Του Xiao Junzheng*

Πρόσφατα, παρευρέθηκα στους Δεύτερους Δελφικούς Διαλόγους με θέμα "Δημοκρατία και πολιτισμός στην εποχή του μετά-ανθρώπινου", όπου εντυπωσιάστηκα βαθύτατα από τις συζητήσεις των ομιλητών σχετικά με τον αντίκτυπο της τεχνητής νοημοσύνης στην ανθρώπινη πρόοδο και την κοινωνική ανάπτυξη. Η τεχνητή νοημοσύνη αποτελεί ένα νέο πεδίο ανθρώπινης ανάπτυξης. Προσφέρει τεράστιες ευκαιρίες όμως ταυτόχρονα εμπεριέχει απρόβλεπτους κινδύνους και προκλήσεις που χρήζουν κοινής απάντησης από τη διεθνή κοινότητα. Η Κίνα εφαρμόζει και προωθεί ενεργά μια παγκόσμια διακυβέρνηση της τεχνητής νοημοσύνης. Θα ήθελα να αδράξω αυτή την ευκαιρία και να παρουσιάσω στους Έλληνες φίλους μας τις προσπάθειες που καταβάλλει η χώρα μας στον τομέα αυτό.

Πέρυσι τον Οκτώβριο, ο Πρόεδρος της Κίνας Σι Τζινπίνγκ πρότεινε την Πρωτοβουλία για την Παγκόσμια Διακυβέρνηση της Τεχνητής Νοημοσύνης, η οποία αναλύει συστηματικά τις κινέζικες προτάσεις για την ανάπτυξη, την ασφάλεια και τη διακυβέρνηση της τεχνητής νοημοσύνης. Οι βασικοί πυλώνες της Πρωτοβουλίας είναι οι εξής: Πρώτον, η ανθρωποκεντρική προσέγγιση και αρχή που θέλει την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης να γίνεται για το καλό της ανθρωπότητας και με τρόπο που θα ωφελήσει την ανθρώπινη πρόοδο. Δεύτερον, η προσήλωση στις αρχές του αλληλοσεβασμού, της ισότητας και του αμοιβαίου οφέλους στην ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης και η άρνηση χάραξης ιδεολογικών στρατοπέδων ή σχηματισμού κλειστών κύκλων που αποσκοπούν στο να εμποδίσουν άλλες χώρες από το να αναπτύξουν αντίστοιχες τεχνολογίες. Τρίτον, η προώθηση της δημιουργίας ενός συστήματος δοκιμών και αξιολόγησης με βάση τα επίπεδα κινδύνου της τεχνητής νοημοσύνης, έτσι ώστε η τελευταία να καταστεί πιο ασφαλής, αξιόπιστη, ελεγχόμενη και δίκαιη.

Τέταρτον, η στήριξη των προσπαθειών ανάπτυξης πλαισίων, κανόνων και προτύπων διακυβέρνησης της τεχνητής νοημοσύνης που θα βασίζονται σε μια ευρεία συναίνεση και που θα σέβονται πλήρως τις πολιτικές και πρακτικές των διαφόρων χωρών, καθώς και τον διάλογο στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για τη δημιουργία ενός διεθνούς εποπτικού θεσμού για την τεχνητή νοημοσύνη. Τέλος, η ενίσχυση της διεθνούς συνεργασίας και της παροχής βοήθειας σε αναπτυσσόμενες χώρες ώστε να γεφυρωθεί το ψηφιακό χάσμα και να αναπτυχθούν οι ικανότητες διακυβέρνησης της τεχνολογίας αυτής.

Η Κίνα ενστερνίζεται τον ευφυή μετασχηματισμό, προωθεί δυναμικά την καινοτόμο ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης και αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στη διακυβέρνηση και την ασφάλεια της τελευταίας, εφαρμόζοντας μια σειρά από πρακτικά μέτρα. Η πιο πρόσφατη εξέλιξη ήταν η υποβολή πρότασης ψηφίσματος στην 78η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών για την ενίσχυση της διεθνούς συνεργασίας στην οικοδόμηση ικανοτήτων για την τεχνητή νοημοσύνη, το οποίο εγκρίθηκε ομόφωνα με την υπογραφή του από 143 χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Αυτό το πρώτο ψήφισμα των Ηνωμένων Εθνών για διεθνή συνεργασία στον τομέα αυτό ενσαρκώνει πλήρως το πνεύμα της Πρωτοβουλίας για την Παγκόσμια Διακυβέρνηση της Τεχνητής Νοημοσύνης και της Πρωτοβουλίας Παγκόσμιας Ανάπτυξης, ανταποκρίνεται θερμά στις προσδοκίες της πλειοψηφίας των κρατών μελών, ιδιαιτέρως των αναπτυσσόμενων χωρών, και αντικατοπτρίζει την ενεργό στήριξη στην πολυμέρεια και τα Ηνωμένα Έθνη. Στην ουσία αποτελεί άλλο ένα μεγάλο μέτρο εφαρμογής στην πράξη της έννοιας της πανανθρώπινης κοινότητας με ένα κοινό μέλλον.

