Tης Έφης Γκικοπούλου 

Μπορεί οι 11 εκατ. περίπου Κουβανοί να γιόρτασαν τα Χριστούγεννα για πρώτη φορά το 1997, να οδηγούν αμερικανικά αυτοκίνητα κατασκευασμένα μόνο πριν από το 1950 και να έχουν ανακηρύξει από το 2000 τον Τζον Λένον ως έναν «πραγματικό επαναστάτη», αλλά όλες αυτές οι ιστορίες, για κάποιους «μύθοι» και για άλλους αλήθειες, σύντομα θα κάνουν παρέα σε αφηγήσεις και εξιστορήσεις περιστατικών όπως το Ανατολικό Βερολίνο.

Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, κατά τη διάρκεια της έως τώρα θητείας του, έχει εφαρμόσει τουλάχιστον δύο ριζοσπαστικές πολιτικές που θα μείνουν στην ιστορία. Η πρώτη είναι το σύστημα υγείας (Obama Care) και η άλλη η διαφαινόμενη επιτυχής επανασύσταση των σχέσεων μεταξύ των ΗΠΑ και Κούβα έπειτα από τουλάχιστον 50 χρόνια και με ένα παραλίγο θερμό επεισόδιο που θα μπορούσε να έχει αλλάξει την ιστορία.

Kαθώς η Κούβα ετοιμάζεται για την ιστορική στιγμή που ένα από τα τελευταία προπύργια ολοκληρωτισμού ετοιμάζεται και αυτό να αλλάξει πορεία, να γίνει πιο προσιτό και αναπτυξιακό προς όφελος της τοπικής κοινωνίας, αλλά και των ξένων επενδυτών, μεγάλες αμερικανικές εταιρείες σπεύδουν να οριοθετήσουν την περιοχή τους πριν από τη μεγάλη αμερικανική επιχειρηματική εισβολή στη Κούβα. Αν και η χώρα διαθέτει ΑΕΠ μόνο της τάξης των 70 δισ. ευρώ, η απελευθέρωση της αγοράς θα μπορούσε να παράσχει νέες προοπτικές στις αμερικανικές εταιρείες, ξεκινώντας από τις μεταφορές, τις τουριστικές εγκαταστάσεις έως τις τραπεζικές υπηρεσίες.

H προβλεπόμενη λήξη του εμπορικού εμπάργκο των ΗΠΑ στην Κούβα, ωστόσο, απαιτεί ψήφιση από το αμερικανικό Κογκρέσο.

Ένα ETF για την Κούβα...

Για όποιον πιστεύει στη δυτικοποίηση της κουβανέζικης οικονομίας, η αμερικανική εταιρεία επενδύσεων Thomas J. Herzfeld Advisors διαθέτει ETF που τοποθετείται σε ενεργητικά στοιχεία με έκθεση σε Κούβα και Τζαμάικα (κωδ. CUBA στο NASDAQ). Από τη στιγμή που Ομπάμα και Κάστρο έδωσαν τα χέρια τους στα τέλη του 2014, το ETF έχει καταγράψει απόδοση άνω του 18%, με την ετήσια απόδοση να φτάνει το 42%.

 
 

 

Εταιρείες ναυτιλιακές και κρουαζιέρας τρέχουν να δέσουν τις άγκυρές τους στις κουβανέζικες προβλήτες... 
 
Η Αβάνα απέχει μόλις 369 χλμ. από το Μαϊάμι ή 199,11 ναυτικά μίλια. Πολλές ναυτιλιακές και εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην κρουαζιέρα έχουν υποβάλει αίτηση για ειδική άδεια από το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ, για την επανεκκίνηση των νυχτερινών δρομολογίων προς την Κούβα, θέλοντας να αναζωπυρώσουν μια από τις πιο δημοφιλείς συνήθειες της νυχτερινής διασκέδασης των Αμερικανών τουριστών στα μέσα του προηγούμενου αιώνα.

 

 

Η Royal Caribbean International (κωδ. RCL στο NYSE ) ήταν από τις εταιρείες που άμεσα ανταποκρίθηκαν θετικά στο άνοιγμα της αγοράς στην Κούβα. Η εταιρεία, η οποία ανήκει στη Royal Carribean Cruises, ιδρύθηκε στη Νορβηγία και έχει βάση στη Φλόριντα του Μαϊάμι. Ελέγχει το 17% της παγκόσμιας αγοράς κρουαζιέρας. Η μετοχή έχει σημειώσει απόδοση 40,76% σε διάστημα ενός έτους, ενώ η J.P. Morgan στις 19 Μαΐου αναβάθμισε τη σύσταση για τη μετοχή της Royal Caribbean Cruises σε «Οverweight», από «Νeutral», με τιμή-στόχο τα 90 δολάρια, από 83 δολάρια προηγουμένως.
 
