Το υπουργείο Οικονομικών του Ηνωμένου Βασιλείου αναμένεται να εμφανίσει το μεγαλύτερο δημοσιονομικό έλλειμμα για κάθε Ιανουάριο εδώ και τουλάχιστον 25 χρόνια, δένοντας τα χέρια του καγκελάριου Τζέρεμι Χαντ, καθώς αντιμετωπίζει εκκλήσεις για μείωση των φόρων και αύξηση των μισθών του δημόσιου τομέα, σημειώνει το Bloomberg.

Σε κανονικές εποχές, ο Ιανουάριος αποφέρει ένα τεράστιο πλεόνασμα, καθώς οι εργαζόμενοι και οι εταιρείες εξοφλούν τους φορολογικούς λογαριασμούς τους. Αλλά φέτος, οι δαπάνες αυξάνονται λόγω της εκτίναξης του κόστους του χρέους και των πληρωμών δισεκατομμυρίων λιρών για να βοηθηθούν οι Βρετανοί να ξεπεράσουν τη χειρότερη κρίση κόστους ζωής εδώ και πολλές γενιές.

Οι οικονομολόγοι αναμένουν έλλειμμα περίπου 8 δισεκατομμυρίων λιρών (9,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων), το μεγαλύτερο από τότε που καταγράφηκε για πρώτη φορά τον μήνα αυτό, το 1998. Eπίσης, το εθνικό χρέος πρόκειται να πλησιάσει ή και να φτάσει το μέγεθος της οικονομίας για πρώτη φορά από τις αρχές της δεκαετίας του 1960.

Τα στοιχεία της ερχόμενης Τρίτης θα αποτελέσουν την τελική εικόνα των δημόσιων οικονομικών πριν ο Χαντ παραδώσει τον προϋπολογισμό του στις 15 Μαρτίου, σε ένα σκηνικό οικονομικής στασιμότητας, βιομηχανικών αναταραχών και αυξανόμενης απόγνωσης μεταξύ των βουλευτών του κυβερνώντος Συντηρητικού Κόμματος για την εκλογική τους τύχη. 

Με ελάχιστα περιθώρια για παροχές, οι εντάσεις αυξάνονται μεταξύ του Χαντ και των Συντηρητικών που λένε ότι χρειάζονται μεγάλες φορολογικές ελαφρύνσεις για να βοηθηθούν οι οικογένειες που αγωνίζονται, να αναζωογονηθεί η οικονομία και να αποτραπεί μια συντριπτική ήττα στις γενικές εκλογές που απέχουν λιγότερο από δύο χρόνια.

Ο Βρετανός ΥΠΟΙΚ δέχεται επίσης πιέσεις από τους εργαζόμενους του δημόσιου τομέα, από νοσηλευτές και δασκάλους μέχρι δημόσιους υπαλλήλους, οι οποίοι πραγματοποιούν απεργίες σε κλίμακα που δεν έχει παρατηρηθεί από τη δεκαετία του 1980 για να απαιτήσουν οι μισθοί τους να συμβαδίζουν με τον διψήφιο πληθωρισμό. 

Ο Χαντ παραμένει προκλητικός, αποκλείοντας σημαντικές φορολογικές ελαφρύνσεις πριν από τις τοπικές εκλογές της άνοιξης και αρνούμενος να υποκύψει στις απαιτήσεις των συνδικάτων για τους μισθούς. Επιμένει ότι προτεραιότητά του είναι να εκπληρώσει την κυβερνητική δέσμευση να μειώσει τον πληθωρισμό στο μισό φέτος.

Ο πληθωρισμός πλήττει όχι μόνο τους καταναλωτές, αλλά και τα δημόσια οικονομικά. Από τα κρατικά ομόλογα ύψους 2,1 τρισεκατομμυρίων λιρών που κυκλοφορούν, περίπου το 1/4 πληρώνει επιτόκιο συνδεδεμένο με τον δείκτη τιμών λιανικής πώλησης, ο οποίος έχει αυξηθεί περισσότερο από 13% το τελευταίο έτος.

Το κόστος του χρέους έχει αυξηθεί περισσότερο από 60% το τελευταίο έτος. Το Γραφείο Ευθύνης του Προϋπολογισμού προβλέπει ότι θα φθάσουν το πρωτοφανές ποσό των 116 δισεκατομμυρίων λιρών το 2022-23. 

