Της Ελευθερίας Κούρταλη

Επιμένει στην αρνητική της στάση για τις ευρωπαϊκές μετοχές η Bank of America, βλέποντας ισχυρή βουτιά προσεχώς. 

Όπως εξηγεί, το καλύτερο σημείο εισόδου για την αγορά μετοχών είναι όταν η δυναμική ανάκαμψης είναι άφθονη: οι αγορές μετοχών προσφέρουν τα περισσότερα ανοδικά περιθώρια όταν η οικονομία βρίσκεται σε κυκλική ύφεση και το δυναμικό ανάκαμψης αφθονεί, δηλαδή όταν το ποσοστό ανεργίας είναι υψηλό, οι καταναλωτές έχουν αυξημένες αποταμιεύσεις, τα εταιρικά spreads μειώνονται και τα ασφάλιστρα χρηματοοικονομικού κινδύνου έχουν εκτοξευθεί. 

Οι μετοχές τείνουν να ενισχύονται με το που σημειωθεί κάποια αλλαγή αυτών των μεταβλητών προς μια πιο ευνοϊκή κατεύθυνση, καθώς η πτώση της ανεργίας και η εξασθένιση των δεικτών αποταμίευσης των καταναλωτών ενισχύουν την κατανάλωση, με το βελτιωμένο μακροοικονομικό πλαίσιο να βοηθά στην άνοδο των εταιρικών spreads και στη συμπίεση των ασφαλίστρων χρηματοοικονομικού κινδύνου. Δηλαδή, όσο πιο δυσμενές είναι το σημείο εκκίνησης, τόσο πιο ισχυρή είναι η δυνατότητα ανάκαμψης των μετοχών. 

Αντίθετα, όταν αυτοί οι δείκτες φτάσουν στο άλλο άκρο του εύρους - το ποσοστό ανεργίας είναι χαμηλό, ο δείκτης αποταμίευσης έχει μειωθεί, τα spreads πλησιάζουν τα επίπεδα κορύφωσης και τα ασφάλιστρα κινδύνου είναι "σφιχτά" - αυτό συνήθως υποδηλώνει μια κατάσταση καθυστερημένου κύκλου όπου οι δυνατότητες οικονομικής ανάκαμψης και τα περιθώρια ανάκαμψης των μετοχών έχουν σε μεγάλο βαθμό εξαντληθεί, όπως τονίζει η BofA.

Σε ό,τι αφορά το μεγάλο ερώτημα, το πού βρισκόμαστε αυτή τη στιγμή, η BofA απαντά πως μια ματιά στους βασικούς δείκτες υποδηλώνει ότι τόσο η οικονομία όσο και οι χρηματοπιστωτικές αγορές βρίσκονται ήδη το τελευταίο στάδιο του κύκλου: 

(α) το ποσοστό ανεργίας στις ΗΠΑ έπεσε στο 3,4% τον Απρίλιο του περασμένου έτους, κοντά σε ένα ιστορικό χαμηλό και παραμένει χαμηλότερο του 4%, ένα επίπεδο που σηματοδότησε επερχόμενη ύφεση σε τέσσερις στις πέντε φορές στο παρελθόν, 

(β) ο δείκτης προσωπικών αποταμιεύσεων στις ΗΠΑ κορυφώθηκε σε πάνω από 30% κατά τη διάρκεια της πανδημίας και έκτοτε έχει εξασθενίσει στο 3,8%, πολύ κάτω από τα τυπικά κατώτατα επίπεδα που επιτεύχθηκαν κατά τις προηγούμενες ανακάμψεις, 

(γ) τα παγκόσμια εταιρικά spreads ανέρχονται σε 11,6%, σημαντικά υψηλότερα από τον μέσο όρο του 9% τα τελευταία είκοσι χρόνια, και

δ) το πιστωτικό spread υψηλής απόδοσης των ΗΠΑ - ο καλύτερος δείκτης για τα ασφάλιστρα χρηματοοικονομικού κινδύνου - έχει μειωθεί από την κορύφωση που κατέγραψε κατά την πανδημία και τις 1.000 μονάδες βάσης στις 310 μονάδες βάσης σήμερα, στο κατώτερο 5% του εύρους 15ετίας.

Τι μπορεί να πάει καλά;

Αν και αυτοί οι βασικοί δείκτες του μακροοικονομικού και χρηματοοικονομικού κύκλου υποδηλώνουν ότι είμαστε στα τέλη του κύκλου, αυτό από μόνο του δεν σημαίνει ότι επίκειται οικονομική ύφεση ή διόρθωση της αγοράς, γιατί αυτό το αποτέλεσμα εξακολουθεί να απαιτεί έναν καταλύτη που οδηγεί τα ποσοστά ανεργίας και αποταμίευσης σε άνοδο, τα περιθώρια σε συρρίκνωση και τα ασφάλιστρα κινδύνου σε άνοδο, όπως επισημαίνει η BofA. 

