Συνεχης ενημερωση

    Δευτέρα, 06-Δεκ-2021 00:05

    Ανταλλάσσοντας τη βασίλισσα Ελισάβετ με τον πρόεδρο της Κίνας;

    Ανταλλάσσοντας τη βασίλισσα Ελισάβετ με τον πρόεδρο της Κίνας;
    • Εκτύπωση
    • Αποστολή με email
    • Προσθήκη στη λίστα ανάγνωσης
    • Μεγαλύτερο μέγεθος κειμένου
    • Μικρότερο μέγεθος κειμένου

    Του Martin Ivens

    Την Τρίτη, η σημαία του Βασιλικού Διακριτικού η οποία αντιπροσώπευε τη βασίλισσα του Ηνωμένου Βασιλείου (και άλλων 14 χωρών) Ελισάβετ Β' υπεστάλη για τελευταία φορά εδώ και σχεδόν 400 χρόνια στα Μπαρμπάντος, το νησί της Καραϊβικής που είναι πλέον δημοκρατία, με πρόεδρο ως αρχηγό του κράτους.

    Στην τελετή παράδοσης με την οποία ανακηρύχθηκε η συνταγματική ανεξαρτησία των Μπαρμπάντος, ο Βρετανός πρίγκιπας - διάδοχος Κάρολος εκφώνησε μια μετριοπαθή και αυτοκριτική ομιλία και η Ριάνα ανακηρύχθηκε επίσημα εθνική ηρωίδα.

    Φυσική εξέλιξη

    Αυτό δεν ακούγεται εξαιρετικά δραματικό ως εξέλιξη. Εξάλλου, η κυβέρνηση της Μεγαλειότητάς της έχει παραχωρήσει ανεξαρτησία σε χώρες που αντιπροσωπεύουν το ένα τέταρτο του εδάφους του πλανήτη από το 1945 μέχρι σήμερα. Οι Βρετανοί έχουν μάθει πια να είναι "χαριτωμένοι" στους τρόπους της αναδίπλωσής τους από την πάλαι ποτέ αυτοκρατορία τους.

    Τα Μπαρμπάντος παραμένουν μέλος της Κοινοπολιτείας - της χαλαρής ένωσης των πρώην μελών της Βρετανικής Αυτοκρατορίας στην οποία ηγείται η βασίλισσα Ελισάβετ. Πολλοί παρατηρητές, δε, πιστεύουν ότι είναι μόνον θέμα χρόνου έως ότου οι υπόλοιπες πρώην αποικίες της Βρετανίας, συμπεριλαμβανομένων κυρίαρχων κρατών τόσο μεγάλων όσο η Αυστραλία, ακολουθήσουν το παράδειγμά της χώρας της Καραϊβικής και αποκτήσουν δικούς τους αρχηγούς κράτους.

    Ο παράγοντας Κίνα

    Η "κλίση", ωστόσο, της νεαρής δημοκρατίας προς την Κίνα θα πρέπει να ανησυχεί τον πρώην αποικιακό ηγεμόνα της, τουλάχιστον όσο και τις ΗΠΑ.

    Τα Μπαρμπάντος και το Πεκίνο μπορεί να φαίνονται σαν μάλλον αταίριαστοι "σύντροφοι", ωστόσο η θερμότητα των σχέσεών τους είναι μια μικροσκοπική μεν,  κλασική δε περίπτωση για την προβολή της κινεζικής επιρροής σε όλο τον κόσμο. Τόσο η Βρετανία όσο και οι ΗΠΑ δεν έχουν δώσει αρκετή προσοχή στο ζήτημα.

    Παρ' όλη τη συζήτηση για τις παγκόσμιες φιλοδοξίες της στην μετά Brexit εποχή, η βρετανική κυβέρνηση απέτυχε να επενδύσει στην "ήπια ισχύ" της Κοινοπολιτείας. Η Κίνα, την ίδια ώρα, έχει εισρεύσει εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια σε χώρες της Κοινοπολιτείας τα τελευταία χρόνια.

