Της Ελευθερίας Κούρταλη
Η νέα μετάλλαξη Όμικρον και η απειλή νέων lockdowns δεν αρκούν για να καμφθεί η αισιοδοξία των αναλυτών ότι το ράλι των ευρωπαϊκών αγορών θα συνεχιστεί και το 2022. Αυτά είναι τα συμπεράσματα τόσο των δημοσκοπήσεων σε επενδυτές όσο και νέων εκθέσεων τις οποίες δημοσίευσαν οι διεθνείς οίκοι τις τελευταίες ημέρες με στόχο να αναλύσουν τις επιπτώσεις που μπορεί να έχουν οι νέες εξελίξεις με την πανδημία, παρά τις προειδοποιήσεις από τους οίκους αξιολόγησης, με τη Moody’s να τονίζει ότι η εμφάνιση της νέας παραλλαγής υπογραμμίζει την άποψή μας ότι η πανδημία παραμένει κύρια πηγή αβεβαιότητας για την παγκόσμια οικονομία αλλά και παράγοντας αστάθειας των χρηματοπιστωτικών αγορών.
Το βέβαιο είναι πως η μεταβλητότητα, η οποία έχει χαρακτηρίσει τις αγορές το τελευταίο διάστημα, αναμένεται να συνεχιστεί, με το βλέμμα στη ροή ειδήσεων καθημερινά σε σχέση με την COVID-19. Το νέο κύμα της πανδημίας που έχει εκτοξεύσει τα κρούσματα και τις νοσηλείες στην Ευρώπη, οδηγώντας στην επιβολή νέων lockdown, την αυστηροποίηση των περιορισμών και προκαλώντας ανησυχίες για "φρένο" στην ανάκαμψη της οικονομίας η οποία από το β’ τρίμηνο έχει απογειωθεί, σε συνδυασμό με τη νέα παραλλαγή Όμικρον –με τις λεπτομέρειες για τις ακριβείς επιπτώσεις και την επικινδυνότητα της οποίας να μην έχουν ακόμη αποσαφηνιστεί– καθώς και τα μηνύματα από το μέτωπο των κεντρικών τραπεζών και της νομισματικής πολιτικής σχετικά με τη σταδιακή απόσυρση των μέτρων στήριξης και τα σενάρια για τις αυξήσεις επιτοκίων που "σπρώχνει" η εκτίναξη του πληθωρισμού, έχουν δίχως αμφιβολία ταρακουνήσει τις επενδυτικές στρατηγικές και την επενδυτική ψυχολογία, και έχουν θέσει ερωτηματικά σε ό,τι αφορά τις προοπτικές του ράλι των αγορών.
Σε ό,τι αφορά τις ελληνικές μετοχές, παρά το γεγονός ότι έχουν χάσει τον βηματισμό τους και θολώνει το τοπίο γύρω από το year-end ράλι που ανέμενε πριν η αγορά οι αναλυτές, ωστόσο, επισημαίνουν πως οι αποτιμήσεις τους θεωρούνται ελκυστικές και "αδικημένες" τη στιγμή μάλιστα που η Ελλάδα αναμένεται να αποτελέσει το μεγάλο turnaround story του 2021, κάτι που θα "αποδώσει" το 2022.
Σύμφωνα με δημοσκόπηση που πραγματοποίησε το Bloomberg στο περιβάλλον 17 στρατηγικών αναλυτών, ο πανευρωπαϊκός δείκτης Stoxx 600 αναμένεται να σημειώσει άνοδο 9,3% έως τις 506 μονάδες το 2022, καταγράφοντας ιστορικό υψηλό. Αυτό σημαίνει ότι η νέα χρονιά θα είναι καλύτερη από τον μέσο όρο της τελευταίας 20ετίας, όταν ο δείκτης έδινε μέσα ετήσια κέρδη 4%.
"Πιστεύουμε ότι οι θετικοί καταλύτες δεν έχουν εξαντληθεί, με τις μετοχές να είναι πιθανό να ενισχυθούν περαιτέρω τον επόμενο χρόνο, καθώς οι φόβοι του στασιμοπληθωρισμού υποχωρούν", όπως υποστήριξε στο πλαίσιο της δημοσκόπησης ο στρατηγικός αναλυτής της J.P. Morgan, Mislav Matejka, δίνοντας τιμή-στόχο στις 525 μονάδες για τον Stoxx 600. "Η παραλλαγή Όμικρον είναι ένας αστάθμητος παράγοντας, αλλά πιθανότατα μόνο βραχυπρόθεσμος, και δεν αναμένεται να αποτελέσει το game changer για τις αγορές το επόμενο έτος", όπως τόνισε.
