Ο Έλον Μασκ ξεπέρασε τα όρια

Μετά την "αποκατάσταση” λογαριασμών ακροδεξιών και αντισημιτικών ομάδων, ο Μασκ συνδέει τη θυματοποίησή του με τα πλέον τοξικά στοιχεία της δεξιάς.

Ο Έλον Μασκ, ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους στον πλανήτη, που πρόσφατα συγκέντρωσε τα φώτα της δημοσιότητας λόγω της απόκτησης της πλατφόρμας κοινωνικής δικτύωσης Χ, πρώην Twitter, επικαλείται τώρα μια νέα δικαιολογία για τη "φτωχή” απόδοση της εταιρείας μετά την εξαγορά της πέρυσι. Το πρόβλημα, σύμφωνα με τον κ. Μασκ, είναι οι Εβραίοι.

Σε ένα ξέσπασμα μέσω της πλατφόρμας του την προηγούμενη εβδομάδα ο κ. Μασκ υποστήριξε -χωρίς να παράσχει όμως καμία απόδειξη- ότι τα έσοδα του Twitter από διαφημίσεις έχουν μειωθεί κατά 60% "κυρίως λόγω των πιέσεων από τους διαφημιστές της @ADL” -ήτοι την Anti-Defamation League- η οποία, όπως είπε, "προσπαθεί να καταστρέψει την πλατφόρμα, κατηγορώντας ψευδώς τόσο αυτήν όσο και εμένα για αντισιμητισμό”.

Παρότι η πλατφόρμα θεωρείται εδώ και καιρό "οχετός” ψεμάτων, ρητορικής μίσους και σημαντική "βάση” νεοναζί χρηστών, υπό τον πρώην διευθύνοντα σύμβουλο, Τζακ Ντόρσεϊ, το Twitter είχε ξεκινήσει να λαμβάνει μέτρα προκειμένου να μπλοκάρει ακραίους προβοκάτορες και απροκάλυπτα ρατσιστές και αντισημίτες χρήστες. Έκθεση της ADL, το 2018, επισημαίνει ότι 4,2 εκατομμύρια αντισημιτικές αναρτήσεις κοινοποιήθηκαν ή επανακοινοποιήθηκαν στην πλατφόρμα το προηγούμενο έτος, πριν το Twitter θέσει σε εφαρμογή την πολιτική απαγόρευσης των εξτρεμιστικών λογαριασμών. Ο κ. Μασκ έχει σε μεγάλο βαθμό άρει αυτούς τους κανόνες, στο όνομα της ελευθερίας του λόγου. Η επαναλειτουργία των εξτρεμιστικών λογαριασμών -και ενός νέου αλγόριθμου που προτεραιοποιεί τις αναρτήσεις "επαληθευμένων” χρηστών, που καταβάλλουν περισσότερα από 8 δολάρια τον μήνα στην εταιρεία- το X έχει εξελιχθεί σε βήμα για τα πλέον τοξικά στοιχεία της λευκής εθνικιστικής δεξιάς.

Ο κ. Μασκ κατηγόρησε επίσης την ADL για την κατακρήμνιση της κεφαλαιοποίησης της εταιρείας -η οποία υπολογίζεται επί του παρόντος στο 1/3 των 44 δισ. δολαρίων που πλήρωσε ο κ. Μασκ για την απόκτηση της πλατφόρμας-, προσθέτοντας ότι σκέφτεται να κινηθεί νομικά κατά της ADL και ξεκαθαρίζοντας ότι τάχθηκε υπέρ του μπλόκου του οργανισμού στην πλατφόρμα Χ.

Ο κ. Μασκ επιμένει ότι οι ισχυρισμοί του δεν είναι αντισημιτικοί, ούτε τρέφει έχθρα για τους Εβραίους. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της προηγούμενης εβδομάδας εξαπέλυσε, προσωπικά, αλλεπάλληλες επιθέσεις κατά του επικεφαλής της ADL, Τζόναθαν Γκρίνμπλατ, κατηγορώντας τόν ότι ψεύδεται όσον αφορά την πολιτική επιρροή που ασκεί ο οργανισμός.

