Των Jorge Miranda-Pinto,  Andrea Pescatori,  Ervin Prifti,  Guillermo Verduzco-Bustos 

Οι έντονες διακυμάνσεις στις τιμές των εμπορευμάτων έχουν κατηγορηθεί για την πρόσφατη παγκόσμια έκρηξη του πληθωρισμού αλλά και την επακόλουθη πτώση του. Οι τιμές των εμπορευμάτων, ωστόσο, δεν είναι εξωγενείς σε σχέση με τη μακροοικονομική πολιτική.

Πράγματι, μέρος της πρόσφατης αντίδρασης της νομισματικής πολιτικής στον πληθωρισμό μπορεί να λειτούργησε μέσω ενός καναλιού τιμών εμπορευμάτων, καθώς η άσκηση πολιτικής από μεγάλες κεντρικές τράπεζες επηρεάζουν την παγκόσμια δραστηριότητα και τις χρηματοοικονομικές συνθήκες, οι οποίες είναι συνήθως βασικοί παράγοντες των διακυμάνσεων των τιμών των εμπορευμάτων.

Πόσο σημαντικό είναι ποσοτικά το κανάλι των τιμών των εμπορευμάτων της νομισματικής πολιτικής —ιδιαίτερα η νομισματική πολιτική των ΗΠΑ— στην ώθηση του πληθωρισμού στις ΗΠΑ και παγκοσμίως;

Μεταξύ των κεντρικών τραπεζών, η Fed διαδραματίζει ιδιαίτερο ρόλο. Αυτό συμβαίνει επειδή το μεγαλύτερο μέρος των διασυνοριακών ροών κεφαλαίων εκφράζεται σε δολάρια και η νομισματική πολιτική των ΗΠΑ αποτελεί βασικό μοχλό του παγκόσμιου χρηματοοικονομικού κύκλου.

Οι αλλαγές στα επιτόκια των ΗΠΑ έχουν επομένως έντονες επιπτώσεις στον υπόλοιπο κόσμο. Η νομισματική πολιτική των ΗΠΑ μπορεί να επηρεάσει τις τιμές των εμπορευμάτων μέσω (1) ενός καναλιού κόστους μεταφοράς επηρεάζοντας το κόστος ευκαιρίας της αποθήκευσης εμπορευμάτων (2) ενός καναλιού πραγματικής οικονομίας, επηρεάζοντας την τρέχουσα και μελλοντική κατανάλωση εμπορευμάτων (3) ένα κανάλι ρευστότητας και χαρτοφυλακίου, επηρεάζοντας τις χρηματοοικονομικές συνθήκες και, συνεπώς, τη διαπραγμάτευση ρευστότητας σε αγορές φυσικών και παραγώγων, και (4) ένα κανάλι συναλλαγματικών ισοτιμιών, καθώς τα περισσότερα εμπορεύματα διαπραγματεύονται σε δολάρια.

Δεδομένου ότι η νομισματική πολιτική συνήθως έχει μεγάλες καθυστερήσεις που επηρεάζουν την πραγματική οικονομία, μια άμεση επίδραση ενός σοκ της νομισματικής πολιτικής μέσω του καναλιού της πραγματικής οικονομίας μπορεί να λειτουργήσει μόνο μέσω των προσδοκιών και επομένως μόνο για εμπορεύματα που είναι εύκολα αποθηκεύσιμα.

