Του Νικόλαου Μπακατσέλου*

Η Ευρώπη βρίσκεται σήμερα στο επίκεντρο ενός μετασχηματισμού που θα καθορίσει το μέλλον της. Οι γεωπολιτικές εντάσεις, η κλιματική αλλαγή, η αναγκαιότητα για πράσινη ανάπτυξη, η πίεση από τις μεταναστευτικές ροές, η ροπή προς τον συντηρητισμό, και οι διαρκείς οικονομικές προκλήσεις συνθέτουν ένα περίπλοκο σκηνικό. Σε αυτόν ακριβώς, τον γεμάτο προκλήσεις κόσμο, όπου οι αλλαγές είναι συχνά απρόβλεπτες και καταλυτικές, είναι κρίσιμο να θυμόμαστε πως η Ευρώπη έχει χτιστεί πάνω σε θεμέλια που αναδεικνύουν τη δύναμη της συνεργασίας και της κοινής κατεύθυνσης και ότι η αληθινή δύναμή της βρίσκεται στην ικανότητά της να ενώνει διαφορετικές φωνές, να γεφυρώνει χάσματα και να αναδεικνύει το συλλογικό καλό.

Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, η νέα πολιτική ηγεσία των Ηνωμένων Πολιτειών και η επιστροφή του Donald Trump αναδιαμορφώνουν τις διεθνείς σχέσεις και πυροδοτούν έντονες συζητήσεις για τον ρόλο της Αμερικής στην παγκόσμια σταθερότητα και τις διατλαντικές σχέσεις. 

Η Πράσινη Μετάβαση ως μοχλός εξέλιξης

Η μετάβαση στην πράσινη οικονομία δεν είναι απλώς μια πρόκληση -είναι μια αναγκαιότητα που καθορίζει το μέλλον της Ευρώπης και του πλανήτη. Η επιτυχία της εξαρτάται από την ικανότητά μας να την καταστήσουμε προσιτή για όλους. Αν περιοριστεί στους λίγους προνομιούχους, δεν θα πετύχει.

Η Ευρώπη πρέπει να δημιουργήσει ένα λειτουργικό και ανθεκτικό μοντέλο που γεφυρώνει την ιδιωτική πρωτοβουλία με τη δημόσια χρηματοδότηση. Αυτό το μοντέλο δεν θα επικεντρώνεται μόνο σε τεχνολογικές λύσεις, αλλά θα επενδύει επίσης στην εκπαίδευση, στην καινοτομία, και στις τοπικές κοινωνίες, ώστε να διασφαλίσει ότι κανείς δεν μένει πίσω.

Μια τέτοια προσέγγιση θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης, δημιουργώντας ένα οικοσύστημα που συνδυάζει περιβαλλοντική βιωσιμότητα με οικονομική ανάπτυξη. Είναι η στιγμή να δράσουμε συλλογικά, αξιοποιώντας τους πόρους μας στρατηγικά, για να οικοδομήσουμε έναν κόσμο που δεν θα αφήνει κανέναν στο περιθώριο. Η πράσινη μετάβαση δεν είναι απλώς ένας στόχος. Είναι η κινητήρια δύναμη για ένα βιώσιμο και δίκαιο μέλλον.

Ευρωπαϊκή ενότητα: Ο κρίσιμος παράγοντας επιτυχίας

Ως Ευρωπαίοι, έχουμε χρέος να βάλουμε το συλλογικό καλό πάνω από τα εθνικά μας συμφέροντα, αναγνωρίζοντας ότι σε κάθε σημαντική απόφαση φοράμε δύο καπέλα: αυτό της εθνικής ευθύνης και εκείνο της ευρωπαϊκής ταυτότητας, όπως επεσήμανε πρόσφατα ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τη διάρκεια συζήτησής του με τον πρώην Πρωθυπουργό της Ιταλίας και Πρόεδρο του Ινστιτούτου Jacques Delors, Enrico Letta, σε εκδήλωση στα πλαίσια του Greek Economic Summit του Ελληνο-Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου. Η ισορροπία αυτή είναι απαραίτητη για την πρόοδο και τη συνοχή της Ένωσης.

Η Ευρώπη έχει τη μοναδική ικανότητα να βρίσκει ισορροπίες ανάμεσα στις διαφορετικές φωνές των κρατών-μελών της. Η δημιουργία της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης τη δεκαετία του 1990 είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της ικανότητας. Σήμερα, όμως, απαιτείται μια νέα ώθηση προς την πραγματική ενοποίηση, που θα ενισχύσει την ανθεκτικότητα και την ανταγωνιστικότητα της Ένωσης.

Η Ευρώπη ως παγκόσμιος παίκτης

Η παγκόσμια σκηνή απαιτεί μια Ευρώπη που δεν θα μένει παρατηρητής αλλά θα δρα ως καθοριστικός παράγοντας. Η συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες παραμένει ακρογωνιαίος λίθος της ευρωπαϊκής στρατηγικής. Το ερώτημα που τίθεται είναι αν η Ευρώπη μπορεί να κινηθεί γρήγορα και ευέλικτα και να ισορροπήσει τις σχέσεις της με τις ΗΠΑ ανταποκρινόμενη ταυτόχρονα στις προκλήσεις που δημιουργεί η αυξανόμενη επιρροή της Κίνας και η γεωπολιτική αστάθεια που προκαλεί η Ρωσία.

Παράλληλα, η ευρωπαϊκή οικονομία χρειάζεται μια νέα ώθηση για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς της. Αυτό προϋποθέτει δομικές αλλαγές, εμβάθυνση της ενιαίας αγοράς και μια ουσιαστική στροφή προς την καινοτομία. Η μετάβαση αυτή δεν αφορά μόνο την τεχνολογία, αλλά και τη θεμελιώδη επανεξέταση των πολιτικών, των προτεραιοτήτων και των αξιών μας.

Το ευρωπαϊκό όραμα για το μέλλον 

Η ιστορία της Ευρώπης έχει αποδείξει ότι οι μεγαλύτερες επιτυχίες έρχονται όταν υπερβαίνουμε διαφορές και αναδεικνύουμε την ενότητα ως βασικό μας εργαλείο. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, καλούμαστε να ενισχύσουμε το κοινό μας μέλλον μέσα από την αλληλεγγύη, τη δημιουργικότητα και τη σταθερή προσήλωση στις αξίες που μας καθορίζουν.

Η Ευρώπη μπορεί να συνεχίσει να εμπνέει τον κόσμο, αλλά για να το επιτύχει, πρέπει να δει τις προκλήσεις ως ευκαιρίες. Οφείλει να αποδείξει ότι η ενότητα είναι το ισχυρότερο όπλο της, η αλληλεγγύη η κινητήρια δύναμή της, και η πίστη στις δυνατότητές της το θεμέλιο της προόδου. Η κοινή προσπάθεια για έναν πιο ανθεκτικό, ανταγωνιστικό και συμπεριληπτικό κόσμο είναι το μόνο μονοπάτι προς ένα βιώσιμο μέλλον.

*Πρόεδρος Ελληνο-Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου