Τις πρώτες εβδομάδες της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, ένα βίντεο έγινε γρήγορα viral στο διαδίκτυο. Έδειχνε πλάνα από εκτοξευτές πυραύλων και ρωσικά τανκς να βρίσκονται στο στόχαστρο ενός drone, και ακούγονταν άνδρες να τραγουδούν στα ουκρανικά υμνώντας τα τουρκικής κατασκευής Bayraktar TB-2 που βοήθησαν τις ουκρανικές δυνάμεις να αποκρούσουν τη ρωσική επίθεση στα πρώτα της στάδια, ειδικά στην περιοχή του Κίεβου.
Το διάσημο πλέον drone κατασκευάζεται από την εταιρεία Baykar Makina με έδρα την Κωνσταντινούπολη. Επικεφαλής στον τομέα τεχνολογίας είναι ο γαμπρός του Τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν.
Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη δεν είναι ο μοναδικός παράγοντας που αναβαθμίζει το κύρος της Τουρκίας ως παίκτη στην παγκόσμια αμυντική βιομηχανία. Ο αριθμός των συμφωνιών που έχουν υπογράψει οι τουρκικές εταιρείες του κλάδου τα τελευταία χρόνια καταδεικνύει την όλο και αυξανόμενη ζήτηση καθώς και τις μεγάλες επενδύσεις της Τουρκίας στην έρευνα και στην ανάπτυξη.
Όπως επισημαίνει το CNBC, το 2022 οι εξαγωγές όπλων της Τουρκίας ανήλθαν στο ποσό ρεκόρ των 4,4 δισ. δολαρίων - ποσό μεγαλύτερο από τους ετήσιους αμυντικούς προϋπολογισμούς ορισμένων ευρωπαϊκών χωρών. Αφού ξεπέρασε τον στόχο της για τις εξαγωγές του έτους, η κυβέρνηση της Τουρκίας στοχεύει να αυξήσει τα έσοδα της αμυντικής βιομηχανίας από εξαγωγές στα 6 δισ. δολάρια το 2023. Ο τζίρος της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας σκαρφάλωσε το 2022 στα 10 δισ. δολάρια.
Τα έσοδα από τις εξαγωγές όπλων και αμυντικών συστημάτων στο εξωτερικό αυξήθηκαν κατά 42% μεταξύ 2020 και 2021. Τα συμβόλαια με άλλα κράτη απέφεραν έως και το 90% των εσόδων ορισμένων τουρκικών εταιρειών - όπως η Baykar, σύμφωνα με το Atlantic Council. Στην Τουρκία δραστηριοποιούνται περίπου 2.000 εταιρείες στον αμυντικό κλάδο.
Ο μετασχηματισμός αυτός ξεκίνησε στις απαρχές της δεκαετίας του 2000, όταν η Άγκυρα χάραξε τη στρατηγική της για τη δημιουργία ενός σύγχρονου και αυτόνομου αμυντικού τομέα ενθαρρύνοντας παράλληλα τις εγχώριες επενδύσεις. Το σχέδιο του Ερντογάν (όπου περιλαμβάνονται μεγάλες κρατικές επενδύσεις σε τοπικές επιχειρήσεις) αποδίδει καρπούς, καθώς οι πωλήσεις όπλων ενισχύουν την τουρκική επιρροή στο εξωτερικό.
Μπορεί το αποτύπωμα της Τουρκίας στην αμυντική βιομηχανία να παραμένει μικρό σε σύγκριση με μεγάλους παίκτες όπως οι ΗΠΑ, η Ρωσία και η Κίνα, ωστόσο η χώρα συγκεντρώνει το ενδιαφέρον αρκετών πελατών της διεθνούς αγοράς για τις επιδόσεις των όπλων της, όπως το drone Bayraktar, το οποίο πριν από το πεδίο μάχης στην Ουκρανία έχει χρησιμοποιηθεί στη Λιβύη, στη Συρία και στη σύγκρουση Αζερμπαϊτζάν-Αρμενίας.
Οι πωλήσεις όπλων και τεχνολογιών, κυρίως μη επανδρωμένων αεροσκαφών, "έχουν βοηθήσει [την Τουρκία] να ενισχύσει τους δεσμούς της στη διεθνή πολιτική σκηνή", τόνισε το Atlantic Council, ιδίως με "κράτη όπως το Καζακστάν, το Κιργιστάν, το Τουρκμενιστάν και το Αζερμπαϊτζάν, ή και να δημιουργήσει νέους δεσμούς με άλλες χώρες όπως η Πολωνία, η Σαουδική Αραβία και η Τυνησία".
