Του Andrey Pertsev

Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν σαφώς δεν βιάζεται να χαλάσει τη σχέση του με τον αμερικανό ομόλογό του Ντόναλντ Τραμπ, παρά την περιστασιακή κριτική από τον τελευταίο. Ο Πούτιν έκανε το αδύνατο δυνατό για να κάνει φιλοφρονήσεις στον Τραμπ αρκετές φορές τον Οκτώβριο, και τα μέλη του στενού κύκλου του Πούτιν δεν βρίσκονται μακριά, προτείνοντας στον Τραμπ διάφορες "συμφωνίες" (από τη συνεργασία στο διάστημα μέχρι κοινά projects στην Αρκτική) και εκφράζοντας επαίνους για τον δολοφονημένο αμερικανό ακτιβιστή της δεξιάς Τσάρλι Κερκ, τον οποίο ο Τραμπ θεωρεί μάρτυρα.

Λίγο απροσδόκητα, ο Αρχιεπίσκοπος Τίχων (Σεβκούνοφ), τον οποίο πολλοί πιστεύουν ότι είναι ο πνευματικός πατέρας του Πούτιν, αποδείχθηκε πώς ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο αμερικανικός συντηρητισμός. Έγραψε ένα άρθρο για τον Κερκ, ο οποίος, ισχυρίστηκε, "είχε το θάρρος να πατήσει αντίθετα στα ρεύματα … σε μια περίοδο μετα-αλήθειας, σχετικισμού και μαχητικού φιλελευθερισμού". Ο Τίχων είναι βιρτουόζος στις δημόσιες σχέσεις και είναι γνωστός στη Δύση για την εγγύτητά του με τον Πούτιν, πράγμα που σημαίνει ότι ο κληρικός ήξερε ότι τα λόγια του (τα οποία δημοσιεύτηκαν λίγο πριν την κηδεία του Κερκ) μπορεί να κατέληγαν να μεταδοθούν απευθείας στον Τραμπ — όπου πιθανότατα θα γνώριζαν θετική υποδοχή.

Άλλα επιδραστικά πρόσωπα κοντά στον Πούτιν αναζητούν μια ανάλογη αντίδραση από τον Αμερικανό ηγέτη. Ο Κιρίλ Ντμίτριεφ, επικεφαλής του Ρωσικού Ταμείου Άμεσων Επενδύσεων και σημαντικός συνομιλητής με τον Λευκό Οίκο, δημοσίευε επανειλημμένα για τον Κερκ, υποσχόμενος ότι η Ρωσία θα "θυμόταν" την μνήμη του. Ο Ντμίτριεφ δημοσίευσε επίσης το άρθρο του Τίχων για τον Κερκ, και ένα άλλο κείμενο για τον Κερκ γραμμένο από τον ακραίο εθνικιστή φιλόσοφο Αλεξάντερ Ντούγκιν (γνωστό σε πολλούς στη Δύση ως ο "ιδεολόγος του Πούτιν").

Για χρόνια, ο Ντμίτριεφ λειτουργούσε ως ένας απολιτικ τεχνοκράτης και δεν εξέφραζε εμφανείς θρησκευτικές απόψεις, και ο μετασχηματισμός του σε υπέρμαχο των συντηρητικών αξιών μπορεί να φαίνεται απροσδόκητος — αλλά μόνο επιφανειακά. Ο Ντμίτριεφ, ο Τίχων, ο Ντούγκιν και άλλα μέλη της ρωσικής ελίτ απλώς προσπαθούν να επηρεάσουν θετικά τη σχέση Τραμπ-Πούτιν.

Άλλωστε, εάν και ο "πνευματικός πατέρας" του Πούτιν και ο "αγαπημένος του φιλόσοφος" είναι θαυμαστές του Κερκ, αυτό υποδηλώνει έντονα ότι ο Πούτιν έχει μια ανάλογη άποψη. Οι αξιωματούχοι και οι συνεργάτες του Πούτιν προσπαθούν να προωθήσουν την ιδέα ότι το αφεντικό τους μοιράζεται μια παρόμοια κοσμοθεωρία με τον Τραμπ: ότι και οι δύο πιστεύουν στις "συντηρητικές αξίες", αντιτίθενται στο Δημοκρατικό Κόμμα και θρηνούν τον Κερκ. Με άλλα λόγια, θέλουν ο Τραμπ να πιστέψει ότι υπάρχει χώρος για να συνεχιστεί ο διάλογος με τον Πούτιν.

