Welt: Πάρτε τους δικτάτορες -μαζί και τους Κινέζους- στα σοβαρά
Κυριακή, 05-Μαρ-2023 12:22
Όπως και ο Πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν όσον αφορά την Ουκρανία, το Πεκίνο δεν έχει κρύψει την επιθυμία του να χρησιμοποιήσει στρατιωτική δύναμη για να ενσωματώσει το νησιωτικό κράτος της Ταϊβάν. Εάν η Δύση δεν επαναλάβει ορισμένα λάθη στη σκέψη της, υπάρχει ακόμη ευκαιρία να προετοιμαστεί, σημειώνει η Welt.
Οι δικτατορίες κάθε άλλο παρά απρόβλεπτες είναι. Είναι αλήθεια ότι η λήψη αποφάσεων του ηγεμόνα γίνεται μυστικά και δεν υπάρχει κοινό που να χρειάζεται να ενημερωθεί για τα μελλοντικά σχέδια. Αλλά οι δικτάτορες σπάνια αποφεύγουν να μιλήσουν για τις θεμελιώδεις απόψεις τους για τις παγκόσμιες υποθέσεις. Στη Δύση, ωστόσο, αυτές οι κυρίως επιθετικές βασικές ομιλίες συχνά δεν λαμβάνονται αρκετά σοβαρά. Αυτό ήταν μοιραίο στην περίπτωση της Ρωσίας - και θα μπορούσε επίσης να είναι μοιραίο στην περίπτωση της Κίνας και στο ερώτημα εάν το Πεκίνο θα επιτεθεί πραγματικά στο γειτονικό νησιωτικό έθνος της Ταϊβάν.
Σήμερα φαίνεται λάθος ότι για πολύ καιρό οι άνθρωποι στο Βερολίνο, το Παρίσι και τις Βρυξέλλες δεν υπέθεταν ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν θα επιτεθεί ξανά στην Ουκρανία μετά το 2014, με τις συνέπειες για τη Μόσχα να είναι πολύ δραματικές. Οι Ανατολικοευρωπαίοι το είδαν διαφορετικά. Δεν πίστεψαν στα ψέματα του Πούτιν ότι δεν θέλει πόλεμο, επειδή άκουγαν εδώ και χρόνια όταν μιλούσε για τη βασική του στάση απέναντι στην Ουκρανία.
Από αυτό κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο Πούτιν δεν ευθυγραμμίζει πλέον την εξωτερική του πολιτική με ορθολογικούς στόχους, αλλά αντίθετα δίνει προτεραιότητα σε ιδεολογικά σχέδια. Αν λοιπόν η Δύση είχε πάρει στα σοβαρά τις παρατηρήσεις του Πούτιν, θα ήταν προετοιμασμένη. Μπορεί κανείς να μάθει κάτι από αυτό για τη μελλοντική πορεία της Κίνας;
Όταν το Κινεζικό Λαϊκό Κογκρέσο συνεδριάσει και εγκρίνει τα μελλοντικά σχέδια, ο κόσμος θα μπερδευτεί ξανά. Θα τολμούσε πράγματι η Κίνα να επιτεθεί στην Ταϊβάν τα επόμενα χρόνια; Ο πρόεδρος Σι Τζιμπίνγκ παίζει επιδεικτικά με την απειλή. Στη Δύση, ωστόσο, ένας πόλεμος εξακολουθεί να απορρίπτεται ως απίθανος από πολλούς και οι άνθρωποι θέλουν να επισημάνουν τον παραλογισμό μιας τέτοιας εισβολής.
Ο διευθυντής της CIA, Μπιλ Μπερνς, δήλωσε πρόσφατα ότι ο Σι θα μπορούσε να απόσχει να το πράξει φοβούμενος ζημία στην οικονομία και τη φήμη της χώρας του. Αλλά με αυτό, η Δύση θα μπορούσε και πάλι να εφαρμόσει τις δικές της κατηγορίες σε έναν δικτάτορα που ακολουθεί στην πραγματικότητα διαφορετικά μοτίβα σκέψης. Γιατί αν κοιτάξετε τον τρόπο με τον οποίο το Πεκίνο μιλά για την Ταϊβάν, αντικατοπτρίζει την ίδια ιδεολογική ιμπεριαλιστική άποψη που έχει ο Πούτιν για την Ουκρανία.
"Φυσικά υπάρχει ένας παραλληλισμός εδώ", λέει ο Τόρστεν Μπέρνερ, διευθυντής του Παγκόσμιου Ινστιτούτου Δημόσιας Πολιτικής του Βερολίνου. "Κάναμε το λάθος να μεταφέρουμε τις υποθέσεις μας περί κοινής λογικής και ορθολογισμού στον Πούτιν." Πολλοί θεώρησαν απίθανη μια εισβολή στην Ουκρανία απλώς και μόνο επειδή ο Ρώσος πρόεδρος πρέπει να γνώριζε ότι θα έβλαπτε τη χώρα του κάνοντάς το αυτό. "Αλλά ο Πούτιν καθοδηγείται ιδεολογικά και οι στόχοι που προκύπτουν είναι πιο σημαντικοί για αυτόν από ό,τι θα υποθέταμε με βάση έναν υπολογισμό κόστους-οφέλους", είπε ο Μπένερ.
