Του Konstantin Skorkin

Τους τελευταίους μήνες, γίνεται συχνά λόγος για την επανέναρξη της εγχώριας πολιτικής στην Ουκρανία και τον αυξανόμενο πολιτικό ανταγωνισμό ανάμεσα στον πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι και τον πρώην αρχηγό του Γενικού Επιτελείου Βαλέρι Ζαλούζνι. Τώρα, ο Κυρίλο Μπουντάνοφ, ο επικεφαλής των υπηρεσιών στρατιωτικής αντικατασκοπείας της Ουκρανίας, έχει επίσης αναδειχθεί ως μια φιγούρα με σημαντική δημόσια υποστήριξη, με ορισμένες δημοσκοπήσεις να δείχνουν ότι το ποσοστό εμπιστοσύνης του κοινού είναι υψηλότερο από αυτό του Ζελένσκι.

Ο πόλεμος παραδοσιακά προσφέρει στους στρατιωτικούς διοικητές μια πολιτική πλατφόρμα, αλλά από την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022, ο Μπουντάνοφ έχει αποκτήσει μια θέση παρόμοια με αυτή μιας διασημότητας. Στην ηλικία των 39 ετών, ανήκει σε μια νέα γενιά Ουκρανών αξιωματικών ασφαλείας που δεν βαραίνονται από το σοβιετικό παρελθόν.

Ολόκληρη η καριέρα του Μπουντάνοφ έχει σχέση με την αντικατασκοπία: μετά την αποφοίτησή του από στρατιωτική ακαδημία, επιλέχθηκε για εκπαίδευση από την CIA. Πιθανώς, οι Αμερικανοί εντυπωσιάστηκαν όχι μόνο από τον ενθουσιασμό του, αλλά και από τη νεαρή ηλικία του: οι μεγαλύτεροι αξιωματικοί θεωρούνταν λιγότερο αξιόπιστοι, καθώς είχαν παλιά υπηρετήσει μαζί με Ρώσους ομολόγους τους σε σοβιετικές υπηρεσίες.

Πολλά από την καριέρα του Μπουντάνοφ είναι απόρρητα, αλλά γνωρίζουμε ότι συμμετείχε σε μια επιδρομή στην ρωσικά ελεγχόμενη Κριμαία το 2016, όπου έγινε ανταλλαγή πυρών με ρωσικές ειδικές δυνάμεις. Μέχρι το 2020, είχε φθάσει στο βαθμό του συνταγματάρχη και ήταν αναπληρωτής επικεφαλής τμήματος στις Υπηρεσίες Εξωτερικής Αντικατασκοπείας της Ουκρανίας.

Το ίδιο έτος, ανέλαβε επικεφαλής της Κύριας Διεύθυνσης Αντικατασκοπείας του Υπουργείου Άμυνας, έπειτα από ένα σκάνδαλο στο οποίο οι ουκρανικές ειδικές υπηρεσίες απέτυχαν να παρασύρουν μια ομάδα Ρώσων μισθοφόρων της Wagner να ταξιδέψει στην Ουκρανία μέσω της Λευκορωσίας. Ο προκάτοχός του, Βασίλ Μπούρμπα, κατηγόρησε την ηγεσία της χώρας για την αποτυχία (κυρίως τον αρχηγό του επιτελείου του Ζελένσκι, Αντρίι Γιερμάκ) και στη συνέχεια αντικαταστάθηκε.

Πιθανώς, η καριέρα του Μπουντάνοφ προωθήθηκε από τον Ρομάν Μασόβετς, πρώην διοικητή του, ο οποίος ήταν αναπληρωτής αρχηγός του επιτελείου του Ζελένσκι από το 2020 έως το 2024. Ωστόσο, ο Γιερμάκ πιθανώς είδε στον διορισμό του Μπουντάνοφ έναν τρόπο να ενισχύσει την επιρροή του πάνω στις ουκρανικές υπηρεσίες πληροφοριών. Υπάρχει ακόμη ένας σύνδεσμος ανάμεσα στον Μπουντάνοφ και τον Ζελένσκι: ο Μπουντάνοφ ζει δίπλα στη Μαρία Λεβτσένκο, βοηθό του Ζελένσκι, της οποίας ο σύζυγος, Ολεξάντρ Χογκιλασβίλι, είναι πρώην υφυπουργός Εσωτερικών.

Ενώ ο Μπουντάνοφ δεν συνδέεται κυρίως με καμία συγκεκριμένη πολιτική ομάδα στην Ουκρανία, έχει προφανώς στενές σχέσεις με τη Δύση. Σε μια συνέντευξη δύο μήνες πριν την πλήρη εισβολή της Ρωσίας, αποκάλυψε λεπτομερείς πληροφορίες για τις ρωσικές προθέσεις, περιγράφοντας το σχέδιο επίθεσης που τελικά εφάρμοσε η Μόσχα.

Ο πόλεμος έφερε τον Μπουντάνοφ στο πολιτικό προσκήνιο. Ηγήθηκε της άμυνας του Κιέβου από ρωσικές ομάδες νταβατζήδων, συμμετείχε στην απελευθέρωση των περιοχών του Κιέβου και του Χάρκοβου και σχεδίασε την επιχείρηση για την ανάκτηση του δυτικού τμήματος της Μαύρης Θάλασσας. Για αυτά τα επιτεύγματα, προήχθη σε υποστράτηγο και ανακηρύχθηκε Ήρωας της Ουκρανίας.

