Της Ελευθερίας Κούρταλη

Οι Ευρωπαίοι φορείς χάραξης πολιτικής κλιμακώνουν τις αμυντικές δαπάνες με πρωτοφανή επείγον τρόπο, οδηγώντας σε ένα whatever it takes νούμερο 2 στην Ευρώπη. Σε περίπτωση που προχωρήσουν τα σχέδια για πρόσθετες δαπάνες (αξίας 1% του ΑΕΠ ετησίως), οι οικονομολόγοι της Citigroup εκτιμούν πως θα δοθεί μικρή ώθηση στο ΑΕΠ της ζώνης του ευρώ φέτος, ακολουθούμενη από μια σταδιακή αύξηση +0,2% το 2026 και +0,5-0,7% το 2028-29. Το μεγαλύτερο μέρος των δαπανών πιθανότατα θα προέλθει από τους εθνικούς προϋπολογισμούς και όχι από το κοινό χρέος της ΕΕ, ωθώντας ενδεχομένως τις αποδόσεις των ομολόγων ακόμη υψηλότερα, ενώ όσον αφορά τις μετοχές τα βελτιωμένα αποτελέσματα της οικονομικής ανάπτυξης θα μπορούσαν να αυξήσουν την ανάπτυξη των κερδών ανά μετοχή σε επίπεδο δείκτη κατά 2% ετησίως τα επόμενα πέντε χρόνια, δίνοντας παράλληλα περαιτέρω ώθηση  στο ευρωπαϊκό ράλι βραχυπρόθεσμα.

ReArming Europe (και άλλα)

Η Πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δεσμεύτηκε για δάνεια 150 δισ. ευρώ για χρηματοδότηση της άμυνας και πρότεινε να εξαιρεθούν οι νέες αμυντικές δαπάνες από τους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ. Αυτό θα επιτρέψει στις χώρες της ΕΕ να χρησιμοποιήσουν τους εθνικούς τους προϋπολογισμούς για να δαπανήσουν έως και 650 δισεκατομμύρια ευρώ για την άμυνα για τέσσερα χρόνια χωρίς να επιφέρουν δημοσιονομικές κυρώσεις. Το συνολικό πακέτο των 800 δισ. ευρώ συνεπάγεται περίπου 1,1% του ΑΕΠ σε επιπλέον δαπάνες της ΕΕ κάθε χρόνο για τέσσερα χρόνια, όπως επισημαίνει η Citi, στοχεύοντας σε δείκτη δαπανών/ΑΕΠ στο 3% από 1,9% το 2024. Ο νέος Γερμανός καγκελάριος Μερτς ανακοίνωσε επίσης τολμηρά σχέδια για αναθεώρηση του φρένου του χρέους, μαζί με ένα ταμείο υποδομής 500 δισ. ευρώ.

Βελτιωμένες προοπτικές ανάπτυξης

Κατά τη Citi το ReArm Europe αποτελεί πιθανότατα το "Whatever It Takes 2.0”. Εάν προχωρήσει το προγραμματισμένο 1% του ΑΕΠ των επιπλέον αμυντικών δαπανών ανά έτος, ο αντίκτυπος στην ανάπτυξη της Ευρωζώνης το 2025 θα είναι μικρός, εκτιμά η Citi. Εκτός από μια δυνητικά πιο αξιοσημείωτη ώθηση στη γερμανική μεταποίηση, η ώθηση της ανάπτυξης στην αύξηση του ΑΕΠ θα αυξηθεί σε +0,2%  το 2026 και 0,5-0,7% το 2028-29. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο αντίκτυπος στην ανάπτυξη θα είναι πιο μέτριος λόγω του περιορισμένου δημοσιονομικού περιθωρίου.

