Συμφωνία με την οποία η Μολδαβία συνδέεται με το πρόγραμμα του μηχανισμού "Συνδέοντας την Ευρώπη" (CEF) υπέγραψαν η επίτροπος Μεταφορών Αντίνα Βαλεάν και η υπουργός Υποδομών και Περιφερειακής Ανάπτυξης της Μολδαβίας, Lilia Dabija, παρουσία του πρωθυπουργού της χώρας, Ντορίν Ρετσεάν.

Η συμφωνία αυτή θα δώσει τη δυνατότητα στους μολδαβούς φορείς υλοποίησης έργων να υποβάλουν αίτηση για χρηματοδότηση από την ΕΕ για έργα κοινού ενδιαφέροντος στους τομείς των μεταφορών, της ενέργειας και της ψηφιακής τεχνολογίας, τα οποία θα βελτιώσουν τη συνδεσιμότητα της χώρας με τους γείτονές της στην ΕΕ, όπως ανακοίνωσε η Κομισιόν.

Παράλληλα, θα στηρίξει την ένταξη της Μολδαβίας στην ενιαία αγορά της ΕΕ, θα προωθήσει την ανάπτυξη, την απασχόληση και την ανταγωνιστικότητα.

Όπως σημειώνει η Επιτροπή, η Μολδαβία έχει πληγεί έντονα από τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας. Η ΕΕ εξακολουθεί να επιδεικνύει αλληλεγγύη προς τη χώρα και δεσμεύεται να συνεχίσει να ενισχύει την ανθεκτικότητά της. Η σημερινή συμφωνία φέρνει τη Μολδαβία ακόμη πιο κοντά στην ΕΕ, ενσωματώνοντας τη χώρα σε αυτά τα διασυνδεδεμένα διευρωπαϊκά δίκτυα.

Πρόσβαση στη χρηματοδότηση της Ε.Ε.

Όσον αφορά τις μεταφορές, οι μολδαβικές αρχές και εταιρείες θα είναι σε θέση να υποβάλουν αίτηση χρηματοδότησης στο πλαίσιο μελλοντικών προσκλήσεων του ΜΣΕ για τις μεταφορές κατά την τρέχουσα περίοδο προγραμματισμού (2021-2027). Η επόμενη πρόσκληση θα προκηρυχθεί τον Σεπτέμβριο του 2023. Τα κριτήρια επιλεξιμότητας για τρίτες χώρες θα εφαρμόζονται όπως περιγράφεται στον κανονισμό για το διευρωπαϊκό δίκτυο μεταφορών (ΔΕΔ-Μ). Προτεραιότητα δίνεται σε δράσεις που ενισχύουν τη συνδεσιμότητα μεταξύ του κεντρικού δικτύου των κρατών μελών και του δικτύου τρίτων χωρών.

Όσον αφορά την ενέργεια, τα μολδαβικά έργα υποδομής που συνδέονται με κράτη μέλη της ΕΕ έχουν ήδη τη δυνατότητα να υποβάλουν αίτηση για το καθεστώς των έργων αμοιβαίου ενδιαφέροντος (ΕΑΕ) σύμφωνα με τους αναθεωρημένους κανόνες της ΕΕ για τις ενεργειακές υποδομές. Το ΕΑΕ είναι μια νέα έννοια που εισήχθη με τον αναθεωρημένο κανονισμό για τα διευρωπαϊκά δίκτυα ενέργειας (ΔΕΔ-Ε), ώστε τα έργα υποδομής που συνδέουν τρίτες χώρες με την ΕΕ να μπορούν να επωφελούνται από εξορθολογισμένες διαδικασίες αδειοδότησης και καλύτερη πρόσβαση σε χρηματοδότηση.

Αυτό το καθεστώς αποτελεί προϋπόθεση για τους φορείς ανάπτυξης έργων ώστε να είναι επιλέξιμοι για χρηματοδότηση από τον ΜΣΕ "Ενέργεια". Χάρη στη σημερινή συμφωνία, τα έργα αυτά στη Μολδαβία θα έχουν πρόσβαση σε νέα χρηματοδότηση. Η Επιτροπή θα δημοσιεύσει τον επόμενο ενωσιακό κατάλογο έργων κοινού ενδιαφέροντος (ΕΚΕ) και, για πρώτη φορά, έργων αμοιβαίου ενδιαφέροντος (ΕΑΕ) με τρίτες χώρες τον Νοέμβριο του 2023. Η Μολδαβία θα έχει επίσης τη δυνατότητα να λάβει στήριξη στο πλαίσιο του ΜΣΕ "Ενέργεια" για διασυνοριακά έργα στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Το ψηφιακό μέρος του μηχανισμού "Συνδέοντας την Ευρώπη" (ΜΣΕ "Ψηφιακός τομέας") παρέχει στήριξη για έργα συνδεσιμότητας κοινού ενδιαφέροντος, ιδίως για δίκτυα κορμού που συνδέουν την ΕΕ με τρίτες χώρες, σύμφωνα με τη στρατηγική "Global Gateway", καθώς και για την ανάπτυξη ασφαλών, προστατευμένων και βιώσιμων υποδομών υψηλών επιδόσεων, συμπεριλαμβανομένων των δικτύων gigabit και πέμπτης γενιάς κινητών δικτύων (5G). Μόλις δρομολογηθούν οι επόμενες προσκλήσεις υποβολής προτάσεων στο πλαίσιο του ΜΣΕ για τον ψηφιακό τομέα, οι μολδαβοί φορείς υλοποίησης έργων θα είναι σε θέση να υποβάλουν αίτηση συγχρηματοδότησης για έργα που αποσκοπούν στην αύξηση της χωρητικότητας, της ασφάλειας και της ανθεκτικότητας της ψηφιακής συνδεσιμότητας μεταξύ της Δημοκρατίας της Μολδαβίας και των γειτόνων της στην ΕΕ.