Οι επιθέσεις ακροδεξιών ομάδων, με διάφορες συκοφαντίες, κατά της ADL, έχουν μακρά ιστορία. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950, ο Ράσελ Μαγκουάιρ, ιδιοκτήτης του δεξιού περιοδικού American Mercury, ισχυρίστηκε ότι εβραϊκές ομάδες κατηγόρησαν ψευδώς τον ίδιο και το περιοδικό του για αντισημιτισμό - και, όπως ο κ. Μασκ, υπονόησε ότι ενορχήστρωσαν ένα μποϊκοτάζ σε βάρος του. Μερικά χρόνια αργότερα, στα μέσα της δεκαετίας του 1960, ο Ρόμπερτ Ουέλτς, ηγέτης του ακροδεξιού κινήματος John Birch Society, υποστήριξε, ομοίως, ότι η ADL σπίλωσε αδίκως τη φήμη του κινήματος υποστηρίζοντας πως φιλοξενούσε στις τάξεις του αντισημίτες.

Η ADL ήταν αναμφίβολα ιδιαίτερα επικριτική απέναντι στους δύο άνδρες - αλλά για εύλογους λόγους. Ο κ. Μαγκουάιρ, στην πραγματικότητα, ήταν ένθερμος αντισημίτης. Υποστήριξε με θέρμη την αυθεντικότητα του πασίγνωστου αντισημιτικού κειμένου "Τα Πρωτόκολλα των Πρεσβυτέρων της Σιών” μέσω του περιοδικού του. Ο κ. Ουέλτς αναγκάστηκε, σε μεγάλο βαθμό υπό την πίεση της ADL, να "εκκαθαρίσει” το κίνημα John Birch Society από τους πλέον ένθερμους αντισημίτες του, το 1966. Δεδομένου ότι ο κ. Μασκ έχει αποκαταστήσει και προωθήσει πολλούς λογαριασμούς απροκάλυπτων αντισημιτικών και λευκών εθνικιστικών ομάδων μετά την εξαγορά της πλατφόρμας, οι επιθέσεις του κατά της ADL διαιωνίζουν αυτήν την παράδοση.

Η Anti-Defamation League δεν είναι η μόνη οργάνωση που παρακολουθεί την ακροδεξιά ρητορική, ούτε η μόνη που προέλκυσε την οργή του κ. Μασκ και των ακροδεξιών διαδικτυακών ομάδων στο Twitter. Ο οργανισμός Southern Poverty Law Center, που ιδρύθηκε από ακτιβιστές των πολιτικών δικαιωμάτων τη δεκαετία του 1970 και απασχολεί μια ομάδα ερευνητών που παρακολουθεί και καταγράφει δεξιές εξτρεμιστικές ομάδες, αποτελεί εδώ και χρόνια στόχο των νεοναζί και των υπέρμαχων της λευκής υπεροχής, αλλά ο αντισεκταριστικός οργανισμός δεν έχει ακόμη στοχοποιηθεί από τον κ. Μασκ.

Ο λόγος, εν μέρει, είναι ότι η ADL, μέχρι σχετικά πρόσφατα, κρατούσε μια διφορούμενη στάση -ακόμη και υποστηρικτική- απέναντι στον κ. Μασκ. Το 2022, ο κ. Γκρίνμπλατ της ADL επαινούσε τον δισεκατομμυριούχο επιχειρηματία. Σε σχόλιό του στο CNBC, ο κ. Γκρίνμπλατ χαρακτήρισε τον κ. Μασκ "καταπληκτικό επιχειρηματία, έναν εξαίρετο καινοτόμο. Είναι ο Χένρι Φορντ της εποχής μας”.

Ο Χένρι Φορντ, φυσικά, έγινε διάσημος ως ο ιθύνων νους πίσω από την αυτοκινητοβιομηχανία Ford Motor Company. Και, όπως ο κ. Μασκ, ο Φορντ ήταν όντως διασημότητα. Με τον ίδιο τρόπο που οι θαυμαστές του κ. Μασκ στο Twitter παινεύουν την εταιρεία SpaceX που θα οδηγήσει την ανθρωπότητα σε ένα "κοσμικό μέλλον”, ο Φορντ θεωρούνταν ο "Απόστολος” του βιομηχανικού νεωτερισμού. Ο Ιωσήφ Στάλιν, τη δεκαετία του 1920, ήθελε να "στρατολογήσει” ειδικούς της Ford Motor Company προκειμένου να βοηθήσουν στη βιομηχανοποίηση της Σοβιετικής Ένωσης. Ο συγγραφέας Άλντους Χάξλεϊ τοποθετούσε το δυστοπικό μυθιστόρημά του "Θαυμαστός καινούριος κόσμος” στην εποχή "μ.Φ.” (μετά Φορντ).

Ο κ. Φορντ ήταν επίσης -μαζί με τον Τσαρλς Λίντμπεργκ- ένας από τους πιο γνωστούς αντισημίτες στην Αμερική του 20ού αιώνα, και ο κ. Γκρίνμπλατ επικρίθηκε σφόδρα από φιλελεύθερους και αριστερούς που δεν έκανε καμία αναφορά στο γεγονός αυτό.