Ομοίως ωμά, η Κίνα αρνείται την ανεξαρτησία της Ταϊβάν. Μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία, το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών αισθάνθηκε υποχρεωμένο να ανακοινώσει ότι η Ταϊβάν ήταν "πάντα αναφαίρετο μέρος της Κίνας". Πρόκειται για ένα "αναμφισβήτητο νομικό και ιστορικό γεγονός".
Το περασμένο καλοκαίρι το Πεκίνο δημοσίευσε μια λευκή βίβλο στην οποία προτάθηκε για πρώτη φορά μια στρατιωτική λύση στη σύγκρουση. Η επανένωση με ειρηνικά μέσα είναι η "πρώτη επιλογή" της κινεζικής κυβέρνησης, ανέφερε. "Αλλά δεν αποποιούμαστε τη χρήση βίας και επιφυλασσόμαστε της επιλογής να προβούμε σε οποιαδήποτε αναγκαία ενέργεια".
Η ιδεολογική αιτιολόγηση καθιστά σαφές ότι η ενσωμάτωση του δημοκρατικού νησιωτικού κράτους, με τη βία αν χρειαστεί, είναι στην πραγματικότητα ο στόχος του Πεκίνου. Γίνεται λόγος για "ίδιο αίμα" που υποτίθεται ότι συνδέει Ταϊβανέζους και Κινέζους. Το φθινόπωρο, ο Σι επανέλαβε ότι οι δύο είναι ένας λαός. Όταν στέφθηκε ισόβιος ηγέτης στο συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος τον Οκτώβριο, έκανε το θέμα της Ταϊβάν κεντρικό θέμα της ομιλίας του. Περιέγραψε τους πολίτες του νησιωτικού κράτους, οι περισσότεροι από τους οποίους βλέπουν τους εαυτούς τους ως ανεξάρτητο έθνος, ως "συμπατριώτες" με τους οποίους απαιτείται επανένωση.
Στη φετινή Διάσκεψη για την Ασφάλεια του Μονάχου, έγινε για άλλη μια φορά σαφές ότι η υποταγή της Ταϊβάν έχει γίνει ιδεολογικός στόχος για το Πεκίνο. Ο επικεφαλής διπλωμάτης της Κίνας, Γουάνγκ Γι, κλήθηκε να διαβεβαιώσει το κοινό ότι δεν επίκειται στρατιωτική κλιμάκωση. Έκανε το αντίθετο: "Διαβεβαιώνω τους ακροατές ότι η Ταϊβάν είναι μέρος της κινεζικής επικράτειας. Ποτέ δεν ήταν χώρα και ποτέ δεν θα είναι χώρα".
Θα υποτάξει, όμως, ο Σι Τζινπίνγκ αυτό το ιδεολογικό εγχείρημα σε ορθολογικούς λόγους; "Πριν από είκοσι χρόνια θα μπορούσατε ακόμα να πείτε ότι η κινεζική ηγεσία ασχολήθηκε πρωτίστως με την οικονομική ανάπτυξη. Τώρα η ιδεολογία είναι το πιο κεντρικό μέρος της φιλοσοφίας εξουσίας του Κομμουνιστικού Κόμματος", λέει ο ειδικός για την Κίνα, Μπένερ. Το 2013 το επισημοποίησαν.
Η Κεντρική Επιτροπή του κόμματος εξέδωσε ένα ανακοινωθέν, το οποίο έγινε γνωστό ως "Αριθμός εγγράφου 9", στο οποίο προέτρεπε τα στελέχη να διεγείρουν "τον ζήλο των μαζών" και να διεξάγουν "έντονο αγώνα" ενάντια στις "ψευδείς τάσεις" που απειλούσε το ΚΚ. Μεταξύ άλλων αναφέρονται η δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα, ο νεοφιλελευθερισμός και ο ιστορικός μηδενισμός, με τους οποίους η Δύση θέλει να γονατίσει την Κίνα.
Η ιστορική αποστολή του Σι
Η μακροχρόνια τήρηση της πολιτικής μηδενικού Covid ή η καταστολή εναλλακτικών κέντρων εξουσίας όπως η βιομηχανία τεχνολογίας είναι εντυπωσιακά παραδείγματα. "Δείχνουν ότι το Πεκίνο είναι πρόθυμο να δεχτεί το οικονομικό κόστος προκειμένου να επιτύχει ιδεολογικούς και πολιτικούς στόχους", λέει ο Μπένερ. Ο Σι βλέπει την κατάληψη του ελέγχου της Ταϊβάν ως ιστορική του αποστολή, όπως ο Πούτιν βλέπει την κατάληψη της Ουκρανίας ως αποστολή του.
Το σχέδιο, όπως και του Πούτιν, έχει κοινοποιηθεί ανοιχτά. Αυτό μπορεί να είναι μια πολύτιμη εικόνα για τη Δύση. Του δίνει την ευκαιρία να εμποδίσει τον Σι να το κάνει. Ωστόσο, δεν αρκεί να απειλήσουμε οικονομικά το Πεκίνο.
"Σε αυτή την περίπτωση, μπορείτε να διαιωνίσετε το status quo μόνο εάν αλλάξετε σημαντικά τον υπολογισμό του στρατιωτικού κόστους-οφέλους του Πεκίνου", είπε ο Benner. Στην Ουκρανία, ο Σι μπορεί να παρατηρήσει τι συμβαίνει όταν αποτυγχάνεις στο πεδίο της μάχης. "Το πιο σημαντικό καθήκον της ειρηνευτικής πολιτικής τώρα είναι να επενδύσουμε σε αποτελεσματική αποτροπή για το Πεκίνο".