Του Δημοσθένη Τρίγγα

Η ανακοίνωση των οικονομικών αποτελεσμάτων των Ελληνικών Πετρελαίων αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες θετικές εκπλήξεις των τελευταίων ετών. Τι είναι αυτό που ώθησε τα κέρδη; Ποια είναι η αιτία για την εκτόξευση των περιθωρίων διύλισης; Ποια μπορεί να είναι η συνέχεια για το 2022;

Αναφέρομαι πρώτα στα Ελληνικά Πετρέλαια, καθώς αποτέλεσαν το πρώτο χρονικά διυλιστήριο που ανακοίνωσε αποτελέσματα, οπότε προϊδέασε την επενδυτική κοινότητα για το τι θα επακολουθούσε με τη Motor Oil. Ο κλάδος της ενέργειας στη μετά COVID-19 εποχή διαθέτει την υψηλότερη εκτιμώμενη μεταβολή σε ό,τι αφορά τα οικονομικά αποτελέσματα. 

Η βασική αιτία αύξησης των κερδών ήταν η διεύρυνση σε ιστορικά υψηλά επίπεδα των περιθωρίων διύλισης, καθώς σε συγκεκριμένες περιπτώσεις ξεπέρασαν τα 26 δολ. το βαρέλι, όταν είχαμε δει και ημέρες με αρνητικό πρόσημο στο πρόσφατο παρελθόν.

Το ακαθάριστο περιθώριο διύλισης είναι η διαφορά μεταξύ της συνολικής αξίας των προϊόντων πετρελαίου που προέρχονται από ένα διυλιστήριο πετρελαίου (παραγωγή) και της τιμής της πρώτης ύλης (εισαγωγής), που είναι το αργό πετρέλαιο. Τα περιθώρια υπολογίζονται σε βάση ανά βαρέλι. Ένα βαρέλι αργού, όταν σπάσει χημικά, παράγει μια ολόκληρη σειρά κλασματικών ενώσεων, όπως βενζίνη, ντίζελ, LPG (υγροποιημένο αέριο πετρελαίου) και πετρέλαιο κλιβάνου, καθένα από τα οποία έχει διαφορετικές εφαρμογές. Η τιμή καθενός από αυτά είναι διαφορετική και το ακαθάριστο περιθώριο διύλισης για ένα διυλιστήριο είναι υψηλότερο εάν παράγει περισσότερα προϊόντα υψηλής αξίας, όπως υγραέριο, βενζίνη και νάφθα.

Όπως ήταν αναμενόμενο, και στα προϊόντα διύλισης εμφανίστηκε το φαινόμενο της αυξημένης ζήτησης και της μειωμένης δυνατότητας κάλυψης της ζήτησης, με αποτέλεσμα την αύξηση των τιμών των παραγμένων προϊόντων. Ξεκίνησε με την αυξημένη ζήτηση λόγω λήξης των περιορισμών κίνησης λόγω COVID-19 και συνεχίστηκε με την εμφάνιση του πολέμου Ουκρανίας-Ρωσίας και τους αρχικούς περιορισμούς αργού πετρελαίου, που αύξησαν την τιμή του αργού πετρελαίου. Στη συνέχεια η αύξηση επεκτάθηκε και στα προϊόντα διύλισης, με αποτέλεσμα τα παράγωγα πετρελαίου να σημειώσουν πολύ υψηλές τιμές.

Όσο προχωράει το 2022 τα νούμερα θα τείνουν προς εξομάλυνση, με τη χρονιά ωστόσο να εκτιμάται σε ιστορικά ρεκόρ για τις εταιρείες διύλισης. Αν κρίνουμε από τα περιθώρια διύλισης ο Ιούλιος πήγε εξαιρετικά, ενώ ο Αύγουστος δείχνει να έχει επιστρέψει σε πιο λογικά νούμερα. Το ερώτημα που τίθεται είναι τι είχαν ενσωματώσει οι τιμές των μετοχών και η κίνησή τους ήταν σχετικά χλιαρή, λαμβανομένων υπ’ όψιν των κερδών που ανακοίνωσαν; Μέρος της απάντησης είναι η υπεραπόδοση των μετοχών τους τις τελευταίες 52 εβδομάδες (και όχι μόνο) έναντι του ΓΔΤ κατά 38% για τη Motor Oil και +17% για τα ΕΛΠΕ.

