Του Χάρη Φλουδόπουλου

"Η εποχή που η τιμή του πετρελαίου καθοριζόταν από παράγοντες όπως η ζήτηση ή η διαθεσιμότητα του προϊόντος, των διυλιστηρίων κλπ, έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί". Με τα λόγια αυτά απαντά στο ερώτημα που θα πάνε οι τιμές, ο Γενικός Διευθυντής Εφοδιασμού και Εμπορίας Πετρελαιοειδών του Ομίλου των Ελληνικών Πετρελαίων, κ. Απόστολος Ριζάκος. Πρόκειται βεβαίως για το πλέον επίκαιρο ερώτημα, καθώς οι επιπτώσεις των υψηλών τιμών του "μαύρου χρυσού" γίνονται ολοένα και πιο ορατές στη καθημερινότητα αλλά και στην οικονομία γενικότερα.

"Οποιαδήποτε πρόβλεψη είναι εξαιρετικά επισφαλής, αν και η πλειοψηφία των αναλυτών προβλέπει περαιτέρω αυξήσεις" αναφέρει ο κ. Ριζάκος. Για ποιο λόγο ωστόσο η τιμή του πετρελαίου δεν εξαρτάται από την πάλαι ποτέ καθοριστική προσφορά και ζήτηση;

Πριν μερικά χρόνια, η πορεία του χειμώνα στη Β. Αμερική και την Ευρώπη και κατά συνέπεια η ζήτηση για πετρέλαιο θέρμανσης, η διαθεσιμότητα των διυλιστηρίων, τα αποθέματα και η προσφορά από τις πετρελαιοπαραγωγές χώρες, θα αποτελούσαν τα "βαρόμετρα" βάσει των οποίων η τιμή του "μαύρου χρύσου" θα ακολουθούσε την ανιούσα ή την κατιούσα.

Το τελευταίο διάστημα ωστόσο, η αγορά των commodities έχει συγκεντρώσει μεγάλο αριθμό κεφαλαίων, λόγω κυρίως της υποχώρησης της τιμής του δολαρίου αλλά και των χαμηλών αμερικανικών επιτοκίων. Οι τοποθετήσεις αυτές των κεφαλαίων, ενισχύουν τη "χρηματιστηριακή" διαμόρφωση της τιμής του πετρελαίου, δηλαδή τη διαμόρφωση της τιμής βάσει "προσδοκίας" αλλά και ψυχολογίας των επενδυτών. Έτσι, μια είδηση με ουσιαστικό ενδιαφέρον, όπως τα χαμηλότερα αποθέματα αργού στις ΗΠΑ, ή μια πιθανότητα όπως η εισβολή της Τουρκίας στο Βόρειο Ιράκ, διαμορφώνουν την αντίστοιχη ψυχολογία, η οποία με τη σειρά της αποτυπώνεται στην τιμή του προϊόντος.

Επομένως, μια ασφαλής ένδειξη για την τάση αυτή, είναι η συνέχιση των κερδοσκοπικών τοποθετήσεων στην αγορά των commodities, που σημαίνει συνέχιση της "χρηματιστηριακής" διακύμανσης, με καθοριστικό παράγοντα την ψυχολογία των επενδυτών.

Τέλος, αξίζει να αναφερθεί ότι παρά την περί του αντιθέτου εντύπωση, τα διυλιστήρια δεν κερδίζουν απαραίτητα από τις υψηλές τιμές. Η κερδοφορία για τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην αγορά προέρχεται από το "refining margin", το περίφημο περιθώριο διύλισης, το οποίο ωστόσο έχει περιοριστεί το τελευταίο διάστημα εξαιτίας ακριβώς της ανόδου της τιμής του πετρελαίου.