    Πρώτα η Τζαμάικα και τώρα τα Μπαρμπάντος έχουν εμπλακεί στην παγκόσμια πρωτοβουλία Belt and Road ("Μία Ζώνη, Ένας Δρόμος") της Κίνας, που έχει ως επίκεντρο επενδύσεις σε υποδομές και επέκταση της επιρροής του Πεκίνου. Από το 2013, 6 δισεκατομμύρια δολάρια έχουν διοχετευτεί στην αυλή του θείου Σαμ στην Καραϊβική - πολλά από τα νησιωτικά κράτη της οποίας είναι οικονομικά ασταθή και επιρρεπή σε καταστροφικά, ακραία καιρικά φαινόμενα.

    Η αριστερή κυβέρνηση των Μπαρμπάντος φαίνεται ενθουσιασμένη με τον νέο της φίλο, ωστόσο η νεαρή δημοκρατία θα πρέπει να είναι επιφυλακτική στο να ανταλλάξει το - καθαρά πια συμβολικό - αυτοκρατορικό σύμβολο της Βασίλισσας με μια βαθύτερη υποτέλεια προς το Πεκίνο.

    Ετεροβαρείς συμφωνίες

    Πολλές χώρες έχουν παραμελήσει τα "ψιλά γράμματα" στις συμφωνίες τους με την Κίνα, με δική τους ευθύνη και ρίσκο. Σε αντάλλαγμα για ένα λαμπερό νέο λιμάνι, ένα νέο αθλητικό στάδιο, αεροδρόμιο ή μια σιδηροδρομική γραμμή, η αποδέκτρια χώρα προσφέρει εδαφικές εγγυήσεις. Η αποτυχία εξόφλησης σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα οδηγεί σε αρπαγή γης.

    Στο πακέτο των συμφωνιών δεν περιλαμβάνεται καν η μεταφορά δεξιοτήτων - γνώσης, κάτι το οποίο ενισχύει την περαιτέρω εξάρτηση από την Κίνα.

    Το 2017 η Σρι Λάνκα παρέδωσε στην Κίνα με μίσθωση 99 ετών το λιμάνι της Χαμπαντότα, αφού δεν μπόρεσε να αποπληρώσει το χρέος για την ανάπλασή του. Στην Ουγκάντα, η Κίνα κατηγορήθηκε ότι προσπάθησε να κατασχέσει διεθνές αεροδρόμιο το οποίο έχτισε, μετά από μια διαμάχη για τους όρους.

    Οι αρχιτέκτονες της Βρετανικής Αυτοκρατορίας του 19ου αιώνα, οι οποίοι εξασφάλιζαν βάσεις για το Βασιλικό Ναυτικό και καταβρόχθιζαν τεράστια εδάφη μετά την υπογραφή άνισων συνθηκών, θα αναγνώριζαν χωρίς αμφιβολία αυτή τη διπλωματία χρέους ως βασικό συστατικό του Μεγάλου Παιχνιδιού.

    Βρετανία και ΗΠΑ "ξυπνούν", αλλά αργοπορημένα

    Η Βρετανία και η Αμερική ξυπνούν  σιγά - σιγά, αλλά καθυστερημένα, ενώπιον της απειλής. Στην πρώτη του δημόσια ομιλία ως αφεντικό της MI6, υπηρεσίας εξωτερικών πληροφοριών του Ηνωμένου Βασιλείου, αυτή την εβδομάδα, ο Ρίτσαρντ Μουρ κατηγόρησε το Πεκίνο ότι προσπαθεί να παρασύρει διάφορες χώρες σε "παγίδες χρέους και δεδομένων".

    Οι πωλήσεις κινεζικής τεχνολογίας χρησιμοποιούνται για τη συλλογή δεδομένων που επιτρέπει τη δημιουργία ενός "ιστού αυταρχικού ελέγχου" σε όλο τον κόσμο, ανέφερε.

    Σίγουρα, η Κίνα χρησιμοποιεί τη διπλωματία της οικονομικής βοήθειας πιο αδίστακτα από τη Δύση. Η ισχύς της μεταφράζεται σε ψήφους στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών και σε άλλα όργανα του ΟΗΕ.

    Η δειλή απάντηση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) στην καταστολή των ειδήσεων από πλευράς Κίνας σχετικά με το ξέσπασμα της Covid-19 στη Γουχάν είναι μόνον η πιο διαβόητη περίπτωση. Παρά τον σάλο που προκάλεσε αυτή στη Δύση, το Πεκίνο συνέχισε ματαιώνοντας μια έρευνα του ΠΟΥ για πιθανές εργαστηριακές διαρροές του ιού από τα κινεζικά εργαστήρια.

