Επί τρεις μήνες, η Γαλλία ζει μια λαϊκή εξέγερση: Διαδηλωτές έχουν ξεχυθεί στους δρόμους• οι εργαζόμενοι στους σιδηροδρόμους έχουν κατεβάσει τους διακόπτες• οδοφράγματα και κτίρια παραδίδονται στις φλόγες• οι διαδηλωτές δίνουν "μάχες” με την αστυνομία σε κάθε γωνιά των πόλεων. Η πιο πρόσφατη αντίδραση: οι Γάλλοι χτυπούν κατσαρόλες όποτε κάνει την εμφάνισή του ο πρόεδρος της χώρας. Αιτία; Η μεταρρύθμιση που προωθεί ο Εμανουέλ Μακρόν για την αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 62 στα 64 έτη.
Όλο αυτό το σκηνικό μπορεί εκ πρώτης όψεως να φαίνεται ότι αποτελεί έργο μιας δυναμικής αριστερής πολιτικής πτέρυγας, που ανθίσταται στις αντεργατικές και φιλοεπιχειρηματικές πολιτικές μιας κεντροδεξιάς τεχνοκρατικής κυβέρνησης. Όντως, τα εργατικά συνδικάτα της Γαλλίας -αν και αντιπροσωπεύουν μικρότερο ποσοστό του εργατικού δυναμικού από ό,τι σε άλλες χώρες της Δυτικής Ευρώπης- έχουν ενωθεί και εξελιχθεί σε μια αναμφισβήτητα ισχυρή δύναμη. Ο Ζαν-Λυκ Μελανσόν, ηγέτης του αριστερού συνασπισμού "NUPES”, διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στον κοινοβουλευτικό "πόλεμο” κατά του κ. Μακρόν, ενώ παραλίγο να ρίξει την κυβέρνησή του μετά την κατάθεση ψήφου δυσπιστίας τον Μάρτιο.
Ωστόσο, δεν είναι η Αριστερά της Γαλλίας που έχει επωφεληθεί από αυτήν τη λαϊκή εξέγερση, αλλά η Ακροδεξιά.
Πρόσφατες δημοσκοπήσεις αποκαλύπτουν ότι αν οι περσινές προεδρικές εκλογές στη Γαλλία διεξάγονταν σήμερα, η Μαρίν Λεπέν, ηγέτιδα του ακροδεξιού κόμματος "Εθνική Συσπείρωση”, θα κέρδιζε τον κ. Μακρόν με ποσοστό 55% έναντι 45%. Άλλες δημοσκοπήσεις, που περιλαμβάνουν όλους τους πιθανούς υποψηφίους, δείχνουν ότι ο κ. Μελανσόν, παρά την υποστήριξη που παρέχει τόσο προσωπικά όσο και μέσω του συνασπισμού του στο κίνημα κατά του Μακρόν, έχει κερδίσει μόλις μια ποσοστιαία μονάδα σε σχέση με το περσινό εκλογικό ποσοστό του, που κυμαίνεται περίπου στο 25% του εκλογικού σώματος και, σύμφωνα με κάποια σενάρια, μόλις στο 20%.
Σε μια συγκυρία που φαντάζει ιδανική για την αναζωπύρωση της Αριστεράς, πώς είναι δυνατόν, τουλάχιστον επί του παρόντος, να μην είναι μόνο η Δεξιά, αλλά κυρίως η Ακροδεξιά που έχει επωφεληθεί;
Η απέχθεια προς την καθεστηκυία τάξη δεν αποτελεί πλέον δείγμα αριστερισμού, και η πρόσφατη ιστορία της Γαλλίας το αποδεικνύει. Τα Κίτρινα Γιλέκα, το τελευταίο μαζικό κίνημα διαμαρτυρίας στη Γαλλία, το οποίο ξεκίνησε ως αντίδραση στην αύξηση των φόρων στο φυσικό αέριο, στο πλαίσιο μιας πιο φιλικής προς το περιβάλλον πολιτικής, το 2018, αποτέλεσε ουσιαστικά ένα "κουβάρι” θέσεων και συμπεριφορών, και οι πολιτικές πτυχές του διέφεραν από πόλη σε πόλη, ακόμη και μεταξύ των διάφορων ομάδων διαδηλωτών.
Το κίνημα απέρριψε τις προτάσεις πολιτικών να ενταχθούν σε αυτό και από πολύ νωρίς ανέπτυξε έναν ισχυρό, προσανατολιζόμενο προς τη Δεξιά, συνωμοτικό χαρακτήρα. Η Ζακλίν Μουρό, το βίντεο της οποίας τον Οκτώβριο του 2018 πυροδότησε τη σύσταση του κινήματος, αργότερα εξέφρασε την υποστήριξή της στον ακροδεξιό υποψήφιο για τη γαλλική προεδρία Ερίκ Ζεμούρ, ταγμένο ρατσιστή. Μια άμεση συνέπεια του κινήματος των Κίτρινων Γιλέκων ήταν η εκπληκτική δημοφιλία της ταινίας συνωμοσίας του 2020 "Hold Up” που είχε θέμα την πανδημία του κορονοϊού, καθώς και ένα κίνημα κατά της χρήσης μάσκας.