Ελλείψει τέτοιου καταλύτη, οι δείκτες του οικονομικού κύκλου θα μπορούσαν να περάσουν μια παρατεταμένη χρονική περίοδο στα αντίστοιχα υψηλά ή χαμηλά τους, ανοίγοντας δυνητικά ένα παράθυρο ευκαιρίας για άλλους παράγοντες της αγοράς να ωθήσουν τις μετοχές υψηλότερα, όπως:

Πιο χαλαρή πολιτική της Fed: ο συνεχιζόμενος αποπληθωρισμός παρά τη σφιχτή αγορά εργασίας και την ανθεκτική ανάπτυξη πιθανότατα θα οδηγούσε τη Fed να αρχίσει να μειώνει τα επιτόκια, μια διαδικασία που θα μπορούσε να τα φέρει από το τρέχον 5,5% πίσω στο εκτιμώμενο ουδέτερο επίπεδο του 2,5% περίπου. Με την αγορά επιτοκίων να τιμολογεί πτώση του επιτοκίου της Fed στο 3,4% στην επόμενη τριετία, αυτό θα συνεπαγόταν μια θεαματική στροφή στις προσδοκίες της Fed και σε χαμηλότερες πραγματικές αποδόσεις ομολόγων (δηλαδή το προεξοφλητικό επιτόκιο για τις μετοχές), γεγονός που μεταφράζεται σε υψηλότερες αποτιμήσεις των μετοχών.

Έκρηξη παραγωγικότητας με οδηγό την τεχνητή νοημοσύνη: ακόμη και αν η δυναμική της ανάκαμψης της οικονομίας έχει εξαντληθεί σε μεγάλο βαθμό, μια απότομη αύξηση της παραγωγικότητας, λόγω της ευρείας υιοθέτησης της τεχνητής νοημοσύνης, θα μπορούσε να τονώσει την οικονομική ανάπτυξη - και, ως εκ τούτου, τα εταιρικά κέρδη – οδηγώντας σε άνοδο τις μετοχές.

Μακροοικονομική ανάκαμψη στον υπόλοιπο κόσμο: ενώ η αμερικανική οικονομία συνεχίζει να εκπλήσσει προς τα πάνω, η Ευρώπη και η Κίνα έχουν απογοητεύσει τα τελευταία τρίμηνα. Εάν ενισχυθεί η στήριξη της πολιτικής στην Κίνα και ένας βελτιωμένος κύκλος πιστώσεων και αποθεμάτων στη ζώνη του ευρώ βοηθήσει την οικονομία να ανακάμψει, αυτό θα μπορούσε να βοηθήσει στην τόνωση της παγκόσμιας ανάπτυξης και άρα θα ενισχύσει τις προοπτικές ανόδου των μετοχών.

Τι μπορεί να πάει στραβά;

Αν και ένα στάδιο στο τέλος του κύκλου δεν εγγυάται επικείμενη μακροοικονομική ύφεση και διόρθωση της αγοράς, εντούτοις συσσωρεύει τις πιθανότητες να αποτελέσει αρνητικό καταλύτη για τις μετοχές. 

Δεδομένης της απουσίας οποιασδήποτε ζημίας στην οικονομική ανάπτυξη, στην αγορά εργασίας ή στην εταιρική πιστωτική δομή μέχρι στιγμής, υπάρχει η αίσθηση αυτός ο αντίθετος άνεμος, που πυροδότησε αυξημένες ανησυχίες για ύφεση τα τελευταία δύο χρόνια, δεν αποτελεί πλέον απειλή. Μάλιστα το 65% των επενδυτών αναμένει μια ομαλή προσγείωση, ενώ μόνο το 10% αναμένει μια σκληρή προσγείωση της οικονομίας.

Ωστόσο, όπως σημειώνει η BofA, η νομισματική σύσφιξη συνήθως οδηγεί σε ασθενέστερη ανάπτυξη και αύξηση της ανεργίας με καθυστέρηση περίπου 18 μηνών, γεγονός που υποδηλώνει ότι ο πλήρης αντίκτυπος της σύσφιξης δεν έχει ακόμη υλοποιηθεί και θα γίνει ορατός μόνο αργότερα φέτος. 

Με βάση τα παραπάνω, η BofA παραμένει αρνητική για τις ευρωπαϊκές μετοχές και underweight στις κυκλικές μετοχές έναντι των αμυντικών.

Όπως σημειώνει η BofA, οι ευρωπαϊκές μετοχές συνεχίζουν το ράλι, λόγω της τεράστιας συμπίεσης του ασφάλιστρου κινδύνου μετοχών. Ωστόσο, αναμένει ότι αυτό θα αντιστραφεί λόγω της αποδυνάμωσης της ανάπτυξης των ΗΠΑ - και, ως εκ τούτου, της παγκόσμιας οικονομίας - ως απάντηση στον καθυστερημένο αντίκτυπο της αυστηρής νομισματικής πολιτικής στο πλαίσιο μιας οικονομίας που βρίσκεται στο τέλος του κύκλου με λίγη εναπομένουσα πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα.

Οι μακροοικονομικές προβλέψεις της BofA, όπως επισημαίνεται, συνάδουν με περίπου 15% βουτιά για τον πανευρωπαϊκό δείκτη Stoxx 600 έως το τέταρτο τρίμηνο του έτους, καθώς και 15% υποαπόδοση των κυκλικών έναντι των αμυντικών μετοχών.