Μια άλλη τακτική που έχουν χρησιμοποιήσει μέλη της ρωσικής ελίτ για να τονώσουν κοινά ρωσοαμερικανικά συμφέροντα είναι η προσφορά δεκάδων διαφορετικών "συμφωνιών" στον Τραμπ. Από την έναρξη των διαπραγματεύσεων μεταξύ Πούτιν και Τραμπ για την Ουκρανία, ο Ντμίτριεφ μιλά δημοσίως για την πιθανότητα μιας ρωσοαμερικανικής συνεργασίας όσον αφορά τα σπάνια μέταλλα, καθώς και για συνεργασία στην Αρκτική. Πρόσφατα, πρότεινε ακόμη και την κατασκευή μιας σήραγγας κάτω από το στενό Μπέρινγκ ως μια απευθείας σύνδεση μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Ρωσίας.

Η ιδέα μιας κοινής αμερικανορωσικής λύσης στις "προκλήσεις που συσσωρεύονται στην Αρκτική" είναι επίσης κάτι που έχει αναφερθεί από τον πρώτο γραμματέα του Ρωσικού Συμβουλίου Ασφαλείας, Νικολάι Πάτρουσεφ — στο παρελθόν ένα από τα πιο γερανού μέλη της ρωσικής ελίτ, ο οποίος έχει επιτεθεί πολλές φορές στη Δύση.

Τον καιρό που ο Τραμπ ήταν φίλος με τον Ίλον Μασκ, τόσο ο Ντμίτριεφ όσο και ο εκπρόσωπος τύπου του Πούτιν, Ντμίτρι Πέσκοφ, ήταν γεμάτοι επαίνους για τον αμερικανό δισεκατομμυριούχο. Και ο επικεφαλής της ρωσικής διαστημικής υπηρεσίας Roscosmos, Ντμίτρι Μπακάνοφ, είπε ότι είχε μιλήσει για πιθανή συνεργασία τόσο με τον Μασκ όσο και με τη NASA (και πήγε ακόμη και στην Ουάσινγκτον για συζητήσεις). Πολλά — αν όχι όλα — από αυτά ήταν αποτέλεσμα του γεγονότος ότι ο Τραμπ είναι γνωστό ότι ενδιαφέρεται πολύ για διαστημικά projects.

Φυσικά, το ρωσικό καθεστώς έχει επίσης ενθουσιαστεί να μιμηθεί τον Τραμπ επικρίνοντας τους Δημοκράτες και τον πρώην πρόεδρο Τζο Μπάιντεν. Σχολιάζοντας έναν ισχυρισμό του Λευκού Οίκου ότι ο Τραμπ ήταν μοναδικά άξιος για το Νόμπελ Ειρήνης, ο Ντμίτριεφ δημοσίευσε: "Ο κόσμος χρειάζεται ειρήνη και ασφάλεια. Τα λάθη του Μπάιντεν πρέπει να διορθωθούν".

Το πώς τα μέλη της ρωσικής ελίτ αποφασίζουν να εμπλακούν σε αυτού του είδους την αποστολή σημάτων δεν είναι μυστικό: ο στενός κύκλος του Πούτιν παρακολουθεί τις ομιλίες του Τραμπ και επισημαίνει τα θέματα που φαίνεται να είναι ιδιαίτερου ενδιαφέροντος για τον Αμερικανό ηγέτη. Εάν, για παράδειγμα, ο Τραμπ αρχίσει να αναφέρει τακτικά τα σπάνια μέταλλα, τότε μια ρωσική πρόταση για μια "συμφωνία" σπανίων μετάλλων θα ακολουθήσει γρήγορα.

