Καθοριστικό όχι μόνο για την τύχη του Renzi αλλά και για την τύχη των ιταλικών τραπεζών, χαρακτηρίζει η Goldman Sachs το ιταλικό δημοψήφισμα της 4ης Δεκεμβρίου.

Όπως σημειώνει, οι κίνδυνοι γύρω από αυτό το πολιτικά σημαντικό γεγονός για την ευρωζώνη είναι μεγάλοι, και αν και δεν αποτελεί ένα γεγονός παρόμοιο με το Brexit, το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τις πολιτικές προοπτικές της Ιταλίας, την προθυμία της για μεταρρυθμίσεις καθώς και τη δυναμική της ανάπτυξης της οικονομίας της, κι έτσι αναμένεται να συγκεντρώσει τα βλέμματα της αγοράς.

Οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το εκλογικό σώμα χωρίζεται στη μέση, καθώς το 40% των ψηφοφόρων ακόμη δηλώνει "αναποφάσιστο". Επίσης, υπάρχει στενή αντιστοίχιση μεταξύ πολιτικών πεποιθήσεων και προθέσεων ψήφου, και ο μεγαλύτερος αριθμός των αναποφάσιστων "ανήκουν" στην κεντροδεξιά.

Η Goldman Sachs συνεχίζει να "δίνει" μια ελαφρώς μεγαλύτερη πιθανότητα (60%) για το "Ναι" στο δημοψήφισμα (υπέρ δηλαδή των μεταρρυθμίσεων) από αυτήν που δίνουν οι δημοσκοπήσεις. Αυτό, όπως επισημαίνει, στηρίζεται σε μια σειρά από παράγοντες: (1) ένα σχετικά χαμηλό ποσοστό συμμετοχής που ευνοεί τους κεντροαριστερούς υποστηρικτές του νομοσχεδίου (2) την προθυμία Renzi να κάνει παραχωρήσεις για τον εκλογικό νόμο στη Βουλή των Αντιπροσώπων, ενοποιώντας την κεντροαριστερά και προσελκύοντας ψήφους από τους κεντρώους πολιτικούς σχηματισμούς (3) έναν επεκτατικό προϋπολογισμό του 2017, που θα ανακοινωθεί τον Οκτώβριο, στηρίζοντας τη δημοτικότητα της κυβέρνησης και (4) το γεγονός ότι το ερώτημα στο δημοψήφισμα περιγράφει αυτό που οι υπέρμαχοί του υποστηρίζουν ότι είναι το επιθυμητό αποτέλεσμα των συνταγματικών αλλαγών.

Σε ότι αφορά τις επιπτώσεις στις αγορές, σύμφωνα με το βασικό σενάριο της GS, η ΕΚΤ θα συνεχίσει το QE και μετά τον Μάρτιο του 2017, κι έτσι τα spreads εντός της ευρωζώνης θα κρατηθούν υπό έλεγχο σε περίπτωση που επικρατήσει το "Όχι" στο δημοψήφισμα.

Ωστόσο, έως την 4η Δεκεμβρίου και μέχρι οι δημοσκοπήσεις να αρχίσουν να δείχνουν σημαντική διαφορά υπέρ του "Ναι" το ρίσκο της Ιταλίας θα συνεχίσει να είναι υψηλότερο από αυτό της Ισπανίας, γεγονός το οποίο θα "μεταφραστεί" στις αποδόσεις των ιταλικών ομολόγων.

Όπως όμως προειδοποιεί η Goldman, ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την Ιταλία δεν έχει να κάνει με τα ομόλογα αλλά με τις ιταλικές τράπεζες για τις οποίες πλέον η αμερικάνικη τράπεζα διατηρεί αρνητική στάση.

Εάν επικρατήσει το "Όχι", η εξαιρετικά αποδυναμωμένη κεντροαριστερή κυβέρνησης της Ιταλίας θα προσπαθήσει να επιπλεύσει έως τις αρχές του 2018, πιθανότατα χωρίς τον Renzi (η GS δίνει 60% πιθανότητα για παραίτησή του σε περίπτωση ήττας στο δημοψήφισμα).

Όπως υπογραμμίζει, υπό αυτές τις συνθήκες, οι πιθανότητες για επιτυχή ανακεφαλαιοποίηση (μέσω της αγοράς) των αδύναμων ιταλικών τραπεζών μειώνονται δραματικά.

Ελ. Κούρταλη