Της Όλγας Παπατριανταφύλλου
Οι CEO’s έχουν όραμα, μεγάλη εμπειρία σε επιχειρηματικά περιβάλλοντα, είναι έξυπνοι, κατέχουν καλά το αντικείμενό τους και συνήθως έχουν μεγάλη εμπιστοσύνη στον εαυτό τους. Ο ρόλος τους είναι ιδιαίτερα σημαντικός για τη λειτουργία και το μέλλον μιας επιχείρησης.
Παρόλα αυτά, όμως μερικές φορές αποτυγχάνουν. Αυτό μπορεί να συμβαίνει για πολλούς λόγους. Σίγουρα δεν είναι αποτέλεσμα νοημοσύνης, αλλά ενός συνδυασμού συμπεριφορών του ηγέτη με τους ανθρώπους, και τη δυναμική του περιβάλλοντος μέσα στο οποίο καλείται να επιτύχει και να οδηγήσει τον οργανισμό. Η αποτυχία μπορεί να βρίσκεται, επίσης, και στη διαχείριση των σχέσεων.
Οι κυριότεροι λόγοι για τους οποίους ένας ηγέτης μπορεί να αποτύχει είναι:
1. Συνέπεια/Ακεραιότητα: H συμπεριφορά ενός manager επηρεάζει όλο το προσωπικό μέσα στην εταιρία. Αν ένας manager λέει ένα πράγμα και ο ίδιος κάνει κάτι διαφορετικό τότε χάνεται η εμπιστοσύνη στο πρόσωπό του και η ακεραιότητα του. Όταν υπάρχει συνέπεια και συνέχεια σε αυτά που λέει και πράττει, κυρίως σε περιόδους κρίσης και αλλαγών, τότε και οι σχέσεις ενδυναμώνονται και η απόδοση και η παρακίνηση αυξάνονται. Αν για παράδειγμα ζητά από τους άλλους να παίρνουν γρήγορες αποφάσεις αλλά την ίδια στιγμή ο ίδιος αναλώνεται σε ατελείωτα meetings μέχρι να πάρει μια απόφαση, τότε υπάρχει πρόβλημα εμπιστοσύνης.
2. Ανάπτυξη: Ηγεσία δεν είναι μόνον οι τεχνικές αλλά και η ανάπτυξη του ατόμου. Συνήθως όσο περισσότερο ανεβαίνει κάποιος ιεραρχικά σταματάει να μαθαίνει. Παρόλο που οι περισσότεροι CEO’s είναι εξοπλισμένοι με δεξιότητες και ικανότητες, από ένα σημείο και μετά σταματούν να αναπτύσσονται. Ανάπτυξη σημαίνει με ποιον τρόπο εξασκώ το μυαλό μου ώστε να κατανοήσω πώς μεμονωμένα στοιχεία εντάσσονται κι συνδέονται σε ένα ευρύτερο σύστημα.
3. Διαθεσιμότητα: Ενας CEO θα πρέπει να είναι ορατός και όχι αόρατος. Αυτό δίνει μια αίσθηση εμπιστοσύνης, ενδιαφέροντος και σιγουριάς στο προσωπικό. Και ενώ η φυσική παρουσία είναι δύσκολη και στην πραγματική ζωή δεν μπορεί να είναι παντού παρόν, αυτό που ονομάζουμε παρουσία είναι να είναι συναισθηματικά διαθέσιμος. Ο ίδιος ρόλος κουβαλάει δύναμη και εξουσία τα οποία από μόνα τους δημιουργούν απόσταση. Συνεπώς θα πρέπει να έχει επίγνωση αυτού του γεγονότος και να προσπαθεί να επικοινωνεί ακόμη και μέσα από συμβολικές χειρονομίες (πχ το γραφείο του να μην είναι τελείως απομακρυσμένο από τα γραφεία των άλλων).