Το προ ολίγων ετών δεξιό λαϊκιστικό ρεύμα εντός των Κίτρινων Γιλέκων δεν έχει εξαλειφθεί, και κάνει αισθητή την παρουσία του στις νέες δημοσκοπήσεις. Η "Εθνική Συσπείρωση” έχει καταστεί το πρόσωπο της λαϊκιστικής δεξιάς από την πρώτη στιγμή της δημιουργίας της, και η ιστορία της ήταν μια ιστορία ανόδου. Αυτές οι δημοσκοπήσεις αποτελούν σημάδι ότι αυτή η κίνηση συνεχίστηκε, προς όφελος της κ. Λεπέν.
Η άνοδός της υποβοηθήθηκε από τα λάθη των εχθρών της. Το πώς η αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης κατέστη τελικά νόμος -παρακάμπτοντας την ψήφιση στην Εθνοσυνέλευση- εκλαμβάνεται ως επιβεβαίωση της αντιδημοκρατικής, ακόμη και αυταρχικής κλίσης του κ. Μακρόν. Το Κέντρο και η Κεντροδεξιά "εξουδετερώθηκαν” λόγω της υποστήριξης που παρείχαν στο αντιλαϊκό μέτρο του Γάλλου προέδρου. Ως αντίδραση, οι Κεντρώοι και Κεντροδεξιοί πέρασαν στην επίθεση. Οι Κεντρώοι υποστηρίζουν ότι είναι οι αντίπαλοί τους αυτοί που αποτελούν πραγματική απειλή για τη Δημοκρατία: η Αριστερά λόγω της υποστήριξής της προς τις βίαιες διαδηλώσεις, και η Ακροδεξιά λόγω φύσης. Οι υπουργοί του κ. Μακρόν καλλιεργούν αυτό το αφήγημα στα μέσα ενημέρωσης.
Από την πλευρά της, η Αριστερά έχει εγκλωβιστεί στις δικές της ανεπάρκειες. Ο κ. Μελανσόν και ο συνασπισμός του, ποντάροντας σε μεγάλο βαθμό ότι τα αισθήματα κατά του Μαρκόν θα τους ωφελήσουν, δεν χάραξαν μια συνεκτική στρατηγική, πέραν της συνεχιζόμενης πίεσης μέσω της στήριξης των εντεινόμενων κινητοποιήσεων, ενώ υιοθέτησαν και αντισυμβατικές τακτικές στην Εθνοσυνέλευση. Πέρυσι τον Οκτώβριο, πολύ πριν από την έλευση της τρέχουσας κρίσης, οι δημοσκοπήσεις έδειχναν ότι η αντιδραστική συμπεριφορά τους κατά τη διάρκεια των συνεδριάσεων του κοινοβουλίου είχαν ήδη κάνει πολλούς να πιστέψουν ότι οι αριστεροί πολιτικοί δεν είναι ικανοί να κυβερνήσουν. Αυτό το πολιτικό χάος έχει ωφελήσει μέχρι στιγμής μόνο την "Εθνική Συσπείρωση”, η οποία δεν λογίζεται πλέον διεθνώς ως πολιτικός παρίας.
Είναι αξιοσημείωτο ότι η κυρία Λεπέν και το κόμμα της έχουν αναδειχθεί, στα μάτια μεγάλης μερίδας του κόσμου, στη φωνή της Γαλλίας, στη φωνή της λογικής. Η κυρία Λεπέν έχει καταδικάσει τη βία στους δρόμους (όχι όμως από την αστυνομία), ενώ έχει κατηγορήσει τον κ. Μακρόν ότι "απώλεσε το νόημα της Δημοκρατίας”, προσθέτοντας: "Όταν αυτός που κυβερνά θέλει κάτι που δεν θέλει ο λαός, αυτό δεν πρέπει να γίνεται”. Η ίδια υποσχέθηκε ότι θα άρει τη μεταρρύθμιση του ορίου συνταξιοδότησης έαν -όταν- εκλεγεί.
Τα 88 μέλη του κόμματός της στην Εθνοσυνέλευση, που αποτελεί την τρίτη δύναμη στο κοινοβούλιο, έχουν καταφέρει να εξωραΐσουν ακόμη περισσότερο την Ακροδεξιά, παίζοντας τον ρόλο του "ενηλίκου στο δωμάτιο”. Η Ακροδεξιά έχει καταφέρει να αυτοπλασαριστεί ως υπερασπιστής της Δημοκρατίας, που κινδυνεύει από τις επιταγές του Μακρόν, και της σταθερότητας, που απειλείται από το χάος της αριστεράς.
