Αντλώντας δύναμη μέσα από το τραγούδι
Τρίτη, 01-Οκτ-2024 00:01
Δεν απεχθάνοµαι τον φόβο – είναι µέρος της ζωής. Μεγάλωσα στη µεξικανική επαρχία και γρήγορα συνειδητοποίησα ότι ο φόβος µε ακολουθούσε σε κάθε µου βήµα. Με προειδοποιούσε να µη σκαρφαλώνω σε σάπια και ετοιµόρροπα κλαδιά. Με προειδοποιούσε να µην µπαίνω στο ποτάµι όταν έβλεπα να µαζεύονται σύννεφα στην κορυφή του βουνού, "σήµα" ότι µια µακρινή καταιγίδα θα µπορούσε να φουσκώσει τα νερά και να µε παρασύρει το ρέµα.
Νοµίζω υπάρχει ένας αρχέγονος φόβος που µας επιτρέπει να κατανοούµε τη θέση µας στη φύση και στον κόσµο. Οριοθετεί τα πράγµατα κληροδοτώντας µας την πανάρχαια σοφία του που ριζώνει µέσα µας και µεταλαµπαδεύεται από γενιά σε γενιά. Είµαι βαθιά ευγνώµων στους προγόνους µου για αυτό το δώρο, ωστόσο η γνώση από µόνη της δεν είναι αλάνθαστη.
Ο σοφός φόβος της υπαίθρου δεν µε έσωσε στην παιδική µου ηλικία, όταν περπατούσα δίπλα σε έναν καταρράκτη και µια οµάδα ανδρών µε έριξε στο έδαφος, µε κλότσησε και έκλεψε τα πράγµατά µου. Οι άνδρες αυτοί µου πήραν µόνο ένα µπουκάλι νερό και ένα παλιό κινητό τηλέφωνο.
Από εκείνη την ηµέρα δεν έχω ξαναπάει στον καταρράκτη. Οι βόλτες µου στην εξοχή πλέον συνοδεύονται µε ένα αίσθηµα οριακής αγωνίας που µε διακατέχει µέχρις ότου επιστρέψω µε ασφάλεια στο σπίτι. Οι ιστορίες βίας σε δηµόσιους χώρους γίνονται ολοένα πιο αιµατηρές και συνήθεις. Χώροι που κάποτε υπήρξαν τόποι αναψυχής και περισυλλογής για εµένα, την οικογένειά µου και την κοινότητα έχουν µετατραπεί σε κάτι σκοτεινό.
Δεν περιφρονώ τον φόβο. Απεχθάνοµαι την καθυπόταξη και τη βία, που µας στερούν την ελευθερία, την αυτοδιάθεση και την αθωότητα.
Θυµάµαι ότι ως παιδί υπήρξα πολύ φοβισµένη. Φοβόµουν το σκοτάδι, τη σιωπή, τη µοναξιά, τις καταιγίδες, τα τέρατα και την κακοτυχία. Βίωσα την αϋπνία ως παιδί και µετά ένα χρόνιο άγχος, που µε έκανε να δουλεύω µε φρενήρεις ρυθµούς προκειµένου να ελέγχω και να περιορίζω τις αγωνίες µου.
Για να αντιµετωπίσω τον φόβο του σκοταδιού, έµαθα να διαβάζω, αφού η ανάγνωση κάτω από το φως µιας µικρής λάµπας έκανε τον φόβο να λουφάζει δίπλα µου σαν κουρασµένο σκυλί. Για να αντιµετωπίσω τον φόβο της σιωπής, έµαθα να τραγουδάω και να κάνω ήχους µε το στόµα που γέµιζαν µε µουσική τα δωµάτια όπου επικρατούσε σιωπή. Για να αντιµετωπίσω τη µοναξιά, έµαθα να χρησιµοποιώ τη φαντασία µου, να γεµίζω τη σκέψη µου µε ιστορίες και λέξεις.
Για να αντιµετωπίσω τον φόβο της καταιγίδας, έµαθα να κάθοµαι δίπλα στη µητέρα µου και να περιµένω ώσπου να περάσει. Για να αντιµετωπίσω τον φόβο των τεράτων (φόβος που τελικά παρήλθε όταν µεγάλωσα), ζήτησα βοήθεια από την οικογένεια και τους φίλους µου. Για να αντιµετωπίσω τη δυστυχία, έµαθα να παλεύω, να µη χάνω την ελπίδα και να βρίσκω καταφύγιο στην τρυφερότητα, στοιχεία για τα οποία αγωνίζοµαι και σήµερα.
Όµως ο φόβος που µας καταδυναστεύει είναι διαφορετικός. Η αντιµετώπιση αυτού του φόβου είναι ένα επώδυνο και περίπλοκο εγχείρηµα, ωστόσο απολύτως αναγκαίο.