Ελληνικά Πετρέλαια: Με το βλέμμα στο έκτακτο μέρισμα

Τα αυξημένα σε κάποιο βαθμό μεγέθη ήταν αναμενόμενα, καθώς το σύνθημα είχε δοθεί από την πορεία των περιθωρίων διύλισης, που αποτέλεσαν και την κύρια αιτία της εντυπωσιακής αύξησης των μεγεθών τους. Ωστόσο το απόλυτο νούμερο ήταν πραγματικά εντυπωσιακό. Υπενθυμίζεται ότι η ενδυνάμωση του δολαρίου σε σχέση με το ευρώ συνέδραμε θετικά στα διυλιστήρια, τόσο στα οικονομικά αποτελέσματα όσο και στα στοιχεία του ισολογισμού τους (αποθέματα, επενδύσεις, απαιτήσεις, υποχρεώσεις σε δολάρια).

Ο καθαρός δανεισμός των Ελληνικών Πετρελαίων αυξήθηκε 12%, καθώς διαμορφώθηκε στα 1,967 δισ. ευρώ, έναντι 1,751 δισ. ευρώ το α’ εξάμηνο 2021, με ταυτόχρονη ωστόσο αύξηση των απασχολούμενων κεφαλαίων από 3,7 δισ. ευρώ σε 4,8 δισ. ευρώ. O δείκτης EV/EBITDA διαμορφώνεται στις 4,2 φορές (2022Ε), έναντι 9,5 φορών τα προσαρμοσμένα EBITDA του 2021. Αξίζει να σημειώσουμε ότι η εκτιμώμενη αποτίμηση για το 2022 αποτελεί την πιο ελκυστική από το 2016 για τα ΕΛΠΕ, ενώ σε σχέση με τις αντίστοιχες ομοειδείς εισηγμένες σε χρηματιστήρια του εξωτερικού (εκτός ΗΠΑ) κινείται χωρίς ιδιαίτερη διαφοροποίηση. 

Στα ισχυρά χαρτιά του ομίλου ΕΛΠΕ πρέπει να προσμετρηθεί η μερισματική απόδοση, κυρίως από έκτακτους παράγοντες, καθώς αναμένεται να αγγίξει το 12%. Ειδικότερα, τα 0,40 ευρώ/μετοχή έχουν ήδη αποκοπεί, ενώ μέσα στο 2022, μετά την έγκριση από τις ρυθμιστικές αρχές της πώλησης της ΔΕΠΑ Υποδομών, θα δούμε και την έκτακτη διανομή περί των 0,40 ευρώ/μετοχή περίπου (υπολογίζεται το 50% των 256 εκατ. ευρώ που θα λάβουν τα ΕΛΠΕ διαιρεμένο με τον αριθμό των μετοχών).

 

Motor Oil: Με λίγη προσπάθεια ίσως εισέλθει στον MSCI

Τα οικονομικά αποτελέσματα της Motor Oil ήταν ισχυρά και υψηλότερα των εκτιμήσεων της αγοράς, όπως αναμενόταν. Αξίζει να σημειωθεί ότι πλέον η μεταβολή των εξαμήνων μετριέται σε φορές και όχι σε ποσοστό! Ειδικότερα, η αύξηση των προσαρμοσμένων EBITDA βελτιώθηκε κατά 3 φορές, ενώ τα καθαρά κέρδη περισσότερες από 7 φορές!

Σε ό,τι αφορά την εισαγωγή των δύο διυλιστηρίων στον MSCI Greece Index, η Motor Oil έχει πιθανότητες, ενώ τα Ελληνικά Πετρέλαια όχι (τουλάχιστον για την τρέχουσα), λόγω περιορισμένης ελεύθερης διασποράς. Ειδικότερα, το όριο στην τελευταία αναθεώρηση ήταν 2,34 δισ. δολ., με την κεφαλαιοποίηση της Motor Oil να αγγίζει μόλις τα 2,1 δισ. ευρώ. Έτσι, μια αύξηση της τάξεως του 10% σίγουρα θα αυξήσει τις πιθανότητες εισαγωγής στον δείκτη, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται για τη μετοχή! Υπενθυμίζεται ότι οι κεφαλαιοποιήσεις αφορούν τις 10 τελευταίες εργάσιμες του Οκτωβρίου.

