Οποιαδήποτε πιθανότητα υπήρχε ώστε η πρώτη παρέμβαση της τουρκικής Κεντρικής Τράπεζας (TCMB) στη λίρα εδώ και επτά χρόνια να ενισχύσει το νόμισμα, εξανεμίστηκε από την απόφαση του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να αντικαταστήσει τον υπουργό Οικονομικών, τα μεσάνυχτα της Τετάρτης.
Το νόμισμα, όπως σημειώνει σε γράφημά του το Bloomberg, υποχώρησε έως και 2,1% την Πέμπτη, διαγράφοντας όλα τα κέρδη της προηγούμενης ημέρας, αφότου ο Ερντογάν αντικατέστησε τον υπουργό Οικονομικών Λουτφί Ελβάν εν μέσω μιας αυξανόμενης ρήξης σχετικά με τις μειώσεις των επιτοκίων. Η TCMB πούλησε δολάρια στην ανοιχτή αγορά την Τετάρτη για πρώτη φορά από το 2014, βοηθώντας για λίγο να ανακοπεί το selloff που οδήγησε τη λίρα να υποτιμηθεί σχεδόν κατά 45% φέτος.
"Η τροχιά είναι μη βιώσιμη", δήλωσε ο Cristian Maggio, επικεφαλής στρατηγικής χαρτοφυλακίου στην TD Securities στο Λονδίνο. "Η αγορά δεν μπορεί να σταματήσει να κάνει τη δουλειά της και άλλοι παίκτες να σταματήσουν να προσπαθούν να αντισταθμίσουν τους κινδύνους τους".
Ατάραχος από τα στοιχεία που δείχνουν ότι ο πληθωρισμός πλησιάζει το 20%, ο Ερντογάν έχει πρόσφατα εντείνει τις εκκλήσεις για χαμηλότερο κόστος δανεισμού. Η κεντρική τράπεζα, με επικεφαλής τον Σαχάπ Καβτζίογλου, απάντησε, θεσπίζοντας σωρευτικές μειώσεις επιτοκίων κατά 400 μονάδες βάσης από τα τέλη Σεπτεμβρίου, περίοδο κατά την οποία η λίρα έχει υποτιμηθεί περισσότερο από 36%, μακράν η μεγαλύτερη υποχώρηση στις αναδυόμενες αγορές. Το νόμισμα σημείωσε ράλι έως και 8,5% μετά την παρέμβαση της κεντρικής τράπεζας, πριν συνεχίσει την πτώση του την Πέμπτη.
Η ανησυχία για τους επενδυτές είναι ότι η αποχώρηση του Ελβάν, ο οποίος ήταν αντίθετος στις μειώσεις των επιτοκίων, θα μειώσει περαιτέρω την πιθανότητα γρήγορης επιστροφής στην ορθοδοξία. Ο αντικαταστάτης του, ο Νουρεντίν Νεμπάτι, 57 ετών, είναι αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών από το 2018 και θεωρείται ότι είναι κοντά στον πρώην τσάρο της οικονομίας Μπεράτ Αλμπαϊράκ, γαμπρό του Ερντογάν.
Η αλλαγή "μειώνει περαιτέρω την ήδη χαμηλή πιθανότητα η κυβέρνηση Ερντογάν να κάνει μια στροφή προς τις ορθόδοξες πολιτικές", δήλωσε ο Piotr Matys, ανώτερος αναλυτής νομισμάτων στην InTouch Capital Markets Ltd. στο Λονδίνο.
Ο Καβτζίογλου είπε σε μια συνεδρίαση αναλυτών την Πέμπτη ότι η "υπερβολική" αστάθεια του νομίσματος είναι ανεπιθύμητη. Ο αντίκτυπος της τρέχουσας νομισματικής πολιτικής θα φανεί το πρώτο εξάμηνο του επόμενου έτους, ανέφερε σύμφωνα με ανώτερο αξιωματούχο με άμεση γνώση του θέματος που μίλησε στο πρακτορείο Bloomberg. Ο πληθωρισμός αναμένεται να επιβραδυνθεί επειδή οι τρέχουσες αυξήσεις τιμών είναι παροδικές, είπε.
Μέρος του πληθωριστικού αντίκτυπου μπορεί να εξασθενίσει τον επόμενο χρόνο, αλλά το ερώτημα παραμένει ως προς το τι θα συμβεί στο δεύτερο εξάμηνο του 2022, σύμφωνα με την Ima Sammani, αναλύτρια συναλλάγματος στη Monex Europe.
Εάν η ανάκαμψη που ελπίζει ο Ερντογάν δεν πραγματοποιηθεί, "θα υπάρξει συνεχής πίεση στη λίρα και υψηλότερος πληθωρισμός, που τελικά θα αναγκάσει την τουρκική κεντρική τράπεζα να αυξήσει ξανά τα επιτόκια ή να χρησιμοποιήσει πιο αντισυμβατικούς τρόπους για να συσφίξει την πολιτική", είπε.
Πέτρος Κράνιας
* Τουρκία: Παρεμβάσεις της κεντρικής τράπεζας στην αγορά συναλλάγματος οδήγησαν σε ανάκαμψη της λίρας
* Σε ιστορικό χαμηλό έναντι του ευρώ η τουρκική λίρα - Παραιτήθηκε στέλεχος της Κεντρικής Τράπεζας
* Ερντογάν: Ακολουθούμε έναν παρακινδυνευμένο, αλλά σωστό δρόμο στην οικονομία
* Οι τουρκικές μετοχές είναι ταυτόχρονα ό,τι καλύτερο και ό,τι χειρότερο στον κόσμο το τρέχον τρίμηνο
Χωρίς να αποκλείουν ωστόσο περαιτέρω αυξήσεις των επιτοκίων αν κριθεί σκόπιμο.
Η TCMB έδειξε σε συνάντηση με ανώτερους τραπεζίτες ότι θα ανταποκρινόταν θετικά στα αιτήματα των τραπεζών να αμβλύνουν ορισμένα μέτρα.
Υποχώρησε ξανά στις 20,71 λίρες ανά δολάριο.
"Μίλησα με τον Ερντογάν και του έδωσα συγχαρητήρια... Θέλει ακόμα να καταλήξουμε κάπου για τα F-16."
Προειδοποιούν ότι το τουρκικό νόμισμα θα μπορούσε να κατρακυλήσει έως τις 26 λίρες ανά δολάριο σύντομα και να "βυθιστεί" έως τις 28 ανά δολάριο μέχρι τα τέλη του έτους.
Μόνη ελπίδα για αλλαγή ρότας είναι να νιώσει ο Ερντογάν αρκετά ασφαλής πολιτικά.
Άνοδο άνω του 3% σημειώνει ο BIST 100.
Κινείται πολύ κοντά στο χαμηλό ρεκόρ των 20,06 λιρών ανά δολάριο που καταγράφηκε την Παρασκευή.
Ο αυταρχικός ηγέτης ξέρει πώς να "παίζει" με το κοινό.
Υπό του μηδενός τα καθαρά συναλλαγματικά αποθεματικά.
Η τουρκική λίρα υποχώρησε σε νέο χαμηλό ρεκόρ.