Είναι αυτή μια βιώσιμη θέση; Το κίνημα των Κίτρινων Γιλέκων δεν οδήγησε στην ήττα του κ. Μακρόν το 2022. Αλλά εκείνες οι εκλογές ανέδειξαν ισχυρότερο από ποτέ το κόμμα της κ. Λεπέν.
Ο λάθος χειρισμός της κυβέρνησης στο θέμα της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού, από την αποτυχία της να πείσει τους Γάλλους για την αναγκαιότητά της έως την επιβολή της όταν κατέστη εμφανές ότι δεν θα μπορούσε να περάσει από το κοινοβούλιο, έχει εντείνει την οργή του κόσμου κατά της πολιτικής και των πολιτικών. Τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες, κάθε εναλλακτική πολιτική οντότητα, εκτός της Ακροδεξιάς, δοκιμάστηκε και κρίθηκε ανεπαρκής - οι Σοσιαλιστές του Φρανσουά Μιτεράν και του Φρανσουά Ολάντ, οι Συντηρητικοί του Νικολά Σαρκοζί και οι Κεντρώοι του κ. Μακρόν.
Αν και πολλά από τα παραπάνω ίσχυαν και πριν από ένα έτος, η αλλαγή του ορίου συνταξιοδότησης άγγιξε κάτι θεμελιώδες για τους Γάλλους, εδραιώνοντας το "διαζύγιο” μεταξύ του λαού και των πολιτικών. Η κ. Λεπέν δεν βρέθηκε ποτέ στην εξουσία και έτσι δεν απογοήτευσε ποτέ τους ψηφοφόρους της. Προσφέρει μια νέα αρχή και υπόσχεται ότι, σε αντίθεση με τους μέχρι σήμερα κυβερνώντες, θα υπερασπιστεί τα συμφέροντα του λαού. Προς το παρόν, τουλάχιστον, αυτό το επιχείρημα είναι που κυριαρχεί στο μυαλό των περισσοτέρων στη Γαλλία.
* Ο Mitchell Abidor είναι μεταφραστής και ιστορικός, ειδικός στα ριζοσπαστικά κινήματα της Γαλλίας. Ο Miguel Lago είναι εκτελεστικός διευθυντής του Ινστιτούτου Μελετών Πολιτικής Υγείας και διδάσκει στο Harvard T.H. Chan School of Public Health.
© 2023 Διατίθεται από το "The New York Times Licensing Group"
Αναμένεται να επιβεβαιώσει την υποστήριξη της Γαλλίας στην κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Αρμενίας.
Η εισαγγελία του Παρισιού επιβεβαίωσε χθες Παρασκευή ότι ερευνά οικονομικές συναλλαγές στις οποίες εμπλέκονται ο Arnault και ο Ρώσος επιχειρηματίας Nikolai Sarkisov.
Η αποστολή θα αποτιμήσει κυρίως τις ανθρωπιστικές ανάγκες, για πρώτη φορά "εδώ και περίπου 30 χρόνια".
Οι αμφιλεγόμενες πρακτικές της γαλλικής αστυνομίας έρχονται και πάλι στο προσκήνιο. ΜΚΟ προσφεύγουν στο Συμβούλιο της Επικρατείας για ελέγχους ταυτοτήτων με ρατσιστικά κριτήρια.
Ο Τύπος για την κόντρα Ιταλίας-Γερμανίας στο προσφυγικό, τις δηλώσεις Μερτς για τις οδοντοστοιχίες των μεταναστών και τα τουρκικά συμφέροντα στην Αρμενία.
Ο πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι η Ελλάδα θα παραμείνει συνεπής στην πολιτική φύλαξης των συνόρων.
Επιβράδυνε τον Σεπτέμβριο ο γαλλικός πληθωρισμός, όπως έδειξαν τα στοιχεία που ανακοίνωσε σήμερα η γαλλική στατιστική αρχή για τον εναρμονισμένο δείκτη.
Ο Λεκορνί και ο Ζελένσκι συζήτησαν το θέμα της ενίσχυσης της αντιαεροπορικής άμυνας της Ουκρανίας ενόψει του χειμώνα.
Το πρόγραμμα του Πρωθυπουργού.
Για δωδέκατη φορά χθες το βράδυ, η πρωθυπουργός Ελιζαμπέθ Μπορν απέφυγε για μια ακόμη φορά την έγκριση ενός νόμου με ψηφοφορία στη Βουλή.
Ένα πραξικόπημα, όπως και να αποκαλέσει κανείς, θα μύριζε και πάλι άσχημα. Ωστόσο, οι ΗΠΑ εξακολουθούν να αρνούνται να χαρακτηρίσουν "πραξικόπημα" τη στρατιωτική κατάληψη της εξουσίας - ανταρσία,...
