Της Ελευθερίας Κούρταλη

Η άμεση αντίδραση της αγοράς στις ανακοινώσεις της ΕΚΤ για πιθανότητα πιο επιθετικών αυξήσεων επιτοκίων από τον Σεπτέμβριο αλλά και την άρνηση της Κριστίν Λαγκάρντ να δώσει κάποιο νέο στοιχείο σχετικά με ένα πιθανό νέο πρόγραμμα στήριξης της αγοράς ομολόγων για την αντιμετώπιση του κατακερματισμού, ήταν να στείλει σε ισχυρό sell-off τα ομόλογα της περιφέρειας.

Η απόδοση του ελληνικού 10ετούς εκτινάχθηκε στο 4,1% χθες και στο 4,3% σήμερα, επιστρέφοντας ουσιαστικά στο υψηλότερο επίπεδο από τον Μάρτιο του 2020 και πριν την ανακοίνωση για την ενεργοποίηση του PEPP, ενώ το ελληνικό spread έχει διευρυνθεί στις 298 μονάδες βάσης, όταν πριν 10 μήνες είχε βρεθεί κάτω από τις 100 μ.β, δηλαδή είναι σχεδόν τριπλάσιο πλέον. Σύμφωνα με τους αναλυτές, το sell-off στα ομόλογα αναμένεται να συνεχιστεί με την αγορά να "τεστάρει" έτσι την ανοχή της ΕΚΤ.

Η Citigroup τονίζει πως η ΕΚΤ δεν ανακοίνωσε νέο εργαλείο κατά του κατακερματισμού, όπως ήταν αναμενόμενο, δεν έκανε αλλαγές στα υπάρχοντα εργαλεία, όπως οι επανεπενδύσεις APP και PEPP, ούτε ανακοίνωσε νέα μέτρα TLTRO. Ούτε η Κριστίν Λαγκάρντ ενίσχυσε ουσιαστικά τη ρητορική της έναντι των ευρύτερων spreads μεταξύ των χωρών του πυρήνα και της περιφέρειας. "Κατά την άποψή μας, Δ.Σ είτε δεν ανησυχεί ακόμη για τη διεύρυνση των spreads είτε δεν μπόρεσε να συμφωνήσει για τον τρόπο αντιμετώπισης τους. Είτε έτσι είτε αλλιώς, ο κίνδυνος οι επενδυτές να δοκιμάσουν το όριο πόνου της ΕΚΤ αυξάνεται, γεγονός που θα μπορούσε να δημιουργήσει πρόσθετους αντίθετους ανέμους οικονομικά και πολιτικά ενόψει των εκλογών του επόμενου έτους".

Κατά την αμερικάνικη τράπεζα, η EKT αυξάνει τα επιτόκια λόγω του υπερβολικά υψηλού πληθωρισμού. Το Δ.Σ συμβούλιο φαίνεται να μην βλέπει πλέον καμία προοπτική επιστροφής του πληθωρισμού στους στόχους μεσοπρόθεσμα. Η πρόβλεψη του προσωπικού της ΕΚΤ για τον πληθωρισμό για το 2023 αυξήθηκε στο 3,5%, η πρόβλεψη για το 2024 στο 2,1%, ανοίγοντας ένα παράθυρο για συνεχείς αυξήσεις επιτοκίων. Η ΕΚΤ οδεύει προς "σταδιακές αλλά σταθερές" περαιτέρω αυξήσεις επιτοκίων μετά τον Σεπτέμβριο. Τουλάχιστον μέχρι το φθινόπωρο, είναι πιθανό να συνεχίσουν να κυριαρχούν τα υψηλά ποσοστά πληθωρισμού και οι αυξανόμενες μισθολογικές απαιτήσεις. "Ως αποτέλεσμα, αναμένουμε τώρα από την ΕΚΤ να αυξήσει το επιτόκιο καταθέσεων κατά 25 μονάδες βάσης τον Ιούλιο, 50 μονάδες βάσης τον Σεπτέμβριο και 50 μονάδες βάσης ξανά τον Οκτώβριο. Από εκεί και πέρα, η κορύφωση του πληθωρισμού και η επιβράδυνση της οικονομίας θα μπορούσαν να επιβραδύνουν ή ακόμη και να σταματήσουν εντελώς τη διαδικασία σύσφιξης", σημειώνει η Citi.