    Η Βρετανία και οι ΗΠΑ έχουν λιγότερη επιτυχία στη μόχλευση της οικονομικής ισχύος τους.

    Κάθε χρόνο από το 1984 το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ υποχρεούται να παρουσιάζει στο Κογκρέσο το αρχείο του τι έχουν ψηφίσει στις διάφορες ψηφοφορίες τα κράτη-μέλη του ΟΗΕ. Ο πίνακας της "σύμπτωσης" χωρών με τις θέσεις των ΗΠΑ στη Γενική Συνέλευση για το 2020 αποκαλύπτει ότι η Κίνα και η Κούβα, όπως θα περίμενε κανείς, σπάνια ψήφισαν μαζί με την αμερικανική πλευρά σε αμφισβητούμενα ψηφίσματα.

    Η Τζαμάικα και τα Μπαρμπάντος ψήφισαν με τις ΗΠΑ, αντίστοιχα, μόλις στο 25% και στο 26% των περιπτώσεων. Η Αιθιοπία, ένας από τους μεγαλύτερους αποδέκτες βρετανικής βοήθειας, τάχθηκε στο πλευρό των ΗΠΑ μόνον στο 22% των αμφίρροπων ψηφοφοριών.

    Συναλλαγή

    Φυσικά, η δυτική βοήθεια δεν μπορεί να είναι αποκλειστικά αντικείμενο συναλλαγής - έχουμε ανθρωπιστικό καθήκον να βοηθήσουμε τους φτωχότερους ανθρώπους σε αυτόν τον πλανήτη. Ωστόσο από πότε η παράδοση "λευκής επιταγής" στους εχθρούς σου αντιπροσωπεύει μια καλή πολιτική; Πέρυσι το Ηνωμένο Βασίλειο έφτασε να δωρίσει 79 εκατομμύρια λίρες (105 εκατομμύρια δολάρια) σε ξένη βοήθεια στην Κίνα.

    Στη σύνοδο κορυφής της G7 το καλοκαίρι, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν έλαβε υποστήριξη για την πρότασή του περί του σχεδίου Build Back Better World, ενός πλάνου να βοηθηθούν οι αναπτυσσόμενες χώρες να επενδύσουν σε υποδομές για να προσαρμοστούν στην κλιματική αλλαγή. Η Βρετανία προσφέρει ετησίως 8 δισεκατομμύρια λίρες για να προσελκύσει ιδιωτικές επενδύσεις στην προσπάθεια αυτή.

    Αν και η Δύση δεν απαιτεί εδαφικές εξασφαλίσεις, τα χρηματοοικονομικά της ιδρύματα επιμένουν σε μια εμπορική απόδοση η οποία αναπόφευκτα αυξάνει το κόστος. Οι όροι τους είναι πιο περιοριστικοί και παρεμβατικοί. Η Μποτσουάνα απέρριψε μια συμφωνία βοήθειας από το Ηνωμένο Βασίλειο επειδή το τελευταίο επέμενε να επιβάλει το δικό του αυστηρό καθεστώς στην εκτροφή άγριας ζωής.

    Η κινεζική βοήθεια, από την άλλη πλευρά, δεν συνοδεύεται από υποχρέωση τήρησης οικολογικών προτύπων και χρηστής διακυβέρνησης, κανόνων κατά της διαφθοράς ή ακόμη και προσπορισμού κέρδους.

    Δεν αποδίδουν όλες οι επενδύσεις της Κίνας στο νέο Great Game. Αποδέκτες βοήθειας, όπως το Πακιστάν, έχουν μαλώσει με τις ΗΠΑ στο παρελθόν και μπορεί να εξαπατήσουν και τους νέους τους φίλους. Το Πεκίνο, ωστόσο, γνωρίζει ότι πρέπει να πληρώνεις για να παίζεις.

    Η Δύση άργησε πολύ να βάλει τις μάρκες της στο τραπέζι.

    Διαβάστε ακόμα για:

    ΣΑΣ ΑΡΕΣΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ;

    ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