Η επίθεση του Ισραήλ στο Κατάρ προμηνύει μια νέα κανονικότητα, όχι ένα τέλος
Τετάρτη, 10-Σεπ-2025 00:06
Του Marc Champion
Η ισραηλινή αεροπορική επιδρομή της Τρίτης κατά ηγετών της Χαμάς, στη Ντόχα του Κατάρ, θα μπορούσε να ερμηνευτεί ως αλληγορία για αυτόν τον πόλεμο. Τι εννοούμε μ' αυτό; Κατ' αρχήν, και οι δύο πλευρές εξέταζαν μια τελευταία πρόταση των ΗΠΑ για τη σύναψη συμφωνίας για το οριστικό τέλος του πολέμου αλλά και την απελευθέρωση όλων των ομήρων. Από την πλευρά της, η Χαμάς πραγματοποίησε, τη Δευτέρα, τρομοκρατική επίθεση σε στάση λεωφορείου στην Ιερουσαλήμ, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν έξι αθώοι πολίτες και να τραυματιστούν περισσότεροι. Από την πλευρά του, το Ισραήλ προχώρησε με την εκστρατεία του για την τελική εξάλειψη της Χαμάς στην πόλη της Γάζας και στη συνέχεια προσπάθησε να σκοτώσει τους διαπραγματευτές της οργάνωσης στο Κατάρ.
Δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι οποιοσδήποτε από τους πρωταγωνιστές αυτού του δράματος ενήργησε με καλή πίστη στις δηλωμένες προσπάθειές του να βρει μια διαπραγματευτική λύση. Ακόμη και οι ΗΠΑ εμφανίζονταν να κάνουν τα απαραίτητα βήματα. Η ειρηνευτική συμφωνία που πρότειναν, εξαρτιόταν εξ ολοκλήρου από την εμπιστοσύνη των ηγετών της Χαμάς στο λόγο της κυβέρνησης Τραμπ, όταν αυτή υποστήριξε ότι θα εμπόδιζε το Ισραήλ να ξαναρχίσει τον πόλεμο. Γιατί να το κάνουν;
Η έλλειψη σοβαρής δέσμευσης εκ μέρους των ΗΠΑ για την επίτευξη συμφωνίας είναι ιδιαίτερα εμφανής, καθώς ο Λευκός Οίκος συνεχίζει να διακηρύσσει τα σχέδιά του -τα οποία κάποτε είχαν απορριφθεί ως φαντασιώσεις- για την εκκαθάριση και την ανασυγκρότηση της Λωρίδας της Γάζας. Και παρόλο που οι Ισραηλινοί ηγέτες έσπευσαν να τονίσουν ότι η επίθεσή τους κατά του Κατάρ, το οποίο φιλοξενεί μια σημαντική αμερικανική αεροπορική βάση, ήταν μια ανεξάρτητη επιχείρηση, η κυβέρνηση Τραμπ προφανώς ενημερώθηκε αμέσως πριν από την πραγματοποίησή της.
Ένας αξιωματούχος του Λευκού Οίκου αρνήθηκε να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες όταν ρωτήθηκε αν οι ΗΠΑ έπαιξαν κάποιο ρόλο στο συντονισμό της επίθεσης ή ενέκριναν το σχέδιο, ωστόσο καμία αραβική χώρα δεν θα καθησυχαστεί από την προθυμία των ΗΠΑ να δουν το Κατάρ να πλήττεται.
Ο δρόμος προς τη συνύπαρξη γίνεται όλο και πιο ασαφής. Ωστόσο, η ανησυχία κάθε Ισραηλινού, Παλαιστινίου και περιφερειακού ηγέτη θα πρέπει να είναι ότι αυτό που βλέπουν δεν είναι η τελική κορύφωση της σύγκρουσης, αλλά μάλλον η αρχή μιας νέας κανονικότητας: ένα μέλλον στο οποίο το Ισραήλ βρίσκεται υπό συνεχή απειλή τρομοκρατικών επιθέσεων και η περιοχή βρίσκεται σε διαρκή αναμονή για την αντίδρασή του. Τα θύματα θα είναι, όπως πάντα, κυρίως άμαχοι και από τις δύο πλευρές, και ο κίνδυνος ενός ευρύτερου πολέμου μεταξύ κρατών θα είναι πάντα παρών.