​​Carnival Corporation και Carnival Plc (κωδ. CCL σε NYSE και Λονδίνο): Η μεγαλύτερη εταιρεία κρουαζιέρας και ταξιδιών αναψυχής στον κόσμο δήλωσε θετική στην προοπτική ανοίγματος της αγοράς κρουαζιέρας στην Κούβα. Η εταιρεία, που στις αρχές του μήνα ανακοίνωσε ότι σχεδιάζει ένα πέμπτο κρουαζιερόπλοιο στη Σανγκάη έως το 2017, ποντάροντας στην ταχέως αναπτυσσόμενη αγορά κρουαζιέρας και αναψυχής στην Κίνα, αναμένει την έγκριση του Κογκρέσου για να σχεδιάσει τις κινήσεις της στην περιοχή.
Η μετοχή της CCL είναι η μόνη η οποία διαπραγματεύεται τόσο στον δείκτη S&P 500 στις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και στον δείκτη FTSE 100 του Λονδίνου. Η Carnival έχει καταγράψει απόδοση 19,42% σε διάστημα ενός έτους.

  
H νέα υποσχόμενη... εναέρια αγορά

Και οι αεροπορικές εταιρείες έχουν βάλει στο... μάτι τις προοπτικές που μπορεί να δημιουργήσει αυτή η πάλαι ποτέ υποσχόμενη αγορά. Η American Airlines και η Delta ήδη διαθέτουν πτήσεις charter στην Κούβα από τις ΗΠΑ, εξυπηρετώντας πάνω από 300.000 Κουβανούς επιβάτες τον χρόνο.

Στον ίδιο βηματισμό, η αεροπορική εταιρεία χαμηλού κόστους JetBlue ανακοίνωσε στις αρχές του μήνα ότι από τις 3 Ιουλίου θα διαθέτει κάθε Παρασκευή πτήση μετ' επιστροφής από το αεροδρόμιο του «J.F. Kennedy» προς το αεροδρόμιο της Κούβας. 

Η JetBlue, εισηγμένη στο Nasdaq (κωδ. JBL), είναι η πρώτη από τις μεγάλες αεροπορικές που ανακοίνωσαν δρομολόγιο προς την Κούβα. H εταιρεία προσπαθεί να προσφέρει premium services σε χαμηλό κόστος, ενώ στις 12 Μαΐου ανακοίνωσε αύξηση της επιβατικής της κίνησης κατά 9% τον Απρίλιο, σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα πέρσι. Η μετοχή της Jetblue έχει τρέξει πάνω από 120% σε διάστημα ενός έτους και 28% από την αρχή του 2015, ενώ από τους μεγαλύτερους θεσμικούς επενδυτές που κατέχουν ποσοστό στην εταιρεία είναι οι Fidelity (8,13%), Vanguard Group (6,53%) και BlackRock 4,23%. 
 

Νέος... τραπεζικός παράδεισος;

Η MasterCard πάει Κούβα (κωδ. ΜΑ στο ΝΥSE): Στις αρχές Μαρτίου, η ΜasterCard ήταν η πρώτη που ξεμπλόκαρε τις συναλλαγές της έναντι της Κούβας, ενώ η τελευταία αύξησε τον αριθμό των ATMs της στη χώρα. Η κίνηση αυτή έρχεται καθώς από τις 29 Μαΐου οι ΗΠΑ αφαιρούν την Κούβα από τις χώρες που θεωρούν υποκινητές τρομοκρατίας, επιτρέποντας εταιρείες να δραστηριοποιηθούν εκεί χωρίς κανείς να τους στιγματίσει γι' αυτό. Ωστόσο, υπάρχουν ακόμη μερικοί περιορισμοί ως προς τη χρησιμοποίηση των πιστωτικών καρτών. Η χρήση τους για την ώρα περιορίζεται στις ξενοδοχειακές μονάδες, στις πτήσεις και στην ενοικίαση μέσων μεταφοράς. Οι ανταγωνίστριες της MasterCard, American Express και Visa, μελετούν να προχωρήσουν σε αντίστοιχες κινήσεις, ωστόσο το πολύπλοκο γραφειοκρατικό σύστημα της χώρας αποτελεί σίγουρα πρόκληση.