4. Αρνητικότητα: Όταν είναι συνέχεια αρνητικός, κάνει αρνητικά σχόλια, ο τόνος της φωνής του είναι συνεχώς θυμωμένος, τα μέλη της ομάδας αποθαρρύνονται και κανένας δεν έχει τη διάθεση να εργαστεί. Τέτοιες καταστάσεις δημιουργούν μεγάλο stress. Η αρνητικότητα είναι ένας σημαντικός λόγος που κάποιος δεν θέλει να πηγαίνει στη δουλειά και οι εργαζόμενοι φθάνουν σε burn out και παύουν να είναι δεσμευμένοι.
5. Επικοινωνία: Η επικοινωνία είναι η σημαντικότερη ίσως δεξιότητα για την ηγεσία γιατί είναι ο συνδετικός κρίκος μεταξύ όλων των μερών του οργανισμού. Είναι πολύ εύκολο ένας CEO να απομακρυνθεί από τους ανθρώπους. Η διατήρηση της σχέσης είναι αναγκαία όχι μόνον γιατί δείχνει ενδιαφέρον αλλά και γιατί μπορεί να έχει πρόσβαση στη γνώση και την πληροφορία. Ενας CEO θα πρέπει να γνωρίζει με ποιον τρόπο να επικοινωνεί με τους εργαζομένους, τους διευθυντές, τους πελάτες και τους επενδυτές, και να γνωρίζει και τα διαφορετικά στυλ επικοινωνίας. Όταν λέμε επικοινωνία εννοούμε να είναι καλός ακροατής, να μπορεί να διαχωρίζει τη γνώμη που έχει για κάποιον από αυτό που ακούει, να κάνει ερωτήσεις και να μην ακούει παθητικά.
Η καλή επικοινωνία ενδυναμώνει την εμπιστοσύνη. Αντίθετα όταν η επικοινωνία δεν είναι καλή, ξεκάθαρη ή ανοικτή οι εργαζόμενοι έχουν την αίσθηση ότι κάτι δεν πάει καλά, υπάρχουν παρεξηγήσεις, υπάρχει αβεβαιότητα και αυτά επηρεάζουν και τη δέσμευσή τους.
6. Διαπροσωπικές σχέσεις και συναισθηματική νοημοσύνη: Διαφορετικά επίπεδα απαιτούν διαφορετικές δεξιότητες. Όσο περισσότερο προχωράει κάποιος στην ιεραρχία τόσο μεγαλύτερη είναι η σημαντικότητα της διαχείρισης των σχέσεων (όχι μόνον τα αποτελέσματα). Ενας αποτελεσματικός ηγέτης θα πρέπει να μπορεί να νιώθει και τη γενικότερη διάθεση που υπάρχει στο περιβάλλον, να συντονίζεται συναισθηματικά με το τι γίνεται γύρω του.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η ηγεσία ξεκινά από την κατανόηση του εαυτού μας και πώς συνδεόμαστε με τους γύρω μας. Αν δεν μπορώ να αναγνωρίσω τα δικά μου συναισθήματα, δεν μπορώ να τα διαχειριστώ και συνεπώς οι σχέσεις υποφέρουν με αποτέλεσμα να μειώνεται και η απόδοση.
7. Προσαρμογή στις αλλαγές: Το να περάσει κάποιος από μια κατάσταση σε μια άλλη απαιτεί διαφορετικό τρόπο σκέψης, αλλαγή συμπεριφορών και ρόλου, νέες δεξιότητες και ανθεκτικότητα στη διαχείριση δύσκολων καταστάσεων. Η προσαρμογή στις αλλαγές χρειάζεται ένα περισσότερο συνθετικό τρόπο σκέψης, ευελιξία και ο ηγέτης να νιώθει άνετα μέσα σε ένα αβέβαιο περιβάλλον, ώστε κάθε στιγμή να μπορεί να εκμεταλλεύεται τις συνθήκες και τις ευκαιρίες με περισσότερο αποδοτικό και αποτελεσματικό τρόπο.
* Ολγα Παπατριανταφύλλου, Leadership & Wellness Coach και Managing Director της OP Performance and Well-being