Ο αντίκτυπος των εκπλήξεων της νομισματικής πολιτικής στις τιμές των εμπορευμάτων

Ξεκινάμε διερευνώντας την πρώτη σύνδεση του καναλιού μετάδοσης από τα σοκ της νομισματικής πολιτικής των ΗΠΑ στις τιμές των εμπορευμάτων. Χρησιμοποιώντας τοπικές μεθόδους προβολής

Για την περίοδο 1990-2019, βρίσκουμε μεγάλες και ετερογενείς αντιδράσεις των τιμών των εμπορευμάτων στα σοκ της νομισματικής πολιτικής των ΗΠΑ: βασικά μέταλλα, αργό πετρέλαιο, βαμβάκι και καουτσούκ, ποτά, πολύτιμα μέταλλα και δημητριακά μειώνονται κατά 2,5%, 2%, 1,9%, 1,3%, 1,1%, και 0,8%, μετά από 18 έως 24 εργάσιμες ημέρες, αντίστοιχα, μετά υποχώρηση δέκα μονάδων βάσης στο επιτόκιο νομισματικής πολιτικής των ΗΠΑ.

Οι επιπτώσεις αυτές είναι μεγαλύτερες από τη μεταβολή που συνεπάγεται η ανατίμηση του δολαρίου ΗΠΑ (+0,4%) ως αποτέλεσμα της σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής. Επιπλέον, τα αποθηκευόμενα και βιομηχανικά εμπορεύματα είναι τα πιο ανταποκρινόμενα, όπως υπονοείται από τον μηχανισμό κόστους μεταφοράς.

Λαμβάνοντας υπόψη την υψηλή συχνότητα των δεδομένων και τον σύντομο ορίζοντα της αντίδρασης των τιμών, αυτές οι επιδράσεις ενδέχεται να αντανακλούν εν μέρει τη βραχυπρόθεσμη εμπορική δραστηριότητα των χρηματοοικονομικών επενδυτών. Αν και είναι δύσκολο να αποτυπωθούν οι πραγματικές επιπτώσεις της νομισματικής πολιτικής στη ζήτηση σε ορίζοντα δύο εβδομάδων.  Μια παρόμοια ανάλυση για τη μελέτη των επιπτώσεων των κραδασμών της νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ στις τιμές των εμπορευμάτων υποδηλώνει ότι, σε αντίθεση με την περίπτωση της νομισματικής πολιτικής των ΗΠΑ, οι κρίσεις της νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ επηρεάζουν μόνο τις τιμές του πετρελαίου.

Παγκόσμια επιρροή της νομισματικής πολιτικής των ΗΠΑ μέσω των τιμών των εμπορευμάτων

Για να διερευνήσουμε τη σημασία του καναλιού τιμής εμπορευμάτων στη μετάδοση της νομισματικής πολιτικής στις τιμές καταναλωτή, μεταβαίνουμε στη μηνιαία συχνότητα και επεκτείνουμε την ανάλυσή μας από μια ενιαία εξίσωση που εξετάζει από κοινού τους διαφορετικούς μηχανισμούς μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής, συμπεριλαμβανομένων των επιπτώσεων της πραγματικής ζήτησης, του χρηματοπιστωτικού καναλιού και του καναλιού των τιμών των εμπορευμάτων.

Για να απομονώσουμε τον ρόλο της τιμής των εμπορευμάτων στη μετάδοση των νομισματικών κραδασμών στον πληθωρισμό, επανεκτιμούμε τις συναρτήσεις ώθησης που επιβάλλουν ότι η νομισματική πολιτική δεν έχει καμία επίδραση στις τιμές των εμπορευμάτων (πετρέλαιο και τρόφιμα). Στο παρακάτω σχήμα, αναφέρουμε τις επιπτώσεις της νομισματικής πολιτικής των ΗΠΑ στον ΔΤΚ των χωρών (με μπλε χρώμα) για μια περίοδο 12 μηνών μαζί με την επίδραση της νομισματικής πολιτικής των ΗΠΑ στον ΔΤΚ των χωρών χωρίς το κανάλι τιμών εμπορευμάτων (κόκκινο) του πετρελαίου και των τροφίμων. Για παράδειγμα, μια αύξηση δέκα μονάδων βάσης στο επιτόκιο νομισματικής πολιτικής των ΗΠΑ προκαλεί πτώση 0,1% στον τίτλο του ΔΤΚ της Ισπανίας, μέρος της οποίας διαμεσολαβείται από την ανταπόκριση των τιμών του πετρελαίου και των τροφίμων. Το κανάλι εκδηλώνεται πιο έντονα στις προηγμένες οικονομίες, στις οποίες η χαμηλότερη επικράτηση των ελέγχων τιμών/επιδοτήσεων θα μπορούσε να αυξήσει τη μετακύλιση των τιμών των εμπορευμάτων στις τελικές τιμές καταναλωτή.