Όπως σημειώνει και η Capital Economics, η δήλωση πολιτικής και η συνέντευξη Τύπου έθεσαν τις προϋποθέσεις για την ΕΚΤ να αυξήσει τα επιτόκια κατά 75 μονάδες βάσης έως τον Σεπτέμβριο και αναμένει ότι θα ακολουθήσουν δύο ακόμη αυξήσεις φέτος. Η αποτυχία της Τράπεζας να παράσχει περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τα σχέδια για ένα πρόγραμμα backstop σημαίνει ότι τα περιφερειακά spreads είναι πιθανό να συνεχίσουν να αυξάνονται.

Όπως αναφέρει ο οίκος, η ΕΚΤ άλλαξε σημαντικά το guidance των επιτοκίων. Η βασική "είδηση" είναι  ότι προτίθεται να αυξήσει τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ κατά 25 μονάδες βάσης στη συνεδρίαση της νομισματικής πολιτικής του Ιουλίου και ότι εάν οι μεσοπρόθεσμες προοπτικές για τον πληθωρισμό επιμείνουν ή επιδεινωθούν, θα ενδείκνυται μεγαλύτερη αύξηση στη συνεδρίαση του Σεπτεμβρίου.

Δεδομένου ότι υπάρχουν ελάχιστες πιθανότητες βελτίωσης των προοπτικών για τον πληθωρισμό τους επόμενους μήνες, αυτό υποδηλώνει ότι η ΕΚΤ βλέπει τώρα μια αύξηση των επιτοκίων κατά 50 μονάδες βάσης – ή πιθανώς περισσότερο – πως είναι πιθανή τον Σεπτέμβριο, επισημαίνει η Capital Economics.

Αυτό το guidance για τα επιτόκια είναι συνεπές με αυτό που αποτιμούν οι αγορές και σύμφωνα με την άποψη που είχε η Capital Economics για συνολικές αυξήσει της τάξης των 75 μ.β στα επιτόκια στις δύο επόμενες συνεδριάσεις, τον Ιούλιο και τον Σεπτέμβριο, μόνο που προέβλεπε πως η πρωτη αύξηση θα ήταν κατά 50 μ.β βάσεις και η δεύτερη 25 μ.β. "Φυσικά, παραμένει πιθανό οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής να αλλάξουν ξανά τα σχέδιά τους μέχρι τη στιγμή που θα συναντηθούν στις 21 Ιουλίου, αλλά δεδομένης της έμφασης που έδωσε η Λαγκάρντ στην προβλεψιμότητα, ο πήχης για μια άλλη αλλαγή είναι πιθανό πολύ υψηλός", σημειώνει ο οίκος.

Εντωμεταξύ, προσθέτει η C.E., η απόφαση της ΕΚΤ να τερματίσει τις καθαρές αγορές περιουσιακών στοιχείων την 1η Ιουλίου είχε διαμηνυθεί ξεκάθαρα και δεν αποτέλεσε έκπληξη για τους επενδυτές. Και, σε αντίθεση με ορισμένες προβλέψεις, η ΕΚΤ ούτε προέβη σε αξιοσημείωτες αλλαγές στη ρητορική σε ότι αφορά το πρόγραμμα επανεπενδύσεων.

Το πιο σημαντικό ήταν αυτό που δεν… είπε η ΕΚΤ. Δεν έδωσε καμία νέα λεπτομέρεια για ένα νέο "εργαλείο καταπολέμησης των spreads". Όταν ερωτήθηκε σχετικά η Λαγκάρντ στη συνέντευξη Τύπου, η επανέλαβε ότι η Τράπεζα "ξέρει πώς να σχεδιάζει και να εφαρμόζει νέα μέσα εάν απαιτείται" και αναφέρθηκε στο ιστορικό της στη δημιουργία νέων εργαλείων σε σύντομο χρονικό διάστημα. Κατά την άποψη της Capital Economics, αυτό δεν παρέχει και σημαντική ανακούφιση για τις αγορές. Το ιστορικό της ΕΚΤ στην πρόληψη του κατακερματισμού δεν είναι και εντυπωσιακό. Και υπάρχουν καλοί λόγοι να το Διοικητικό Συμβούλιο να δυσκολευτεί να συμφωνήσει για το πώς και πότε να λάβει μέτρα, εκτός εάν οι αγορές ομολόγων βρίσκονταν υπό σοβαρή πίεση. Επομένως, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι τα spreads των ομολόγων διευρύνθηκαν περαιτέρω μετά τις ανακοινώσεις της ΕΚΤ. Και οι επενδυτές αναμένεται να τεστάρουν την αποφασιστικότητα της ΕΚΤ, οπότε ο κίνδυνος σημαντικών περαιτέρω sell-off είναι υψηλός, καταλήγει η Capital Economics.