Οι εξαγωγές ενισχύουν επίσης την επιρροή της Τουρκίας στις χώρες του Κόλπου και στην Ευρώπη. Στην IDEX, τη μεγαλύτερη έκθεση όπλων της Μέσης Ανατολής που πραγματοποιήθηκε τον Φεβρουάριο στο Άμπου Ντάμπι, η παρουσία της Τουρκίας ήταν εμφατική. Τεράστια περίπτερα με το έμβλημα της Τουρκίας παρουσίαζαν τα πάντα: από τεθωρακισμένα φορτηγά και μη επανδρωμένα αεροσκάφη μέχρι τυφέκια, εξοπλισμό τακτικού στρατού και κατευθυνόμενους με λέιζερ πυραύλους.
"Υπάρχει σημαντική ζήτηση από τη Μέση Ανατολή, την Ασία, την Ευρώπη. Επίσης, η Τουρκία κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί για να υποστηρίξει την Ουκρανία με αμυντικό εξοπλισμό, μεταξύ άλλων με UAV και χερσαίες πλατφόρμες", δήλωσε στο CNBC στο πλαίσιο της IDEX ο Alper Öziblen, πρόεδρος της τουρκικής εταιρείας της αμυντικής βιομηχανίας Pavo Group.
"Αυτό μας δείχνει ότι τα τουρκικά προϊόντα είναι αρκετά ώριμα για να χρησιμοποιηθούν στα πεδία των μαχών", είπε. "Οι πελάτες μας, οι συνεργάτες μας είναι πολύ ευχαριστημένοι".
Ο Öziblen και άλλα τουρκικά στελέχη με τα οποία μίλησε το CNBC επιβεβαίωσαν ότι είναι εν εξελίξει ή σχεδιάζονται συνεργασίες και συμφωνίες με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Κατάρ και άλλα κράτη του Κόλπου. Πολλές από αυτές τις χώρες -πλούσιες σε πετρέλαιο- επενδύουν στην ενίσχυση των δικών τους αμυντικών βιομηχανιών και ορισμένες, όπως τα ΗΑΕ, η Σαουδική Αραβία και το Κατάρ, έχουν προσφέρει σημαντική οικονομική στήριξη στην Τουρκία ή έχουν υποσχεθεί δισεκατομμύρια δολάρια μέσω εμπορικών συναλλαγών και επενδύσεων.
Ο Öziblen έκανε ειδική μνεία στην τεχνογνωσία της εταιρείας του και άλλων τουρκικών αμυντικών εταιρειών σε τομείς όπως η κρυπτογραφία, απαραίτητη για την ασφαλή επικοινωνία στο πεδίο της μάχης, καθώς και τα ηλεκτρονικά υποσυστήματα για μη επανδρωμένα αεροσκάφη και χερσαίες πλατφόρμες.
"Η τεχνολογία της πληροφορικής αποτελεί σημαντικό μέρος του αμυντικού τομέα στον οποίο εστιάζουμε και εμείς", πρόσθεσε ο Öziblen. Και η επένδυση φαίνεται στους αριθμούς: η έρευνα και ανάπτυξη στον αμυντικό τομέα της Τουρκίας "αυξήθηκε πρόσφατα κατά 30%", σημειώνει η έκθεση του Atlantic Council.
Στην προσπάθειά τους να ενισχύσουν τις ουκρανικές δυνάμεις κατά των Ρώσων εισβολέων στέλνοντάς τους όπλα, πολλά από τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ βρίσκονται σταδιακά αντιμέτωπα με ελλείψεις στα οπλικά τους αποθέματα. Οι Τούρκοι κατασκευαστές αμυντικών συστημάτων λένε ότι είναι κλεισμένοι για τα επόμενα χρόνια με παραγγελίες που θα συνδράμουν στην αναπλήρωση των ΝΑΤΟϊκών αποθεμάτων.
Οι εταιρείες αυτές έχουν επίσης υψηλή ζήτηση από τον τουρκικό στρατό - είναι, άλλωστε, ο δεύτερος μεγαλύτερος στρατός στο ΝΑΤΟ μετά τις Ηνωμένες Πολιτείες.
