Προ ολίγων ημερών, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) έδωσε στο φως της δημοσιότητας τις "ψαλιδισμένες" προβλέψεις του για την παγκόσμια ανάπτυξη. Η υποβάθμιση των εκτιμήσεων για τη διεθνή οικονομία μάλλον δεν εξέπληξε κανέναν. Άλλωστε, πρόκειται για την τέταρτη φορά μέσα σε έναν χρόνο που το Ταμείο μειώνει τον πήχη των προσδοκιών για τη διεθνή ανάπτυξη. Αυτό, όμως, που προκάλεσε εντύπωση είναι οι απαισιόδοξες προβλέψεις του ΔΝΤ για τα μέταλλα (κάνει λόγο για νέα βουτιά 14% στις τιμές το 2016). Και τούτο, διότι, αφενός οι επιδόσεις τους το πρώτο τρίμηνο ήταν άκρως εντυπωσιακές και αφετέρου το Ταμείο αναβάθμισε τις εκτιμήσεις του για την ανάπτυξη της Κίνας, της μεγαλύτερης καταναλώτριας μετάλλων στον κόσμο.

Όσον αφορά το πρώτο σκέλος, αρκεί να αναφέρει κανείς την περίπτωση του σιδηρομεταλλεύματος, που είδε την τιμή του να εκτινάσσεται με άλμα 25%, ενώ ο χρυσός, με κέρδη 16%, πέτυχε το καλύτερο τρίμηνο από το 1986. Εξίσου εντυπωσιακή και η πορεία του χαλκού τούς πρώτους τρεις μήνες του έτους, ενώ αξιόλογα κέρδη αποκόμισαν την εν λόγω περίοδο και το ασήμι, η πλατίνα και το παλλάδιο. Τούτων δοθέντων, θα περίμενε κανείς μια πιο αισιόδοξη προοπτική για τα μέταλλα, που να σηματοδοτούσε ίσως την ανάκαμψή τους από τις τεράστιες απώλειες που άφησε πίσω της η κρίση των δύο τελευταίων ετών. Οι υπολογισμοί του ΔΝΤ, όμως, καταλήγουν σε αντίθετο συμπέρασμα και βλέπουν συνέχιση της πτωτικής πορείας των μετάλλων όχι μόνο φέτος, αλλά και το 2017!

Χαμηλώνει κι άλλο ο πήχης της παγκόσμιας ανάπτυξης

Με βραδύτερο ρυθμό (3,2%) εκτιμά ότι θα τρέξει η παγκόσμια οικονομία το 2016 το ΔΝΤ, έναντι των προβλέψεων του Ιανουαρίου, που τοποθετούσαν την ανάπτυξη στο 3,4%. Για το 2017 αναμένει ήπια τόνωση της ανάπτυξης στο 3,5%.

Την ίδια ώρα, όμως, το Ταμείο αναβαθμίζει κατά 0,2%, στο 6,5%, τις εκτιμήσεις του για την ανάπτυξη της κινεζικής οικονομίας φέτος, ενώ για το 2017 περιμένει ανάπτυξη 6,2%, επικαλούμενο την "ανθεκτική εγχώρια ζήτηση" και τα μέτρα στήριξης της οικονομίας που ανακοίνωσε πρόσφατα το Πεκίνο. Η πρόβλεψη του ΔΝΤ είναι σαφώς χαμηλότερη της ανάπτυξης του 6,9% που πέτυχε το 2015 η Κίνα, αλλά πρόκειται για την πρώτη ανοδική αναθεώρηση έπειτα από τρεις καθοδικές από τις αρχές του προηγούμενου έτους.

