από την ψηφοφορία, δήλωσε πηγές στο Bloomberg.

Αν δεν ήταν οι εκλογές, η κεντρική τράπεζα μπορεί να περίμενε την επόμενη προγραμματισμένη συνεδρίαση για τη νομισματική πολιτική για να αναλάβει δράση. Τώρα, δέχεται πιέσεις από τον κύκλο του Πούτιν να σταθεροποιήσει τη συναλλαγματική ισοτιμία και να αποτρέψει οποιαδήποτε περαιτέρω διάβρωση των πραγματικών εισοδημάτων των νοικοκυριών.

Η κυβέρνηση επεξεργάζεται επίσης ένα τριετές δημοσιονομικό σχέδιο που θα προσφέρει προεκλογικές παροχές, συμπεριλαμβανομένων πρόσθετων μέτρων τόνωσης που θα μπορούσαν να συμβάλουν στον πληθωρισμό, είπε μία από τις πηγές, εντείνοντας την επείγουσα ανάγκη να τεθεί υπό έλεγχο το ρούβλι.

"Οι εγχώριες πολιτικές απόψεις ευνοούν την αυστηρότερη νομισματική πολιτική", δήλωσε ο Alexander Isakov, οικονομολόγος στο Bloomberg. "Αν το ρούβλι συνέχιζε να χάνει αξία, θα είχε ανεβάσει τον πληθωρισμό κατά 1-1,5 ποσοστιαίες μονάδες με την αύξηση των τιμών να κορυφώνεται ακριβώς τη λάθος στιγμή, ενόψει των εκλογών του Μαρτίου".

Αν και λίγοι βλέπουν κάποια άμεση απειλή για την εξουσία του Πούτιν, το κύρος του Ρώσου προέδρου ως εγγυητή ασφάλειας δέχθηκε μεγάλο πλήγμα μετά την ανταρσία του επικεφαλής της Wagner, Γεβγκένι Πριγκόζιν.

Το Κρεμλίνο βλέπει τις εκλογές ως ευκαιρία για να παρουσιάσει τον Πούτιν ως έναν ηγέτη που υποστηρίζεται πλήρως και έχει τον έλεγχο τόσο στο εσωτερικό όσο και στην αντιπαράθεσή του με τις ΗΠΑ και τους συμμάχους του ΝΑΤΟ.

Αν και πολλές χώρες αρνήθηκαν να συμμετάσχουν στην επιβολή κυρώσεων από τη Δύση λόγω της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, ο Πούτιν αναγκάστηκε να μην παρευρεθεί στη σύνοδο κορυφής των ηγετών των BRICS αυτόν τον μήνα, σε μια ένδειξη της απομόνωσής του. Ένα ένταλμα σύλληψης από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο έχει καταστήσει επικίνδυνο για τον Ρώσο ηγέτη να ταξιδέψει, ακόμη και σε φιλικές χώρες όπως η Νότια Αφρική. Για τις χώρες που είχαν έβλεπαν τη Μόσχα ως αντίβαρο στην αμερικανική δύναμη στην παγκόσμια σκηνή, ο Πούτιν αποτελεί ένα ολοένα και πιο προβληματικό στοίχημα.

Πολλοί μέσα στην ελίτ έμειναν έκπληκτοι από την αδύναμη απάντησή του στην ανταρσία και την επακόλουθη αποτυχία να τιμωρήσει τον Πριγκόζιν, προκαλώντας ανησυχία στους αξιωματούχους σχετικά με το ενδεχόμενο υψηλού επιπέδου εσωτερικής διαμάχης ή για περαιτέρω προκλήσεις. Η δυσαρέσκεια για τις αποτυχίες της Ρωσίας στο πεδίο της μάχης εξακολουθεί να σιγοβράζει.

Οι κύριοι στόχοι της επίθεσης του Πριγκόζιν - ο υπουργός Άμυνας Σεργκέι Σοϊγκού και ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Βαλέρι Γερασίμοφ - παραμένουν στις θέσεις τους, αλλά η προσπάθειά του να τους εκδιώξει είχε κάποια υποστήριξη σε βασικές υπηρεσίες κρατικής ασφάλειας, σύμφωνα με δύο άτομα με γνώση του θέματος.

