Του Μανόλη Καψή

Ποια είναι τα συμπεράσματα από το πολιτικό μελόδραμα που παίχτηκε με τα ΕΛΤΑ;

Ένα πρώτο συμπέρασμα είναι ότι έχουμε προφανώς μια εμπλοκή (επιεικώς) στη λειτουργία του επιτελικού κράτους, αφού αν πιστέψουμε τουλάχιστον τις δημόσιες δηλώσεις τους, οι αρμόδιοι υπουργοί έμαθαν εκ των υστέρων και από τις τηλεοράσεις για το πρόγραμμα εξυγίανσης του Οργανισμού και το κλείσιμο των καταστημάτων που ανακοίνωσε η διοίκηση. Με αποτέλεσμα να βγαίνουν στα παράθυρα και να εξηγούν ότι δεν έχουν καμία σχέση με το θέμα και κακώς τους το χρεώνουν. Λες και οι ψηφοφόροι θα πρέπει να έχουν διαβάσει και αποστηθίσει τα "ψιλά γράμματα" του ιδρυτικού νόμου του Υπερταμείου.

Ένα δεύτερο συμπέρασμα είναι ότι η κοινοβουλευτική Ομάδα της Νέας Δημοκρατίας βρίσκεται στα όριά της. Έρχονται και εκλογές, μην το ξεχνάμε. Πρώτα ήταν η τραγωδία στα Τέμπη και τα κινήματα στις πλατείες, ακολούθησε το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ και η πίεση από τους αγρότες που βλέπουν ότι το πάρτι με τις επιδοτήσεις τελείωσε, τώρα ήρθαν και τα ΕΛΤΑ και η αίσθηση από τους ηλικιωμένους ψηφοφόρους της επαρχίας -αυτοί που a propos κατ΄ εξοχήν ψηφίζουν στις εκλογές και που στις τελευταίες κάλπες επέλεξαν τη Νέα Δημοκρατία- ότι όλοι τους έχουν ξεχάσει και αδιαφορούν για την περιφέρεια. Αυτή την οργή εξέφρασαν και οι γαλάζιοι βουλευτές που ζήτησαν στις τηλεδιασκέψεις με τους υπουργούς, να "πάρουν πίσω τα λουκέτα". Άλλωστε αυτοί θα πληρώσουν τα ελλείμματα; Η οργή του πολιτευτή είναι τζάμπα.

Το τρίτο συμπέρασμα αφορά την κυβέρνηση. Η κοινοβουλευτική πλειοψηφία μπορεί να φαίνεται συμπαγής και αριθμητικά ασφαλής, μπορεί οι δημοσκοπήσεις να δίνουν το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας πρώτο στην πρόθεση ψήφου και μάλιστα και με διαφορά από τον καταϊδρωμένο δεύτερο, μπορεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης να συνιστά τη μόνη υπαρκτή και ρεαλιστική κυβερνητική πρόταση για μετά τις εκλογές, όμως η ίδια δείχνει μια ανασφάλεια και μια κόπωση. Αδυνατεί να πείσει και η ανασφάλεια την οδηγεί σε άτακτη υποχώρηση, μόλις προκύψει η πρώτη δυσκολία.

Για το μέλλον των ΕΛΤΑ δεν φαντάζομαι να υπάρχουν και πολλές αμφιβολίες, αρκεί να αναλογιστούμε για μια στιγμή, πότε ακριβώς στείλαμε για τελευταία φορά επιστολή σε φίλο ή συγγενή (αλλά και πόσα e-mail στέλνουμε καθημερινά). Προσωπικά, αν θυμάμαι καλά, το τελευταίο γράμμα που έστειλα ήταν τη δεκαετία του '80. Έκτοτε, έχω βρεθεί άλλη μια φορά σε υποκατάστημα των ΕΛΤΑ, για να πληρώσω μια κλήση νομίζω. Δεν το λες και φρενήρη δραστηριότητα.

