Του Μανόλη Καψή

Η προσπάθεια του πρωθυπουργού να διορθώσει τις εντυπώσεις και να απαντήσει στις κατηγορίες περί "συγκάλυψης" στην υπόθεση των Τεμπών- μέσα από μια ξαφνική τηλεοπτική εμφάνιση στο δελτίο του Alpha-  ήταν φιλότιμη δεν λέω, αλλά η επιτυχία της μάλλον ελέγχεται. Θέλω να πω δηλαδή ότι υποθέτω ότι ελάχιστοι πείσθηκαν από τα επιχειρήματα του πρωθυπουργού και από τις διαβεβαιώσεις του. Ή από το ύφος του, που υποθέτω ότι κι αυτό ήταν μελετημένο.

Και ελάχιστοι πείστηκαν, γιατί ήταν τόσο οφθαλμοφανές ότι και η εμφάνιση και η αλλαγή στάσης του Κυριάκου Μητσοτάκη, όσον αφορά τις "πληροφορίες" για καύσιμη ύλη που ενδεχομένως μετέφερε το τρένο ή για τους λόγους που έγινε το μπάζωμα του χώρου, ήταν μια απόπειρα επικοινωνιακής διαχείρισης των συλλαλητηρίων που τρόμαξαν την κυβέρνηση - και όχι μια αυθόρμητη εξομολόγηση του πρωθυπουργού - που έκανε τους πάντες δύσπιστους.

Παραδόξως, ο κ. Μητσοτάκης δεν επέμεινε ιδιαίτερα ούτε σε εκείνο το επιχείρημα, που είναι ίσως το πιο ουσιαστικό και το πιο αποτελεσματικό που διαθέτει προς υπεράσπισή του. Ότι δηλαδή, είτε έκανε η εταιρεία λαθρεμπόριο καυσίμων, είτε ήταν και πάλι κάποιο κύκλωμα μέσα στον ΟΣΕ, με συνδικαλιστές και στελέχη όπως στο παρελθόν, είτε ήταν κάποιος άλλος που μετέφερε το παράνομο φορτίο - όπως είναι η κυρίαρχη αντίληψη στην κοινή γνώμη, με τη βοήθεια των εμπειρογνωμόνων των οικογενειών των θυμάτων - ποιο λόγο θα είχε η κυβέρνηση να συγκαλύψει τους υπευθύνους; Γιατί να το κάνει, όταν θα μπορούσε να αποδώσει αλλού όλη την ευθύνη - εξαιρετικά βολικό - και όχι στην ελλιπή πολιτική διαχείριση του Υπουργείου και στις απαράδεκτες καθυστερήσεις στην υλοποίηση της τηλεδιοίκησης και να ασκήσει έτσι και όλη την αυστηρότητά της στην απόδοση ευθυνών;

(Το τελευταίο συνωμοσιολογικό σενάριο που κυκλοφορεί, θέλει το τρένο να μετέφερε πολεμικό υλικό προς σύμμαχο χώρα, κρυφά από τον διεθνή παράγοντα, εξ ου και η μυστικότητα και η αδυναμία της κυβέρνησης να αποκαλύψει τους ενόχους. Φαντασία να έχει κανείς και όλα περνάνε στην Ελλάδα).

Ενώ τώρα, αφού η κυβέρνηση προσπάθησε ανεπιτυχώς επί δυο ολόκληρα χρόνια να κάνει την υπόθεση να ξεχαστεί, ώστε να περιορίσει το πολιτικό κόστος από την απαράδεκτη κατάσταση του ΟΣΕ, μην έχουμε καμία αμφιβολία. Δεν θα υπάρξει εκτόνωση, αν δεν αποδοθούν ποινικές ευθύνες και σε πολιτικά πρόσωπα. "Κάθαρση" θα υπάρξει, μόνο αν υπάρξει "θυσία", παραπομπή σε δίκη δηλαδή υψηλά ιστάμενου πολιτικού προσώπου. Όσες διώξεις και να ασκήσει ο Εισαγγελέας - διαβάζω ότι οι ποινικές διώξεις θα είναι για 40 και πλέον ανθρώπους, υπαλλήλους του ΟΣΕ, της Hellenic Train κτλ.-, η κοινή γνώμη θα μείνει πεπεισμένη ότι υπήρξε "κουκούλωμα". Θα κυριαρχήσει η αντίληψη ότι και πάλι την πλήρωσαν μόνο οι μικροί. Άσε που υπάρχει και μια ορισμένη "αριστερή αντίληψη" που θέλει μέχρι και την αθώωση του σταθμάρχη.