Το κλίμα στις αγορές έχει αλλάξει από τον περασμένο μήνα, με το ράλι να βάζει "φρένο" καθώς το νέο κύμα του κορονοϊού και η εμφάνιση της Όμικρον πυροδότησε ανησυχίες ότι η οικονομική ανάκαμψη θα βρεθεί αντιμέτωπη με σοβαρά εμπόδια. Όμως, οι στρατηγικοί αναλυτές, που συμμετείχαν στη δημοσκόπηση του Bloomberg, θεωρούν πως αυτοί οι κίνδυνοι είναι απλώς μια προσωρινή "λακκούβα" στον δρόμο της ανάκαμψης και εκτιμούν ότι η αύξηση των εταιρικών κερδών, σε συνδυασμό με τη γενναιόδωρη δημοσιονομική και νομισματική πολιτική, θα στηρίξουν το ράλι και το 2022.
Ο στρατηγικός αναλυτής της Barclays, Emmanuel Cau, σημειώνει πως ο λιγότερος εφησυχασμός στην αγορά σχετικά με τους κινδύνους της COVID-19 είναι θετικό και συμβουλεύει τους επενδυτές να αγοράζουν στις διορθώσεις των μετοχών. "Οι νέες μεταλλάξεις είναι μια πηγή μεταβλητότητας, αλλά ο κόσμος είναι πολύ καλύτερα προετοιμασμένος σε σχέση με τον Φεβρουάριο του 2020", σημείωσε ο αναλυτής της Societe Generale, Roland Kaloyan, ο οποίος βλέπει πολύ ισχυρές προοπτικές για τις ευρωπαϊκές μετοχές χάρη στους ισχυρούς ισολογισμούς, τα αυξημένα περιθώρια κέρδους και τα αυξημένα ταμειακά διαθέσιμα.
Οι τιμές-στόχοι που έδωσαν οι αναλυτές στη δημοσκόπηση του Bloomberg για τον Stoxx 600 κυμαίνονται από τις 430 έως τις 530 μονάδες, με τις Goldman Sachs και Bayern LB να είναι οι πιο bullish, και οι Bank of America και TFS Derivatives οι πιο απαισιόδοξες.
Η πρόσφατη αναταραχή στις αγορές που προκλήθηκε από την εμφάνιση της Όμικρον μπορεί να προσφέρει στους επενδυτές την ευκαιρία να τοποθετηθούν για αναστροφή τάσης, όσον αφορά τα trades που αφορούν το reopening της οικονομίας και τα εμπορεύματα, σύμφωνα με την J.P. Morgan.
Αν και είναι πιθανό η Όμικρον να είναι πιο μεταδοτική, οι πρώτες αναφορές δείχνουν ότι μπορεί επίσης να είναι λιγότερο θανατηφόρα, κάτι που θα ταίριαζε στο μοτίβο της εξέλιξης του ιού που έχει παρατηρηθεί έως τώρα, επισημαίνει η αμερικάνικη τράπεζα. Αυτό μπορεί τελικά να είναι θετικό για τα risk assets όπως οι μετοχές, επειδή θα μπορούσε να σηματοδοτήσει ότι το τέλος της πανδημίας είναι ορατό, προσθέτει.
"Η Όμικρον θα μπορούσε να είναι καταλύτης για την πιο απότομη κλίση της καμπύλης αποδόσεων των ομολόγων, για το rotation από τις μετοχές ανάπτυξης στις μετοχές "αξίας”, για το sell-off των κλαδών και μετοχών όσων ωφελήθηκαν από τα lockdown και για το ράλι όσων σχετίζονται με το reopening", τονίζει η J.P. Morgan. Όπως εξηγεί η αμερικάνικη τράπεζα, η πρόσφατη διόρθωση που παρατηρήθηκε σε αυτούς τους κλάδους είναι μία ευκαιρία για να αγοράσει κάποιος στη βουτιά στις κυκλικές μετοχές, τα εμπορεύματα και τους κλάδους που σχετίζονται με το reopening και να τοποθετηθούν για υψηλότερες αποδόσεις των ομολόγων.
