Της Ελευθερίας Κούρταλη

Με θετική άποψη για τις ελληνικές τράπεζες καθώς και για τις ευρωπαϊκές τράπεζες συνολικά ξεκινά την στρατηγική της για τη νέα χρονιά η Goldman Sachs, βλέποντας σημαντικά περιθώρια ανόδου, με το re-rating να οδηγείται από πέντε πολύ σημαντικούς παράγοντες. Εκτιμά πως η εστίαση των επενδυτών το 2026 θα μετατοπιστεί από τα επιτόκια και την πίστωση στην ανάπτυξη και την αποτελεσματικότητα, ενώ η δυναμική ανάπτυξης θα επικεντρωθεί στη συνεχιζόμενη αύξηση των καταθέσεων και στις στρατηγικές ανάπτυξης με επίκεντρο τις καταθέσεις, εκτός από την ενίσχυση της αύξησης των δανείων (αντανακλώντας τη βελτίωση της μακροοικονομικής δυναμικής στην Ευρώπη). 

Πιο αναλυτικά, όπως σημειώνει η Goldman Sachs στην έκθεσή της για τις προοπτικές των ευρωπαϊκών τραπεζών, τα τελευταία χρόνια, η εστίαση όσον αφορά την εξέλιξη της απόδοσης κεφαλαίου σε ολόκληρο τον κλάδο ήταν στους θετικούς και στους αντίθετους ανέμους από την πορεία των επιτοκίων, καθώς και στον αντίκτυπο από οποιαδήποτε πιθανή ομαλοποίηση του κόστους πίστωσης. Το 2026, η Goldman εκτιμά πως η εστίαση θα μετατοπιστεί από τα επιτόκια στους όγκους εντός των καθαρών επιτοκιακών εσόδων (ΝΙΙ) και από το κόστος πίστωσης στη λειτουργική μόχλευση εντός των αποτελεσμάτων χρήσης, με άλλα λόγια από τα επιτόκια και την πίστωση στην ανάπτυξη και την αποτελεσματικότητα. 

Η δυναμική ανάπτυξης που βασίζεται στους όγκους, σε συνδυασμό με τη θετική λειτουργική μόχλευση, θα οδηγήσει σε υψηλότερες αποδόσεις σε ολόκληρο τον τομέα το 2026, υποστηρίζοντας την άποψη της Goldman για "καλύτερες προοπτικές για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα" στον ευρωπαϊκό τραπεζικό κλάδο. 

‘Όπως εξηγεί, οι όγκοι και όχι τα επιτόκια θα οδηγήσουν την αύξηση των καθαρών εσόδων από τόκους το νέο έτος. Καθώς ο αντίκτυπος των επιτοκίων εξασθενεί, η αύξηση του όγκου γίνεται ένας πιο σημαντικός παράγοντας για την αύξηση των NII. Οι ελληνικές τράπεζες αναμένεται να ξεχωρίσουν στο μέτωπο των εσόδων, με μέση ετησία αύξηση το 2025-2028 στο 5,8%, τη δεύτερη υψηλότερη στην Ευρώπη.

Η αύξηση των καταθέσεων, ειδικότερα, θα συνεχίσει να υποστηρίζει τα καθαρά έσοδα από τόκους το 2026. Η Goldman προβλέπει μέση αύξηση των καταθέσεων κατά 3% το 2026 στο σύνολο του ευρωπαϊκού τραπεζικού κλάδου με τις ελληνικές τράπεζες και τις τράπεζες της Αυστρίας να σημειώνουν ταχύτερο ρυθμό ανάπτυξης. 

Αναμένει επίσης ότι η αύξηση των δανείων θα επιταχυνθεί μέτρια το 2026, ως απάντηση στη βελτιωμένη οικονομική ανάπτυξη και τα χαμηλότερα επιτόκια, με την κυκλική ανάκαμψη της ζήτησης δανείων να εκδηλώνεται πιο καθαρά στον εταιρικό τομέα. Και σε αυτό το μέτωπο οι ελληνικές τράπεζες θα ξεχωρίσουν καθώς θα καταγράψουν συνολικά τη μεγαλύτερη αύξηση δανείων την επόμενη τριετία, στο 5,9% σε μέσο όρο. Η Εθνική Τράπεζα αναμένεται να καταγράψει μέση ετήσια αύξηση δανείων το διάστημα 2025-2028, στο 6,7%, η Alpha Bank 6%, η Πειραιώς 5,6% και η Eurobank 5,5%.

Το 2026, αναμένει ότι το μέσο ROTE θα αυξηθεί κατά περίπου 50 μονάδες βάσης (στο 15,2%), τα κέρδη αναμένεται να αυξηθούν κατά περίπου 9% κατά μέσο όρο, με τις επαναγορές μετοχών να μειώνουν τον αριθμό των μετοχών κατά περίπου 2% (αύξηση των κερδών ανά μετοχή 11% κατά μέσο όρο). Με γενναιόδωρους δείκτες payout, ο τομέας συνεχίζει να παρουσιάζει ελκυστική εικόνα από άποψη αποτίμησης: σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Goldman Sachs, προσφέρει απόδοση διανομών περίπου 8%, για διψήφια αύξηση κερδών ανά μετοχή και μονοψήφιο P/E, ή ROTE κοντά στο 15% ενώ διαπραγματεύεται με P/TBV στο 1x.

