Του Σπύρου Δημητρέλη

Είναι η κατάρα αυτής της χώρας. Είναι η κατάρα του ίδιου του Ελληνισμού. Μια διχασμένη προσωπικότητα που ο ένας εαυτός, ο πραγματιστής και ρεαλιστής να κοιτάζει προς τα δυτικά. Και ο δεύτερος, ο συναισθηματικός, ο παρορμητικός, ο φιλότιμος, ενίοτε αδαής και ανιστόρητος να κοιτάζει στην Ανατολή γυρίζοντας επιδεικτικά την πλάτη του στη Δύση. Και όταν λέμε Ανατολή, δεν εννοούμε μόνο γεωγραφικά. Εννοούμε νοοτροπίες, τρόπους προσέγγισης για την αντιμετώπιση προβλημάτων, ατομικισμό και ωφελιμισμό έναντι της υπευθυνότητας του μέλους σε μια κοινωνία των πολιτών, μονόπλευρο στάθμισμα του ατομικού - οικογενειακού έναντι του δημοσίου συμφέροντος.

Αυτές οι δύο Ελλάδες έχουν συγκρουστεί επανειλημμένως στην ιστορία του Ελληνισμού. Από τον διχασμό φιλοδυτικών και αντιδυτικών στο Βυζάντιο που κατέληξε στην άλωση της Πόλης από τους Σταυροφόρους το 1204, τον μεγάλο διχασμό των Βενιζελικών και Βασιλικών τη δεκαετία του 1910 που κατέληξε στη μικρασιατική καταστροφή, το δημοψήφισμα παρωδία του 2015 έως και την αέναη για τα ελληνικά πράγματα διαίρεση της κοινωνίας μεταξύ των δυνάμεων του λαϊκισμού, κάθε κομματικού και πολιτικού χρώματος, και των δυνάμεων του ορθολογισμού που κατανοούν ότι πραγματικά βήματα μπροστά για τους Έλληνες γίνονται μόνο όταν αυτοί κοιτάζουν προς τη Δύση. Όχι γεωγραφικά. Αξιακά, επιζητώντας το φως του διαφωτισμού, την ισότητα για όλους, την ελευθερία σκέψης και κοινωνικής, οκονομικής και πολιτικής δράσης, την αδιαμφισβήτητη δύναμη του μέτρου και της μετριοπάθειας στην προσέγγιση των πραγμάτων. Αυτών που κατανοούν ότι σύνθετα προβλήματα απαιτούν σύνθετες αναλύσεις και λύσεις, δουλειά, σχέδιο και σίγουρα το πολύτιμο αγαθό της υπομονής για να φανούν αποτελέσματα.

Οι δύο Ελλάδες αναμετρώνται καθημερινά. Στους δρόμους με τον τρόπο που οδηγούμε, στο πώς κάνουμε δουλειές, στο πόσο πληρώνουμε τους φόρους μας, στο πόσο κοινωνική ή αντικοινωνική είναι η καθημερινή συμπεριφορά μας, στα τηλεοπτικά πάνελ, στην αρθρογραφία, τελευταία στη στάση μας απέναντι στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, στο ποιους ψηφίζουμε για να μας κυβερνήσουν, στο πώς ενημερώνουμε τον πολίτη εμείς οι δημοσιογράφοι. Αναμετρώνται μέσα στον καθένα μας καθημερινά, ως δυο εσωτερικές αντικρουόμενες δυνάμεις.

Χαρακτηριστικά των παραπάνω διαιρέσεων είναι απολύτως ορατά όχι μόνο στο σύνολο του πολιτικού φάσματος, αλλά και μέσα στα ίδια τα μεγάλα κόμματα. Η Νέα Δημοκρατία είχε ανέκαθεν –και έχει- τη δεξιά, στις παρυφές της ακροδεξιάς λαϊκιστική τάση, ταυτόχρονα με τη μεγάλη κεντροδεξιά φιλοδυτική και φιλελεύθερη τάση. Αυτή η τελευταία αποδείχθηκε εξαιρετικά ανθεκτική και αποτελεσματική για το καλό της ίδιας της Νέας Δημοκρατίας και της χώρας γενικότερα. Το ΠΑΣΟΚ είχε πάντα πλειοψηφικό το μεγάλο λαϊκιστικό μπλοκ των Τσοχατζόπουλου-Λαλιώτη που μισούσε το μειοψηφικό αλλά πάντα ισχυρό εκσυγχρονιστικό φιλοευρωπαϊκό μπλοκ του Σημίτη. Κάποτε είχε και η αριστερά αυτές τις δύο τάσεις. Τη φιλοευρωπαϊκή αριστερά του μακαρίτη του Παπαγιαννάκη και τη λαϊκιστική αριστερά του Αλαβάνου. Την Κυριακή το ΠΑΣΟΚ πηγαίνει στις κάλπες. Και σε αυτές τις κάλπες θα αναμετρηθούν πάλι οι δύο Ελλάδες. Του ορθολογισμού, της σοβαρότητας και των εκσυγροχρονιστικών μεταρρυθμίσεων της Άννας Διαμαντοπούλου και του αριστερόστροφου λαϊκισμού των Ανδρουλάκη και Δούκα. Περισσότερα επί της πράσινης κάλπης, την Κυριακή.