Του Ηλία Γ. Μπέλλου

Η άρση της πολιτικής αβεβαιότητας που μπορεί να σημάνει ο σχηματισμός νέας κυβέρνησης θα ανοίξει ένα παράθυρο στην ελληνική χρηματιστηριακή αγορά. Και αυτό διότι όλοι οι διαχειριστές κεφαλαίων περιμένουν πως θα υπάρξει ένα relief rally εφόσον η κάλπη δεν κυοφορήσει αποσταθεροποιητικά αποτελέσματα. "Το κατά πόσον το παράθυρο αυτό θα χρησιμοποιηθεί για να μπουν ή για να βγουν οι ξένοι επενδυτές θα κριθεί κυρίως από το πώς θα αξιολογηθεί από τις αγορές η βιωσιμότητα και η δυνητική αποτελεσματικότητα της κυβέρνησης που θα προκύψει" σημειώνουν παράγοντες της αγοράς εξοικειωμένοι με το κλίμα που επικρατεί μεταξύ των fund managers. Θεωρούν πιθανόν δηλαδή πως εάν δεν υπάρξει μια καθαρή λύση που να εμπνέει εμπιστοσύνη και αξιοπιστία, οι ξένοι θα είναι πωλητές σε κάθε ανοδικό κύμα. Η εκτίμηση αυτή επιβεβαιώνεται από την μέχρι τώρα συμπεριφορά τους καθώς, παρά τις ιδιαίτερα ελκυστικές αποτιμήσεις σε αρκετούς εισηγμένους ομίλους και την μικρή εξάρτηση αυτών από τις επιδόσεις της ελληνικής οικονομίας, η τάση αποεπένδυσης είναι εμφανής.

"Για την ώρα δεν υπάρχει καμία εμπιστοσύνη πως η Αθήνα μπορεί να ανταποκριθεί στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει", εξηγεί Έλληνας fund manager από το Λονδίνο προσθέτοντας πως ήδη τα στελέχη των ξένων χρηματιστηριακών και επενδυτικών οίκων που είχαν ως κύριο αντικείμενο την ελληνική αγορά λιγοστεύουν. "Χάθηκαν δουλειές. Αναλυτές και διευθυντές τμημάτων που τα προηγούμενα χρόνια ασχολούνταν με το ΧΑ έχουν είτε αλλάξει δουλειά είτε απολυθεί" συμπληρώνει. Πράγματι, έλληνες αναλυτές που συνεργάζονται με ξένους πελάτες επιβεβαιώνουν πως μόνον κατά τους τελευταίους δυο μήνες απολύθηκαν τουλάχιστον τέσσερα στελέχη ξένων οίκων. Πολιτική και οικονομική αβεβαιότητα και ενδείξεις εγκλωβισμού ξένων μεγαλοεπενδυτών στην Ελλάδα εξακολουθούν να στέλνουν προς κάθε κατεύθυνση αποτρεπτικά γα επενδύσεις χαρτοφυλακίου μηνύματα. Εάν εξαιρέσει κανείς μεγάλους ξένους θεσμικούς που κατέχουν σημαντικές θέσεις σε ελληνικές εισηγμένες, οι οποίες δύσκολα ρευστοποιούνται, αλλά και μικρότερα επιθετικά επενδυτικά σχήματα με πολύ βραχυπρόθεσμους επενδυτικούς ορίζοντες ουδείς στο εξωτερικό ασχολείται με την Ελλάδα όπως πριν ένα δυο χρόνια. Πουθενά δεν είναι αυτό πιο ευδιάκριτο από ότι στους ημερήσιους τζίρους του ΧΑ, κλάσμα πλέον των συναλλαγών που γίνονταν τα τελευταία έτη.

Τι ζητούν λοιπόν οι ξένοι fund managers για να ξανασχοληθούν με το ΧΑ και να τοποθετηθούν εκ νέου στην ελληνική χρηματιστηριακή αγορά;

Εκ των ον ουκ άνευ είναι για όλους ο σχηματισμός μιας κυβέρνησης που θα θέλει και θα μπορεί να διαχειριστεί την βαθιά οικονομική κρίση αναλαμβάνοντας την ιδιοκτησία του μεταρρυθμιστικού προγράμματος που έχει συμφωνηθεί με τους δανειστές. Και που θα διαφανεί ότι διαθέτει άνετη πλειοψηφία ώστε να μακροημερεύσει.

