Του Σπύρου Δημητρέλη
Προκαλεί τουλάχιστον έκπληξη. Αν όχι μεγάλη απορία. Ο νέος υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Κρίστιαν Λίντνερ έπλεξε το εγκώμιο της Ελλάδας για το γεγονός ότι πραγματοποίησε μεταρρυθμίσεις και εξαιτίας αυτών βρίσκεται σε έντονα ανοδική τροχιά ανάπτυξης. Ο κ. Λίντνερ δεν είναι κάποιος στρογγυλοποιός σοσιαλδημοκράτης. Δεν είναι αριστερίζων θαυμαστής "του ελληνικού λαού που αντιστάθηκε στις πολιτικές Σόιμπλε". Είναι πιο Σόιμπλε από τον ίδιο τον Σόιμπλε. Επικεφαλής του κόμματος των Φιλελευθέρων στη Γερμανία, αυτών που αν υπήρχαν εδώ στην Ελλάδα η λαϊκίζουσα αριστερόστροφη ελληνική μεταπολιτευτική κουλτούρα θα δαιμονοποιούσε με τη λέξη "νεοφιλελεύθεροι". Είναι ο άνθρωπος που, όπως και ο Σόιμπλε, πίστευε ότι το οικονομικό πρόβλημα της Ελλάδας είναι ανίατο και για να γιατρευτεί έπρεπε η χώρα να φύγει, έστω και προσωρινά, από την ευρωζώνη.
Έτσι θα υποτιμούνταν τα πάντα, από μισθούς και συντάξεις μέχρι και τις καταθέσεις, και η Ελλάδα θα επέστρεφε, αν επέστρεφε, θεραπευμένη και σίγουρα φθηνότερη για όλους στη ζώνη του ευρώ. Αυτός ο άνθρωπος, λοιπόν, στις πρώτες δηλώσεις του ως νέος υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας είπε κάτι που αν δεν το έχεις δει με τα μάτια σου από τα ξένα πρακτορείο μπορεί και να πιστέψεις ότι είναι τρολάρισμα ή fake news. Είπε ότι η Γερμανία πρέπει ουσιαστικά να πάρει έμπνευση από την Ελλάδα και να αποκτήσει την ίδια φιλοδοξία για μεταρρυθμίσεις που οδηγούν στην ανάπτυξη.
Οι δηλώσεις δημιουργούν χώρο για πανηγυρισμούς στην ελληνική κυβέρνηση. Πράγματι έγιναν την τελευταία διετία μεταρρυθμίσεις που βοήθησαν την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Ενδεικτικά μπορούμε να αναφέρουμε την ψηφιοποίηση του κράτους, το νέο εργασιακό πλαίσιο, τη μείωση της φορολογίας, τη διευκόλυνση των επενδύσεων. Καλά όλα αυτά και σίγουρα βοήθησαν. Μόνο που η μεγάλη υποψία είναι ότι ο κ. Λίντνερ δεν αναφερόταν μόνο στις μεταρρυθμίσεις που έγιναν στην Ελλάδα την τελευταία διετία. Ένας περισσότερο υποψιασμένος μπορεί βάσιμα να υποθέσει ότι ο νέος Γερμανός υπουργός Οικονομικών αναφερόταν στην περίοδο των ελληνικών προγραμμάτων διάσωσης, των λεγόμενων και ελληνικών μνημονίων. Ο ίδιος είχε ταχθεί ξεκάθαρα στο παρελθόν και με την συμμετοχή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στα ελληνικά προγράμματα προκειμένου το Ταμείο να προσφέρει την μεταρρυθμιστική του τεχνογνωσία. Οι μεταρρυθμίσεις των μνημονίων ήταν πιθανότατα στο μυαλό του κ. Λίντνερ όταν απένειμε τα εύσημα στην Ελλάδα. Η παρεμβάσεις για την εξυγίανση του ασφαλιστικού, το άνοιγμα δεκάδων αγορών και κλειστών επαγγελμάτων, η βελτίωση του φορολογικού μηχανισμού και δεκάδες άλλες παρεμβάσεις που ήταν επώδυνες προσωρινά αλλά εξασφάλισαν μεσομακροπρόθεσμες προοπτικές βιώσιμης ανάπτυξης για την ελληνική οικονομία.
Το μεγάλο ερώτημα είναι γιατί να πει τώρα αυτά που είπε ο κ. Λίντνερ; Η ευρωπαϊκή οικονομία εξέρχεται από τον παγετώνα της πανδημίας. Ο ιός φαίνεται ότι της αφήνει ένα μεγάλο κουσούρι. Αυτό του πληθωρισμού. Την ίδια ώρα πλησιάζει η ώρα για τις αποφάσεις αναφορικά με τη νέα μορφή του Συμφώνου Σταθερότητας. Οι πληροφορίες στο διεθνή τύπο κάνουν λόγο για ξεκάθαρη θέση της νέας γερμανικής κυβέρνησης υπέρ της επιστροφής των αυστηρών κανόνων για τα ελλείμματα και το δημόσιο χρέος. Με μερικές μόνο εκπτώσεις αναφορικά με τις "πράσινες" επενδύσεις που πιθανόν να εξαιρούνται της καταγραφής. Για μια χώρα σαν την Ελλάδα που ο πληθωρισμός καλπάζει και το δημόσιο χρέος παραμένει στα ύψη τα εύσημα του κ. Λίντνερ πιθανότατα να θέλουν διπλή και τριπλή ανάγνωση. Μπορεί να λέει πολλά για την οικονομική πολιτική που έρχεται στη Γερμανία και την ευρωζώνη συνολικά. Αν πανηγυρίζουμε τώρα για το εγκώμιο που μας έπλεξε τότε θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι και για την επόμενη ημέρα όταν για να τιθασευτεί ο πληθωρισμός και το δημόσιο χρέος να πρέπει να σφίξουμε το ζωνάρι. Άλλωστε ο πληθωρισμός, τα ελλείμματα και τα χρέη, όπως έχει αποδείξει η οικονομική ιστορία, μαζεύονται με συγκεκριμένους τρόπους: υψηλότερα επιτόκια, δημοσιονομική συστολή και μεταρρυθμίσεις που βοηθούν την ανάπτυξη αλλά συνήθως δεν είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς. Με φόντο όλα τα παραπάνω μην τρέξει κάποιος να πει ότι η νέα γερμανική κυβέρνηση είναι φίλη μας. Μην κάνουμε το λάθος να πασχίζουμε να βρούμε φίλους και να χρίσουμε εύκολα εχθρούς. Τα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας είναι συγκεκριμένα και θα τα βρούμε μπροστά μας. Είτε με Γερμανούς είτε όχι…
