Του Κώστα Ράπτη

Η τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν την Τρίτη ο Ρώσος πρόεδρος Vladimir Putin και ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Binyamin Netanyahu θα μπορούσε να θεωρηθεί ως συνέχεια της προσπάθειας των δύο πλευρών να εμπεδώσουν το κανάλι επικοινωνίας που άνοιξαν οι δύο πλευρές ευθύς μόλις η Ρωσία ενεπλάκη στρατιωτικά στην συριακή της περιπέτεια.

Στην πραγματικότητα, η συνδιάλεξη των δύο ηγετών ήρθε σε μια συγκυρία ιδιαίτερα λεπτή, που φανερώνει τις αντιφάσεις των ρωσο-ισραηλινών σχέσεων.

Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση του Κρεμλίνου, Putin και Netanyahu συμφώνησαν "να συντονίσουν τις ενέργειες των κρατών τους στο πλαίσιο του αντιτρομοκρατικού αγώνα στη Μέση Ανατολή” με τον Ρώσο πρόεδρο να τονίζει ότι δεν υπάρχει εναλλακτική λύση πέραν της "συνέχισης του ανυποχώρητου αγώνα εναντίον του Ισλαμικού Κράτους και άλλων εξτρεμιστικών οργανώσεων οι οποίες δρουν στη Συρία” και της "έναρξης διαπραγματεύσεων μεταξύ των Σύρων υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών” για μια πολιτική διευθέτηση της κρίσης.

Ωστόσο, οι πάντες αντιλαμβάνονται ότι η τηλεφωνική επικοινωνία των δύο ηγετών θα πρέπει να συσχετισθεί με την επιδρομή που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Κυριακή, προφανώς από ισραηλινά μαχητικά αεροσκάφη, στη συνοικία Jermana της Δαμασκού, με αποτέλεσμα τον θάνατο του στελέχους της οργάνωσης Χεζμπολλάχ του Λιβάνου Samir Kuntar και αδιευκρίνιστου αριθμού πολιτών.

Ο Δρούζος την καταγωγή Kuntar ήταν μέλος του φιλοσυριακού Μετώπου για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης όταν το 1979, σε ηλικία 19 ετών, πρωταγωνίστησε σε επίθεση στο βόρειο Ισραήλ, κατά την οποία έχασαν τη ζωή τους ένας ισραηλινός πολίτης, τα δύο μικρά παιδιά του και ένας αστυνομικός. Ο Kuntar έμεινε για 29 χρόνια στις ισραηλινές φυλακές προτού απελευθερωθεί στο πλαίσιο ανταλλαγής κρατουμένων μεταξύ Ισραήλ και Χεζμπολλάχ το 2008. Τα τελευταία χρόνια είχε αναλάβει δράση για λογαριασμό της λιβανικής οργάνωσης στην περιοχή των Υψωμάτων του Γκολάν.

Επιχειρήσεις σαν αυτή που κατέληξε στην εξόντωση του Kuntar, έχει πραγματοποιήσει επανειλημμένα το Ισραήλ στη συριακή επικράτεια (χωρίς απαραιτήτως να αναγνωρίζει την εμπλοκή του) κατά τα τέσσερα τελευταία χρόνια του εμφυλίου πολέμου της Συρίας, με στόχο συνήθως αυτοκινητοπομπές της Χεζμπολλάχ. Εκτιμάται ότι επισκεπτόμενος εσπευσμένα τη Μόσχα μαζί με τον αρχηγό του ισραηλινού Γενικού Επιτελείου και τον επικεφαλής της στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών, κατά την ένραξη των ρωσικών επιχειρήσεων στη Συρία ο Netanyahu επιδίωξε ακριβώς μια συνεννόηση με τον Putin, ως προς τη συνέχιση της καταδίωξης της Χεζμπολλάχ.

Η εξόντωση του Kuntar στη Δαμασκό ήρθε να υπενθυμίσει ότι το Ισραήλ δεν παραιτείται αυτού του "δικαιώματος” και μάλιστα με τρόπο ιδιαίτερα άβολο για τη ρωσική πλευρά – όπως αποδεικνύει και το γεγονός ότι ο εκπρόσωπος του κρεμλίνου Dmitri Peskov δήλωσε αναρμοδιότητα όταν ρωτήθηκε αν για την τελευταία ισραηλινή επιδρομή είχε ειδοποιηθεί το ρωσικό επιτελείο, όπως προβλέπουν οι κανόνες αποφυγής συγκρούσεων στους οποίους έχουν καταλήξει οι δύο πλευρές.

Η ρωσική πλευρά έχει κάθε λόγο να κρατήσει το Ισραήλ έξω από την ούτως ή άλλως περίπλοκη συριακή εξίσωση (και όσο πιο μακριά γίνεται από το στρατόπεδο Σαουδικής Αραβίας, Τουρκίας, Κατάρ) και ως εκ τούτου δεν επιθυμεί να εμφανίζεται ως παρέχουσα ασυλία στη Χεζμπολλάχ. Από την άλλη, όμως, η λιβανική οργάνωση έχει αποδειχθεί σε έναν πολύτιμο συμπολεμιστή επί του εδάφους, με συμμετοχή ακόμη και στην επιχείρηση διάσωσης του πιλότου του ρωσικού Suhoi-24 που κατέρριψαν τουρκικά μαχητικά στις 24 Νοεμβρίου.

Τόσο το Ισραήλ όσο και η Ρωσία επιθυμούν να καλλιεργούν την εικόνα δύο χωρών με φιλικές σχέσεις (που άλλωστε ενισχύονται από την πολιτογράφηση ενός εκατομμυρίου πρώην σοβιετικών πολιτών στο εβραϊκό κράτος) και με παρόμοια αντίληψη του "κινδύνου της ισλαμιστικής τρομοκρατίας”. Ωστόσο, οι επιδιώξεις τους ως προς το μέλλον του Bashar al-Assad και την ακεραιότητα και κυριαρχία της Συρίας είναι αντικειμενικά ανταγωνιστικές.

Την κατάσταση περιπλέκει η διαφαινόμενη αποκατάσταση των σχέσεων Ισραήλ-Τουρκίας, σε μία συγκυρία μεγάλων τουρκο-ισραηλινών εντάσεων. Είναι προφανές ότι η χώρα του Tayyip Erdogan θέλει να "στρατολογήσει” το Ισραήλ σε ένα μέτωπο "περικύκλωσης” της ρωσικής στρατιωτικής δύναμης στη Συρία, αντιστρόφως όμως ο Netanyahu επιδιώκει να χρησιμοποιήσει το τουρκικό χαρτί για να αναβεάσει της μετοχές του έναντι της Ρωσίας.

Το ότι ο Ουκρανός πρόεδρος Petro Poroshenko έτυχε να βρίσκεται για επίσημη επίσκεψη στο Ισραήλ την ημέρα της συνδιάλεξης Putin-Netanyahu, απλώς υπογραμμίζει τη γκάμα των δυνατοτήτων που έχει το εβραϊκό κράτος σε αυτή την "ανατολίτικη” διαπραγμάτευση.

Διαβάστε ακόμη:
*Τι ενθαρρύνει την επαναπροσέγγιση Τουρκίας-Ισραήλ