Ως γυναίκα, η σχέση µου µε τον φόβο είναι στενή και ασφυκτική. Έχω µεγαλώσει και ζω σε µια χώρα όπου, κατά µέσο όρο, κάθε µέρα σηµειώνονται 10 γυναικοκτονίες. Το θάρρος που χρειάστηκε να επιστρατεύσω κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής µου ώστε να ζήσω µια σχετικά φυσιολογική παιδική ηλικία δεν µε έσωσε από την έµφυλη βία, τον µισογυνισµό ή την απόγνωση. Δεν µε προστάτεψε από τη σεξουαλική κακοποίηση και τη θλίψη.
Ωστόσο, χάρη στη γενναιότητα που οφείλουν να επιστρατεύουν οι γυναίκες στο Μεξικό, άρχισα να γράφω τραγούδια, να αφηγούµαι τις ιστορίες µου και να ταξιδεύω στη χώρα µόνη µου, και µάλιστα νύχτα.
Για εµένα το τραγούδι είναι ο τρόπος µε τον οποίο δραπετεύω από τον φόβο. Το να γράφω τραγούδια µε βοηθάει να ανοίξω την πόρτα της ελευθερίας µου και να ζήσω τη ζωή που επιθυµώ. Το να ερµηνεύω τη µουσική µου µου δίνει τη χαρά να δηµιουργώ έναν κόσµο όπου δεν υπάρχει βία.
Κατά τη διάρκεια µιας συναυλίας οι µουσικοί και το κοινό είµαστε ελεύθεροι να είµαστε "ο εαυτός µας". Πάντα έχω κατά νου ότι η σκληρότητα της βίας αποµακρύνεται µόλις µας ακούσει να τραγουδάµε όλοι µαζί. Όταν οι φωνές µας ενώνονται, αποτελούν µέρη µιας χορωδίας µε τεράστια, ανυπολόγιστη δύναµη.
Όπως όταν ενώνονται οι κάµπιες ώστε να µοιάζουν µε τεράστιο φίδι, απωθώντας µε αυτόν τον τρόπο τα αρπακτικά. Όταν είµαστε ενωµένοι, µπορούµε να κρατήσουµε τη βία µακριά. Μακάρι κάθε γυναίκα στον κόσµο να ήξερε ότι έτσι µας αξίζει να ζούµε: µε γεµάτη και ελεύθερη ψυχή καθώς τραγουδάµε τις ιστορίες µας.
Το να προσπαθούµε να ζήσουµε χωρίς φόβο δεν µας γλιτώνει από το να βιώνουµε ορισµένους φόβους, όµως µας αποµακρύνει από αυτόν τον ανασταλτικό φόβο που διδαχθήκαµε να εσωτερικεύουµε ως µέρος της προσωπικής µας ιστορίας. Η απελευθέρωση από αυτόν τον φόβο µάς οδηγεί σε ένα διαφορετικό µονοπάτι, οξύνει την ενσυναίσθησή µας και µας υπενθυµίζει την αξία της ύπαρξής µας καθώς και την αξία της κοινότητας. Μας επιτρέπει να κινούµαστε στον κόσµο δυναµικά και να ζούµε τη ζωή όπως θέλουµε, όχι απλώς να συµβιβαζόµαστε µε ό,τι µας επιβάλλουν οι εξωτερικοί παράγοντες. Μας επιτρέπει να αµφισβητούµε τον εαυτό µας, να αλλάζουµε, να βελτιωνόµαστε, να κάνουµε λάθη, ακόµα και να ξεκινάµε από την αρχή.
Στην ουσία, αυτό που µε φοβίζει δεν είναι ο θάνατος – είναι η ζωή που δεν ζούµε εξαιτίας του τρόµου, της βίας και του µίσους.
Δεν φοβάµαι τη σιωπή – φοβάµαι ότι δεν µπορώ να τραγουδήσω και να πω αυτό που σκέφτοµαι, ότι οι λέξεις δεν θα µε σώσουν από τη µοναξιά. Δεν φοβάµαι τον πόνο – φοβάµαι ότι ζω σε έναν κόσµο που δεν δείχνει συµπόνια. Δεν φοβάµαι τον φόβο – φοβάµαι να ζω σε µια κοινωνία που τον εργαλειοποιεί για να µας καθυποτάξει.
Διαχωρίζω τον σοφό φόβο –την κληρονοµηµένη γνώση που µας αποτρέπει από παρορµήσεις που θα αποδειχθούν εσφαλµένες– από τη βία και το αίµα.
Παρ’ όλα αυτά, σκοπεύω να επιστρέψω στον καταρράκτη και να συνεχίσω να ζω και να τραγουδάω ελεύθερα. Αυτή θα είναι η µικρή µου επανάσταση. Ο φόβος µου δεν θα ανήκει σε εκείνους που θέλουν να µας δουν υποταγµένες και σιωπηλές. Ο φόβος µου είναι δικός µου, όπως και η αγάπη που νιώθω, η ελπίδα και η ελευθερία µου.
*Η Silvana Estrada είναι Μεξικανή τραγουδίστρια και τραγουδοποιός.
©2024 The New York Times Company and Silvana Estrada