Ποιος θα πληρώσει; — Το κύριο στοιχείο από τις ανακοινώσεις αυτής της εβδομάδας είναι ότι το μεγαλύτερο μέρος των πρόσθετων δαπανών πιθανότατα θα προέλθει από τους εθνικούς προϋπολογισμούς και όχι από το κοινό χρέος της ΕΕ, τονίζει η Citi. Πέρα από τα ανακοινωθέντα δάνεια, φέρεται να υπάρχουν και άλλες πιθανές επιλογές για την ενίσχυση της εθνικής άμυνας, όπως η ανακατανομή υφιστάμενων κονδυλίων της ΕΕ, η χρήση της ΕΤΕπ ή η αξιοποίηση του ESM. Ωστόσο, προς το παρόν φαίνεται απίθανο να ανακοινωθεί ένα νέο εργαλείο χρηματοδότησης σε όλη την ΕΕ, παρόμοιο, για παράδειγμα, με το Next Gen EU του 2020.

Σεισμικές αλλαγές στα ομόλογα

Η γερμανική πρόταση θα μπορούσε να επιταχύνει τη μετάβαση από τη σπανιότητα στην αφθονία για τα γερμανικά Bunds, τονίζει η αμερικάνικη τράπεζα. Πιθανότατα θα ωθήσει τις αποδόσεις σε υψηλότερο εύρος συναλλαγών και, εάν συνδυαστεί με τον βραχυπρόθεσμο κίνδυνο από την δασμολογική πολιτική Τραμπ, υποδηλώνει περαιτέρω απότομη κλίση της καμπύλης (δεδομένου ότι η ΕΚΤ θα μπορούσε να μειώσει αρκετά τα επιτόκια ακόμη και αν η δημοσιονομική κατάσταση θα αυξήσει το μέσο επιτόκιο πολιτικής μακροπρόθεσμα). Πάντως, τα Bunds θα μπορούσαν να ανακτήσουν κάποιο έδαφος έναντι των 10ετών αμερικάνικων ομολόγων βραχυπρόθεσμα λόγω της αβεβαιότητας των δασμών, όπως επισημαίνει η Citi.

Στρατηγική μετοχών

Τι σημαίνει η αύξηση των αμυντικών δαπανών για τα ευρωπαϊκά κέρδη ανά μετοχή EPS και τη βιωσιμότητα της πρόσφατης υπεραπόδοσης της αγοράς μετοχών;

Κατά τη Citi, τα σχέδια αμυντικών δαπανών οδηγούν σε επιπλέον 2-2,5% αύξηση του EPS ετησίως μέχρι το 2029. Επί του παρόντος, το consensus των αναλυτών βλέπει μέση ετήσια αύξηση του EPS κατά 9% για τον πανευρωπαϊκό δείκτη Stoxx 600 τα επόμενα πέντε χρόνια. Η ενσωμάτωση βελτιωμένων προβλέψεων οικονομικής ανάπτυξης από τους οικονομολόγους της Citi υποδηλώνει επιπλέον αύξηση 2-2,5% της EPS ετησίως μέχρι το 2029, με αποτέλεσμα συνολικό μέσο ρυθμό ανάπτυξης της τάξης του 11%. Αυτό αντιπροσωπεύει μια πρόσθετη επέκταση 15% στο ευρωπαϊκό EPS έως το 2029.

Θα συνεχιστεί η υπεραπόδοση των ευρωπαϊκών μετοχών

Οι ευρωπαϊκές μετοχές έχουν σημειώσει ράλι τους τελευταίους μήνες. Ενώ αρχικά η πορεία τους βοηθήθηκε από τη χαλάρωση των short θέσεων, η συνέχιση της υπεραπόδοσης τροφοδοτήθηκε από: (1) τη βελτίωση των θεμελιωδών μεγεθών, (2) τις γερμανικές εκλογές, (3) τις αυξανόμενες πιθανότητες κατάπαυσης του πυρός στην Ουκρανία (με αντίκτυπο το χαμηλότερο ενεργειακό κόστος) και (4) το αυξανόμενο ενδιαφέρον από διεθνείς επενδυτές. 