Ένας… ήσυχος, γεμάτος αυτοπεποίθηση, πεινασμένος ταύρος κοσμεί το cover της έκθεσης της Société Générale για τις προοπτικές των αγορών. Όπως επισημαίνει, η τρέχουσα bull market δεν έχει τελειώσει και βλέπει τον πανευρωπαϊκό δείκτη Eurostoxx 600 στα τέλη του 2022 9% υψηλότερα από τα τρέχοντα επίπεδα. Αναμένει ότι αυτή η αύξηση θα οφείλεται κυρίως στη σταθερή αύξηση των κερδών σε ένα υποστηρικτικό μακροοικονομικό περιβάλλον. Ο ευρωπαϊκός κύκλος έχει ακόμα πολύ περιθώριο ακόμη να "τρέξει", κατά την άποψή της, αναμένοντας κορύφωση του πληθωρισμού σύντομα.
Επιπλέον αναμένει ότι η πολιτική της ΕΚΤ θα "αποσυγχρονιστεί" από την πολιτική της Fed. Οι ευρωπαϊκές μετοχές διαπραγματεύονται σε ιστορικά χαμηλά σε σχέση με τις αμερικανικές μετοχές και η τρέχουσα αποτίμησή τους μπορεί να απορροφήσει τις υψηλότερες αποδόσεις ομολόγων, όπως εξηγεί. Αλλά ένα έτος στις αγορές μετοχών δεν είναι ποτέ μια βόλτα στο… πάρκο, όπως προσθέτει. Ορισμένα γεγονότα θα μπορούσαν να προκαλέσουν αστάθεια το επόμενο διάστημα, όπως: ένα νέο κύμα COVID-19, ροή ειδήσεων που υποδηλώνει επιβράδυνση στην Κίνα, οι γαλλικές εκλογές και η πρώτη αύξηση των επιτοκίων της Fed σε τέσσερα χρόνια.
Σε αυτό το πλαίσιο, συστήνει στους επενδυτές να στραφούν προς τους κυκλικούς κλάδους και τις κυκλικές μετοχές έναντι των αμυντικών. "Μας αρέσει να είμαστε περισσότερο προσανατολισμένοι στην οικονομική ανάκαμψη και τα cyclicals διαπραγματεύονται τώρα με discount σε σύγκριση με τα defensives στην Ευρώπη", όπως τονίζει. Έτσι, προτιμά εταιρείες που κλίνουν προς τις εταιρικές και κρατικές δαπάνες (overweight στην βιομηχανικά, τις κατασκευές και τα υλικά, και την πληροφορική), έναντι εκείνων που αφορούν τομείς που σχετίζονται με τους καταναλωτές (underweight στα καταναλωτικά αγαθά). Επίσης, η μετάβαση της ενέργειας και η ψηφιοποίηση αναμένεται να οδηγήσουν σε σημαντικές αποδόσεις στους κλάδους της κοινής ωφέλειας και της πληροφορικής, ενώ παραμένει overweight στον τραπεζικό κλάδο λόγω των υψηλοτέρων αποδόσεων στα ομόλογα, και underweight στο real estate.
Η SocGen συστήνει επίσης την τοποθέτηση για μία πιο πράσινη Ευρώπη. Η Πράσινη Συμφωνία της Ε.Ε. μπορεί να αποκτήσει δυναμική το επόμενο έτος με το Ταμείο Ανάκαμψης να "ζεσταίνει" τις μηχανές του και να αυξάνονται οι δαπάνες για την ενεργειακή μετάβαση. Οι δεσμεύσεις της COP26 και το αποτέλεσμα των γερμανικών εκλογών μπορεί να αποτελέσουν περαιτέρω καταλύτες.