Παρόλο που είναι κατάσκοπος, ο Μπουντάνοφ δίνει τακτικά συνεντεύξεις σε δυτικούς και ουκρανούς δημοσιογράφους για ένα ευρύ φάσμα θεμάτων. Ιδιαίτερα, του αρέσει να εκφράζει απόψεις για την αναπόφευκτη ήττα και διάλυση της Ρωσίας. Αυτό ενοχλεί τη Μόσχα, και ένα ρωσικό δικαστήριο τον συνέλαβε ερήμην το 2023, κατηγορώντας τον για την οργάνωση 104 τρομοκρατικών επιθέσεων. Τον Νοέμβριο του ίδιου έτους, αποκαλύφθηκε ότι η σύζυγός του δηλητηριάστηκε σε μια απόπειρα δολοφονίας εναντίον του.

Όλα αυτά έχουν κάνει τον Μπουντάνοφ ακόμα πιο δημοφιλή εντός της Ουκρανίας. Από τον Οκτώβριο του 2022, το περιοδικό NV τον συμπεριέλαβε στη λίστα των πιο ισχυρών στρατιωτικών διοικητών της χώρας, και τον Φεβρουάριο του 2023, εικάστηκε ως πιθανός υπουργός Άμυνας. Από τότε, έχει υψηλές θέσεις σε εθνικές δημοσκοπήσεις για τους πιο έμπιστους πολιτικούς της Ουκρανίας. Το 2024, είχε το ίδιο ποσοστό εμπιστοσύνης με τον Ζελένσκι—και μερικές φορές τον ξεπερνούσε. Στις αρχές του 2025, οι δημοσκοπήσεις έδειξαν ότι ο Μπουντάνοφ απολάμβανε την εμπιστοσύνη του 47% των Ουκρανών, ενώ ο Ζελένσκι έλαβε 41% (ο Ζαλούζνι ήταν πρώτος με 72%).

Η αυξανόμενη δημοτικότητα του Μπουντάνοφ έχει οδηγήσει σε ένταση με την ομάδα του Ζελένσκι, η οποία είναι επιφυλακτική απέναντι σε δημοφιλείς στρατιωτικούς διοικητές. Ο Μπουντάνοφ θεωρούνταν κάποτε προστατευόμενος του Γιερμάκ — αλλά τώρα φαίνεται ότι η σχέση τους έχει επιδεινωθεί. Στα τέλη του 2024, τα ουκρανικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν φήμες για μια διαμάχη μεταξύ των δύο ανδρών και την πιθανή παραίτηση του Μπουντάνοφ.

Ωστόσο, η ιστορία αυτή αποκάλυψε επίσης ότι οι υποστηρικτές του Μπουντάνοφ τείνουν να στραφούν προς τον Ζελένσκι εάν ο ίδιος αποχωρήσει από την πολιτική σκηνή. Με άλλα λόγια, ο Μπουντάνοφ θεωρείται μέρος της ομάδας του Ζελένσκι—και όχι μια εντελώς ανεξάρτητη φιγούρα. Αυτό επιβεβαιώθηκε σε μια δημοσκόπηση τον Φεβρουάριο του 2025, όπου μόνο το 3,2% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι θα υποστήριζε μια προεδρική υποψηφιότητα του Μπουντάνοφ.

Παρόλα αυτά, η επιτυχία του Μπουντάνοφ στην ουκρανική πολιτική είναι και πρωτόγνωρη και ενδεικτική. Παλαιότερα, οι Ουκρανοί κατάσκοποι αντιμετώπιζαν εξαιρετική δυσκολία στην πολιτική, καθώς οι υπηρεσίες πληροφοριών συνδέονταν άρρηκτα με τον σοβιετικό προκάτοχό τους, την KGB. Γνωστό είναι το παράδειγμα του Γεβγκένι Μάρτσουκ, ο οποίος ίδρυσε την Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης, αλλά απέτυχε να εκλεγεί πρόεδρος. Ο μόνος χώρος όπου πρώην αξιωματικοί πληροφοριών πέτυχαν πολιτικά ήταν η ανατολική Ουκρανία: το 2002, για παράδειγμα, ο βετεράνος της KGB Γεβγκένι Μπουρλάτσενκο εξελέγη δήμαρχος του Λουχάνσκ με το σλόγκαν "Το Λουχάνσκ χρειάζεται τον δικό του Πούτιν".

Ωστόσο, η στάση του κοινού απέναντι στις υπηρεσίες ασφαλείας έχει αλλάξει δραματικά από την έναρξη της ρωσικής εισβολής το 2014. Πλέον, οι αξιωματικοί των μυστικών υπηρεσιών θεωρούνται περισσότερο ως ηρωικοί υπερασπιστές της πατρίδας παρά ως ανασυσταθέντες γραφειοκράτες της KGB. Επίσης, ο πόλεμος έχει μεταμορφώσει τις κάποτε διεφθαρμένες και αναποτελεσματικές ουκρανικές υπηρεσίες πληροφοριών σε σοβαρές και αποτελεσματικές οργανώσεις. Είναι εντελώς πιθανό ότι μια φιγούρα όπως ο Μπουντάνοφ θα μπορούσε μια μέρα να μετατρέψει τη δημοτικότητά του σε μια κορυφαία πολιτική θέση.

Διαβάστε το άρθρο στην αρχική του δημοσίευση εδώ.

Επιμέλεια - Απόδοση: Νικόλας Σαπουντζόγλου