Οι σκληροπυρηνικοί θέλουν την αντικατάσταση του Σοϊγκού ως μέρος μιας στροφής προς μια πιο επιθετικής δράσης στον πόλεμο, συμπεριλαμβανομένης της επιστράτευσης πλήρους κλίμακας και της επιβολής στρατιωτικού νόμου, σύμφωνα με το Bloomberg που επικαλείται πέντε άτομα με γνώση της κατάστασης. Αλλά μέχρι στιγμής δεν υπάρχει κανένα σημάδι ότι θα απομακρυνθούν και ο Ρώσος στρατηγός Σεργκέι Σουροβίκιν, ο οποίος ανακρίθηκε για την αποτυχημένη ανταρσία, δεν έχει εμφανιστεί έκτοτε.

Η κράτηση τον περασμένο μήνα του Ιγκόρ Γκίρκιν, ενός εξέχοντος πρώην αξιωματικού των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών, μετά την επίθεση κατά του Πούτιν έφερε αυτές τις εντάσεις στο προσκήνιο. Ο Γκίρκιν, ο οποίος καταδικάστηκε ερήμην από ολλανδικό δικαστήριο για τη θανατηφόρα επίθεση σε πτήση της Malaysia Airlines το 2014, ισχυρίζεται ότι ηγήθηκε των ανταρτών που υποστηρίζονται από τη Μόσχα στην ανατολική περιοχή του Ντονμπάς της Ουκρανίας στην αρχή της σύγκρουσης.

"Η χώρα δεν θα επιβιώσει άλλα έξι χρόνια εξουσίας αυτού του άχρηστου δειλού", είχε πει για τον Πούτιν στο κανάλι του στο Telegram, το οποίο έχει σχεδόν 840.000 ακόλουθους. Ο πρόεδρος θα πρέπει "να διασφαλίσει τη μεταφορά της εξουσίας σε κάποιον πραγματικά ικανό και υπεύθυνο", είχε προσθέσει.

Με τις συνέπειες της ανταρσίας να αντηχούν ακόμα στα κορυφαία κλιμάκια της Ρωσίας, το Κρεμλίνο έχει λάβει μέτρα για να ανταποκριθεί πιο αποφασιστικά σε οποιεσδήποτε μελλοντικές προκλήσεις για την εξουσία του Πούτιν.

Η Κρατική Δούμα ψήφισε νόμο που δίνει στον πρόεδρο εξουσίες να διατάξει τους περιφερειακούς κυβερνήτες να δημιουργήσουν εξειδικευμένες πολιτοφυλακές για την καταπολέμηση παράνομων ένοπλων ομάδων. Η Κάτω Βουλή του κοινοβουλίου ενέκρινε επίσης ένα νομοσχέδιο τον περασμένο μήνα για την παροχή βαρέως οπλισμού στη Ρωσική Εθνοφρουρά, η οποία αναφέρει απευθείας στον Πούτιν και διευθύνεται από τον πρώην επικεφαλής προσωπικό σωματοφύλακά του Βίκτορ Ζολότοφ.

Ήδη ο μακροβιότερος ηγεμόνας στη σύγχρονη ιστορία της Ρωσίας από τον Ιωσήφ Στάλιν, ο 70χρονος Πούτιν θα ισοφαρίσει τον Σοβιετικό δικτάτορα αν παραμείνει στην εξουσία μέχρι το 2030. Θα μπορούσε να παραμείνει μέχρι και το 2036 μετά την αναθεώρηση του συντάγματος, επιτρέποντας στον εαυτό του δύο ακόμη θητείες.

Οι Ρώσοι αξιωματούχοι προσβλέπουν στις περιφερειακές εκλογές που θα διεξαχθούν στις 10 Σεπτεμβρίου ως την έναρξη μιας εκστρατείας που θα αποκαταστήσει κάθε χαμένη εξουσία ή αμφιβολίες για το μέλλον του στην ηγεσία.