"Ο πόλεμος Ουκρανίας-Ρωσίας έχει δημιουργήσει τεράστια ζήτηση, ακόμη και οι χώρες που δεν συμμετέχουν στον πόλεμο αποθηκεύουν όπλα. Ήδη διπλασιάζουμε την παραγωγική μας ικανότητα μόνο και μόνο για να καλύψουμε τη ζήτηση [από τις χώρες του ΝΑΤΟ]", δήλωσε στο CNBC ο Emin Öner, πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της τουρκικής εταιρείας Assan Group.
"Όλοι οι κατασκευαστές είναι κλεισμένοι για τουλάχιστον πέντε ακόμη χρόνια", σημείωσε ο Öner, διευκρινίζοντας πως η δική του εταιρεία είναι πλήρως κλεισμένη με παραγγελίες για τα επόμενα χρόνια, με τις βάρδιες να δουλεύουν επί 24ώρου βάσεως - παρόλο που η Assan δεν κατασκευάζει προς το παρόν αμυντικά συστήματα με προορισμό την Ουκρανία. Θα το έκανε, όμως, εάν το ζητούσε η τουρκική κυβέρνηση, είπε ο ίδιος.
Δεν προμηθεύουν όλες οι αμυντικές εταιρείες της Τουρκίας όπλα στην Ουκρανία. Από αυτές που το κάνουν, ορισμένες, όπως η Baykar, δεν τοποθετείται δημόσια για το θέμα. Η τουρκική κυβέρνηση κάνει ασκήσεις ισορροπίας μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας, αναλαμβάνοντας τον ρόλο μεσολαβήτριας δύναμης στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις ή στη συμφωνία της Μαύρης Θάλασσας για τα σιτηρά, ενώ έχει προσφέρει καταφύγιο σε πολλούς Ρώσους που τους έχουν επιβληθεί κυρώσεις από τη Δύση.
Για τον Öziblen της Pavo Group, ωστόσο, η παροχή αμυντικού εξοπλισμού από την εταιρεία του στην Ουκρανία αποτελεί ζήτημα υπερηφάνειας.
"Εάν [η Ουκρανία] χρειάζεται κάποια τεχνογνωσία, κάποιες γνώσεις για συγκεκριμένα συστήματα, τους τις μεταφέρουμε δωρεάν", σημείωσε.
"Είναι ένα είδος ευθύνης για εμάς", πρόσθεσε ο Öziblen. "Στην πραγματικότητα, είναι κάτι περισσότερο από μια επιχειρηματική δραστηριότητα. Το ζήτημα της Ουκρανίας έχει μεγαλύτερη σημασία από τις δουλειές μας".
Σύμφωνα με τον Γερμανό κυβερνητικό εκπρόσωπο Στέφεν Χέμπεστραϊτ.
Η TCMB έδειξε σε συνάντηση με ανώτερους τραπεζίτες ότι θα ανταποκρινόταν θετικά στα αιτήματα των τραπεζών να αμβλύνουν ορισμένα μέτρα.
Η Σουηδία να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ πριν από τη Σύνοδο Κορυφής του Ιουλίου, είπε η υπουργός Εξωτερικών Νορβηγίας.
Έχει εργαστεί στο Τμήμα Μεταφορών του μητροπολιτικού δήμου της Κωνσταντινούπολης μεταξύ 1994-1998.
Ένας σημαντικός ρόλος για τον Σιμσέκ, θα μπορούσε να σηματοδοτήσει μια αποστασιοποίηση από χρόνια ανορθόδοξης πολιτικής.
Η Διεύθυνση Επικοινωνίας της τουρκικής προεδρίας απορρίπτει τη γνησιότητα των λιστών που κυκλοφόρησαν.
Δεν έχει καθοριστεί ακόμη ο τόπος και ο χρόνος.
Η μέθοδος "μηδενικής τιμής" θα εφαρμοστεί στους υπολογισμούς του πληθωρισμού των τιμών καταναλωτή Μαΐου, δήλωσε η TÜİK.
Η υπόθεση με το φυλλάδιο του 2020 για τις σχέσεις μεταξύ του κυβερνώντος AKP και του δικτύου Γκιουλέν.
"Ο Ιμάμογλου έμαθε ότι το Εφετείο ενέκρινε την ποινή του", γράφει η Hürrıyet.