Στα αρνητικά πρέπει να τονιστεί η ενίσχυση του δολαρίου έναντι του ευρώ, καθώς ο οίκος υπολογίζει τις κεφαλαιοποιήσεις σε δολάρια. Η ελπίδα για συρρίκνωση του ορίου λόγω αποχώρησης της Ρωσίας μάλλον είναι ήσσονος σημασίας, καθώς η ανακοίνωση από τον οίκο για το τι μέλλει γενέσθαι με τη Ρωσία ήρθε στις αρχές Μαρτίου, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι στην εξαμηνιαία αναθεώρηση του Μαΐου είχαν ήδη γίνει οι απαραίτητες προσαρμογές, σε αντίθεση με τον FTSE Russell.

Ο καθαρός δανεισμός του ομίλου Motor Oil συρρικνώθηκε 6,5%, καθώς διαμορφώθηκε στα 1,4 δισ. ευρώ, έναντι 1,5 εκατ. ευρώ το α’ εξάμηνο του 2021. O δείκτης EV/EBITDA δεν ξεπερνά τις 3,5 φορές (2022 Ε), ενώ τα εκτιμώμενα προσαρμοσμένα EBITDA του 2022 με τις αντίστοιχες ομοειδείς εισηγμένες σε χρηματιστήρια του εξωτερικού (εκτός ΗΠΑ) δεν ξεπερνούν τις 4 φορές. 

Ξεχώρισε ο κλάδος των διυλιστηρίων τον Αύγουστο

Με κέρδη 0,6% έκλεισε ο Αύγουστος για τον ΓΔΤ, ενώ στο 8μηνο διατήρησε το αρνητικό του πρόσημο με -4,1%. Οι κορυφαίες αποδόσεις του 8μήνου ανήκουν σε Motor Oil +37%, Ελλάκτωρ +35% και ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή +31%. Στον αντίποδα βρέθηκαν ΔΕΗ, Σαράντης και Quest, με -44%, -32% και -29% αντίστοιχα. 

Δεκατέσσερις μετοχές από τον FTSE Large Cap έκλεισαν με κέρδη τον Αύγουστο, με τα σημαντικότερα να προέρχονται από Τράπεζα Πειραιώς, Motor Oil και Ελλάκτωρ, με +18%, +11% και +10% αντίστοιχα. Αντίθετα, τις υψηλότερες απώλειες σημείωσαν οι Σαράντης (-12,6%), ΔΕΗ (-9,7%) και Jumbo (-6%). Σε επίπεδο δεικτών, η εικόνα ήταν μικτή, με 8 από τους 15 κλάδους να σημειώνουν κέρδη. Ξεχώρισε ο κλάδος πετρελαίου και αερίου με +11%, όπως ήταν αναμενόμενο, ενώ έκπληξη αποτέλεσε ο κλάδος των τηλεπικοινωνιών, που σημείωσε τις υψηλότερες απώλειες με -6%.

Στα αξιοσημείωτα του 8μήνου βρέθηκε ο κλάδος πετρελαίου και αερίου με +28%, ενώ τα τρόφιμα και ποτά εξακολουθούν να σημειώνουν τις υψηλότερες απώλειες με -23% με βασικό ύποπτο την Coca-Cola HBC. 

Από τις μετοχές του Midcap τον Αύγουστο ξεχώρισαν Πλαστικά Θράκης με +11%, Τεχνική Ολυμπιακή με +9% και Entersoft με +5,3%.   

Τέλος, η μέση ημερήσια αξία συναλλαγών του Χ.Α. τον Αύγουστο διαμορφώθηκε στα 56 εκατ. ευρώ, ενισχυμένη 27% σε σχέση με τον Αύγουστο του 2021 και 11% σε σχέση με το Ιούλιο του 2022.