Ωστόσο, ο κύριος αποδέκτης για όλες αυτές τις προτάσεις από τη ρωσική ελίτ δεν είναι στην πραγματικότητα ο Τραμπ, αλλά ο Πούτιν, ο οποίος εξακολουθεί να επιζητά μια ιστορική συμφωνία με την Ουάσινγκτον. Είναι εδώ και καιρό σαφές στους περισσότερους ότι η ρωσοαμερικανική σύνοδος στην Αλάσκα δεν απέφερε αποτελέσματα, ενώ η ατζέντα για την επόμενη συνάντησή τους στη Βουδαπέστη παραμένει τόσο αόριστη που μπορεί κάλλιστα να ακυρωθεί εντελώς, αλλά το Κρεμλίνο συνεχίζει να καρτερεί ελπίδα.

Όταν ο Ρώσος αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Ριάμπκοφ είπε — μη σοφά — στις 8 Οκτωβρίου ότι η "προσπάθεια" που δόθηκε στις αμερικανορωσικές διαπραγματεύσεις από τη συνάντηση στην Αλάσκα είχε εξαντληθεί, ο Ντμίτριεφ, ο Πέσκοφ, ο προεδρικός βοηθός Γιούρι Ουσάκοφ και ο ίδιος ο Πούτιν μίλησαν για να τον αντικρούσουν. Σύμφωνα με το Κρεμλίνο, ο Τραμπ εξακολουθεί να έχει την "πολιτική βούληση" να συνεχίσει τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις για την Ουκρανία.

Παρόλο που ο Τραμπ έχει εντείνει την κριτική του στον Πούτιν (δηλώνοντας ότι είναι "πολύ απογοητευμένος" με τον Ρώσο ηγέτη, και αποκαλώντας τη Ρωσία "χάρτινη τίγρη"), συνεχίζει επίσης να ανταποκρίνεται θετικά στις προσεγγίσεις από τη Μόσχα. Ιδιαίτερα ενδεικτική ήταν η αντίδρασή του όταν ο Πούτιν δήλωσε ότι ο Τραμπ έχει "πραγματικά κάνει πολλά για να επιλύσει σύνθετες κρίσεις που παραμένουν για χρόνια, αν όχι για δεκαετίες" όταν ρωτήθηκε για την πιθανότητα ο Αμερικανός ηγέτης να λάβει το Νόμπελ Ειρήνης. Σε απάντηση, ο Τραμπ μοίρασε ένα κλιπ του Πούτιν με το σχόλιο: "Ευχαριστώ τον Πρόεδρο Πούτιν!".

Αυτό ακριβώς είναι το είδος της απάντησης που εκείνοι στον στενό κύκλο του Πούτιν θα ήθελαν να προκαλέσουν από τον Τραμπ. Προσπαθούν να μπουν στο πεδίο ενδιαφέροντος του Τραμπ προκειμένου να τον ευθυγραμμίσουν με την ατζέντα του Πούτιν — και, με αυτόν τον τρόπο, να αποδείξουν τη χρησιμότητά τους στο Κρεμλίνο.

Παρ' όλα αυτά, είναι τελικά απίθανο όλες αυτές οι προσπάθειες να κερδίσουν τον Τραμπ να επιτύχουν κάτι. Η μικρή του διάρκεια προσοχής σημαίνει ότι τείνει να πηδά από το ένα θέμα στο άλλο, και ούτε οι ρωσικές προτάσεις για "συμφωνία" ούτε οι κοινές συντηρητικές αξίες κατάφεραν να επισκιάσουν την επιθυμία του να αναγνωριστεί ως ο ηγέτης που τερμάτισε τον πόλεμο στην Ουκρανία. Πιο πιθανό είναι ότι ο Πούτιν τελικά θα κρυώσει με τον Τραμπ. Και όταν συμβεί αυτό, η ρωσική ελίτ θα σταματήσει επίσης να προσπαθεί να βρει τρόπους να ευχαριστήσει τον Αμερικανό ηγέτη. Άλλωστε, για αυτούς το πιο σημαντικό έργο ήταν πάντα — και θα είναι πάντα — να προβλέπουν την τρέχουσα διάθεση του Πούτιν.

Διαβάστε το άρθρο στην αρχική του δημοσίευση εδώ.

Επιμέλεια - Απόδοση: Νικόλας Σαπουντζόγλου