Tο σκηνικό της πανδημίας µε την εμφάνιση της Όμικρον, την επάνοδο των αυξημένων περιορισμών και τον φόβο για περαιτέρω lockdown στην Ευρώπη τα οποία θα βάλουν φρένο στην ανάκαμψη της οικονομίας, επέδρασαν αρνητικά στην επενδυτική ψυχολογία, με τους πωλητές να υπερισχύουν ξεκάθαρα στο Χ.Α. την τελευταία εβδομάδα και να στέλνουν τον Γενικό Δείκτη κάτω από τις 900 μονάδες για πρώτη φορά από τις 29 Οκτωβρίου, αλλά και στα χαμηλότερα επίπεδα τεσσάρων μηνών. Το Χ.Α., άλλωστε, είναι γνωστό για τη μεγάλη ευαισθησία που έχει στα εξωτερικά σοκ, λόγω και της ρηχότητάς του. Ο φόβος είναι έτσι και αλλιώς ένα συναίσθημα πολύ πιο έντονο και μεταδοτικό ειδικά όταν πρόκειται για αγορές, όπως σημειώνουν οι αναλυτές.
Έτσι, εκεί που φλέρταρε πριν από δύο μόλις εβδομάδες με τα νέα υψηλά έτους έχασε και πάλι σημαντικό έδαφος, με τον Δεκέμβριο πάντως να μην έχει την πίεση του κλεισίματος των θέσεων των θεσμικών οι οποίες και ολοκληρώθηκαν στα τέλη Νοεμβρίου. Σύμφωνα με τους αναλυτές, ωστόσο, οι προοπτικές του παραμένουν θετικές και αυτό λόγω των πολύ ελκυστικών αποτιμήσεων των ελληνικών μετοχών αλλά και του ισχυρού story της οικονομίας. Έτσι οι προσδοκίες μεταφέρονται για τη νέα χρονιά, τη στιγμή που όπως πρόβλεψε και η J.P. Morgan μπορεί να αποτελέσει χρονιά-ορόσημο για την Ελλάδα καθώς θα επιστρέψει στην επενδυτική βαθμίδα, προσελκύοντας έτσι περισσότερα ξένα κεφάλαια.
Το Ελληνικό Χρηματιστήριο αναπόφευκτα προσαρμόζει τις κινήσεις του με τις διεθνείς αγορές και μάλιστα σε υπερθετικό βαθμό με δεδομένες τις δομικές αδυναμίες του, όπως σημειώνει ο Δημήτρης Τζάνας της Κύκλος Χρηματιστηριακή. Αγνοούνται έτσι οι δημοσιευόμενες εξαιρετικές επιδόσεις των εισηγμένων εταιρειών στο εννεάμηνο με τις πωλήσεις να καταγράφουν αύξηση πάνω από 15% και την καθαρή κερδοφορία πάνω από 700% σε σχέση με το 2020. Σαν αποτέλεσμα, η προσδοκία για ένα καλό φινάλε πάνω από τις 900 μονάδες εντός του 2021 διαψεύδεται επί του παρόντος, μεταθέτοντας χρονικά τις προσδοκίες για καλύτερες ημέρες για το επόμενο έτος, καθώς στην παρούσα φάση ακόμη και οι 880 μονάδες του Γενικού Δείκτη συνιστούν ισχυρό όριο αντίστασης, καταλήγει ο αναλυτής.
Οι αγορές είναι πιθανό να σημειώσουν αρκετή μεταβλητότητα τις επόμενες δύο εβδομάδες, με τα δεδομένα σχετικά με την αποτελεσματικότητα του εμβολίου κατά της Όμικρον να είναι ο κύριος "μοχλός", όπως επισημάνει η Eurobank Equities. Ωστόσο, εκτιμά πως η όποια διόρθωση αποτελεί σημαντική επενδυτική ευκαιρία για το Χ.Α. καθώς οι αποτιμήσεις των ελληνικών μετοχών είναι ελκυστικές και συνεχίζουν να αποτελούν ένα εντυπωσιακό story.
Πέραν της βραχυπρόθεσμης αστάθειας και των όποιων πιέσεων, με το ελληνικό ΑΕΠ να αναμένεται να αυξηθεί κατά 7%-8% το 2021 και περίπου 4,5-5% το 2022, το γενικό πλαίσιο φαίνεται αρκετά υποστηρικτικό για τις ελληνικές μετοχές, παρά τις γνωστές προκλήσεις διεθνώς, όπως τονίζει η Eurobank Equities. Εκτιμά ότι αυτό θα "μεταφραστεί" σε 14% αύξηση των λειτουργικών κερδών στους κλάδους εκτός των χρηματοοικονομικών το επόμενο έτος, μετά από 10% το 2021, καθιστώντας την Ελλάδα μια αγορά "καθοδηγούμενη από την κερδοφορία των εισηγμένων" και όχι απλώς μια περίπτωση re-rating.