Σε κάθε περίπτωση, το ΔΝΤ εξακολουθεί να αναμένει επιβράδυνση της κινεζικής ανάπτυξης, καθώς η οικονομία της χώρας αλλάζει μοντέλο και μετατρέπεται από μεταποιητική και επενδυτική σε μια οικονομία υπηρεσιών και κατανάλωσης. Προειδοποιεί, μάλιστα, πως, σε περίπτωση απότομης επιβράδυνσης, οι κίνδυνοι μετάδοσης στην παγκόσμια οικονομία είναι τεράστιοι, με βαριές συνέπειες για το διεθνές εμπόριο, τις τιμές των εμπορευμάτων και την καταναλωτική εμπιστοσύνη, που, με τη σειρά τους, θα οδηγήσουν σε μια γενικευμένη οπισθοδρόμηση της παγκόσμιας οικονομίας.

Οι δυσοίωνες προβλέψεις και ο ρόλος - "κλειδί" της Κίνας

Καθότι η Κίνα "ευθύνεται" για σχεδόν το ήμισυ της παγκόσμιας ζήτησης μετάλλων, μια επιβράδυνση της οικονομίας της ή δυσμενής μεταβολή των θεμελιωδών της θα έχει αναμφισβήτητα τεράστιες συνέπειες για τις τιμές των μετάλλων, υποστηρίζει το ΔΝΤ. Εκτιμά, μάλιστα, πως τα μέταλλα θα συνεχίσουν να δέχονται καθοδικές πιέσεις τόσο εξαιτίας της αβεβαιότητας γύρω από τη ζήτηση (ειδικά από Κίνα) όσο και των υψηλών επιπέδων προσφοράς. Με βάση αυτό το σκεπτικό, προβλέπει πως τα μέταλλα θα χάσουν επιπλέον 14% της αξίας τους φέτος, ενώ οι τιμές θα συνεχίσουν να υποχωρούν –αν και κατά πολύ λιγότερο– και το 2017, καταγράφοντας νέες απώλειες 1%.

Όπως εξηγεί το ΔΝΤ, το παρακάτω γράφημα δείχνει πως, παρά τη θετική εκκίνηση έτους για τα περισσότερα μέταλλα, οι τιμές τους βρίσκονται στα επίπεδα της προηγούμενης δεκαετίας.

Η Ινδία

Μεγαλύτερη αισιοδοξία για το μέλλον της Ινδίας τρέφει το ΔΝΤ, κάνοντας λόγο για αλματώδη ανάπτυξη 7,5% φέτος, έπειτα από οικονομική επέκταση 7,3% το 2015. Και ενώ, όπως λέει, η κατανάλωση και οι εισαγωγές άνθρακα της χώρας αναμένεται να αυξηθούν, εντούτοις η οικονομική άνθηση της Ινδίας δεν φαίνεται να καθοδηγεί τις τιμές των μετάλλων. Αυτό, άλλωστε, αποτυπώνεται ξεκάθαρα και στο μερίδιο της χώρας στη διεθνή κατανάλωση μετάλλων, που μπορεί σχεδόν να διπλασιάστηκε τα τελευταία 20 χρόνια (από το 1,9% στο 3,4%), εξακολουθεί, ωστόσο, να παραμένει χαμηλό, ειδικά αν το συγκρίνει κανείς με τη μερίδα του λέοντος της Κίνας. Συγκεκριμένα, το ποσοστό κατανάλωσης μετάλλων της Κίνας εκτοξεύτηκε από το 6,4%, που ήταν το 1990, στο 43,9% το προηγούμενο έτος.

Όπως φαίνεται και στο παρακάτω γράφημα, ο ετήσιος ρυθμός αύξησης της κατανάλωσης μετάλλων της Κίνας επιβραδύνθηκε από το 10,3%, που ήταν την περίοδο 1995-2008, στο 3,2% το 2010-2014. Ωστόσο, είναι προφανές πως ο εντυπωσιακός υπερκύκλος της Κίνας –με το άνευ προηγουμένου μέγεθος, έκταση και ταχύτητα– είναι εξαιρετικά απίθανο να επαναληφθεί.

*Αναδημοσίευση από το "Κεφάλαιο" της 16^ης Απριλίου