Του Σπύρου Δημητρέλη

Ήταν το μακρινό 1971. Η τότε υπουργός Παιδείας της Βρετανίας Μάργκαρετ Θάτσερ προχωρά στην κατάργηση της δωρεάν παροχής γάλακτος στους μαθητές των δημοτικών σχολείων. Το αποτέλεσμα ήταν να ξεσηκωθεί μια θύελλα κοινωνικών αντιδράσεων και οι μαθητές δημοτικού να κραυγάζουν στα σχολεία το σύνθημα: "Thatcher, Thatcher, milk snatcher” (ελληνιστί "Θάτσερ, Θάτσερ, άρπαγα του γάλακτος”). 

Οι λόγοι για την κατάργηση ήταν δημοσιονομικοί. Από την κατάργηση ο κρατικός προϋπολογισμός της Βρετανίας εξοικονόμησε τότε περίπου 9 εκατομμύρια λίρες. Ωστόσο, για την εξοικονόμηση 9 εκατομμυρίων λιρών δαπανήθηκε ένα μεγάλο μέρος του πολιτικού κεφαλαίου που διέθετε η τότε κυβέρνηση του συντηρητικού πρωθυπουργού Έντουαρντ Χίθ. 

Χρόνια μετά, ως πρωθυπουργός εν έτη 1990, όταν βρισκόταν πολύ κοντά στην αναγκαστική έξοδό της από την Ντάουνιγκ Στρήτ, ο υπουργός της για την Παιδεία της πρότεινε την κατάργηση της παροχής δωρεάς γάλακτος και στα νηπιαγωγεία. Ο κρατικός προϋπολογισμός θα εξοικονομούσε περίπου 4 εκατομμύρια λίρες. Σύμφωνα με κρατικά έγγραφα που έχουν αποχαρακτηρισθεί, η Θάτσερ αρνήθηκε λέγοντας "Όχι! Αυτό θα προκαλέσει μια τρομερή διαμάχη για μόλις για 4 εκατομμύρια λίρες. Ξέρω, το πέρασα πριν από 19 χρόνια", έγραψε σε ένα χειρόγραφο σημείωμα. "Θα εξετάσω οποιοδήποτε σχέδιο εξοικονόμησης 400 εκατομμυρίων ή περισσότερων. Αλλά όχι 4 εκατομμύρια λίρες".

Αυτά τα ιστορικά περιστατικά με μια από τις μεγαλύτερες μεταρρυθμίστριες στη σύγχρονη ευρωπαϊκή ιστορία, μπορεί να είναι εξαιρετικά διδακτικές για σύγχρονους κυβερνώντες. Να δαπανάται, δηλαδή, πολιτικό κεφάλαιο, αλλά για πραγματικές μεταρρυθμίσεις που αναμένει και προσδοκά ένα κρίσιμο μέγεθος της κοινωνίας. Πραγματικές μεταρρυθμίσεις που θα απελευθερώσουν κοινωνικές και οικονομικές δυνάμεις και θα συμβάλλουν στην πρόοδο σε πολλαπλά επίπεδα. 

Αν ισχύει αυτό, η σπουδή της κυβέρνησης να ανοίξει θέμα γάμου ομόφυλων ζευγαριών, μάλλον δεν ήταν και πολύ εύστοχη πρωτοβουλία. Καθώς άρχισαν να διαρρέονται πληροφορίες για το περιεχόμενο του σχετικού νομοσχεδίου, υπουργοί και βουλευτές άρχισαν να δηλώνουν την αντίδρασή τους και την πρόθεσή τους να μην το ψηφίσουν. Η γενικευμένη αίσθηση είναι "με τι ασχολείται η κυβέρνηση την ώρα της ιστορικού μεγέθους ακρίβειας, της έξαρσης εφηβικής βίας και της πολύ κακής κατάστασης στα νοσοκομεία και στα δημόσια σχολεία". 

Το σύμφωνο συμβίωσης έχει σε πολύ μεγάλο βαθμό ρυθμίσει το ζήτημα της νομικής επισημοποίησης της σχέσης δύο ανθρώπων, ανεξαρτήτως του σεξουαλικού τους προσανατολισμού. Το ζήτημα της απόκτησης παιδιών, ωστόσο, είναι ένα άλλο πολύ πιο ευρύ και δύσκολο στην προσέγγισή του ζήτημα. Το οποίο θέλει πολλή κουβέντα και διαβούλευση πριν υπάρξουν νέες ρυθμίσεις. Και σε καμία περίπτωση δεν είναι στις κορυφαίες προτεραιότητες και ανησυχίες της κοινωνίας στην παρούσα φάση.