"Ο ίδιος ο Πούτιν δεν αισθάνεται ότι είναι αποδυναμωμένος, είναι πεπεισμένος ότι βρίσκεται στο απόγειο της δύναμής του, είναι σίγουρος για τον εαυτό του και γεμάτος αισιοδοξία", δήλωσε η Τατιάνα Στανόβαγια, ιδρύτρια του R.Politik. "Κανείς, ακόμη και στο πιο στενό περιβάλλον του Πούτιν, δεν μπορεί να αμφισβητήσει την απόφασή του να κατέβει στις εκλογές".

Παρά τους αυξανόμενους ενδοιασμούς μεταξύ των ελίτ της Ρωσίας, για τον μέσο ψηφοφόρο, ο Πούτιν παραμένει εξαιρετικά δημοφιλής. Ενώ το ποσοστό που πίστευε ότι η χώρα πήγαινε προς τη λάθος κατεύθυνση αυξήθηκε για λίγο στο 30% την ημέρα της ανταρσίας, γρήγορα επέστρεψε στο μέσο όρο του 23% που κυμαινόταν τους τελευταίους μήνες, σύμφωνα με μελέτη της 26ης Ιουλίου από το ανεξάρτητο Levada Center. Διαπιστώθηκε ότι το ποσοστό αποδοχής του Πούτιν ήταν στο 82%.

Ο Ντένις Βολκόφ, διευθυντής του Levada Center, απέδωσε αυτή την ανθεκτικότητα εν μέρει στην απόφαση του Κρεμλίνου να επεκτείνει τα κοινωνικά επιδόματα στα φτωχότερα και πιο ευάλωτα στρώματα του πληθυσμού - που είναι επίσης οι βασικοί ψηφοφόροι του Πούτιν - μετά την εισβολή στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022.

"Ta ychl;a posost;a διατηρήθηκαν παρά τo συνεχιζόμενo πόλεμο", είπε ο Βολκόφ. "Έγιναν πληρωμές σε όχι πολύ πλούσιους: Σε δημόσιους υπαλλήλους, σε φτωχούς, σε "συμμετέχοντες" στην ειδική επιχείρηση (σ.σ. Έτσι αποκαλεί το Κρεμλίνο τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία). Οι πληρωμές βελτίωσαν σημαντικά την ευημερία αυτών των ομάδων".

Παρά τα προβλήματα του ρουβλίου, η ρωσική οικονομία διέκοψε τα τέσσερα τρίμηνα συρρίκνωσης με μεγαλύτερη άνοδο ανάπτυξης από ό,τι προβλεπόταν το β' τρίμηνο, με ανάπτυξη στο 4,9%.

Αυτή η ανατροπή αψήφησε τις προβλέψεις για παρατεταμένη ύφεση εξαιτίας των κυρώσεων. Οι αυξημένες αμυντικές δαπάνες ενίσχυσαν τη βιομηχανική παραγωγή ενώ η καταναλωτική ζήτηση κερδίζει δυναμική λόγω της κοινωνικής στήριξης και των αυξήσεων των μισθών. Όλα αυτά δείχνουν ότι η οικονομία οδεύει στο να επιστρέψει στα προπολεμικά επίπεδα το επόμενο έτος, σύμφωνα με τις προβλέψεις οικονομολόγων.

Ακόμη και το ποσοστό φτώχειας μειώθηκε στο ιστορικό χαμηλό του 9,8% πέρυσι από το προπολεμικό επίπεδο 11%, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ομοσπονδιακής Στατιστικής Υπηρεσίας.

Η ακλόνητη εικόνα του Πούτιν μπορεί να πληγώθηκε με την εξέγερση του Πριγκόζιν, αλλά, χωρίς προφανή εναλλακτική, η ρωσική ελίτ εξακολουθεί να τον βλέπει ως την καλύτερη εγγύηση επιβίωσής της, δήλωσε ο Νικολάι Πετρόφ, συνεργάτης στο think tank SWP με έδρα το Βερολίνο. Τουλάχιστον για τώρα.

"Σε μια εποχή που δεν είναι σαφές τι θα συνέβαινε αν ο Πούτιν έφευγε", είπε ο Πετρόφ, "είναι προς το συμφέρον της ελίτ να διατηρήσει το status quo".