Όσον αφορά τις ελληνικές τράπεζες, το payout το 2026 θα διαμορφωθεί στο 65% για την Εθνική, στο 55% για την Eurobank, και στο 50% για την Alpha Bank και την Πειραιώς.

Οι κίνδυνοι και τι θα μπορούσε να οδηγήσει σε εξαιρετικές επιδόσεις ξανά το 2026

Η σημαντική άνοδος των τιμών των μετοχών για τον ευρωπαϊκό τραπεζικό κλάδο το 2025 οφείλεται, κατά την άποψη της Goldman Sachs, σε έναν συνδυασμό καλύτερης ανάπτυξης, ενός πιο σταθερού και πλαισίου επιτοκίων και συνεχών αυξήσεων και αναβαθμίσεων κερδών, δίνοντας στους επενδυτές μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στις μεσοπρόθεσμες προοπτικές για την κερδοφορία των τραπεζών. Αυτό διευκόλυνε μια αναπροσαρμογή της αξιολόγησης από πολύ χαμηλά επίπεδα στην αρχή του έτους όταν το P/E 12μήνου ήταν στο 7x. Κοιτώντας μπροστά, πιστεύει ότι οι αποτιμήσεις του κλάδου παραμένουν μη απαιτητικές, με P/E στο 10x, υποδηλώνοντας δυνατότητα για πρόσθετο re-rating εάν οι επενδυτές αποκτήσουν περαιτέρω εμπιστοσύνη στη βιωσιμότητα των προοπτικών κερδών του τομέα. 

Το re-rating αναμένεται να προέλθει από τα εξής: 1) σταθερότητα ή/και ενίσχυση των προσδοκιών για τα τελικά επιτόκια, 2) συνεχιζόμενη δυναμική στην αύξηση των καταθέσεων και των δανείων, 3) ενίσχυση των περιθωρίων κέρδους για τα βασικά τραπεζικά προϊόντα (π.χ. διεύρυνση των περιθωρίων ενεργητικού ή καταθέσεων), 4) περαιτέρω πρόοδος στην ευρωπαϊκή ρυθμιστική υποστήριξη είτε από την πλευρά της προληπτικής εποπτείας (π.χ. καθυστέρηση FRTB) είτε από την τραπεζική ένωση, και 5) οποιαδήποτε βελτίωση στο μακροοικονομικό υπόβαθρο και στις προσδοκίες ανάπτυξης για την Ευρώπη.

Συνολικά, σε μέσο όρο η Goldman προβλέπει περαιτέρω ράλι στις μετοχές των ευρωπαϊκών τραπεζών το 2026, και όσον αφορά τις ελληνικές τράπεζες εκτιμά πως η άνοδος θα κινηθεί έως και το 21% με βάση τις τιμές στόχους οι οποίες είναι στα 4,20 ευρώ για Alpha Bank (σύσταση Buy, +21%), στα 15,10 ευρώ για την Εθνική (σύσταση Buy, +10%), στα 8 ευρώ για την Τράπεζα Πειραιώς (σύσταση Buy, +12%) και στα 3,50 ευρώ για την Eurobank (σύσταση Neutral, +2%).

Αντίθετα, κίνδυνοι τόσο για το κλίμα όσο και για τα κέρδη θα μπορούσαν επίσης να προέλθουν από: 1) τη μείωση των προσδοκιών για τα τελικά επιτόκια (όπως συνέβη στα τέλη του 2024), 2) την εξασθένηση της αύξησης των καταθέσεων και των δανείων ως αποτέλεσμα των αντιξοοτήτων στην ευρωπαϊκή ανάπτυξη ή τυχόν εξωγενών σοκ, 3) την εντατικοποίηση του ανταγωνισμού που οδηγεί σε αντιξοότητες στα βασικά τραπεζικά προϊόντα, 4) την  αυστηροποίηση της ευρωπαϊκής ρύθμισης (ή περαιτέρω χαλάρωση στο εξωτερικό, ιδίως στις ΗΠΑ), ή 5) τις καθοδικές αναθεωρήσεις των προσδοκιών για την ευρωπαϊκή ανάπτυξη ή πολιτική αστάθεια (παρατηρείται υποαπόδοση των τιμών των τραπεζικών μετοχών συχνά στο πλαίσιο των εγχώριων οικονομιών που αντιμετωπίζουν αυξανόμενες δημοσιονομικές πιέσεις και αβεβαιότητες στον προϋπολογισμό, με συναφείς δυνατότητες για χαμηλότερη οικονομική ανάπτυξη ή στοχευμένες αυξήσεις φόρων στον τραπεζικό τομέα).

Συνολικά, όπως τονίζει η Goldman, παραμένει εποικοδομητική ως προς τις προοπτικές του ευρωπαϊκού τραπεζικού τομέα το 2026, σημειώνοντας παράλληλα ότι υπάρχουν πολλά βασικά θέματα που συνεχίζουν να εξελίσσονται -- σε επιτόκια, όγκους, προμήθειες, οικονομική αποδοτικότητα, ποιότητα ενεργητικού, κερδοφορία και απόδοση κεφαλαίου -- τα οποία θα μπορούσαν να καθορίσουν τις προοπτικές κερδών και στο επενδυτικό κλίμα.