Αυτό είναι περισσότερο από τους ετήσιους προϋπολογισμούς οποιουδήποτε κυβερνητικού τμήματος εκτός από την Εθνική Υπηρεσία Υγείας και σχεδόν τριπλάσιο από το ποσό που δαπανάται για την άμυνα. 

Το υπουργείο Οικονομικών υπολογίζει επίσης το κόστος των δεκάδων δισ. λιρών που δαπανώνται για τη θωράκιση των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων από την εκτίναξη των τιμών της ενέργειας που προκάλεσε η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Λιγότερο από ένα χρόνο πριν, το δημοσιονομικό έλλειμμα αναμενόταν να πέσει κάτω από τα 100 δισεκατομμύρια λίρες το 2022-23, καθώς η οικονομία συνέχιζε την ανάκαμψή της από την πανδημία. Αντ' αυτού, οδεύει προς τα 170 δισ. λίρες και το μεγαλύτερο μερίδιο της οικονομίας εκτός της πανδημίας από το 2012-13.

Η ανάγκη της κυβέρνησης για μετρητά διογκώνεται σε μια εποχή που η Τράπεζα της Αγγλίας ζητά από τους επενδυτές να αγοράσουν περίπου 45 δισ. στερλίνες από το χαρτοφυλάκιο ποσοτικής χαλάρωσης που διαθέτει φέτος.

Βραχυπρόθεσμα, ο Χαντ μπορεί να υπολογίζει σε ορισμένες θετικές εξελίξεις από την έκθεση του Γραφείου Ευθύνης για τον Προϋπολογισμό (OBR) τον Νοέμβριο. Ένα χαμηλότερο προφίλ για τα επιτόκια και τις τιμές του φυσικού αερίου, καθώς και η προοπτική μιας ρηχότερης ύφεσης από ό,τι θεωρούνταν προηγουμένως, θα πρέπει να αποφέρουν πολύτιμες εξοικονομήσεις και να ενισχύσουν τους φόρους κατά το επόμενο οικονομικό έτος. 

Το Υπουργείο Οικονομικών προβλεπόταν να δαπανήσει σχεδόν 13 δισεκατομμύρια λίρες για ενεργειακές επιδοτήσεις προς τα νοικοκυριά το επόμενο έτος. Το ποσό αυτό αναμένεται τώρα να μειωθεί σε 1,5 δισ. στερλίνες, εάν το ανώτατο όριο τιμών αυξηθεί στις 3.000 στερλίνες, όπως έχει προγραμματιστεί, σύμφωνα με το Bloomberg Economics.

Το πρόβλημα για τους Xαντ και Σούνακ είναι ότι οι μακροπρόθεσμες προοπτικές φαίνονται δυσοίωνες. 

Το Γραφείο Ευθύνης για τον Προϋπολογισμό (OBR) αναμένεται να υποβαθμίσει την εκτίμησή του για το πόσο γρήγορα μπορεί να αναπτυχθεί βιώσιμα η οικονομία. Αυτό αντανακλά τη συνεχιζόμενη αδυναμία της αύξησης της παραγωγικότητας και τις χρόνιες ελλείψεις εργαζομένων. Νωρίτερα αυτό το μήνα, η Τράπεζα της Αγγλίας μείωσε τη δική της εκτίμηση για τη δυνητική ανάπτυξη σε μόλις 0,7%.

Μια πιο αργά αναπτυσσόμενη οικονομία σημαίνει λιγότερα φορολογικά έσοδα, γεγονός που καθιστά δυσκολότερο για τον Χαντ να τηρήσει τους αυτοεπιβαλλόμενους δημοσιονομικούς κανόνες χωρίς τη λήψη περαιτέρω μέτρων πολιτικής. 

Τον Νοέμβριο, ο Χαντ κρίθηκε ότι είχε μόνο ένα μικρό περιθώριο λάθους έναντι των κανόνων του, οι οποίοι απαιτούν το βάρος του χρέους να μειωθεί σε πέντε χρόνια και το έλλειμμα να είναι κάτω από το 3% του ΑΕΠ - λιγότερο από το μισό του σημερινού επιπέδου.