Με άλλα λόγια, για να αποφύγει να δώσει εξηγήσεις η κυβέρνηση για την κατάσταση στο ΟΣΕ, που όμως είχε διακομματικά και διαχρονικά χαρακτηριστικά - ακόμα και τα κόμματα που δεν έχουν κυβερνήσει ποτέ, έχουν βάλει το χεράκι τους για τις άθλιες  σιδηροδρομικές συγκοινωνίες μέσω των συνδικαλιστών - η κυβέρνηση βρέθηκε να απολογείται για το πολύ βαρύτερο αδίκημα, ότι "συγκαλύπτει και μπαζώνει" το έγκλημα.

Δεν είναι ίσως αυτός ο μοναδικός λόγος που οι πολίτες απαντούν στις δημοσκοπήσεις ότι το κυρίαρχο συναίσθημα που τους εκφράζει είναι ο θυμός και η οργή, αλλά υποθέτω ότι και η υπόθεση των Τεμπών, εκτός από την οικονομική δυσπραγία και την ακρίβεια, έχει παίξει τον ρόλο της.

Το εύρημα έχει τη σημασία του, καθώς το αίσθημα της οργής - μαζί με την έλλειψη αξιοπρέπειας - ήταν τα κυρίαρχα συναισθήματα στον κόσμο, την εποχή της μεγάλης κρίσης, την εποχή της χρεοκοπίας. Και πολλές φορές είναι το συναίσθημα που καθοδηγεί τους ανθρώπους - ειδικά σε εποχές κρίσεων - και όχι η λογική και η ανάλυση.

Στην τελευταία δημοσκόπηση της MRB, που "μετράει" το συναίσθημα των ανθρώπων, τα νούμερα των κομμάτων - νούμερα που δείχνουν τη Νέα Δημοκρατία πάντα πρώτη και με διαφορά, τα δε κόμματα της αντιπολίτευσης και κυρίως το ΠΑΣΟΚ, να σέρνονται, αγκομαχώντας, πολύ πιο κάτω - υποθέτω δεν εξέπληξαν κανέναν. Αν και είναι απορίας άξιον το πώς αδυνατεί, σχεδόν πεισματικά, να εισπράξει την κυβερνητική φθορά η αξιωματική αντιπολίτευση.

Ούτε εξέπληξε ότι καταλληλότερος πρωθυπουργός παραμένει ο Κυριάκος Μητσοτάκης (πολύ πίσω από τον Κανέναν φυσικά), ούτε ότι τα κέρδη από τη φθορά της γαλάζιας διακυβέρνησης τα εισπράττει η άκρα δεξιά. Το κόμμα του Βελόπουλου και η Λατινοπούλου. Που είναι και της μόδας μετά την εκλογή Τραμπ.

Αν πάντως συνδυάσουμε την άνοδο της άκρας δεξιάς στην πρόθεση ψήφου με την οργή, αλλά και με την απάντηση που δίνουν οι ερωτώμενοι, "για ποιους λόγους νιώθουν οργή", τότε ίσως έχουμε τα στοιχεία για να υποψιαστούμε ότι συντελείται υπογείως μια μεγάλη στροφή της ελληνικής κοινής γνώμης.

Η απάντηση στο ερώτημα γιατί νιώθουν οργή, είναι η "διαφθορά". Και επειδή δεν υπάρχει στην επικαιρότητα κάποιο σκάνδαλο που να απασχολεί την κοινή γνώμη, εικάζω ότι με τη διαφθορά εκφράζουν μια γενική απέχθεια για τους πολιτικούς και την πολιτική. Μια απόρριψη του (δημοκρατικού) συστήματος.

Ένας ακόμα λόγος για τον οποίο δεν πρέπει να μείνει τίποτα κρυφό στην υπόθεση της τραγωδίας των Τεμπών. Δεν αφορά μόνο τους συγγενείς των θυμάτων. Αφορά και τη Δημοκρατία.