Του Κώστα Ράπτη

H UNESCO την ενέγραψε προ μηνός στον κατάλογο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Ο Εμανουέλ Μακρόν τη χαρακτήρισε ως "250 γραμμάρια μαγείας και τελειότητας”. Πράγματι, η μπαγκέτα δεν είναι απλώς ένα αρτοσκεύασμα, αλλά ένα στοιχείο γαλλικής ταυτότητας.

Εξελίσσεται όμως και σε απειλούμενο είδος. Διότι τίποτε δεν εικονογραφεί χαρακτηριστικότερα το αποτύπωμα της ενεργειακής και πληθωριστικής κρίσης στη Γαλλία από τις διαμαρτυρίες των αρτοποιών.

Σαν να μην έφθαναν οι αυξήσεις στις τιμές των πρώτων υλών (αλεύρι, ζάχαρη, βούτυρο) τον προηγούμενο ενάμιση χρόνο, πολλοί από τους 35.000 επαγγελματίες του κλάδου έρχονται τώρα αντιμέτωποι με αυξήσεις στους λογαριασμούς του ρεύματος κατά 3 έως και 12 φορές – και αρκετοί από αυτούς απλώς "κατεβάζουν ρολά”.

Κάθε μέρα κλείνει και κάποια "μπουλανζερί”, γεγονός το οποίο στην "βαθιά Γαλλία” βιώνεται ως πολλαπλά τραυματικό. Στα χωριά της εδώ και χρόνια παραμελημένης γαλλικής υπαίθρου ο φούρνος είναι το τελευταίο μαγαζί που έχει απομείνει εν λειτουργία και ο μόνος χώρος κοινωνικοποίησης των κατοίκων. Η εμφάνιση σε πολλές περιπτώσεις αυτόματων μηχανημάτων που παρέχουν μπαγκέτα έναντι κέρματος είναι το τελειωτικό σημάδι ότι κάθε παραγωγική δραστηριότητα (και στην πραγματικότητα, κάθε κοινωνική ζωή) έχει μεταφερθεί σε κάποιο, όχι απαραίτητα κοντινό, μικρό αστικό κέντρο.

Το Eurointelligence αναρωτιέται αν η έξοδος αυτή αποτελεί προμήνυμα της εμφάνισης ενός νέου κινήματος διαμαρτυρίας, του τύπου των "κίτρινων γιλέκων”.

Η γαλλική κυβέρνηση έθεσε όριο στις αυξήσεις των τιμών του ρεύματος για τους καταναλωτές (4% για το 2022 και 15% για το 2023), ενώ οι μεγάλες επιχειρήσεις επωφελούνται προγραμμάτων κρατικής στήριξης τα οποία σε ορισμένες από αυτές θα μπορούσαν να μειώσουν το κόστος ενέργειας έως και κατά 40%. Τίποτε το αντίστοιχο όμως δεν έχει αποτέλεσμα για τους μικροεπαγγελματίες, οι οποίοι, δεδομένου και του ανταγωνισμού με τα σουπερμάρκετ, δεν μπορούν να μετακυλίσουν τις αυξήσεις στους καταναλωτές. Ήδη πολλοί από αυτούς προχωρούν σε απολύσεις.

Αντιλαμβανόμενοι την εκρηκτική κοινωνική δυναμική του πράγματος, οι κυβερνώντες σπεύδουν να επιδείξουν κινητικότητα, αλλά δεν είναι βέβαιο ότι οι πρωτοβουλίες τους μπορούν πραγματικά να σώσουν την αρτοποιία.

Η πρωθυπουργός Ελιζαμπέτ Μπορν ανακοίνωσε ότι οι αρτοποιοί με προβλήματα ρευστότητας μπορούν να καθυστερήσουν τις πληρωμές φόρων και ασφαλιστικών εισφορών, ενώ η ίδια έριξε την ιδέα της κατανομής σε μεγαλύτερο χρονικό διάστημα της καταβολής των λογαριασμών του ρεύματος. Αλλά αυτό, προϋποθέτει ότι το πρόβλημα συνίσταται απλώς σε μια προσωρινή έλλειψη ρευστότητας.

Παράλληλα, ο υπουργός Οικονομικών Μπρυνό Λεμαίρ κάλεσε τους εκπροσώπους του κλάδου σε συνομιλίες στο υπουργείου του στο Μπερσύ. Ο υπουργός αναγνώρισε ότι οι αρτοποιοί είναι "ανάστατοι” και κάποιοι "σε πλήρη απελπισία”, ενώ χαρακτήρισε "παράδοξο” το να μην τους δοθεί κάθε ενίσχυση, τη στιγμή που η UNESCO χαρακτήρισε την μπαγκέτα στοιχείο της παγκόσμιας κληρονομιάς. Ο ίδιος δήλωσε ότι δεν είναι ευρέως γνωστό ότι με τα σχήματα κυβερνητικής βοήθειας οι επαγγελματίες θα μπορούσαν να πετύχουν μείωση του κόστους ενέργειας, ενώ επέκρινε και τις εταιρείες ενέργειας για το ότι δεν εκπληρώνουν τον ρόλο τους.

Όμως στη δημόσια συζήτηση κυριαρχούν οι φωνές αρτοποιών που κάνουν λόγο για "κοροϊδία” και "προπαγάνδα”, καταγγέλλοντας ότι η γραφειοκρατία δεν τους επιτρέπει να επωφεληθούν των λύσεων που προτείνει ο υπουργός. Και ασφαλώς το κοινό θα αντιμετωπίσει με μεγαλύτερη συμπάθεια όχι τις τεχνοκρατικές διαβεβαιώσεις αλλά την κραυγή μικροεπαγγελματιών που ξεκινούν να δουλεύουν στις 2 π.μ. κάθε μέρα, εξυπηρετώντας τους κυρίως ηλικιωμένους κατοίκους της γαλλικής υπαίθρου, που σε αντίθετη περίπτωση θα πρέπει να αναζητήσουν σε απόσταση μερικών χιλιομέτρων το καθημερινό ψωμί.