Παρασκευή, 22-Οκτ-2021 09:25
Διάσημος Τούρκος οικονομολόγος: Οι δικτατορίες δεν φεύγουν από μόνες τους, μόνο αν υπάρχει οικονομική κρίση

Ο διεθνούς φήμης οικονομολόγος και καθηγητής στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης (MIT) δρ. Ντάρον Ατζέμογλου μίλησε στη συνεδρίαση του Ανώτατου Συμβουλίου της Τουρκικής Ένωσης Βιομηχανίας και Επιχειρήσεων (TÜSİAD) στις 19 Οκτωβρίου, αναλύοντας την κατάσταση της τουρκικής οικονομίας, ιδιαίτερα καθώς σχετίζεται με την πολιτική.
Τόνισε τον αντίστροφο σύνδεσμο μεταξύ δικτατοριών και οικονομικής ευημερίας - οι δικτατορίες, είπε, δεν είναι οικονομικά βιώσιμες, αλλά οι οικονομικές κρίσεις που δημιουργούν μπορεί να οδηγήσουν σε επιστροφή της δημοκρατίας.
Ο Ατζέμογλου είναι παγκοσμίου φήμης οικονομολόγος και συγγραφέας του βιβλίου "Γιατί αποτυγχάνουν τα έθνη". Στην ομιλία του, σημείωσε ότι έχει μελετήσει τις παγκόσμιες αγορές από τη δεκαετία του 1950 και μπορεί να αποδείξει μια αξιοσημείωτη θετική επίδραση της δημοκρατίας στις αγορές.
"Οι δικτατορίες δεν εξαφανίζονται ποτέ από μόνες τους. Σε οικονομικές κρίσεις... Οι οικονομικές κρίσεις οδηγούν συχνά στη δημοκρατία. Παρά την οικονομική κρίση, παρά τις δυσκολίες αυτές, οι δημοκρατίες συμβάλλουν [στην ανάκαμψη]", είπε.
Ο Ατζέμογλου τόνισε επίσης τη σημασία της "ποιοτικής" ανάπτυξης - βιώσιμης ανάπτυξης που αυξάνει την παραγωγικότητα και οδηγεί σε αύξηση της ποιότητας ζωής - όχι μόνο για την Τουρκία αλλά για χώρες σε όλο τον κόσμο. Όσο χαμηλότερη είναι η "ποιοτική" ανάπτυξη και όσο λιγότερη είναι η θεσμοθέτηση, τόσο αυξάνεται η ανισότητα, είπε.
Ωστόσο, η φύση της ανισότητας στην Τουρκία είναι ξεχωριστή, είπε. Λόγω της διαφθοράς και της αναζήτησης εύκολου έξτρα χρήματος, με άλλα λόγια, της πτώσης των δημοκρατικών αρχών, αυξάνεται η ανισότητα.
"Διανύουμε μια περίοδο κατά την οποία η ανισότητα επιταχύνεται λόγω της αναζήτησης ενοικίου που δεν αντιμετωπίζεται από το σύστημα", είπε. "Στη ρίζα του, η επιδείνωση του θεσμού παίζει ρόλο".
Σημείωσε ότι η Τουρκία γνώρισε μια σταθερή οικονομική πτώση τα τελευταία 15 χρόνια, και ιδιαίτερα τα τελευταία πέντε χρόνια από την απόπειρα πραξικοπήματος του Ιουλίου 2016 και την επακόλουθη επιδείνωση του κράτους δικαίου στην Τουρκία.
"Αν κοιτάξετε οποιονδήποτε θεσμικό δείκτη, υπήρξε σοβαρή οπισθοδρόμηση στην Τουρκία τα τελευταία 15 χρόνια", είπε. "Ιδιαίτερα τα τελευταία πέντε ή έξι χρόνια, η Τουρκία γνώρισε τη μεγαλύτερη επιδει΄νωση θεσμών [στον κόσμο], μετά το Μάλι. Αυτοί [οι επιδεινωθέντες θεσμοί] περιλαμβάνουν την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης και την ελευθερία της έκφρασης ειδικότερα".
Η καταστροφή των δημοκρατικών θεσμών όπως η ελευθερία του Τύπου, είπε, συνδέεται άμεσα με την οικονομική παρακμή της Τουρκίας.
Πέτρος Κράνιας