Γιατί κινδυνεύει η συνοχή της Ευρώπης;

Παρασκευή, 21-Ιουν-2024 00:05

Γιατί κινδυνεύει η συνοχή της Ευρώπης;

Του Άγη Βερούτη

Μετά τις εκλογές της 9ης Ιουνίου για το ευρωκοινοβούλιο, προέκυψαν σημαντικές ανακατατάξεις στις καίριες επιλογές των Ευρωπαίων ψηφοφόρων. Μία γενικότερη άνοδος της συντηρητικής Δεξιάς σηματοδοτεί μία πιθανότατη διαφοροποίηση στην πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης τόσο στο ζήτημα της Ουκρανίας, όσο και προς τις σχέσεις της ένωσης με το ρωσικό καθεστώς του Πούτιν. 

Μετά την σημαντική αύξηση των στρατιωτικών δαπανών των 20 από τους 32 συμμάχους του ΝΑΤΟ, άνω του 2% του ΑΕΠ τους, η εκλογή των συντηρητικών δεξιών (κατ’ εξοχήν ρωσόφιλων) στο ευρωκοινοβούλιο πιθανότατα θα σηματοδοτήσει μια τεκτονική μετακίνηση στη στάση της Ένωσης.

Ενώ τον Οκτώβριο θα αναλάβει τη θέση του Γενικού Γραμματέως του ΝΑΤΟ ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε, που ευθύνεται για το συμμάζεμα των οικονομικών της Ολλανδίας τα προηγούμενα 14 χρόνια, δεν είναι βέβαιο αν θα καταφέρει να βάλει τάξη στις οικονομικές δεσμεύσεις των Συμμάχων του ΝΑΤΟ εγκαίρως. 

Η πιθανότητα επιστροφής του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ θα εκτροχιάσει τις οποίες προσπάθειες άμυνας της Ουκρανίας με οικονομικο-στρατιωτική υποστήριξη από το ΝΑΤΟ. 

Ο Τραμπ έχει εκφραστεί ξεκάθαρα τόσο για την αποστροφή του προς τον Ουκρανό πρόεδρο, ότι "…έφυγε πριν 4 ημέρες με $60 δισ. και επιστρέφει σπίτι και ανακοινώνει ότι χρειάζεται άλλα $60 δισ. Ποτέ δεν τελειώνει...", όσο και για την πρόθεση του να μειώσει τη στήριξη προς την Ουκρανία αν αναλάβει την προεδρία των ΗΠΑ, αλλά και την θετική του άποψη για τον Πούτιν.

Ταυτόχρονα είναι βέβαιο ότι θα πιέσει τις 12 συμμαχικές χώρες που έχουν χαμηλότερο από 2% αμυντικό προϋπολογισμό να συνεισφέρουν παραπάνω στις δραστηριότητες του ΝΑΤΟ, με αμφίβολα αποτελέσματα. 

Αυτή η γενικότερη πολιτική ανακατάταξη στην ΕΕ σχεδόν βέβαια θα μεταβάλει τόσο τις σχέσεις της με την Ουκρανία, όσο και με τη Ρωσία. Όμως σίγουρα η πιθανή εκλογή Τραμπ στις ΗΠΑ το Νοέμβριο θα προκαλέσει ακόμη μεγαλύτερη αβεβαιότητα για το τι φέρνει το μέλλον στην Ευρώπη γεωπολιτικά.

Καλά θα κάνουμε να παρατηρούμε πολύ προσεκτικά τις τεκτονικές αλλαγές που πιθανότατα θα έρθουν τόσο μετά τις γαλλικές εκλογές, όσο και μετά τις αμερικανικές εκλογές, ενώ ο καινούργιος Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ (Ρούτε) μόλις θα ξεκινάει να καταλαβαίνει τι γίνεται και ποιες είναι οι δυναμικές ισορροπίες εντός της συμμαχίας, ενώ εκείνες θα αλλάζουν με άγνωστο τελικό σημείο σταθεροποίησης. 

Σε καμία όμως περίπτωση το ΝΑΤΟ δεν πρόκειται να εμπλακεί απευθείας στην πολεμική διένεξη Ουκρανίας-Ρωσίας. Ειδικά μετά τις επανειλημμένες δηλώσεις των Ρώσων ότι κάνουν πιο εύκολους τους κανόνες χρήσης πυρηνικών. 

Μην εκπλαγείτε αν στους επόμενους μήνες η Ρωσία εμφανίζει πεισματική άρνηση για οποιεσδήποτε διαπραγματεύσεις διακοπής των εχθροπραξιών, ενώ θα περιμένει τις επερχόμενες πολιτικες αλλαγές στην Ευρώπη και πιθανόν στις ΗΠΑ, για να επιβάλλει εκ του ασφαλούς μια συνθηκολόγηση με τους δικούς της όρους στην Ουκρανία, η οποία θα δει την εξωτερική της χρηματοδότηση να φθίνει. 

Ταυτόχρονα η φημολογία για κατασπατάληση των πόρων που εισπράττει ως τώρα και για βαθιά διαφθορά στη χρήση των πόρων αυτών, δεν θα βοηθήσει την πειστικότητα των εκκλήσεων της για πρόσθετη βοήθεια σε χρήματα προς τις χώρες της Ευρώπης και του ΝΑΤΟ. 

Σε μια τέτοια περίπτωση, σε μια Ευρώπη όπου αρκετοί πολιτικοί θα είναι ακρο-δεξιόστροφοι και ρωσόφιλοι, ενώ οι υπόλοιποι θα είναι επιφυλακτικοί και μέλη μιας φθίνουσας πλειοψηφίας, τόσο η συνοχή της Ευρώπης όσο και του ΝΑΤΟ θα τεθούν υπό αμφισβήτηση. 

Ελπίζω να κάνω λάθος…

agissilaos@gmail.com