Ωραία και η ιδέα της κ. Βούλτεψη να γίνονται περιοδικές εκθέσεις με τους ήρωες του 21 ή να πωλούνται σπάνια γραμματόσημα στα υποκαταστήματα των ΕΛΤΑ στην επαρχία (sic), αλλά νομίζω δεν θα συμβάλουν καθοριστικά στην εξυγίανση της εταιρείας. Δεν βλέπω μεγάλη διάθεση δηλαδή από τους ηλικιωμένους στην Άνω Μακρυνίτσα, να ξεκινήσουν άλμπουμ φιλοτελισμού στα γεράματά τους.

Άλλωστε συγγνώμη, αλλά ποια εταιρεία δεν θα έκλεινε ένα κατάστημα που έχει έσοδα 2.120 ευρώ και έξοδα 74.000 ευρώ (ΕΛΤΑ Σταυρούπολης, Ξάνθης). Όπως ακριβώς έγινε με τα περισσότερα υποκαταστήματα της ταχυδρομικής υπηρεσίας, στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης.

Ναι, έχει δίκιο ο Σαμαράς, το θέμα δεν είναι λογιστικό. Αλλά βέβαια είναι και λογιστικό, ενώ κανείς συνταξιούχος δεν θα στερηθεί τον ταχυδρόμο του. Η πρόθεση τουλάχιστον, είναι να εκσυγχρονιστεί η υπηρεσία και να βρεθεί πιο κοντά στον πελάτη.

Η καλύτερη ιδέα που άκουσα, για ένα άλλο σχέδιο -εκτός του λουκέτου- για τα ΕΛΤΑ, είναι τα όσα προτείνει εδώ και χρόνια ο "εμπνευστής" των ΚΕΠ Σταύρος Μπένος. Η ιδέα αξίζει να εξεταστεί τουλάχιστον.

Αυτό που προτείνει ο πρώην υπουργός για να αντιμετωπιστεί η απουσία του κράτους από την ύπαιθρο και η απόσυρση κρίσιμων δομών λόγω μη βιωσιμότητας, είναι η αναβάθμιση των ΚΕΠ και η μετατροπή τους σε "υποκαταστήματα του κράτους". Προτείνει δηλαδή την ενσωμάτωση των υπηρεσιών των ΕΛΤΑ (αλληλογραφία, συντάξεις, λογαριασμοί) στα ΚΕΠ, μαζί με το πρόγραμμα "Βοήθεια στο Σπίτι", ενώ σε συνεννόηση με τις τράπεζες μπορούν να αναλάβουν ακόμα και τραπεζικές λειτουργίες. Σημειώστε ότι τα ΚΕΠ υπερβαίνον ήδη αριθμητικά το δίκτυο των ΕΛΤΑ, είναι 1.000 καταστήματα έναντι 500 των ΕΛΤΑ, βρίσκονται σε κάθε νησί και απομακρυσμένο σημείο της επικράτειας και διαθέτουν και το ανθρώπινο δυναμικό και τις ψηφιακές διαδικασίες. Η ιδέα αξίζει μια δεύτερη ευκαιρία τουλάχιστον.

Υ.Γ. Ένα ερώτημα που πλανάται με το δράμα των ΕΛΤΑ και τους "ψυχοπονιάρηδες" βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας, είναι μήπως ξεχάσαμε ήδη το μάθημα της χρεοκοπίας. Θέλω να ελπίζω πως όχι, αλλά αξίζει να σημειωθεί ότι η κυβέρνηση, με τη σιωπηρή ανοχή της αντιπολίτευσης, αποφάσισε πρόσφατα να μην εφαρμόσει σε δυο περιπτώσεις, τις προβλέψεις των νόμων που είχαν ψηφιστεί από τη Βουλή για το Ασφαλιστικό. Και για τις ασφαλιστικές εισφορές των αγροτών και των ελευθέρων επαγγελματιών και για τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης. Μόνο η δεύτερη απόφαση για πάγωμα των ορίων ηλικίας, θα κοστίσει στο Δημόσιο από το 2040, 1,2% του ΑΕΠ, δηλαδή 3 δισ. τον χρόνο (βλ. Μάνος Κατσαγγάνης, Καθημερινή, 2/11/25).