Του Κώστα Ράπτη

Τo σίριαλ της (μη) αποστολής γερμανικών αρμάτων Leopard-2 στην Ουκρανία εξελίσσεται σε κομβικό σημείο για την ανάδειξη όχι μόνο των διατλαντικών, αλλά και των ενδοευρωπαϊκών διαιρετικών γραμμών.

Παρά την πίεση που δέχεται από τα μέσα ενημέρωσης και τα συγκυβερνώντα κόμματα, ο σοσιαλδημοκράτης καγκελάριος Όλαφ Σολτς επιμένει να απορρίπτει την προοπτική αποστολής των αρμάτων στην Ουκρανία, τουλάχιστον όσο οι ΗΠΑ αρνούνται να αποστείλουν και δικά τους άρματα Abrams.

Αντιδρώντας στη γερμανική στάση, ο πάντοτε αμετροεπής γνωστός Γάλλος συγγραφέας Μπερνάρ Ανρί-Λεβί υποστήριξε μέσω Twitter ότι θα χρειαστεί διεθνής ποινική αντιμετώπιση όχι μόνο των δραστών της εισβολής στην Ουκρανία, αλλά και όσων την αντιμετωπίζουν με απραξία.

Ωστόσο, για την ερμηνεία της στάσης του Σολτς δεν επαρκεί η αναφορά σε "δειλία" ή "μικροπολιτικούς υπολογισμούς", όσο και αν είναι πιθανό να τον επιβραβεύσει το πάντοτε επιφυλακτικό γερμανικό κοινό.

Το γερμανικό "φρένο" στην αποστολή των Leopard εκκινεί από στρατηγικές ανησυχίες. Τροφοδοτείται αφενός από τον φόβο μιας διολίσθησης σε αμεσότερη γερμανική εμπλοκή στη στρατιωτική σύγκρουση, στον βαθμό που ο στόχος της Ουκρανίας για επιστροφή στα σύνορα του 2014 μοιάζει ανέφικτος και άρα η πολεμική περιπέτεια έχει απροσδιόριστο χρονικό ορίζοντα.

Τροφοδοτείται επίσης και από την επιθυμία διατήρησης διαύλων με τη Μόσχα την "επόμενη μέρα", καθώς για τη ρωσική πλευρά η αποστολή αρμάτων στην Ουκρανία αποτελεί "κόκκινη γραμμή". Σε έναν σχεδιασμό ο οποίος δεν εξαντλείται στην άμεση πρόκληση του ουκρανικού μετώπου, η Γερμανία αναλογίζεται τη θέση της σε βάθος πολλών ετών – τόσο από την οπτική γωνία της διατήρησης της ηγεμονικής της θέσης στην Ευρώπη, όσο και υπό το ιστορικό δέος μιας άμεσης έκθεσης σε συμβατική σύγκρουση με τη Ρωσία.

Ένα από τα θεμέλια αυτής της ηγεμονίας, η με προνομιακούς όρους ενεργειακή τροφοδοσία της γερμανικής παραγωγικής μηχανής, πέρασε ανεπιστρεπτί στο παρελθόν, μετά την ανατίναξη του αγωγού NordStream1. Και ένα άλλο που απειλείται αυτή τη στιγμή είναι η γερμανική εξοπλιστική βιομηχανία.

Η μεταβίβαση, από όσες χώρες τα διαθέτουν, των γερμανικών αρμάτων στην Ουκρανία, αφενός στερεί από τη Γερμανία τον πολιτικό έλεγχο που της δίνει επί των πελατών της η πρόβλεψη συγκατάθεσής της σε κάθε μεταφορά προς τρίτους, αφετέρου δε, αδειάζει την ευρωπαϊκή αγορά, κάνοντας χώρο για αντίστοιχα αμερικανικά εξοπλιστικά προϊόντα - αυτά που η Ουάσιγκτον "προθυμοποιείται" να στείλει σε αντικατάσταση των Leopard. Αυτό αποτελεί και το βαθύτερο μυστικό των επιφυλάξεων του Σολτς.

Στα παραπάνω έρχεται να προστεθεί η πρόκληση που απευθύνει προς το Βερολίνο η Βαρσοβία, διαμηνύοντας ότι ασχέτως της γερμανικής συγκατάθεσης θα προχωρήσει στη συγκρότηση μιας μικρότερης συμμαχίας των προθύμων, η οποία θα πραγματοποιήσει εξαγωγές βαρέος οπλισμού, ακόμη και γερμανικού, στην Ουκρανία.

Πρόκειται για μία καταλυτική για την ευρωπαϊκή ενότητα "ανταρσία", η οποία αποτελεί τρόπον τινά την εκδίκηση της "Νέας Ευρώπης", όπως αυτή ονομάστηκε από τον Ντόναλντ Ράμσφελντ το 2003. Υπενθυμίζεται ότι η τότε επικείμενη εισβολή στο Ιράκ συνάντησε τη συντονισμένη αντίθεση Βερολίνου, Παρισιού, Μόσχας και (διακριτικότερα) Πεκίνου.

Πρόκειται για μία ευθυγράμμιση την οποία η Ουάσιγκτον έχει ζωτικό συμφέρον να μην επιτρέπει να επαναληφθεί ποτέ.