Του Δημήτρη Κόκκορη

Ζυμωμένα με χρυσάφι μοιάζουν να είναι τα κέρδη που έχουν αποκομίσει οι τραπεζικές μετοχές στη διάρκεια της τελευταίας 4ετίας. Τα "βαριά χαρτιά" των μεγάλων τραπεζών είναι εκείνα που αποτελούν το... "βαρύ" πυροβολικό των αποδόσεων που έχουν επιτευχθεί και οι οποίες σε ορισμένες περιπτώσεις ξεπερνούν και το 500%!

Αφετηρία για τα συγκριτικά στοιχεία που καταγράφουν τη ραγδαία ανατίμηση των τραπεζικών μετοχών αποτελεί η 31^η Μαρτίου του 2003, όταν η χρηματιστηριακή αγορά είχε βρεθεί στο χαμηλό των 1.467 μονάδων. Από τότε μέχρι τώρα ο Γενικός Δείκτης έχει ανέβει κατά 214%, έχοντας κατά βάση ως κινητήριο μοχλό τις μετοχές των ισχυρών τραπεζών για τις οποίες υπάρχει ένα διαχρονικό αγοραστικό ενδιαφέρον από πλευράς των χαρτοφυλακίων του εξωτερικού.

Τη μεγαλύτερη άνοδο από τα τέλη Μαρτίου του 2003 έως τώρα καταγράφει η μετοχή της Τράπεζας Πειραιώς η οποία και σημειώνει άνοδο της τάξης του 544,4%. Ξεκίνησε από την (αναπροσαρμοσμένη) τιμή των 3,96 ευρώ και τώρα η μετοχή της έχει φτάσει στα 25,52 ευρώ. Στη δεύτερη θέση της κλίμακας των αποδόσεων είναι η Τράπεζα Κύπρου, η μετοχή της οποίας έχει σημειώσει άνοδο 525,8%, κινούμενη από τα 1,78 ευρώ στα 11,14 ευρώ.

Ακολουθεί η μετοχή της Εθνικής Τράπεζας τα κέρδη της οποίας είναι 524,8% αφού από τα 5,89 ευρώ βρίσκεται πλέον στα 36,80 ευρώ. Έπεται η μετοχή της Marfin Financial Group που έχει ενισχυθεί κατά 512,4%, καθώς από τα 8,54 ευρώ που είχε είναι τώρα στα 52,30 ευρώ. Ακολουθεί σε αποδόσεις ο κοινός τίτλος της Εγνατίας Τράπεζας που έχει σημειώσει άνοδο 463,6%, ενώ στην επόμενη θέση βρίσκεται η μετοχή της Alpha Bank της οποίας η τιμή έχει ανέβει κατά 412,1%, αφού από τα 4,94 ευρώ διαπραγματεύεται τώρα στα 25,30 ευρώ.

Για την Eurobank τα κέρδη είναι 304,3% αφού από τα 7,47 ευρώ είναι τώρα στα 30,20 ευρώ. Από εκεί κι έπειτα και για το διάστημα πάντα του Μαρτίου του 2003 έως τώρα ο τίτλος της Attica Bank εμφανίζει άνοδο 255,1%, η Εμπορική έχει ανέβει κατά 235,9%, η Γενική Τράπεζα εμφανίζει άνοδο 226%, ο τίτλος της Τράπεζας της Ελλάδος είναι 119,5% υψηλότερα, ενώ στις τελευταίες θέσεις από πλευράς αποδόσεων βρίσκονται οι μετοχές της Aspis Bank (89,6%) και η Αγροτική Τράπεζα με άνοδο 29,9%. Σε ό,τι αφορά τις μεταγενέστερες εισαγωγές τη Proton Bank που μπήκε στη Σοφοκλέους το 2005 είναι 119,2% υψηλότερα, ενώ το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο που μπήκε πέρυσι στο ΧΑ είναι 42,88% πιο πάνω από την τιμή εισαγωγής του.

Αποτελεί κοινό μυστικό ότι οι τράπεζες συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο κομμάτι του αγοραστικού ενδιαφέροντος που εκδηλώνεται από ξένα funds τα οποία εγκαίρως είχαν διαβλέψει αφενός μεν τις σημαντικές κινήσεις εξωστρέφειας των μεγάλων ελληνικών τραπεζών, αλλά και αφετέρου τις πυκνές διεργασίες αναδιάταξης δυνάμεων που συντελούνται στον υφιστάμενο τραπεζικό χάρτη.