Η Stonegate Bank (κωδ. SGBK στο Nasdaq), η μικρή αυτή τράπεζα με έδρα τη Φλόριντα των Ηνωμένων Πολιτειών, είναι η πρώτη τράπεζα των ΗΠΑ η οποία θα παρέχει τραπεζικές συναλλαγές για λογαριασμό της κυβέρνησης της Κούβας. Η τράπεζα θεωρεί ότι με αυτόν τον τρόπο θα μπορέσουν να ομαλοποιηθούν οι τραπεζικές συναλλαγές ανάμεσα στα δύο κράτη, θα μπορέσει να εξυπηρετήσει τις αμερικανικές επιχειρήσεις που θέλουν να δραστηριοποιηθούν στην Κούβα, αλλά και τους ίδιους τους Κουβανέζους.

 

Προς εκτόξευση του τουρισμού

Η Κούβα διαθέτει πολλές ξενοδοχειακές μονάδες, η ιδιοκτησία των οποίων είναι της κυβέρνησης της χώρας. Στελέχη της Hyatt είχαν βρεθεί στην Αβάνα από το 2007, για να βολιδοσκοπούν την αγορά για ευκαιρίες. Τόσο η Hilton όσο και η Marriott ανέφεραν στις αρχές Μαρτίου ότι θα ενδιαφέρονταν να δραστηριοποιηθούν στην τουριστική αγορά της Κούβας.

Ηilton (κωδ. HLT στο ΝYSE): Ο Aaaron Radelet, εκπρόσωπος της Hilton Worldwide, ανέφερε ότι η διοίκηση είναι θετική στο ενδεχόμενο να επεκταθούν στη χώρα, αν τελεσφορήσει μια συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ και Κούβας. Άλλωστε, η Hilton είχε κάποτε παρουσία εκεί. Το Havana Ηilton λειτούργησε το 1958. Έκλεισε τρία χρόνια αργότερα, με την εισβολή στον Κόλπο των Χοίρων. Η Morgan Stanley δίνει σύσταση «Οverweight» για τη Hilton και τιμή-στόχο τα 34 δολάρια. Η μετοχή της Hilton καταγράφει απόδοση 32,53% σε διάστημα ενός έτους.
 

Ο Arne Sorenson, διευθύνων σύμβουλος της Marriott International (κωδ. MAR στο Νasdaq), είναι ενθουσιασμένος και ανυπομονεί να δει ένα ξενοδοχείο της Marriott να ανεγείρεται στην Κούβα. Ωστόσο, τονίζει ότι η χώρα χρειάζεται σημαντικές υποδομές για να μπορέσουν μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες να επενδύσουν στην αγορά. Η μετοχή της Marriott International έχει σημειώσει άνοδο 32,42% σε ένα έτος.

Μόνο το 5% έχει πρόσβαση στο Διαδίκτυο...

Η κυβέρνηση της Κούβας έχει τον έλεγχο της πρόσβασης των πολιτών στο Διαδίκτυο. Ουσιαστικά, υπάρχει μια κεραία οπτικών ινών που συνδέει την Κούβα με τον υπόλοιπο κόσμο, μέσω Βενεζουέλας. Δεν υπάρχουν συνδέσεις 3G και 4G. Συνδέοντας την Κούβα με τον δυτικό πολιτισμό, προσφέρει σημαντικές προοπτικές για τις εταιρείες επικοινωνιών των ΗΠΑ. Μόνο το 5% του πληθυσμού της Κούβας έχει πρόσβαση σε Internet από το σπίτι του, ενώ μόνο το 20% του πληθυσμού διαθέτει κινητό τηλέφωνο.

H IDT Corporation (κωδ. IDT στο NYSE) είναι η πρώτη αμερικανική εταιρεία που... προσγειώνεται στην αγορά της χώρας, δίνοντας την ευκαιρία για απευθείας κλήσεις προς την Κούβα. Μέχρι πρότινος, οι πολίτες των ΗΠΑ δεν μπορούσαν να καλέσουν απευθείας προς την Κούβα, ενώ η τελική κλήση γινόταν μέσω ενός φορέα εκτός ΗΠΑ. Η IDT Corporation, έχοντας πάρει το «πράσινο φως» από την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών των ΗΠΑ, υπέγραψε με το υπουργείο Τηλεπικοινωνιών της Κούβας, στις αρχές Μαρτίου, συμφωνία για ανταλλαγή διεθνών κλήσεων μεταξύ των δύο χωρών. Η μετοχή της IDT έχει σημειώσει κέρδη της τάξης του 12% σε διάστημα 52 εβδομάδων. Στο μάτι την Κούβα έχουν βάλει και οι Verizon και AT&T.

* Αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Κεφάλαιο" της 29ης Μαΐου