Πέρα από την άτοπη αυτή σύγκριση του κ. Μασκ με τον Χένρι Φορντ από τον κ. Γκρίνμπλατ, η ADL ευλόγως ασχολήθηκε με την περίπτωση του Twitter, καθώς έχει καταστεί ένα από τα κυριότερα παγκόσμια φόρουμ αντισημιτισμού μετά την εξαγορά του από τον κ. Μασκ. Η πολιτική του Twitter υπέρ της ελευθερίας του λόγου για όλους, παρότι έδωσε τη δυνατότητα σε περιθωριοποιημένες παλαιότερα φωνές να αποκτήσουν πρόσβαση στα μέσα ενημέρωσης, έδωσε επίσης βήμα σε ένθερμους αντισημίτες και ρατσιστές, οι οποίοι μέχρι πρότινος περιορίζονταν σε πλατφόρμες για "αληθινά πιστούς”. Το Twitter δεν είναι η μόνη πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης που φλερτάρει με τον εξτρεμισμό -το Facebook απέκτησε επίσης τη φήμη του φορέα παραπληροφόρησης κατά τη διάρκεια των προεδρικών εκλογών του 2016-, όμως θεωρείται ότι έχει έναν μοναδικό τρόπο να διαμορφώνει τη ρητορική στα μέσα ενημέρωσης.

Πώς εξηγείται η αμφίβολη απόφαση του κ. Μασκ; Δεν χρειάζεται και πολύ μυαλό για να σκεφτεί κανείς ότι ένας πάμπλουτος επιχειρηματίες -που πιστεύει βαθιά ότι έχει τη "μεσσιανική αποστολή” να ανυψώσει την ανθρωπότητα και που δέχεται έντονη και συνεχή κριτική για την πολιτική και την επιχειρηματική του οξυδέρκεια για πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες- ενδεχομένως να πιστεύει ότι κάποιες "άθλιες δυνάμεις” προσπαθούν να τον υπονομεύσουν. Αυτό δε που τόν καθιστά όχι απλώς έναν αποδιοπομπαίο τράγο αλλά στόχο μιας ευρείας συνωμοσίας είναι η αίσθηση που έχουν ο κ. Μασκ και οι "οπαδοί” του ότι η κριτική στο πρόσωπό του θέτει σε κίνδυνο το ουτοπικό μέλλον της ανθρωπότητας. Η αίσθηση αυτή, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι ο κ. Μασκ προωθεί σθεναρά τους λογαριασμούς ακροδεξιών, λευκών εθνικιστών και αντισημιτικών ομάδων στο Twitter από την πρώτη στιγμή που ανέλαβε, δημιουργεί ένα εκρηκτικό μείγμα: της αίσθησης θυματοποίησης που έχει ο ίδιος με τον συνωμοτικό αντισημιτισμό των πλέον τοξικών στοιχείων της δεξιάς.

Το Χ, ήτοι το Twitter, παρότι απώλεσε σημαντικό μέρος της αξίας του λόγω της ανικανότητας του κ. Μασκ και πρέπει να ανταγωνιστεί αντιπάλους όπως το Threads της Meta, παραμένει η πλέον επιδραστική πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης στη διαμόρφωση ειδήσεων. Όπως είπε και ο Κάνιε Γουέστ, επίσης γνωστός για τις αντισημιτικές δηλώσεις του, "κανείς δεν πρέπει να έχει τόση δύναμη”.

Το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα έχει ήδη ένα σοβαρό πρόβλημα, καθώς ορισμένα στελέχη του προεκλογικού επιτελείου του διακινούν απροκάλυπτα αντισημιτικά και εθνικιστικά αφηγήματα. Ο κ. Μασκ, κατηγορώντας του Εβραίους για τις δικές του καταστροφικές επιχειρηματικές αποφάσεις όσον αφορά τον τρόπο διαχείρισης μιας από τις πλέον επιδραστικές πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης στον πλανήτη, απλώς ρίχνει λάδι στη φωτιά.

*Ο David Austin Walsh είναι μεταδιδακτορικός συνεργάτης στο Πρόγραμμα του Yale για τη Μελέτη του Αντισημιτισμού και συγγραφέας του βιβλίου "Ανακτώντας την Αμερική: Το Συντηρητικό Κίνημα και η Ακροδεξιά”.

© 2023 Διατίθεται από το "The New York Times Licensing Group"