Όπως τονίζει η Citi, οι αμυντικές δαπάνες είναι το πιο πρόσφατο κομμάτι του παζλ για ένα βελτιωμένο story γύρω από τις ευρωπαϊκές μετοχές.

Έτσι στο ερώτημα εάν η υπεραπόδοση της Ευρώπης είναι βιώσιμη, η Citi απαντά πως ενώ παραμένουν αρκετοί κίνδυνοι βραχυπρόθεσμα, όπως οι δασμοί, οι δομικά υψηλότερες αμυντικές δαπάνες θα μπορούσαν να αλλάξουν το παιχνίδι για τις ευρωπαϊκές μετοχές για τρεις κυρίως λόγους, τους εξής:

1) Βραχυπρόθεσμα/μεσοπρόθεσμα: επαναξιολόγηση των εταιρικών θεμελιωδών μεγεθών. Βραχυπρόθεσμα, τα σχέδια επανεξοπλισμού θα μπορούσαν να προκαλέσουν επιτάχυνση των ευρωπαϊκών αναθεωρήσεων κερδών, οι οποίες ήδη υποδεικνύουν τη βελτίωση της δυναμικής του EPS και της σχετικής υπεραπόδοσης έναντι των ΗΠΑ. Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, ο μακροπρόθεσμος αντίκτυπος του EPS θα μπορούσε να είναι ακόμη πιο σημαντικός, θέτοντας τα κέρδη σε επίπεδο δείκτη σε μια ισχυρότερη πορεία ανάπτυξης. 

2) Βραχυπρόθεσμα/μεσοπρόθεσμα: βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος. Οι ανακοινώσεις θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε περαιτέρω βελτιώσεις στους δείκτες PMI της μεταποίησης. Αυτό έχει σημασία, όπως επισημαίνει η Citi, επειδή όταν οι PMI της μεταποίησης φτάνουν στο χαμηλότερο σημείο (το πιο πρόσφατο ήταν τον Δεκέμβριο του 2024) αυτό τείνει να είναι ένα ανοδικό σήμα για τις αγορές μετοχών. Ιστορικά, ο Stoxx 600 σημείωσε άνοδο περίπου 15% κατά μέσο όρο έξι μήνες μετά το κατώτατο όριο του PMI, με τις κυκλικές μετοχές να υπεραποδίδουν των αμυντικών κατά περίπου 15%. Οι κυκλικές εταιρείες βαθιάς αξίας όπως οι Πρώτες Ύλες και οι Τράπεζες τείνουν να πρωταγωνιστούν. Αυτό συμπίπτει επίσης με τους σχετικούς νικητές και ηττημένους μιας πιο απότομης καμπύλης απόδοσης, η οποία είναι πολύ πιθανό να συνεχιστεί.

3) Μακροπρόθεσμα: επιστροφή στο παλιό, πιο ευνοϊκό μακροοικονομικό καθεστώς. Πριν από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση, το μακροοικονομικό περιβάλλον χαρακτηριζόταν από το "old normal" των υψηλότερων επιτοκίων πολιτικής και του υψηλότερου μέσου πληθωρισμού, όπως επισημαίνει η Citi. Σε αυτό το περιβάλλον, οι ευρωπαϊκές μετοχές δεν είχαν συνεχή υποαπόδοση, όπως συνέβη σε μεγάλο βαθμό την τελευταία δεκαετία. Η Citi πιστεύει ότι η επιστροφή σε αυτήν την "παλιά κανονικότητα" των υψηλότερων επιτοκίων πολιτικής και του πληθωρισμού θα μπορούσε να στηρίξει τα ευρωπαϊκά θεμελιώδη μεγέθη και να χρησιμεύσει ως μακροχρόνιος θετικός άνεμος για τις ευρωπαϊκές μετοχές και τις κυκλικές μετοχές συνολικά.