Από το Σαββατοκύριακο, η ισραηλινή πολεμική αεροπορία έχει χτυπήσει στόχους σε τρεις χώρες -Λίβανο, Κατάρ και Συρία- εκτός από την καταστροφή πολυκατοικιών στην πόλη της Γάζας. Ο συνολικός αριθμός των θυμάτων από αυτές τις επιθέσεις είναι πιθανό να είναι σημαντικός. Και οι τρεις χώρες που στοχοποιήθηκαν, καταδίκασαν αυτό που αποκάλεσαν παραβιάσεις της κυριαρχίας τους. Η Χαμάς, όμως, έφτασε μέχρι τη Δυτική Όχθη για να βρει εθελοντές πρόθυμους να πραγματοποιήσουν μια τρομοκρατική επίθεση που θα μπορούσε μόνο να καταστρέψει περαιτέρω τις ειρηνευτικές συνομιλίες.
Για τη Χαμάς, αυτή η τελευταία επίθεση ήταν απλώς η συνέχεια της αποστολής που ξεκίνησε στις 7 Οκτωβρίου, πριν από σχεδόν δύο χρόνια, όταν χτύπησε με τον πιο βίαιο τρόπο τους κοιμισμένους Ισραηλινούς κιμπούτς, γνωρίζοντας ποια θα ήταν η αντίδραση του Ισραήλ. Η επίθεση στη στάση λεωφορείου, που είχε ως στόχο άοπλους, μη μαχητές, θα πρέπει να υπενθυμίσει σε όσους έχουν ξεχάσει τι αντιπροσωπεύει αυτή η ομάδα.
Για τους σκληροπυρηνικούς Ισραηλινούς, η επίθεση κατά της ηγεσίας της Χαμάς στο Κατάρ, του υποτιθέμενου εταίρου της σε αυτό που θεωρείται ειρηνευτική διαδικασία, είναι απλώς το είδος της επιθετικότητας που απαιτείται για να κερδίσει. Πιστεύουν ότι η χώρα τους δεν θα είναι ασφαλής έως ότου όχι μόνο η Χαμάς, αλλά και οι Παλαιστίνιοι στο σύνολό τους -είτε στη Γάζα είτε στη Δυτική Όχθη- εκδιωχθούν ή υποταχθούν με τη βία. Είναι θέμα πίστης για αυτούς ότι οι εχθροί του Ισραήλ θα συμμορφωθούν μόνο όταν καταλάβουν ότι, όπως το έθεσε ο υπουργός Οικονομικών Μπεζαλέλ Σμοτρίτς την Τρίτη: "οι τρομοκράτες δεν έχουν και δεν θα έχουν ασυλία" πουθενά στον κόσμο.
Δεν έχω καμία συμπάθεια για τους ηγέτες της Χαμάς, είτε βρίσκονται σε εξορία είτε στη Γάζα. Είναι τρομοκράτες που έχουν χρησιμοποιήσει τις ζωές των συμπατριωτών τους Παλαιστινίων ως πιόνια στο τζιχάντ τους. Οι ηγέτες της Χαμάς είναι νόμιμοι στόχοι σε έναν πόλεμο που οι ίδιοι ξεκίνησαν. Ωστόσο, τα άτομα που στοχοποιήθηκαν την Τρίτη δεν αποτελούν τη μεγαλύτερη απειλή. Αυτοί, ή κάποια εκδοχή τους με διαφορετική ονομασία, θα συνεχίσουν να υπάρχουν μέχρι να επιτευχθεί μια συμφωνία που θα είναι αποδεκτή από τους Παλαιστινίους και τους Ισραηλινούς στο σύνολό τους.
Εν τω μεταξύ, αυτός ο αγώνας θα συνεχιστεί, χωρίς ειρήνη και ασφάλεια για καμία από τις δύο πλευρές.