Η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών με αξιόπιστο τρόπο και σε σύντομο χρονικό διάστημα βρίσκεται επίσης στον κορυφή του "wish list" των επενδυτών. Και εδώ ανακύπτει το τρίτο ζητούμενο που προσλαμβάνει όμως διαστάσεις φαύλου κύκλου: περιμένουν να δουν τη στάση που θα κρατήσουν όσοι μεγάλοι ξένοι έχουν ήδη τοποθετηθεί στις ελληνικές τράπεζες καθώς τεκμαίρεται πως έχουν την ευρύτερη και βαθύτερη θεώρηση της ελληνικής κατάστασης αλλά και το συμφέρον να ασχοληθούν ενεργά. Την ίδια ώρα όμως για να συμβούν αυτά θα πρέπει να μην επιβληθούν μεγάλες ζημίες σε όσους συμμετείχαν στις προηγούμενες ανακεφαλαιοποίησεις διότι σε διαφορετική περίπτωση θα επιβεβαιωθεί η ύπαρξη ιδιαίτερα αυξημένου ρίσκου στις ελληνικές επενδύσεις.

"Πρέπει κάποιος να βάλει πρώτος λεφτά για να ακολουθήσουν και άλλοι. Αν δεν αγοράζει κανείς σημαντικός ο σκεπτικισμός θα διευρύνεται και η αποεπένδυση θα συνεχιστεί με κάθε ευκαιρία" εκτιμούν όσοι γνωρίζουν πως λειτουργούν πολλοί ξένοι fund manager.

Στην κατεύθυνση αυτή κρίσιμη θα είναι η εξέλιξη των αποκρατικοποιήσεων και εδικά εκείνων στις οποίες η διαγωνιστική διαδικασία έχει ολοκληρωθεί αλλά οι συναλλαγή εκκρεμεί. Εστί η επένδυση της Fraport στα 14 περιφερειακά αεροδρόμια παρακολουθείται στενά και έχει προσλάβει status σηματωρού. Θα βάλει τα 1,2 δισ. που είχε προσφέρει πέρυσι ή θα προτιμήσει να χάσει την εγγυητική; Το ερώτημα είναι υπαρκτό στο εξωτερικό και όχι θεωρητικό όπως πολλοί νομίζουν εδώ. Κρίσιμη θα είναι σε αυτό το πλαίσιο και η εξέλιξη του διαγωνισμού για τον ΟΛΠ. Θα προχωρήσει χωρίς άλλες καθυστερήσεις; Θα υπάρξουν εύρωστες προσφορές από την Cosco και την Maersk; Θα μπορέσει η όποια νέα κυβέρνηση να ελέγξει τις αντιδράσεις που εκδηλώνονται και για τις δυο παραπάνω ιδιωτικοποιήσεις;

Κρίσιμο ζήτημα είναι ασφαλώς και η άρση των capital controls καθώς ακόμα και στα funds εκείνα που είναι συνηθισμένα σε περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων από την δραστηριοποίηση τους σε άλλες αναδυόμενες αγορές η ύπαρξή τους σε μια χώρα της ευρωζώνης θεωρείται κόλαφος. Άλλωστε το μοναδικό πλεονέκτημα της ελληνικής αγοράς σε αυτή τη συγκυρία έναντι των ομολόγων της στο universe των αναδυόμενων με τις οποίες συγκρίνεται είναι η σταθερότητα πους της προσδίδει το ευρώ σε ένα κόσμο εντόνων συναλλαγματικών διακυμάνσεων.

Από την ανάγνωση και μόνον όλων αυτών των, κατά τα άλλα αυτονόητων, προαπαιτούμενων των ξένων κεφαλαίων για να επιστρέψουν στην Ελλάδα καθίσταται σαφές το σημείο στο οποίο έχει περιέλθει η χώρα και η δυσκολία με την οποία θα το ξεπεράσει ακόμα και μια κυβέρνηση "φιλική για τις αγορές".