Σε ό,τι αφορά το re-rating, οι ελληνικές μετοχές (τόσο οι τραπεζικές όσο και οι μη τραπεζικές) διαπραγματεύονται σε ελκυστικές αποτιμήσεις, συγκεκριμένα με discount 25%-30% έναντι των μετοχών της Ε.Ε. ή της περιφέρειας, καθιστώντας το σχετικό story αρκετά εντυπωσιακό. Σε απόλυτη βάση, οι μετοχές του Χ.Α. εκτός τραπεζικού κλάδου διαπραγματεύονται σε ανάλογα επίπεδα με τη μακροπρόθεσμη ιστορία τους, αλλά αυτό βασίζεται στον πολυετή κύκλο ανάπτυξης που θα φέρει και η ώθηση από το Ταμείο Ανάκαμψης (4%-5% έως το 2023), όπως τονίζει η Eurobank Equities.
Άλλωστε σε πρόσφατη έκθεσή της και η Jefferies τόνισε πως οι προοπτικές τόσο για την ελληνική οικονομία όσο και για τις ελληνικές μετοχές είναι ξεκάθαρα θετικές, και για αυτό αναβάθμισε τη στάση της για την ελληνική αγορά από μέτρια bullish σε απόλυτα bullish. "Η Ελλάδα κάνει το καλύτερο που μπορεί", επισήμανε χαρακτηριστικά.
Το Χρηματιστήριο Αθηνών κινείται με πλάγια ρότα τους τελευταίους έξι μήνες, αλλά με σημαντικό μέρος του πληθυσμού να είναι πλήρως εμβολιασμένο και με τις αφίξεις τουριστών το 2021 να είναι πολύ κοντά στα επίπεδα του 2015, το ελληνικό story παραμένει θετικό, όπως τόνισε. "Η Ελλάδα πιθανότατα πραγματοποίησε ένα από τα μεγαλύτερα turnarounds του ΑΕΠ το 2021", υπογράμμισε οίκος, προσθέτοντας πως αυτό σημαίνει ότι η ανάπτυξη θα εκπλήξει στο σύνολο του 2021 και θα κινηθεί στα επίπεδα του 8% και πολύ υψηλότερα από το 5% που προέβλεπε πριν η Jefferies, σχεδόν αντισταθμίζοντας τη συρρίκνωση του 2020.
Με σημαντικά στηρίγματα κυρίως από μη τραπεζικές μετοχές το ΧΑ ενισχύεται άνω του 1% πλέον.
Ωστόσο, δεν λείπουν οι στηρίξεις στο χρηματιστήριο, κυρίως από τον ενεργειακό κλάδο.
Με κέρδη, λοξοκοιτώντας προς το επόμενο στόχο των 1.250 μονάδων.
Ως το καλύτερο δυνατό σενάριο "διάβασε" το εκλογικό αποτέλεσμα η αγορά.
Σε επίπεδο εβδομάδας ο τραπεζικός δείκτης έκλεισε με κέρδη 13,64%.
Με σημαντικά κέρδη και ισχυρό τζίρο συνεχίζει και σήμερα το χρηματιστήριο Αθηνών, το οποίο έχει βάλει πλέον πλώρη για τους επόμενους ανοδικούς του στόχους, "απολαμβάνοντας" τον καταιγισμό θετικών...
Βλέπει σταδιακά και το επόμενο στόχο των 1.250 μονάδων το χρηματιστήριο Αθηνών,
Με αρκετή νευρικότητα και σημαντικά βαρίδια επανήλθε στην ανοδική τροχιά.
Σύσσωμο το χρηματιστήριο ενεργοποιήθηκε για να εξαλειφθεί η αρνητική επίδραση της πτώσης της Coca Cola.
Υπό το βάρος της αποκοπής μερίσματος της δεικτοβαρούς Coca Cola βρίσκεται σήμερα το Χρηματιστήριο.
Όμως, δεν έχει χαλάσει η επιθετική ανοδική τάση στο χρηματιστήριο που παραμένει κραταιά, ειδικά μετά τις εκλογές.