Στις τραπεζικές μετοχές γίνεται σχεδόν το περίπου 40% του ημερήσιου συναλλακτικού τζίρου του χρηματιστηρίου, ενώ η συνολική κεφαλαιοποίηση του κλάδου διαμορφώνεται στα 77 δισ. ευρώ εκ των οποίων τα 13 δισ. αφορούν τις κεφαλαιοποιήσεις της Τράπεζας Κύπρου και της Marfin Popular Bank. Με άλλα λόγια το 45% της κεφαλαιοποίησης του Χρηματιστηρίου αφορά τις τράπεζες.

Συγκλίνουσες εκτιμήσεις και πληροφορίες παραγόντων της αγοράς αναφέρουν ότι ο μετοχικός "πλούτος" που διαθέτουν τα ξένα fund στις μεγαλύτερες τραπεζικές μετοχές διαμορφώνεται στα περίπου 20 δισ. ευρώ. Μέγεθος το οποίο αντιστοιχεί σχεδόν στο μισό της συνολικής θέσης που έχουν στην Ελλάδα τα θεσμικά χαρτοφυλάκια του εξωτερικού, τα οποία ήδη έχουν αποκτήσει σημαντικές υπεραξίες από την άνοδο των τιμών των μετοχών, ενώ τα πραγματικά κέρδη είναι ακόμη μεγαλύτερα, καθώς θα πρέπει να συμπεριληφθούν και τα μερίσματα που έχουν αποδοθεί και τα οποία δεν συμπεριλαμβάνονται στις αποδόσεις των μετοχών.

Εκτιμήσεις αναφέρουν ότι τα διεθνή funds κατέχουν το 46% της Εθνικής Τράπεζας, το 40% της Alpha Bank, περίπου το 39% της Πειραιώς, το 23% της Eurobank, γύρω στο 35% της Marfin Popular και το 18% στην Τράπεζα Κύπρου. Μετοχικές θέσεις έχουν ορισμένα ξένα funds και στις άλλες τραπεζικές μετοχές των οποίων οι κεφαλαιοποιήσεις είναι χαμηλότερες.

Είναι ακόμη χαρακτηριστικό ότι μετοχές μεγάλων τραπεζών κατέχουν περίπου 400.000 Έλληνες ιδιώτες μέτοχοι. Σε πολλές μάλιστα περιπτώσεις οι ιδιώτες επενδυτές έχουν στο χαρτοφυλάκιό τους μετοχές δύο ή και περισσοτέρων τραπεζών.

Οι πιο πρόσφατες εκτιμήσεις αναφέρουν ότι η Eurobank έχει περίπου 280.000 ιδιώτες Έλληνες μετόχους, ενώ λίγο πιο κάτω (γύρω στις 250.000) είναι οι ιδιώτες μέτοχοι στην Εθνική Τράπεζα. Στην Πειραιώς υπάρχουν περίπου 185.000 ιδιώτες Έλληνες επενδυτές, ενώ στην Alpha Bank η συμμετοχή των Ελλήνων επενδυτών φτάνει αριθμητικά στις 130.000.

Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, οι τράπεζες θα είναι εκείνες οι οποίες θα παραμείνουν στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος και για το προσεχές διάστημα, καθώς μόλις τώρα φαίνεται να ξεκινά η μεγάλη μάχη για την επιχειρούμενη ανασυγκρότηση θέσεων που πιστεύεται ότι θα φέρει και εξαγορές και συγχωνεύσεις. Σε κάθε περίπτωση ο ρόλος των ισχυρών χαρτοφυλακίων του εξωτερικού καθίσταται εξαιρετικά σημαντικός, καθώς όπως όλα δείχνουν, τα χαρτοφυλάκια αυτά είναι σε θέση να διαμορφώσουν την κατεύθυνση της αγοράς, κατέχοντας ένα τμήμα μετοχών που αθροιστικά είναι πολύ σημαντικό, ενώ ταυτόχρονα έχουν και τον πρώτο λόγο στη συναλλακτική δραστηριότητα. Και σε αυτή την περίπτωση ο ρόλος των ιδιωτών Ελλήνων παραμένει σε δεύτερη μοίρα αφού ναι μεν οι ιδιώτες Ελληνες είναι αριθμητικά πολλοί, αλλά το ποσοστό των τραπεζικών μετοχών που κατέχουν είναι σαφέστατα υποδιέστερο έναντι εκείνου των ξένων.