Φέτος στις 4 Ιουλίου, πραγματοποιήθηκε στη Σαγκάη το Παγκόσμιο Συνέδριο Τεχνητής Νοημοσύνης με θέμα "Διακυβέρνηση της τεχνητής νοημοσύνης για το κοινό καλό", στο πλαίσιο του οποίου ο Πρωθυπουργός της Κίνας Λι Τσιάνγκ έκανε τις εξής τρεις προτάσεις: Πρώτον, να εμβαθύνουμε την καινοτόμο συνεργασία και να αξιοποιήσουμε πλήρως τα καθαρά κέρδη της τεχνητής νοημοσύνης. Αυτό θα επιτευχθεί μέσα από την προώθηση της από κοινού τεχνολογικής έρευνας, τη διασυνοριακή ροή δεδομένων, το ελεύθερο εμπόριο εξοπλισμού και τη διασύνδεση των υποδομών, την ενίσχυση των ανταλλαγών και της συνεργασίας στη θεμελιώδη έρευνα και το ανθρώπινο ταλέντο, τη διατήρηση της ασφάλειας και σταθερότητας των βιομηχανικών και εφοδιαστικών αλυσίδων, την επίτευξη καινοτόμων κατορθωμάτων, τη συνεχή πρόοδο της βιομηχανικής ανάπτυξης και τη μεγαλύτερη αξιοποίηση των έξυπνων κερδών. Δεύτερον, να προωθήσουμε την χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη και να γεφυρώσουμε το ψηφιακό χάσμα.

Πρέπει να ενώσουμε τις δυνάμεις μας και δημιουργήσουμε ένα ανοιχτό, δίκαιο και άνευ διακρίσεων περιβάλλον ανάπτυξης της τεχνητής νοημοσύνης, και να συνδράμουμε τις αναπτυσσόμενες χώρες στην ενίσχυση των δικών τους ικανοτήτων. Επιπλέον, οφείλουμε να προωθήσουμε την πρόσβαση στα δίκτυα, την υπολογιστική ισχύ και τα δεδομένα προς όφελος όλων, και ταυτόχρονα να προσφέρουμε βολικές και οικονομικές υπηρεσίες τεχνητής νοημοσύνης για μικρομεσαίες επιχειρήσεις και για το κοινό, στοχεύοντας στη μεγαλύτερη ψηφιακή ένταξη.

Τέλος, να ενισχύσουμε τη συνεργατική διακυβέρνηση, διασφαλίζοντας ότι η τεχνητή νοημοσύνη εξυπηρετεί το κοινό καλό. Αυτό μπορεί να πραγματοποιηθεί μέσα από την ενίσχυση της συνέργειας και του συντονισμού των αναπτυξιακών στρατηγικών, των κανόνων διακυβέρνησης και των τεχνικών προτύπων, την προώθηση της δημιουργίας ενός διεθνούς μηχανισμού με καθολική συμμετοχή, και την καθιέρωση ενός πλαισίου διακυβέρνησης και προτύπων ευρείας συναίνεσης. Οι παράγοντες αυτοί θα εγγυηθούν ότι η ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης είναι ασφαλής, αξιόπιστη, ελεγχόμενη και πάντα σύμφωνη με τα θεμελιώδη συμφέροντα και τις αξίες της ανθρωπότητας. 

Η τεχνητή νοημοσύνη αποτελεί μια επέκταση της ανθρώπινης νοημοσύνης και του ανθρώπινου συστήματος αξιών. Η πλούσια πολιτιστική κληρονομιά της Κίνας και της Ελλάδας μπορεί να αποτελέσει σημείο αναφοράς στη διαμόρφωση της δεοντολογίας της τεχνητής νοημοσύνης, ενώ οι δύο χώρες μπορούν να διερευνήσουν μαζί την περαιτέρω οικοδόμηση σχετικών ικανοτήτων.  

Το μέλλον είναι ήδη εδώ και τίποτα δεν μπορεί να σταματήσει την προέλαση της τεχνητής νοημοσύνης. Οι προτάσεις της Κίνας προσφέρουν εποικοδομητικές λύσεις για την παγκόσμια διακυβέρνηση της τεχνητής νοημοσύνης. Σύσσωμη η διεθνής κοινότητα οφείλει να εργαστεί για τη συνεχή βελτίωση αυτού του παγκόσμιου συστήματος διακυβέρνησης και να δώσει νέα ώθηση στην υγιή ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης, κατευθύνοντας και πάλι την ανθρωπότητα προς ένα πιο "έξυπνο" αύριο.    

*Ο κ. Xiao Junzheng είναι πρέσβυς της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας στην Ελλάδα