Ατζέντα (6/9/2022 - 11/9/2022)

Αποτελέσματα ΔΕΗ, Quest και Fourlis στο επίκεντρο

Fourlis και ΔΕΗ αναμένεται να ανακοινώσουν τα οικονομικά αποτελέσματα α’ εξαμήνου μετά τη λήξη της συνεδρίασης του Χ.Α. σήμερα Τρίτη, ενώ οι ΓΕΚ Τέρνα και Αφοί Κορδέλλου θα διαπραγματεύονται χωρίς το μέρισμα 0,10 ευρώ/μετοχή και 0,02 ευρώ/μετοχή αντίστοιχα. Επίσης σήμερα η Dionic έχει συγκαλέσει τακτική γ.σ. Την Τετάρτη οι Dimand, Λανακάμ, Ν. Βαρβέρης - Moda Bagno και  ΚΡΕ.ΚΑ έχουν συγκαλέσει τακτική γ.σ., ενώ η Quest αναμένεται να ανακοινώσει τα οικονομικά αποτελέσματα α’ εξαμήνου μετά τη λήξη της συνεδρίασης του Χ.Α. Την ίδια ημέρα η ΕΛΣΤΑΤ ανακοινώνει τα προσωρινά στοιχεία για το ΑΕΠ β’ τριμήνου. Την Πέμπτη η Alpha Trust Ανδομέδα ΑΕΕΧ αναμένεται να ανακοινώσει τα οικονομικά αποτελέσματα α’ εξαμήνου, οι ΕΥΑΘ, Attica Συμμετοχών, Performance Technologies και Frigoglass έχουν συγκαλέσει τακτική γ.σ., ενώ η ΟΠΑΠ θα πραγματοποιήσει την ενημέρωση των αναλυτών στις 16.00. Την ίδια ημέρα η Motor Oil έχει συγκαλέσει έκτακτη γ.σ. με κύριο θέμα την έγκριση της εξαγοράς του 75% των ΑΠΕ της Ελλάκτωρ. Την Παρασκευή η Ideal Holdings θα διαπραγματεύεται χωρίς το δικαίωμα στην επιστροφή κεφαλαίου 0,07 ευρώ/μετοχή, ενώ οι Alpha Αστικά Ακίνητα, Προοδευτική, Unibios, Μουζάκης, Δομική Κρήτης, YALCO, Αγροτικός Οίκος Σπύρου, Δέλτα Τεχνική και Τζιρακιάν Profil έχουν συγκαλέσει τακτική γ.σ. Την ίδια ημέρα η ΕΛΣΤΑΤ ανακοινώνει τον δείκτη βιομηχανικής παραγωγής για τον Ιούλιο και τον πληθωρισμό για τον μήνα Αύγουστο. Το Σάββατο έχουν συγκαλέσει τακτική γ.σ. οι ΑΝΕΚ και ΦΟΥΝΤΛΙΝΚ.

Όλα τα βλέμματα στραμμένα στα επιτόκια του ευρώ και την Μπεζ Βίβλο στις ΗΠΑ  

Στο εξωτερικό σήμερα Τρίτη η Κεντρική Τράπεζα της Αυστραλίας ανακοινώνει τις αποφάσεις της για τα επιτόκια του αυστραλιανού δολαρίου, η Γερμανία τις εργοστασιακές παραγγελίες για τον Ιούλιο και οι ΗΠΑ τον μη βιομηχανικό δείκτη PMI για τον Αύγουστο. Την Τετάρτη η αγορά της Βραζιλίας θα παραμείνει κλειστή λόγω του εορτασμού της ημέρας της ανεξαρτησίας. Την ίδια ημέρα ανακοινώνεται το ΑΕΠ β’ τριμήνου Ευρωζώνης, ενώ το βράδυ στις 21.00 η Fed δημοσιεύει την Μπεζ Βίβλο, όπου αναφέρονται οι εκτιμήσεις για την αμερικανική οικονομία. Την Πέμπτη με μεγάλο ενδιαφέρον αναμένεται η συνεδρίαση της ΕΚΤ, όπου θα ανακοινώσει τα επιτόκια του ευρώ. Την Παρασκευή τα ξημερώματα ανακοινώνεται στην Κίνα ο πληθωρισμός για τον Αύγουστο. 

* Ο κ. Δημοσθένης Τρίγγας είναι Πιστοποιημένος Αναλυτής Μετοχών & Αγοράς BETA Χρηματιστηριακή - dtrigas@beta.gr

** Αναδημοσίευση από την εφημερίδα Κεφάλαιο