Για ένα υπόδειγμα χωρών, διερευνούμε την επίδραση του καναλιού των τιμών των εμπορευμάτων στον πυρήνα του πληθωρισμού ξένων χωρών. Σε διάστημα έξι μηνών, η ανταπόκριση των τιμών του πετρελαίου και των τροφίμων αντιπροσωπεύει το 1,6% της ανταπόκρισης του βασικού ΔΤΚ της μέσης χώρας στη σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής των ΗΠΑ. Αυτό υποδηλώνει ότι η μετακύλιση στις βασικές τιμές από το πετρέλαιο και τα τρόφιμα είναι μικρή.


Το κανάλι μετάδοσης εμπορευμάτων της νομισματικής πολιτικής καταδεικνύει την περίπλοκη διασύνδεση των παγκόσμιων χρηματοοικονομικών συνθηκών και των ενεργειών της κεντρικής τράπεζας, ιδιαίτερα εκείνων της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ.

Οι τιμές των αποθηκευόμενων εμπορευμάτων, που συμπεριφέρονται παρόμοια με τις τιμές των περιουσιακών στοιχείων ή των μετοχών, αντιδρούν γρήγορα στις μεταβολές αυτών των συνθηκών, επηρεάζοντας έτσι τον μετρούμενο πληθωρισμό σχετικά γρήγορα, ειδικά στις προηγμένες οικονομίες. Κατά συνέπεια, η νομισματική πολιτική των ΗΠΑ ασκεί σημαντικές δευτερογενείς επιπτώσεις (και spillbacks) μέσω της επίδρασής της στις τιμές των εμπορευμάτων, επηρεάζοντας τα επιτόκια και τις συνθήκες ρευστότητας παγκοσμίως.

Ενόψει των παγκόσμιων κλυδωνισμών στον ενεργειακό εφοδιασμό και στον εφοδιασμό τροφίμων, η νομισματική πολιτική αναδεικνύεται ως ένα ισχυρό εργαλείο για τον μετριασμό των πληθωριστικών πιέσεων, ειδικά καθώς αυτές οι κρίσεις, που είναι κοινές σε όλες τις χώρες, πιθανότατα θα πυροδοτήσουν μια συγχρονισμένη απάντηση της παγκόσμιας νομισματικής πολιτικής. Στην πραγματικότητα, σε αντίθεση με τις δημοσιονομικές επιδοτήσεις - που μπορεί να απομονώνουν τις μεμονωμένες οικονομίες από το βάρος ενός σοκ στον ενεργειακό εφοδιασμό αλλά έχουν δυσμενείς εξωτερικές επιδράσεις - η σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής, ειδικά όταν συντονίζεται μεταξύ των εισαγωγέων ενέργειας, μπορεί να μετριάσει αποτελεσματικά τον αντίκτυπο των κλυδωνισμών των τιμών της ενέργειας και των τροφίμων στον εισαγόμενο πληθωρισμό . Οι συγχρονισμένες αυξήσεις των επιτοκίων πολιτικής από τις μεγάλες κεντρικές τράπεζες στον απόηχο της πανδημίας και της εισβολής στην Ουκρανία, πράγματι, βοήθησαν στη γρήγορη μείωση του πληθωρισμού παγκοσμίως.

Διαβάστε το άρθρο στην αρχική του δημοσίευση εδώ.  

Απόδοση-Επιμέλεια: Νικόλας Σαπουντζόγλου